آیا قلعه فلک‌الافلاک ثبت جهانی می‌شود؟
قلعه فلک‌الافلاک سال‌هاست که در فهرست موقت ثبت جهانی قرار گرفته، با مشکلات متعددی برای ثبت نهایی روبه‌رو است. استاندار لرستان در دیدار با معاون میراث فرهنگی کشور از آمادگی استان برای فراهم کردن زمینه‌های ثبت جهانی این بنای تاریخی خبر داد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ فرهاد زیویار استاندار لرستان در دیدار با علی دارابی قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور با اشاره به اقداماتی که برای گره‌گشایی از مشکلات قلعه تاریخی فلک‌الافلاک خرم‌آباد پس از سفر رئیس‌جمهوری انجام شده است، از آمادگی استان برای فراهم کردن زمینه‌های ثبت جهانی آن خبر داد.
وی در این ملاقات با اشاره به جاذبه‌های سیاحتی، زیارتی، گردشگری استان و وجود آثار متعدد تاریخی و میراثی خواستار توجه بیشتر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به لرستان شد.
علی دارابی قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور با تشکر از اقدامات انجام شده برای ثبت جهانی قلعه فلک‌الافلاک خرم‌آباد گفت: ثبت جهانی این قلعه مطالبه مردم و تأکید ویژه آیت‌الله رئیسی رئیس‌جمهوری محترم است.
وی از آمادگی معاونت میراث فرهنگی برای تشکیل پرونده ثبت جهانی و دعوت از کارشناسان یونسکو برای بازدید و مشاهده میدانی این اثر کم‌نظیر تاریخی خبر داد.
قائم مقام وزیر و معاون میراث فرهنگی کشور، استان لرستان را از جمله قطب‌های مهم میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور برشمرد و بر توسعه کمی و کیفی استان در این سه حوزه تأکید کرد.
به گزارش تسنیم، قلعه باستانی «فلک الافلاک» یکی از شاخص‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان است، بنای عظیم آجری مربوط به دوره ساسانی که همچنان استوار بر روی تپه‌ای باستانی در مرکز شهر خرم‌آباد میزبان دوستداران میراث فرهنگی این مرزوبوم است.
زیبایی و معماری شگفت‌انگیز قلعه فلک الافلاک موجب شده که این قلعه تاریخی و باستانی لرستان از سوی بسیاری از کارشناسان به‌عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی و معماری دنیا لقب گیرد.
این قلعه به لحاظ موقعیت استراتژیک خود در قرن چهارم هجری قمری به‌عنوان مقر حکومت آل حسنویه و گنجور در زمان آل‌بویه درآمد و از قرن ششم هجری پس از ساخته‌شدن شهر جدید خرم‌آباد این قلعه نیز به نام خرم‌آباد معروف شد و احتمالاً نام فلک الافلاک در دوره قاجار به آن اطلاق شده است.
این بنای کم‌نظیر مربوط به دوره ساسانی است و به شماره 883 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
نکته قابل تأمل این است که این قلعه چندین سال است در فهرست موقت ثبت جهانی قرار گرفته و هنوز موفق به ثبت جهانی نشده و ثبت نهایی آن‌ها در گرو مرمت و ساماندهی است. این در حالی است که طی سال‌های گذشته به‌رغم نهایت همکاری نهادهای مختلف ساکن در محدوده این قلعه باستانی ازجمله سپاه استان لرستان همچنان حریم این بنای تاریخی آزادسازی نشده است و علت آن به تأمین قطره‌چکانی اعتبارات ساماندهی برمی‌گردد.
همچنین طرح استحکام‌بخشی و لرزه‌خیزی قلعه تاریخی فلک الافلاک سال‌هاست که به دلایل مختلفی تکمیل نشده که در پرتو همین عدم اجرایی کردن آن، بار دیگر پایه‌ها و دیوارهای آن در جریان وقوع زمین‌لرزه اردیبهشت ماه 99، به لرزه درآمد. در این زمین‌لرزه ترک‌های موجود بر روی دیوارهای «فلک الافلاک» که از قبل وجود داشت، عمیق‌تر شد و نگرانی‌ها در رابطه با تخریب و آسیب به این بنای تاریخی افزایش پیدا کرد.
علاوه بر وجود مشکلات ترک‌خوردگی و رانش دیوارها، نم‌زدگی دیواره‌های قلعه باستانی قلعه فلک الافلاک، گلسنگ‌هایی که روی دیواره دیده می‌شود، وجود موزه‌های مردم‌شناسی و باستان‌شناسی در داخل این بنای منحصربه‌فرد و آسیب‌های ناشی از فعالیت این موزه‌ها و... نیز همه و همه مشکلاتی است که این بنای تاریخی با آن دست در گریبان است.
بهمن ماه سال گذشته مهرداد ویس کرمی نماینده مردم خرم آباد و چگنی در جریان نشست مجلس شورای اسلامی ضمن هشدار درباره وضعیت فعلی و ظاهری قلعه فلک الافلاک از نشست حدود 2 سانتی‌متر زمین این بنا در طی سال‌های اخیر خبر داد و گفت: قلعه فلک الافلاک نیاز جدی به رصد و مقاوم سازی دارد.
وی با بیان اینکه با 200 میلیون تومان هزینه و استقرار مرکز دائمی ژئودینامیک، باید رصد مستمر منطقه انجام شود، از اعلام مراتب این مهم به وزیر میراث فرهنگی و استانداری استان لرستان و همچنین پیگیری امور مربوطه در راستای استحکام بخشی قلعه نیز خبر داد.
این در حالی است که حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی، ریاست جمهوری اسلامی در آذر ماه سال گذشته نیز در جریان سفر خود به لرستان و بازدید از این قلعه تاریخی، از تأمین اعتبارات لازم برای مرمت و اجرای طرح استحکام‌بخشی بنای تاریخی قلعه فلک الافلاک خبر داد.
وی همچنین بر فراهم کردن شرایط ثبت جهانی این قلعه تأکید کرد.
رئیس‌جمهور بر ضرورت آزادسازی حریم قلعه فلک‌الافلاک به عنوان یکی از مشکلات این مجموعه تاریخی - فرهنگی تأکید کرد و گفت: قلعه فلک‌الافلاک از آثار تمدنی و مدنیت مردم این خطه است و باید به‌خوبی نگهداری و معرفی شود.
رئیسی خاطرنشان کرد: دولت برای ترمیم و نگهداری آثار تاریخی اعتبار مناسبی در نظر گرفته است و با توجه به اینکه میراث تاریخی و فرهنگی گنجینه‌های پرارزشی هستند، لذا باید برای نسل‌های آینده به خوبی نگهداری شوند.
به دنبال آن نیز سید امین قاسمی مدیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان با بیان اینکه مطالعات استحکام‌بخشی قلعه فلک الافلاک انجام‌شده است اظهار داشت: در حال حاضر این طرح تکمیل و در شورای فنی وزارت میراث فرهنگی در مرحله دفاع است تا بتوانیم بر مبنای آن استحکام‌بخشی قلعه را تکمیل کنیم.
وی با اشاره به اینکه از مجموع بیش از 240 موضوعی که در سفر رئیس جمهور مطرح شد، چهار مورد دستور مستقیم رئیس جمهور را داشت، تصریح کرد: از این چهار مورد، دو مورد بحث ساماندهی و آزاد سازی حریم قلعه است و دیگری مرمت‌ها، حفاظت از میراث فرهنگی، توسعه گردشگری است.
قاسمی همچنین عنوان کرد: در این راستا مقرر شد که 150 میلیارد تومان به سپاه برای تکمیل پادگان خود پرداخت شود و 100 میلیارد تومان نیز برای ساماندهی اطراف قلعه، میراث فرهنگی و زیرساخت‌های گردشگری اختصاص یابد.
نخستین جشنواره و نمایشگاه جاذبه‌های گردشگری استان اردبیل افتتاح شد نگرانی مسئولان استان کهگیلویه و بویراحمد از تاخیر در طرح جامع گردشگری
