آخرین آمار جمعیت سالمندی کشور / اطلاعات وضعیت سالمندان در اختیار شهرداری قرار بگیرد
مدیرکل سلامت شهرداری تهران گفت: مراکز فرآهنگ اولین تجربه شهرداری در حوزه ارائه خدمات تخصصی به سالمندان است و تا پیش از این چنین تجربه‌ای در شهرداری وجود نداشت.
حمید صاحب درنشست شورای سالمندان شهر تهران که با حضور دبیرکل کانون‌های سالمندی شهر تهران، رئیس انجمن علمی سالمندان کشور، مرکز مطالعات و تحقیقات سالمندی و برخی صاحبنظران حوزه سالمندی برگزار شد اظهار کرد: با توجه به تجربه‌های به دست آمده در تلاش هستیم که در هر منطقه تهران یک مرکز فرآهنگ تاسیس کنیم. اعتقاد داریم با توجه به افزایش جمعیت سالمندی تهران نیاز به آن داریم که در مرحله نخست برای هر محله یک مرکز تاسیس شود.
وی با بیان اینکه شهرداری تهران برای حمایت از گروه سنی سالمندان پای کار آمده است، خاطرنشان کرد: در گذشته و در طول هر ماه یک دورهمی برای سالمندان به شکل منطقه‌ای برگزار می‌شد اما، شهرداری با بسیج امکانات و ظرفیت‌های خود این برنامه‌ها را محله محور کرده است و هر دو هفته یک بار با همکاری بهزیستی تهران دورهمی‌هایی را با موضوع سالمندی در قالب دوشنبه‌های سالمندی و نشاط سالمندی اجرا می‌کند.
مدیرکل سلامت شهرداری تهران با بیان اینکه علاوه بر برنامه‌های هفتگی در محله‌ها 50 دورهمی بزرگ منطقه‌ای با عنوان یاد ایام در حال اجرا است، اضافه کرد: برخی سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها که ارتباط مستقیمی با موضوع سالمندی دارند تاکنون ظرفیت خود را در این حوزه عملیاتی نکرده اند و انتظار می‌رود این مجموعه‌ها نیز با ورود بهتر و بیشتر به موضوعات مرتبط با سالمندی نقش خود را در این مسئله به خوبی ایفا کنند.
صاحب با بیان اینکه در برنامه ریزی‌های هفته سالمندی در تلاش هستیم مقام سالمند و سالمندان مورد تکریم قرار گیرد، بیان داشت: برای ارایه خدمات بهتر به سالمندان نیاز است تا دستگاه‌هایی مانند ثبت احوال که اطلاعات دقیقی از وضعیت سالمندان و نیز دهک‌های درآمدی آن دارند اطلاعات خود را در اختیار شهرداری قرار دهند تا بر اساس اطلاعات دریافتی و نشانی افراد سالمند از این دسته از سالمندان به شکل خاص در برنامه‌هایی که خاص این گروه جمعیتی و سنی تعریف می‌شود حمایت شود.
وی توضیح داد: شهرداری در تلاش است تا خدمات خود را به نزدیکترین نقطه به منزل سالمندان برساند و با رتبه بندی سالمندان به گونه‌ای عمل کند که آنان بتوانند بر اساس وضعیت معیشتی خود به شکل رایگان یا با تخفیف از خدماتی که شهرداری می‌تواند به انان ارایه کند بهره‌مند شوند. این موضوع نیازمند اتصال سازمان ثبت احوال به سامانه‌های شهرداری است و امیدواریم این موضوع به سرعت محقق شود.
سامانه 4030 صدای مشاور سالمندان می‌شود
شعیبی مدیر اداره سلامت سالمندان اداره کل سلامت شهرداری تهران نیز در این جلسه گفت: ایجاد احساس نشاط و حال خوب میان سالمندان از مهمترین برنامه‌هایی است که از سوی اداره کل سلامت شهرداری تهران در دستور کار قرار گرفته است و در این راستا برنامه‌های متنوعی از ابتدای امسال تاکنون با مشارکت سالمندان اجرا شده است.
وی با اشاره به اینکه رویکرد اداره کل سلامت شهرداری در دو بخش ساختاری - اجتماعی و فرهنگی تعریف شده است افزود: در حوزه ساختاری ایجاد و راه اندازی مراکز فرآهنگ در دستور کار قرار گرفته است.
شعیبی تاکید کرد: در فرایند راه اندازی مراکز فرآهنگ به دنبال روشی هستیم که براساس آن بتوانیم با همکاری سازمان‌ها و ارگان‌های متولی در حوزه سالمندی ازجمله بهزیستی به نحوی عمل کنیم که از موازی کاری در برنامه‌ها و طرح‌هایی که خاص سالمندان در پایتخت است جلوگیری شود.
به گفته وی، هم اکنون برنامه‌هایی با موضوعاتی مانند دورهمی ها، اجرای رویداد استعدادیابی خاص سالمندان با عنوان گنجینه‌های شهر، آغاز اجرای پویش روی سفید زندگی و نیز اجرای چهارمین دوره رقابت‌های نشاط سالمندی با هدف شناسایی ظرفیت‌ها و استعداد‌های سالمندان ساکن در مناطق 22 گانه تهران از سوی اداره کل سلامت شهرداری در حال اجرا است.
مدیر اداره سالمندان اداره کل سلامت شهرداری تهران از آغاز رایزنی با دستگاه‌های ارایه کننده خدمت به شهروندان تهرانی از جمله سامانه‌های ارایه خدمات مشاوره برای بهره گیری از این ظرفیت در حوزه سالمندی اشاره کرد و گفت: رایزنی‌هایی با سامانه 4030 در حال انجام است که براساس آن، سالمندان می‌توانند با برقراری ارتباط تلفنی با این سامانه از خدمات مشاوره‌ای خاص این گروه سنی از سوی کارشناسان و افراد متخصص استفاده کنند.
وی از طراحی برای افزایش ضریب دسترسی سالمندان به فضا‌های شهری خبر داد و گفت: براساس برنامه ریزی انجام شده مقرر شده است در 22 منطقه تهران زمین بازی برای اجرای بازی‌های خاص سالمندان و نیز مسیر‌های پیاده روی اجرا شود. در کنار این موارد نیز پیش بینی شده است در برخی مناطق مزرعه و باغچه سالمندی برای اجرای فعالیت‌های فوق برنامه سالمندی و جلب مشارکت بیشتر سالمندان در برنامه‌ها طراحی و اجرا شود.
شعیبی در ادامه با اشاره به فعالیت کانون‌های سالمندی در سرا‌های محله مناطق 22 گانه پایتخت بر ضرورت ارتقای فعالیت این کانون‌ها و ارایه خدمات به جامعه هدف این کانون‌ها تاکید کرد و گفت: ضرورت دارد با تقویت توان علمی مسئولان کانون‌های سالمندان، نسبت به شناسایی و تامین نیاز‌های سالمندان با ارایه اموزش‌های به روز به این گروه سنی جامعه توجه شود.
وی در ادامه با بیان اینکه مسئله سالمندی و افزایش جمعیت سالمندان موضوعی است که باید خود را برای آن آماده کنیم خاطرنشان کرد: در این راستا، شورای سالمندان شهر تهران فعالیت خود را به شکل جدی و با عضوت مسئولانی از شورای شهر و دستگاه‌های مختلف فعال در حوزه سالمندی آغاز کرده است.
به گفته شعیبی، برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان و تبدیل کردن شهر به عنوان ساختاری که دوستدار شهروندان خصوصا سالمندان است نیازمند هم افزایی و مشارکت همه سازمان‌ها و دستگاه‌های خدمت رسان در شهر هستیم. شورای سالمندان تهران نقش و مسئولیت هماهنگ سازی این دستگاه‌ها با یکدیگر برای کمک به تحقق این هدف را بر عهده دارد.
آخرین آمار از سالمندانی که هیچ درآمدی ندارند
رئیس گروه حمایت‌های مستقیم و اقدامات جبران وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در این نشست گفت: برای ارایه خدمات هدفمند به اقشار مختلف سالمندان و نیز نیاز‌های متنوعی که دارند نیازمند پنجره واحد ارایه خدمت به این گروه سنی و جمعیتی هستیم.
راضیه آراسته افزود: جنس نیاز سالمندان در هر محله، منطقه و پهنه تهران با یکدیگر متفاوت است و براساس داده‌هایی که وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در اختیار دارد می‌توان این نیاز‌ها را به مجموعه‌های حمایتی مانند شهرداری و بهزیستی منتقل کرد تا این نهاد‌ها بر اساس اطلاعات دریافتی نسبت به ارایه خدماتی که می‌توانند اقدام کنند.
وی با اشاره به اینکه هم اینک و براساس معیار‌های این وزارتخانه بالغ بر 10 میلیون و 254 هزار و 691 سالمند بالای 65 سال در کشور زندگی می‌کنند گفت: براساس داده‌های جمع آوری شده از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی 81 هزار و 668 خانوار دارای سرپرست 65 سال به بالا در کشور وجود دارند که تحت پوشش هیچ یک از نهاد‌های حمایتی نیستند و تنها درآمدشان یارانه است. موضوعی که حمایت از این گروه از سالمندان را دارای اهمیت دو چندانی کرده است.
رئیس گروه حمایت‌های مستقیم و اقدامات جبران وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آمادگی این وزارتخانه برای اتصال به سامانه‌های شهرداری برای ارایه اطلاعات خانوار‌ها مطابق با قوانین و مقررات و حفظ محرمانگی آمار خبر داد و گفت: بزودی سامانه‌های این وزارتخانه به مراجع مربوطه متصل خواهد شد و می‌توان از اطلاعات ارایه شده برای هدفمند کردن خدمات قابل ارایه به گروه‌های محروم و کم برخئردار جامعه و نیز اقشار با گروه سنی مشخص از جمله سالمندان استفاده کرد.
برنامه‌های سالمندی پراکنده اجرا نشود
دبیرکل کانون سالمندان شهرتهران نیز در این نشست گفت: متولی اصلی موضوع سالمندی و سالمندان شورای ملی سالمندان، شهرداری و وزارت کار هستند و این مجموعه‌ها باید نقش خود را برای ارایه خدمات بهتر به سالمندان به خوبی ایفا کنند.
فرزانه بشردوست با اشاره به نزدیکی هفته گرامیداشت سالمند و روز سالمند بر ضرورت کیفیت بخشی به برنامه‌های این هفته از سوی برنامه ریزان برای تکریم جایگاه سالمندان تاکید کرد و گفت: سال گذشته برنامه ارزنده‌ای از سوی شهرداری در برج میلاد در راستای تکریم مقام سالمند اجرا شد. برای جلوگیری از اجرای برنامه‌های پراکنده نیازمند آن هستیم هماهنگی بین بخشی کیفیت برنامه‌ها ارتقا یابد تا مراسم‌های مرتبط با هفته سالمند و روز سالمند با کیفیت بالایی اجرا شود. وی در ادامه با بیان اینکه کانون‌های سالمندان در مناطق 22 گانه پایتخت پل ارتباطی میان مسئولان شهری و سالمندان هستند خواهان تکریم بیشتر مسئولان کانون‌های سالمندی شد و گفت: باید از افراد و گروه‌هایی که موجب جذب و حضور سالمندان در جامعه می‌شوند حمایت بیشتری شود.
زیرساخت‌های شهر مناسب سالمندای شود
عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی و دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز در این نشست خواستار معرفی سالمندان برگزیده شهر تهران در هفته گرامیداشت سالمندی و روز سالمند شد و گفت: خوشبختانه شهرداری تهران در مناطق 22 گانه پایتخت برنامه‌هایی با محوریت نشاط سالمندی را در حال اجرا دارد که این رویکرد مبتنی بر سیاست‌های سند راهبردی و برنامه‌های 5 و 10 ساله شهر تهران است.
حسم الدین علامه با اشاره به شکل گیری شورای سالمندان شهر تهران با محوریت شهرداری، اظهار داشت: منابع، اختیارات، وظایف و چارچوب‌هایی را که شورای سالمندان شهر تهران باید مبتنی بر آن اقدامات عملی و سازنده‌ای را در حوزه سالمندی اجرا کنند باید مشخص شود تا بتوان براساس آن، نسبت به طراحی سازوکار و نیز نقش دادن به دستگاه‌ها و سازمان‌های متولی در این حوزه اقدام کرد تا بتوانیم نیاز‌های سالمندان شهر را تا حدودی تامین کنیم.
وی به رشد شتابان جمعیت سالمندی اشاره کرد و بیان داشت: تا 8 سال آینده، نرخ جمعیت سالمند به 14 درصد از مجموع جمعیت کشور خواهد رسید و از این رو، ضرورت دارد در برنامه ریزی‌هایی که در قالب شورای سالمندان تهران و نیز شورای ملی سالمندان انجام می‌شود به مسئله ایجاد زیرساخت‌ها در شهر توجه جدی کرد تا برای ارایه خدمت به این حجم از سالمندان دچار مشکل نشویم.
این استاد دانشگاه با قدردانی از ورود اداره کل سلامت شهرداری به مسئله سالمندان و تولی گری این موضوع در حوزه شهری گفت: شهرداری باید نقش تسهیل گری در این حوزه را ایفا کند چراکه نهاد مدیریت شهری دسترسی کاملی به محله‌ها و اطلاعات موجود در آن دارد و با تکیه بر این اطلاعات می‌توان فعالیت‌ها را در حوزه سالمندی سامان داد.
تهران مراکز فراهنگ بیشتری می‌خواهد
رئیس انجمن علمی سالمندی نیز گفت: با وجود موفقیت‌هایی که در سال‌های اخیر به دست آمده است، همچنان در بحث سالمندی از برنامه عقب هستیم و باید عزمی جدی ضعف‌هایی را که با ان رو به رو هستیم را جبران کنیم.
احمد دلبری با بیان اینکه ایجاد شهر دوستدار سالمند از مصوبات شورای شهر در دوره‌های گذشته است، افزود: با این حال، هنوز نمی‌توانیم شهر را مناسب سالمندان بدانیم چرا که بسیاری از زیرساخت‌ها در این حوزه فراهم نیست. متاسفانه 20 سال است که حوزه سالمندی متولی مشخصی نداشته است. اکنون شاهد هستیم بعد از رکوردی 2 دهه‌ای شهرداری در دوره جدید مدیریتی خود به دنبال جبران خلا‌ها و کمبود‌ها است و دراین راستا با راه اندازی مراکز فراهنگ است در تلاش است تا بتواند در این مسیر گام عملی بر دارد.
وی خاطرنشان کرد: تهران هم اینک 1700 مهدکودک دارد اما، مراکز فرآهنگ که در چند منطقه ایجاد شده اند نمی‌تواند پاسخگو نیاز‌های سالمندان تهران باشد و از این رو، باید به گونه‌ای تدبیر کرد تا مراکز فرآهنگ با سرعت و تعداد بیشتر تاسیس و راه اندازی شوند تا سالمندان بیشتری بتوانند از این مراکز خدمت بگیرند.
در این نشست، چشم انداز سالمندی تهران، روش‌های حمایت موثر و عملی از جامعه سالمندی و نیز راه‌های برگزاری باشکوه مراسم‌های هفته سالمندی و روز سالمند در تهران مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری