اتصال آبی دریای خزر با احیای خلیج خشک شده گرگان
معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: با احیای خلیج خشک شده گرگان برقراری اتصال آبی بین خلیج و دریای خزر دو برابر می‌شود.
خلیج گرگان از طریق سه کانال آشوراده چپقلی و خزینی با دریای خزر در ارتباط بوده است. تراز آب دریای خزر در طی سال‌های 1372 تا زمان صدور دستور لایروبی توسط رئیس‌جمهور، از تراز 25/5 به تراز 27/5 نسبت به سطح دریا‌های آزاد کاهش داشته است.
در همین رابطه علی اکبر صفایی مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در خصوص لایروبی خلیج گرگان، گفت: خلیج گرگان اواخر سال گذشته در حال از بین رفتن بود و بندر ترکمن حدود 15 سال خشک شده بود. البته تاکنون با حضور رئیس‌جمهوری در این منطقه یک میلیون و 460 هزار متر مکعب لایروبی انجام و کانال آشوراده کاملاً باز و بندر ترکمن احیا شده است. بر این اساس آب قابل توجهی از دریا به سمت این خلیج گسیل شد.
همچنین مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی در خصوص این پروژه گفته بود: یک سوم گستره خلیج گرگان خشک شده بود که به همت دولت و با اجرای طرح علاج‌بخشی احیاء شد. با اجرای پروژه علاج بخشی خلیج گرگان، تراز آب این پهنه گرگان 40 سانتی متر افزایش یافت.
متاسفانه کاهش بیش از حد تراز سطح آب دریای خزر (حدود 2 متر منجر به خشک شدن کانال خزینی و آشوراده شده و تنها راه ارتباطی این خلیج با دریای خزر قبل از لایروبی کانال آشوراده، کانال چپقلی بوده است.
مستندات و مبانی قانونی طرح:
بر اساس مصوبات سومین و چهارمین جلسه ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور، در اجرای مصوبات طرح جامع 5 ساله (1399 - 1403) احیاء خلیج گرگان مقرر شده است سازمان بنادر و دریانوردی بر اساس نتایج مطالعات مرکز ملی اقیانوس شناسی نسبت به لایروبی تنگه‌های طبیعی با اولویت کانال آشوراده برای تسهیل تبادل آب بین دریای خزر و خلیج گرگان کانالی به عرض 200 متر و عمق یک و نیم متر ایجاد کرد.
به دستور رئیس‌جمهور در سفر استانی به استان گلستان در اسفند ماه سال 1400، عملیات اجرایی لایروبی کانال آشوراده و مسیر منتهی به خلیج گرگان توسط سازمان بنادر و دریانوردی آغاز شده است.
اهداف اجرای پروژه لایروبی خلیج گرگان:
- احیاء خلیج گرگان از طریق تسهیل تبادل آب بین دریای خزر و خلیج گرگان
- فراهم ساختن امکان تردد شناور‌های صیادی، نظامی و تفریحی بین خلیج گرگان و دریای خزر و مسیر‌های منتهی به اسکله چوبی بندر گز، بندر ترکمن و اسکله تجاری بندر ترکمن و جزیره آشوراده برای فعالیت‌های گردشگری دریایی و کسب و کار‌های امور شیلاتی و اقدامات امنیتی
- جلوگیری از سرعت خشک شدن خلیج گرگان و تبعات ناشی از ایجاد و پراکنده شدن ریزگرد‌ها
- جلوگیری از افزایش شوری آب خلیج گرگان و در نتیجه ایجاد نمکزار و شوره زار
- احیاء و رونق صنایع و مشاغل دریایی در راستای معیشت مردم و جلوگیری از بیکاری
- گفتنی است طبق آخرین آمار و اطلاعات به دست آمده مبلغ اولیه پروژه 284 میلیارد تومان و مبلغ نهایی پروژه 550 میلیارد تومان بوده است.
تاریخ شروع قرارداد 1401/3/25 تاریخ اتمام قرارداد 1402/10/3 - ثمرات و نتایج ناشی از لایروبی کانال آشوراده و خلیج گرگان:
- برقراری اتصال آبی بین خلیج و دریای خزر، تسهیل تبادل آب و امکان تردد ایمن شناور‌های سبک فراهم شده و شوری آب از 45 در هزار به 20 در هزار رسیده است
- همچنین 400 متر از سواحل خشک شده خلیج آبگیری شده و در نتیجه از ایجاد ریزگرد‌ها و خطرات ناشی از آن جلوگیری به عمل آمده است
- عمق کانال آشوراده به 1/5 متر افزایش پیدا کرده و تردد شناور‌ها به سهولت و ایمنی کافی انجام می‌شود
براساس این گزارش حال امیدواریم با احیاء و لایروبی کانال‌های آبی کشور به ویژه در شهر‌های شمالی شاهد افزایش و تسهیل تردد شناور‌ها در این مناطق باشیم.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی راه و شهرسازی