آبادانی «خرم‌شهر» ها با پویش «سرزمین خرم»/ نخل‌هایی که می‌تواند پشت بیکاری را به خاک برساند + فیلم

گروه جامعه خبرگزاری فارس - مریم شریفی؛‌ باور کرده‌اند «خرمشهرها در پیش است» و سربازان خط مقدم این میدان، جوانانی مثل خود آنها هستند که مدت‌هاست آستین همت را بالا زده‌اند، پاشنه‌های تلاش و پشتکار را ورکشیده‌اند و بی‌ترس از خیس شدن، دل به دریای مشکلات اجتماعی زده‌اند. اینطور است که از هر کجای این آب و خاک، صدای نیازمند یا زمین‌خورده‌ای را بشنوند، دست یاریگرشان را به سویش دراز می‌کنند. با این‌همه اما، نگاهشان محدود به امروز و رفع نیازهای موقت خانواده‌های نیازمند نیست. با خودشان عهد کرده‌اند نقطه پایانی خدمت‌رسانی‌شان به خانواده‌های کم‌بضاعت شناسایی‌شده، توانمندسازی آنها باشد. با همین نگاه، طرح‌های کارآفرینی و اشتغال‌زایی، جایگاه ویژه‌ای در برنامه‌هایشان دارد.

این روزها که داستان پویش «سرزمین خرم» (همان طرح کارآفرینی با کاشت درخت نخل برای نیازمندان 6 استان جنوبی کشور) به جاهای خوبش رسیده، اهالی جمعیت امام رضایی‌ها حرف‌های زیادی برای گفتن دارند؛ از نخلستان‌های بی‌درخت، کشاورزان بی‌زمین و زمین‌های تشنه... جوانان «کاردرست» امام رضایی خبر داشتند از بی‌مهری‌های تمام این سال‌ها در حق شهری که «خرم» بود و بعد از آزادی، تأخیر افتاد در آبادانی‌اش. اینطور بود که دلشان حکم کرد چراغ اول طرح سرزمین خرم را با «خرم + شهر» روشن کنند و دل بدهند به دل کشاورزانی که در حسرت قد کشیدن نخل‌ها مانده بودند. در روزهایی که جان گرفتن پاجوش‌های نخل‌های جوان همزمان شده با سالگرد فتح خرمشهر عزیز، گفت‌وگویی ترتیب دادیم با «عباس بخشی»، یکی از اعضای جمعیت امام رضایی‌ها تا برایمان از پویش «سرزمین خرم» و اتفاقات شیرینش بگوید. اگر دل شما هم برای خرم‌شهرها می‌تپد، با ما و این پویش همراه باشید.

 *در معرفی جمعیت امام رضایی‌ها، این مجموعه به‌عنوان یک سازمان مردم نهاد خیریه معرفی شده که علاوه‌بر مأموریت ذاتی‌اش، در قامت مؤسس و شتاب‌دهنده مجموعه‌های تخصصی در حوزه اجتماعی هم فعالیت می‌کند. قبل از شروع بحث اصلی، خالی از لطف نیست با توضیحاتتان، ما را با این جنبه از فعالیت‌های جمعیت آشنا کنید.

- بله. جمعیت امام رضایی‌ها در کنار مأموریت اصلی‌اش که امداد و کمک‌رسانی با استفاده از ظرفیت داوطلبی است، آمده به‌عنوان یک شتاب‌دهنده، تعدادی زیرمجموعه را در حوزه‌های مختلف به‌صورت تخصصی راه‌اندازی کرده که هرکدام به‌صورت مجزا مشغول خدمت‌رسانی به نیازمندان جامعه هستند. مجموعه‌هایی که هیئت مدیره، مدیرعامل، تیم اجرایی و شماره حساب مستقل دارند و برنامه‌های نوآورانه‌ای در حوزه تخصصی خود اجرا می‌کنند.

شاید بپرسید پس نقش جمعیت امام رضایی‌ها در این میان چیست؟ پاسخ این است که این مجموعه‌ها در نهایت، تحت حمایت و نظارت جمعیت فعالیت می‌کنند. یعنی جمعیت امام رضایی‌ها الان به صورت شتاب‌دهنده به این مجموعه‌ها کمک می‌کند تا در آینده اگر شرایط لازم را کسب کردند، بتوانند به صورت مجموعه مستقل در حوزه اجتماعی به خدمت‌رسانی ادامه دهند.

یکی از این مجموعه‌ها، مجموعه «دوباره زندگی» است که در بحث کمک به آزادی زندانیان جرائم غیرعمد و حمایت از خانواده‌هایشان فعالیت می‌کند. در ماه مبارک رمضان سال 1400، این مجموعه با همراهی برنامه افطار «مثل ماه» شبکه 3 سیما به این منظور پویشی برگزار کرد و با 200 میلیارد ریال کمک نقدی که از مردم جمع‌آوری کرد، به لطف خدا موفق شد 2 هزار زندانی را آزاد کند. ماه مبارک امسال هم این پویش در شبکه افق و با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی اجرا شد و 270میلیارد ریال کمک نقدی برای این اتفاق مبارک جمع‌آوری شد. تعداد زندانیانی که قرار است هزینه آزادی آنها از این محل تامین شود، در دهه کرامت اعلام خواهد شد.

این مجموعه علاوه‌بر برگزاری پویش‌هایی برای آزادی زندانیان واجد شرایط و حمایت از خانواده‌هایشان، به مشکلات زندانیان پس از آزادی هم ورود می‌کند. متاسفانه در موارد بسیاری، فردی که یک‌بار تجربه زندان دارد، از طرف جامعه پذیرفته نمی‌شود و این باعث ایجاد مشکلات فراوانی برای او و خانواده‌اش می‌شود. مجموعه دوباره زندگی تلاش می‌کند از این زندانیان رهاشده از بند هم حمایت کند.

دیگر زیرمجموعه‌های تخصصی جمعیت امام رضایی‌ها شامل مجموعه «سفره‌دار»، «مادرانه»، «آدم و حوا» و «کاردرست» است. در یک توضیح کلی و فهرست‌وار، مجموعه سفره‌دار، در حوزه اطعام و قربانی فعالیت می‌کند و در 2 سال اخیر موفق شده نزدیک به 600 هزار وعده غذای گرم در میان نیازمندان استان‌های مختلف کشور توزیع کند. این مجموعه در عید قربان سال گذشته هم 175 هزار وعده غذا تقدیم نیازمندان استان‌های خوزستان و سیستان و بلوچستان کرد.

مجموعه مادرانه، مجموعه تخصصی سلامت مادران امیدوار است و جامعه هدفش، مادران باردار و شیرده و نوزادانشان در مناطق محروم و آسیب‌دیده کشور هستند. این مجموعه در سیمایی که قرآن ترسیم کرده، برای حمایت از مادر و نوزاد وارد میدان شده و به دنبال بهبود سلامت مادر و کودک و ارتقای وضعیت تغذیه آنها و بهداشت و درمان زنان بدسرپرست مناطق محروم است.

مجموعه آدم و حوا هم، یک مجموعه تخصصی در حوزه ازدواج و خانواده است که در جهت گسترش ازدواج صحیح و شکل‌گیری خانواده بر مبنای تعالیم اسلام و قرآن فعالیت می‌کند. اما آنچه موضوع اصلی گفت‌وگوی ماست، توسط مجموعه دیگری در جمعیت در حال اجراست که به مجموعه «کاردرست» معروف است.

*پس، طرح «سرزمین خرم»(اشتغالزایی از طریق کاشت نخل)، به همت «کاردرست» ها رقم خورده. از شکل‌گیری ایده این پویش و مسیری که تا امرزو طی کرده برایمان بگویید.

- مجموعه «کاردرست»، یک مجموعه تخصصی در حوزه کارآفرینی اجتماعی است که از طریق ایجاد اشتغال هدفمند در زمینه‌های مختلف، به توانمندسازی جامعه هدفی که در هر مقطع شناسایی می‌شود، کمک می‌کند. پروژه سرزمین خرم هم، یکی از پروژه‌های تخصصی و اشتغال‌زایی با همکاری مجموعه کاردرست بود که پس از انجام مطالعات تخصصی در ابعاد ملی طراحی شد. اما خوب است بدانید قدم‌های اولیه برای اجرای این طرح، سال گذشته در خرمشهر برداشته شد.

پروژه‌ای که اسفند ماه سال 1400 به عنوان طرح پایلوت پروژه سرزمین خرم و با هدف کارآفرینی برای نیازمندان خرمشهر از طریق کاشت درخت نخل به اجرا درآمد، به پروژه «خرم + شهر» معروف شد. اهالی مجموعه کاردرست در مرحله اول با خرید قطعه زمینی در محدوده جاده خرمشهر - شلمچه (اطراف رود خین)، شروع به کاشت نخل و احداث نخلستان به نفع مردم منطقه کردند. در ادامه، با اهدای پاجوش نخل به کشاورزان نیازمند خرمشهری، اجرای این طرح با جدیت بیشتری پی گرفته شد. این عزیزان با وجود داشتن زمین، به دلیل مشکلات مالی، نتوانسته بودند شغل آبا و اجدادی‌شان را ادامه دهند.

جمعیت امام رضایی‌ها با کمک خیران از یک طرف به این کشاورزان، پاجوش نخل داد تا در زمین‌هایشان بکارند و از طرف دیگر، با کمک کارشناسان و کشاورزان موفق محلی، به آنها کمک کرد زمین‌های شور و غیرقابل کشت‌شان را اصلاح و احیا کنند تا برای کاشت پاجوش‌های نخل، آماده شوند. این کشاورزان عزیز هم متعهد شدند وقتی نخل‌های کاشته‌شده به ثمردهی رسید، بخشی از عواید فروش محصولشان را به فعالیت‌های خیریه جمعیت امام رضایی‌ها در همان منطقه خودشان اختصاص دهند.

*مردم را هم در طرح «خرم + شهر» سهیم کردید؟

- بله. به روال تمام فعالیت‌های جمعیت امام رضایی‌ها، اجرای این طرح هم به اطلاع عموم رسید و هموطنان عزیز هم مثل همیشه با حمایت‌هایشان، خادمان خود در جمعیت را به تلاش بیشتر دلگرم کردند. در پویش «خرم + شهر» که اطلاع‌رسانی و اجرای عمومی‌اش حدود 10 روز طول کشید، حدود 227 میلیون تومان کمک نقدی از هموطنان خیراندیش جمع‌آوری شد. با این مبلغ، 2060 پاجوش نخل تهیه شد و در اختیار افراد شناسایی‌شده قرار گرفت.

*با توجه به اینکه به فاصله کوتاهی، پروژه اصلی «سرزمین خرم» کلید خورد، به نظر می‌رسد اجرای طرح خرم + شهر با تأمین اهداف موردنظر همراه بوده. اینطور است؟

- بله. نتایج خوب طرح خرم + شهر باعث شد طرح «سرزمین خرم» با یک پشتوانه مناسب وارد فاز اجرایی شود. اینطور بود که با شروع سال جدید این طرح با هدف محرومیت‌زدایی در کشور با نگاه توسعه پایدار، در قالب کاشت نخل در 6 استان جنوبی کشور ازجمله فارس، هرمزگان، خوزستان، سیستان و بلوچستان، بوشهر و کرمان کلید خورد.

*گفتید این طرح، رنگ کارآفرینی دارد. برایمان بگویید «سرزمین خرم» و نخل‌هایش چطور قرار است برای افراد و خانواده‌های نیازمند استان‌های مدنظر ایجاد اشتغال کند؟

- در پروژه سرزمین خرم، برای حمایت از همه افراد نیازمند بیکار، برنامه داریم. هم کشاورزان کم‌بضاعتی که زمین دارند ولی توانایی مالی ندارند که پاجوش نخل بخرند و با پرورش آن به محصول و درآمد برسند، هم افراد نیازمندی که زمین ندارند اما تجربه کار کشاورزی و باغداری دارند. به گروه اول، پاجوش نخل می‌دهیم که در زمین خودشان بکارند و با ثمره‌اش گذران زندگی کنند.

حمایت از گروه دوم هم، با همراهی خیران محلی که بازوی کمکی جمعیت امام رضایی‌ها در طرح سرزمین خرم هستند، امکان‌پذیر شده. این دسته از اهالی بومی استان‌های موردنظر، یا زمین در اختیار ما قرار می‌دهند و می‌گویند در این زمین‌ها نخل بکارید و ثمره‌اش را برای طرح‌ها و فعالیت‌های خیریه جمعیت امام رضایی‌ها هزینه کنید. یا برخی از آنها، بخشی از زمین‌شان را که خالی بوده، به پویش ما اختصاص می‌دهند و مدیریت کار و تمام زحمات کاشت و پرورش نخل‌ها را هم خودشان به عهده می‌گیرند و داوطلبانه متعهد می‌شوند عواید حاصل از فروش خرماها را به جمعیت امام رضایی‌ها تقدیم کنند.

گاهی هم این باغداران خیر، به شاغل شدن افراد معرفی‌شده از طرف ما، کمک می‌کنند. مثلاً ما 10 نفر از افراد نیازمند را شناسایی کرده‌ایم که زمین ندارند اما تجربه کار کشاورزی و باغداری دارند. این افراد را به این خیران معرفی می‌کنیم و آنها هم ترتیبی می‌دهند که این افراد جویای کار در نخلستان‌هایشان مشغول کار و صاحب درآمد شوند. البته این عزیزان به شکل دیگری هم به جامعه هدف این طرح کمک می‌کنند؛ از طریق اهدای نخل‌هایشان به پویش سرزمین خرم...

*حاج «عبدالرضا حاجیان»، کشاورز آبادانی، به نیت چهارده معصوم (ع) 14نفر نخل به پویش جمعیت امام رضایی ها اهدا کرد

*ایده جالبی است. لطفاً بفرمایید در این شیوه اهدای نخل، دقیقاً چه اتفاقی می‌افتد و چند نفر تا به حال اهدای نخل داشته‌اند.

- ببینید، مثلاً باغداری که در نخلستانش 2 هزار نفر نخل دارد، در یک حرکت داوطلبانه، بخشی از نخل‌هایش را به جمعیت امام رضایی‌ها اهدا می‌کند. اتفاقی که می‌افتد، این است که او طبق روال همیشگی به این نخل‌های اهدایی رسیدگی می‌کند اما از این به بعد، درآمد سالانه آنها را برای کارهای خیر جمعیت اختصاص می‌دهد. طبق آخرین آمار، تعداد 902 نفر نخل توسط باغداران آبادان در استان خوزستان و باغداران شهرهای «خشت» و «کنار تخته» در استان فارس جهت بهره‌برداری در امور خیر به جمعیت امام رضایی‌ها اهدا شده است.

به طور کلی، پویش سرزمین خرم به شیوه‌های مختلفی اجرا می‌شود که هرکدام به منزله قطعات یک پازل هستند. اما ویژگی مهم پروژه سرزمین خرم این است که براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، تمام مراحل کاشت، نگهداری، ثمردهی، برداشت، بسته‌بندی، بازاریابی، فروش محصول و... این پروژه توسط مردم بومی و ساکنان منطقه البته تحت نظارت جمعیت امام رضایی‌ها انجام می‌شود و همین شکل اجرای طرح، هدف کارآفرینی و اشتغال‌زایی طرح را تأمین خواهد کرد.

*با توجه به مدت زمان به ثمر رسیدن درخت نخل و امکان برخورداری از ثمرات آن، به نظر می‌رسد طرح سرزمین خرم، در برنامه‌های اشتغال‌آفرینی جمعیت امام رضایی‌ها یک طرح بلندمدت محسوب می‌شود. این سئوال پیش می‌آید که آیا برنامه‌ای هم برای کمک به گذران زندگی جامعه هدف این پویش در کوتاه مدت دارید؟

- اشاره درستی است. طرح کاشت نخل در پویش سرزمین خرم، یک طرح بلندمدت 15 ساله است که 5 سال آن مربوط به دوره کاشت، داشت و برداشت این نخل‌هاست. علاوه‌براینکه در این سال‌ها، عواید حاصل از پرورش نخل‌ها به خود این افراد تعلق می‌گیرد و فقط بخشی از آن به فعالیت‌های خیریه در همان مناطق اختصاص پیدا می‌کند، در پایان این دوره 15 ساله هم، براساس توافقی که به‌صورت شرعی و قانونی نوشته می‌شود، این نخل کاملاً به آن فرد نیازمند اهدا می‌شود و دیگر تمام عواید آن متعلق به خودش خواهد بود.

اما اگر اجازه بدهید اهداف طرح سرزمین خرم را تشریح کنم، ابهامی که مطرح کردید هم رفع خواهد شد...

*امید کشاورزان به احیای زمین های از کار افتاده با پویش «سرزمین خرم»

*بله. مشتاقیم از افقی که امام رضایی‌ها برای این پروژه طراحی کرده‌اند، بیشتر بدانیم.

- به‌طور کلی چند هدف اصلی برای طرح سرزمین خرم تعریف شده است؛ اول، احیای زمین‌ها و نخلستان‌های از کار افتاده کشور و احیای کشاورزی در سطح ملی. مثلاً زمین وسیعی را می‌بینید که می‌توان 200 نخل در آن کاشت اما الان در یک هکتارش فقط 3 نخل وجود دارد. ما دنبال احیای این قبیل زمین‌ها و استفاده بهینه از آن هستیم.

دوم، ایجاد شغل و اشتغالزایی پایدار و چندمنظوره برای نیازمندان با درنظر گرفتن سن 100 ساله درخت نخل و خاصیت خاک نخلستان. شاید بپرسید مقصود از اشتغالزایی چندمنظوره چیست. ببینید، فضایی که در این طرح برای کار و تلاش کشاورز ایجاد می‌شود، فقط محدود به یک شغل نیست. یعنی شما در عین حال که در این زمین نخل می‌کارید، می‌توانید پرورش سبزیجات هم داشته باشید. با توجه به آبی که پای درخت نخل جریان پیدا می‌کند، خاک این زمین‌ها مستعد کاشت علف، یونجه و دیگر سبزیجات است؛ گیاهانی که درآمدش برای کشاورز، کمتر از خود خرما نیست...

*با این توضیحات، مشخص شد تأمین معاش خانواده‌های تحت پوشش این طرح در دوره انتظار ثمردهی درختان نخل هم در برنامه‌ریزی‌های طرح سرزمین خرم دیده شده...

- بله. در آن دوره 5 ساله از زمان کاشت پاجوش نخل تا زمان برداشت محصول خرما، کشاورزان می‌توانند از طریق کاشت سبزیجات در پای این درختان به درآمدزایی برسند و نیازی هم به دریافت کمک معیشتی نداشته باشند.

جلوگیری از پدیده بیابان‌زایی و ایجاد ریزگردها در جنوب کشور، از دیگر اهداف طرح سرزمین خرم است که البته جنبه ملی دارد. به‌طور کلی شما هر باغ یا زمین کشاورزی را آباد کنید و هر نوع گیاه و درختی بکارید، مانع ایجاد ریزگردها می‌شود. اما در این میان، نخل از سایر درختان متفاوت‌تر است چون غیر از درخت بلندبالای خرما، آن علف و سبزیجاتی که پای درخت کاشته می‌شود هم می‌تواند از ایجاد ریزگردها جلوگیری کند.

*پویش سرزمین خرم از چه زمانی شروع شد و استقبال و حمایت مردم از آن چطور بوده؟

- اطلاع‌رسانی رسمی این پویش از ماه مبارک رمضان شروع شد و برنامه سحرهای شبکه افق سیما (برنامه به وقت سحر) برای معرفی آن پیشقدم شد. در روزهای ماه مبارک رمضان، هموطنان می‌توانستند به نیت امیرالمؤمنین (ع) و با پرداخت مبلغ 110 هزار تومان، یک نفر نخل خریداری کرده و از این طریق در این پویش مشارکت کنند. خوب است بدانید با همین اطلاع‌رسانی محدود، در پایان ماه مبارک از محل مشارکت‌های مردمی، 5 میلیارد و 225 میلیون ریال کمک نقدی در این پویش جمع‌آوری شد. با توجه به تداوم اجرای پویش، این مبلغ تا امروز با مشارکت 9723 نفر به 8 میلیارد و 348 میلیون ریال رسیده است.

البته مشارکت در این پویش، به این دو شیوه محدود نمی‌شود. ما برای جلب حمایت شرکت‌ها، بنگاه‌های اقتصادی، صاحبان صنایع و کارخانه‌داران و... هم برنامه داریم. برای مثال، بانک‌ها می‌توانند از جنبه مسئولیت اجتماعی به حامیان پویش سرزمین خرم ملحق شوند. البته ما هم این مشارکت را بی‌پاسخ نمی‌گذاریم...

*چطور؟ شما قرار است در مقابل، چه خدمتی ارائه کنید؟

- مثلاً وقتی با کمک‌های یک بانک بتوانیم زمینی را احیا کرده و در آن پاجوش نخل بکاریم، می‌توانیم آن باغ و نخلستان را به نام آن بانک نامگذاری کنیم تا این حرکت خیرخواهانه آنها ماندگار شود. البته در نظر داریم این قدرشناسی را در مورد همه مشارکت‌کنندگان انجام دهیم.

*پلاک کردن نخل ها در پویش سرزمین خرم به نام شهدای مدافع حرم در ایام ولادت امام حسن مجتبی (ع)

با نهایی شدن کار سامانه‌ای که برای این منظور طراحی شده، از این پس حتی اگر کسی هزینه یک نخل را تقبل کند و تمایل هم داشته باشد، ما آن نخل را به نام خودش پلاک می‌کنیم. در ماه مبارک رمضان هم این پویش را با پلاک کردن چند نخل به نام شهدای مدافع حرم، متبرک کردیم.

*مبلغ پایه 110 هزار تومان که برای مشارکت مردمی در این پویش در نظر گرفته‌اید، بر چه اساسی تعیین شده؟

- پاجوش‌های درخت نخل، گونه‌های مختلف دارند. 110 هزار تومان، کمترین هزینه لازم برای تهیه پاجوش نخل در استان خوزستان است و قیمت‌ها در استان‌های دیگر، متفاوت است. مثلاً قیمت پاجوش در سیستان و بلوچستان به 200 تا 300 هزار تومان هم می‌رسد.

*در پایان بفرمایید علاقه‌مندان از چه طریقی می‌توانند در پویش سرزمین خرم مشارکت کنند؟

- همچنان ساده‌ترین روش برای مشارکت در این پویش، شماره‌گیری کد دستوری #888*780* و انتخاب گزینه «سرزمین خرم» در گزینه پروژه‌هاست. هموطنان عزیز کمک‌های بالاتر از مبلغ 200 هزار تومان را هم می‌توانند به شماره کارت 5041721111865169 واریز کنند و در این پویش پربرکت سهیم شوند.

انتهای پیام /

شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید

خبر خوب