آمریکای بی‌اعتبار در غرب آسیا بازی را به چین باخته است

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، وبسایت الجزیره در تحلیلی به قلم آرین هیل نوشت: وزرای خارجه ایران و عربستان پس از 7 سال، به میزبانی چین با یکدیگر ملاقات کردند. این رویداد جهان را متحیر کرد. در غرب، نقش محوری چین در حفظ اقتصاد روسیه با وجود تحریم‌ها و عدم تمایل پکن به زیر سوال بردن مسکو به دلیل حمله اش به اوکراین، انتقادات شدیدی را برانگیخته است.

با این‌حال کارشناسان می‌گویند؛ موفقیت‌های جدید چین به‌عنوان کشوری صلح طلب در غرب آسیا نشان دهنده تغییری به نفع چین است؛ «جولیا گورول‌هالر»، یکی از همکاران موسسه آرنولد برگستراسر، واقع در فرایبورگ آلمان، گفت که توافق عربستان و ایران می‌تواند به‌عنوان «سکوی پرتاب چین برای ابتکارات آینده» باشد.

به گفته بسیاری از تحلیلگران، همه این‌ها در زمانی رخ می‌دهد که نفوذ ایالات متحده - به طور سنتی بزرگ‌ترین میانجی‌گر قدرت در غرب آسیا - کاهش یافته‌است. تصمیم ایالات متحده برای خروج از توافق هسته‌ای ایران، روابط سرد و‌گرم و پرفراز و فرود با عربستان‌سعودی و اشغال طولانی مدت و خروج آشفته اش از عراق و افغانستان به اعتبار این کشور لطمه زده است. سیاست داخلی همچنین توجه ایالات متحده را منحرف کرده است.

چین بزرگترین شریک تجاری عربستان سعودی و ایران است و بزرگترین خریدار نفت از این دو کشور است. چین در سال‌2021 یک قرارداد همکاری 25‌ساله با ایران و در سال‌2022 یک قرارداد مشارکت استراتژیک جامع با عربستان سعودی امضا کرده است، اما این حسن‌نیت به لطف طرح عظیم «کمربند و جاده» (BRI) که در سال‌2013 با هدف اتصال آسیا، اروپا و آفریقا از طریق شبکه‌ای از بنادر، راه‌آهن ها، بزرگراه‌ها و سایر پروژه‌های زیربنایی تحت حمایت چین آغاز شد، فراتر از عربستان‌سعودی و ایران رفت. چین بین سال‌های 2005 تا 2022 بیش از 273 میلیارد دلار در منطقه سرمایه‌گذاری کرده‌است. این کشور بزرگترین سرمایه گذار در غرب آسیا است. همچنین از عراق نفت و از قطر گاز می‌خرد و به الجزایر، مراکش، ترکیه، مصر و عربستان تسلیحات صادر می‌کند.

تریتا پارسی عنصر اندیشکده کوئینسی مستقر در واشنگتن می‌گوید؛ پکن به لحاظ ایدئولوژیک به‌عنوان یک شریک تجاری بی طرف درنظر گرفته می‌شود که مدت‌هاست سیاست عدم مداخله در مسائل داخلی کشور‌های غرب آسیا - از سیاست گرفته تا حقوق بشر - را حفظ کرده است و همین امر، این کشور را به یک میانجی کمتر بحث برانگیز نسبت به کشور‌هایی مانند ایالات متحده تبدیل کرده است. این کشور همچنین با انگیزه خاصی مانند رابطه نزدیک ایالات متحده با اسرائیل مرتبط نیست و سابقه اقدام تنبیهی - از طریق اقدام نظامی یا تحریم - در منطقه ندارد. یک دلیل کلیدی برای اینکه چرا بسیاری از این کشور‌ها نگاهی خوش‌بینانه به چین دارند، فقط به این دلیل نیست که چین در امور آن‌ها دخالت نمی‌کند، بلکه به این دلیل است که آن‌ها رفتاری تهدیدآمیز از چین ندیده اند یا رفتاری ندیده اند که پتانسیل تهدیدآمیز بودن را داشته باشد.» او می‌گوید که ایالات متحده حتی درمیان برخی از شرکای سنتی خود از این شهرت و اعتبار برخوردار نیست و تحریم‌ها علیه روسیه به دلیل جنگ در اوکراین بر ناراحتی و نگرانی پایتخت‌های منطقه افزوده است.