آثاری که در جایزه جلال برگزیده می‌شوند، چه سرنوشتی دارند؟
به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، هرچه جلوتر می‌رویم به اختتامیه پانزدهمین دوره جایزه ادبی جلال که بزرگ‌ترین رویداد ادبی کشور است، نزدیک‌تر می‌شویم. جایزه‌ای که تا امروز در فرآیند داوری‌هایش، چهار دوره، اثر برگزیده نداشت. در 14 دوره گذشته، 100 عنوان کتاب موفق به دریافت عنوان برگزیده و شایسته تقدیر شده‌اند. از این میان سهم داستان بلند و رمان 26 عنوان، سهم داستان کوتاه 14 عنوان، سهم مستند‌نگاری 30 عنوان و سهم نقد ادبی 22 عنوان و هشت عنوان در بخش تاریخ‌نگاری بوده است.
در 14 دوره پیشین 9 اثر در بخش رمان و داستان بلند برگزیده شدند
آثار برگزیده بخش رمان و داستان بلند در 14 دوره پیشین جایزه جلال آل‌احمد 9 اثر است که در دوره‌های هفتم، هشتم و دهم به صورت مشترک دو اثر به عنوان اثر برگزیده انتخاب شدند. در این گزارش سعی کردیم از روند صعودی و نزولی این آثار برگزیده با تکیه بر میزان فروش و تعداد چاپ اثر صحبت کنیم.
ردیف نام اثر تعداد چاپ و نسخه منتشر شده تا به امروز انتشارات قیمت فعلی برگزیده دوره برگزیده سال نویسنده 1 جاده جنگ «جلد اول» چاپ ششم سوره مهر 70 هزار تومان چهارم 1390 منصور انوری 2 جاده جنگ «جلد دوم»چاپ ششم
سوره مهر
65هزار تومانچهارم
1390 منصور انوری 3 جاده جنگ «جلد سوم» چاپ ششم سوره مهر 80 هزار تومان چهارم 1390 منصور انوری 4جاده جنگ «جلد چهارم»
چاپ پنجم سوره مهر80 هزار تومان
چهارم
1390 منصور انوری 5 جاده جنگ «جلد پنجم»چاپ پنجم
سوره مهر 80 هزار تومان چهارم 1390 منصور انوری 6 جاده جنگ «جلد ششم» چاپ دوم سوره مهر 80 هزار تومانچهارم
1390 منصور انوری 7 جاده جنگ «جلد هفتم»چاپ دوم
سوره مهر 85 هزار تومان چهارم 1390 منصور انوری 8 جاده جنگ «جلد هشتم» چاپ یکمسوره مهر
98 هزار تومان چهارم 1390 منصور انوری 9 جاده جنگ «جلد نهم»چاپ یکم
سوره مهر 98 هزار تومان چهارم 1390 منصور انوری 10 جاده جنگ «جلد دهم»چاپ یکم
سوره مهر 110 هزار تومان چهارم 1390 منصور انوری 11 جاده جنگ «جلد یازدهم»چاپ یکم
سوره مهر 110 هزار تومان چهارم 1390 منصور انوری 12 جاده جنگ «جلد دوازدهم»چاپ یکم
سوره مهر 98 هزار تومانچهارم
1390 منصور انوری 13 آه باشین چاپ پنجم سوره مهر 70 هزار تومان هفتم 1393 محمدکاظم مزینانی 14 ملکان عذاب چاپ دوم نیماژ 89 هزار تومان هفتم 1393 ابوتراب خسروی 15 دختر لوتی چاپ چهارم مروارید 25 هزار تومان هشتم 1394 شهریار عباسی 16 پائیز فصل آخر سال است چاپ پنجاه و پنجم چشمه 85 هزار تومان هشتم 1394 نسیم مرعشی 17 لم یزرع چاپ سوم نیستان 27 هزار تومان نهم 1395 محمدرضا بایرامی 18 بی‌کتابی چاپ هفتم شهرستان ادب 65 هزارتومان دهم 1396 محمدرضا شرفی خبوشان 19 این خیابان سرعت گیر ندارد چاپ پنجم مرکز چاپ جدید تمام شده و احتمال دارد تجدید چاپ نشود دهم 1396 مریم جهانی 20 رهش چاپ نوزدهم اُفق 70 هزار تومان یازدهم 1397 رضا امیرخانییازدهمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد در زمستان 1397
هنوز چاپ‌های قدیم برخی از آثار برگزیده تمام نشده است!
در فهرست بالا قیمت برخی از کتاب‌ها تعجب‌آور است؛ به این دلیل که چاپ‌های قدیم کتاب تمام نشده است. به طور مثال کتاب «دختر لوتی» از نشر مروارید که چهار مرتبه چاپ شده است، آخرین چاپش در اسفند 1398 با تیراژ 770 جلد صورت گرفته و هنوز در بازار موجود است. کتاب دیگر «لم یزرع»، محمدرضا بایرامی است که بنا به اعلام انتشارات نیستان در شناسنامه این کتاب، سال آخرین چاپ این کتاب 1396 درج شده است. یعنی این کتاب، یک سال بعد از این که جایزه گرفته، سه مرتبه تجدید چاپ شده و بعد از جایزه هیچ تقاضایی برای این کتاب نبوده است؛ به طوری که هنوز چاپ سومی را که در سال 96 منتشر شده است، ناشر در اختیار دارد.
هشتمین دوره از جایزه ادبی جلال در پاییز 1394
برخی از آثار برگزیده شاید دیگر چاپ نشوند
کتاب «این خیابان سرعت گیر ندارد» مریم جهانی نیز که احتمال دارد دیگر تجدید چاپ نشود، تا به امروز حدود 4 هزار و 700 نسخه از آن منتشر شده است. موفق‌ترین آثار در این بین کتاب‌های «پائیز فصل آخر سال است» نسیم مرعشی بوده که به چاپ 55 رسیده و «رَهش» رضا امیرخانی است که حدود 40 هزار نسخه از آن به فروش رسیده است. منتها برای خرید دیگر آثار این نویسنده، نظیر «قیدار» و «نیم‌دانگ پیونگ دانگ» بدون آن‌که جایزه‌ای در جایی برنده شوند، صفی از خریداران و علاقه‌مندان تشکیل شده و به نظر می‌رسد جایزه گرفتن یا نگرفتن رضا امیرخانی، اهمیتی در میزان فروش آثار او ندارد.
کتاب داستان جنگ برگزیده چهارمین دوره جایزه ادبی جلال آل احمد (1390)
اثری که بیش از 2 میلیارد جایزه گرفت الان در چه حالی است؟
کتاب «داستان جنگ»، منصور انوری، تنها اثری است که توانسته 110 سکه بهار آزادی را کسب کند. جایزه‌ای که ارزشش امروز به بیش‌از 2 میلیارد تومان می‌رسد اما جایگاهی که این اثر در حوزه نشر پیدا کرده است را می‌توانیم در جدول بالا مشاهده کنیم. «داستان جنگ» بعد از گذشت هشت سال هنوز نتوانسته موفقیت شایسته‌ای را کسب کند.
جامعه ادبی پذیرای داستان‌های بلند است یا خیر؟
میزان چاپ و نسخه‌های فروش رفته «داستان جنگ» که اثری 12 جلدی است، نشان می‌دهد که جامعه ادبی پذیرای داستان‌های چند قسمتی نیست. این در صورتی است که با توجه به آمار خانه کتاب، میانگین تعداد صفحات در 10 ماه سال جاری کاهش 10 صفحه‌ای نسبت به بازه زمانی مشابه سال گذشته را تجربه کرده است و این کاهش تعداد صفحات در آثار منتشر شده دو دلیل می‌تواند داشته باشد. اول، ضعف در پرورش و تقویت داستان‌های بلند و دومین علت می‌تواند نگاه اقتصادی‌مآبانه ناشران باشد.
آیا جایزه جلال به اهمیت پیوست رسانه‌ای پی برده است؟
نکته دیگری که در خصوص جایزه ادبی جلال سال‌هاست رسانه‌ها به آن توجه می‌کنند، جریان‌سازی آثار برتری است که در این جایزه گرانقیمت دولتی به آن‌ها توجه می‌شود. بی‌اعتنایی به پیوست رسانه‌ای و ترویج و تبلیغ نشدن آثار برگزیده این جایزه در دوره‌های گوناگون باعث مغفول ماندن آثار برتر و شناخته نشدن در میان مخاطبان و مردم می‌شود.
پایان پیام /
شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید
این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید جایزه ادبی جلال آثار برگزیده جلال کتاب بی کتابی این خبر توسط افراد زیر ویرایش شده است
