آلودگی هوا در اصفهان جان 2066 نفر را در سال 1403 گرفت

اصفهان - مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اصفهان گفت: عوارض ناشی از آلودگی هوا در سال 1403 جان 2 هزار و 66 نفر شهروند اصفهانی را گرفت و خسارت اقتصادی آن 810 میلیون دلار برآورد می‌شود.

به گزارش خبرنگار مهر، داریوش گلعلیزاده روز شنبه در نشست با اصحاب رسانه در مجتمع مطبوعاتی اصفهان با اشاره به آمار تکان‌دهنده از آلودگی هوای این کلانشهر، اظهار کرد: بر اساس آخرین گزارش رسمی وزارت بهداشت که تیرماه امسال اعلام شد در سال 1403، 2 هزار و 66 نفر در اصفهان به دلیل آلودگی هوا (عمدتاً ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون)، جان خود را از دست دادند و خسارت اقتصادی آن 810 میلیون دلار برآورد شده است.

وی با بیان اینکه در سال 1402، آمار مرگ و میر منتسب به آلودگی هوا در اصفهان 2 هزار و 29 نفر با خسارت 796 میلیون دلار بود، افزود: این آمار در سال 1401 نیز یک هزار و 856 نفر با خسارت 728 میلیون دلار اعلام شده است.

به گفته مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان از 1392 تا 1403، طی یک دهه تنها یک درصد روزهای کلانشهر اصفهان در شرایط پاک یا خوب بوده، 55 درصد قابل‌قبول، 34 درصد ناسالم برای گروه‌های حساس، 9.7 درصد ناسالم برای همه گروه‌ها و سه دهم درصد بسیار خطرناک گزارش شده است.

گلعلیزاده با اشاره به اینکه آلودگی هوا در نیمه دوم سال به دلیل استفاده از سوخت‌های فسیلی در خودروها، صنایع و منازل تشدید می‌شود، خاطرنشان کرد: بیش از 10 هزار واحد صنعتی در شعاع 50 کیلومتری شهر اصفهان فعالیت می‌کنند که 77 درصد آن‌ها در محدوده شهرهای اطراف هستند.

وی تصریح کرد: اثرات تجمعی این واحدها، آلودگی را به سطح بحرانی رسانده است.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان افزود: نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی می‌تواند تا 80 درصد آلودگی ناشی از خودروها را کاهش دهد.

الزام قانونی اسقاط سالانه 500 هزار خودروی فرسوده

گلعلیزاده با بیان اینکه در حال حاضر از 1.2 میلیون خودرو در شهر اصفهان بخش قابل‌توجهی فرسوده هستند، اضافه کرد: قانون ساماندهی صنعت خودرو مصوب سال 1400 پیش‌بینی کرده سالانه 500 هزار خودروی فرسوده از رده خارج شود اما در سال گذشته تنها 300 هزار خودرو اسقاط شد.

وی ابراز کرد: استفاده از سوخت‌های استاندارد (یورو پنج و 6) و مجهز کردن صنایع به سیستم‌های کنترلی از دیگر راهکارهای پیشنهادی است.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان با اشاره به اینکه همچنان 2 واحد نیروگاه شهید منتظری از سوخت مازوت استفاده می‌کند، خاطرنشان کرد: نیروگاه‌هایی مانند شهید منتظری به دلیل استفاده از سوخت مازوت و تکنولوژی قدیمی نقش مهمی در آلودگی دارند.

احداث پارک گوگردی در پالایشگاه اصفهان مصوبه هیئت وزیران دارد نه مجوز زیست محیطی

گلعلیزاده همچنین درباره طرح توسعه جدید پالایشگاه اصفهان و احداث پارک گوگردی گفت: این طرح مصوبه هیئت وزیران را دارد و ارزیابی زیست‌محیطی آن انجام شده است اما هنوز مجوز محیط‌زیستی ندارد.

وی ادامه داد: هدف از این طرح مدیریت گوگرد تولیدی در فرآیندهای پالایشگاهی است که از فعالیت‌های بهبود کیفیت سوخت حاصل می‌شود. در این پروژه، گوگرد به‌صورت کامل جمع‌آوری و به محصولی قابل‌استفاده تبدیل می‌شود تا از انتشار آن در محیط زیست جلوگیری شود.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست اصفهان خاطرنشان کرد: این اقدام در راستای کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های پالایشگاهی است و ما در سازمان حفاظت محیط زیست بر اجرای دقیق آن نظارت داریم تا اطمینان حاصل کنیم که ملاحظات زیست‌محیطی به‌طور کامل رعایت می‌شود.

حیات گاوخونی نباید (تمام شده) تلقی شود

گلعلیزاده در ادامه وضعیت تالاب بین المللی گاوخونی را بسیار بد توصیف کرد و گفت: پیگیری‌هایی در سطح ملی برای این تالاب انجام شده و شکایتی نیز علیه شرکت آب منطقه‌ای اصفهان درخصوص حقابه تالاب در جریان است.

وی با بیان اینکه تالاب گاوخونی نباید به‌عنوان موضوعی تمام‌شده تلقی شود و احیای آن ضروری است، خاطرنشان کرد: به تازگی گزارشی درباره برداشت‌های غیرمجاز پتاس در بالادست تالاب منتشر شد که با اقدام به‌موقع، جلوی این فعالیت را گرفتیم. فرد متخلف با یک مجوز اکتشاف اقدام به برداشت پتاس از شورابه‌ها در 13 کیلومتری تالاب کرده بود.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان تصریح کرد: برخی فعالیت‌های معدنی بدون استعلام از محیط زیست انجام می‌شود که به دلیل ماده 24 مکرر قانون معادن مصوب 1390، الزامی برای استعلام وجود ندارد که اصلاح این قانون در راستای اولویت قرار دادن توسعه پایدار ضروری است.

مهاجرت 800 هزار نفر به استان‌های شمالی به دلیل مشکلات اقلیمی

گلعلیزده در ادامه به معضل جهانی تغییر اقلیم و تبعات آن اشاره کرد و گفت: بنا بر آمار موجود طی 2 سال گذشته (1401 و 1402)، حدود 800 هزار نفر به دلیل مشکلات اقلیمی، از جمله کم‌آبی و آلودگی هوا از استان‌های دیگر از جمله اصفهان به مناطق شمالی کشور مهاجرت کردند.

وی تصریح کرد: تخریب اکوسیستم‌ها اثری دومینویی دارد و می‌تواند سراسر کشور را تحت تأثیر قرار دهد و مدیریت صحیح منابع آب و کاهش آلودگی هوا برای جلوگیری از تشدید این مهاجرت‌ها ضروری است.

فرونشست زمین تهدیدی بزرگ‌تر از زلزله

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان بار دیگر فرونشست زمین را بزرگ‌ترین بحران زیست‌محیطی استان اصفهان دانست و تاکید کرد: من نگران آلودگی هوا نیستم زیرا فرونشست زمین و نابودی آبخوان اصفهان پدیده‌ای بسیار مخرب و نگران کننده تر از آلودگی هوا است.

گلعلیزاده خاطرنشان کرد: میانگین فرونشست در این استان 15 سانتی‌متر در سال است که می‌تواند اثرات مخرب‌تری از زلزله‌ای با شدت هشت ریشتر داشته باشد.

وی افزود: برخلاف زلزله یا سیل، فرونشست زمین قابل‌کنترل نیست و اثرات بلندمدتی بر جای می‌گذارد. دلیل اصلی این پدیده، برداشت بی‌رویه از سفره‌های زیرزمینی و تغذیه نشدن آن‌هاست.

پیشروی فرونشست زمین در شهرهای دارای شبکه جمع‌آوری فاضلاب

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان اضافه کرد: در گذشته فاضلاب‌های شهری به تغذیه این سفره‌ها کمک می‌کرد اما با توسعه شبکه‌های جمع‌آوری فاضلاب، این آب برای مصارف صنعتی واگذار شده و تغذیه سفره‌های زیرزمینی متوقف شده است.

گلعلیزاده ادامه داد: رسانه‌ها در خصوص ضرورت کنترل فرونشست زمین در اصفهان مطالبه گری و راهکارهایی مانند تغذیه مصنوعی سفره‌های زیرزمینی را پیگیری کنند.

وی بر نقش کلیدی رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی تأکید کرد و گفت: روایت اول بهترین ابزار برای اطلاع‌رسانی است زیرا معتقدم اگر اطلاعات درست را به‌موقع ارائه ندهیم شایعات جای آن را پر می‌کنند و پس از آن هر گونه توضیح مسئولان، حکم توجیه کردن دارد.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان در ادامه به برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای ساماندهی نخاله‌های ساختمانی اشاره کرد و افزود: به تازگی با پیگیری‌هایی که داشتیم مراکز بازیافت نخاله‌های ساختمانی در اصفهان ایجاد شده و روزانه 50 کامیون نخاله را از اطراف و ورودی شهر جمع آوری و بازیافت کرده و برای تولید مصالح ساختمانی مانند آجر و بلوک استفاده می‌کنند.

گلعلیزاده اضافه کرد: این اقدام نه‌تنها به محیط زیست کمک می‌کند بلکه فرصت‌های سرمایه‌گذاری و درآمدزایی ایجاد کرده است و برنامه‌ریزی برای گسترش این مدل در سایر نقاط استان نیز دنبال می‌شود.

وی در ادامه با بیان اینکه استان اصفهان 21 درصد از خاک خود را به‌عنوان مناطق چهارگانه (پارک‌های ملی، آثار طبیعی، پناهگاه‌های حیات‌وحش و مناطق حفاظت‌شده) در اختیار دارد، تأکید کرد: حفاظت از این مناطق با زور ممکن نیست و باید جوامع محلی را در منافع آن‌ها شریک کرد.

مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان به برنامه‌ریزی برای توسعه گردشگری پایدار اشاره کرد و گفت: این طرح با حفاظت مشارکتی و گردشگری پایدار ضمن حفاظت از زیستگاه‌ها، درآمدزایی برای مردم محلی ایجاد می‌کند.

فقر اقتصادی و فرهنگی 2 عامل اصلی تخریب محیط‌زیست است

گلعلیزاده فقر اقتصادی و ناآگاهی را دو عامل اصلی تخریب محیط زیست دانست و گفت: به تازگی تفاهم‌نامه با آموزش‌وپرورش برای گسترش آموزش‌های زیست‌محیطی در مدارس ابتدایی استان اصفهان منعقد شد زیرا معتقدیم کودکان بهترین همیاران محیط زیست هستند و آموزش مستمر می‌تواند رفتارهای درست را نهادینه کند.

وی با تأکید بر لزوم همکاری با رسانه‌ها، دستگاه‌های اجرایی و جوامع محلی، گفت: ما به دنبال اجبار نیستیم، بلکه با اقناع‌سازی و برنامه‌ریزی دقیق می‌خواهیم محیط زیست را بهبود دهیم.