اربعین پیوند میان سوز عاشورایی و امید مهدوی
ایکنا نوشت: اربعین به منزله واسطه نهضت عاشورا و نهضت مهدوی و تجمیع‌کننده این سوز و امید، اکنون در حال شکل دادن به یک وحدت جهانی است.
علیرضا صدرا، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره دو ویژگی جهانشمولی و وحدت‌آفرینی راهپیمایی اربعین گفت: امام حسین (ع) بزرگ‌پرچمدار عزت و آزادگی است و نهضت عاشورا مظهر و آینه تمام‌نمای آن است و کربلا آوردگاه و پایتخت جهانی و جاویدان آزادگی است و اربعین هم در این امتداد، بزرگداشت عزت، آزادگی، غیرخواهی و خیرخواهی است تا اینکه انسان به حدی از کمال از می‌رسد که از تمام هستی و خانواده خودش برای آزادی و آزادگی دیگران جان خود را فدا می‌کند.
وی با بیان اینکه این ویژگی‌ها مختص شیعه و اسلام نیست و یک ویژگی جهانی است، گفت: عزت‌طلبی و آزادگی گرایش ذاتی و فطری انسانی است که جاویدان، جهانی، تاریخی و تاریخ‌ساز است و همه انسان‌ها و جوامع در طول تاریخ به دنبال این ویژگی‌ها بوده‌اند اما اسلام برترین تبیین را از عزت و آزادگی در قالب هدایت و حرکت در صراط مستقیم انجام داده که همان خروج از بندگی و بردگی غیر است. البته این شاخصه در شیعه تحقق عملی پیدا کرده و در نهضت عاشورا و قیام امام حسین (ع) کاملا متجلی شده و اربعین هم در واقع تجلیل از این نهضت و تجدید پیمان با عزت و آزادگی است.
صدرا تصریح کرد: انسانیت انسان به عزت و آزادگی است و هر جا انسان این دو ویژگی را از دست دهد انسانیت خود را نیز از دست می‌دهد. در واقع انسان همانطور که آزاد خلق شده، آزاده هم خلق شده است و لذا آزادگی را با تمام وجود دوست دارد و حاضر است جان خود را هم بر سر آن بگذارد.
آزادی ناآزادگان در جهان مدرن
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران بیان کرد: آزادگی در حقیقت تلاش و تدبیر برای آزادی دیگران و آزاد کردن آن‌ها از بند غیر خدا است؛ آزادی از بردگی اقتصادی، بردگی سیاسی و بدتر از همه بردگی فکری و فرهنگی. در واقع نهضت عاشورا ابتدا می‌خواهد از بعد فکری و فرهنگی راه را به مردم نشان دهد و آن‌ها را از بردگی فکری و فرهنگی اموی آزاد کند.
وی اضافه کرد: گرفتاری بشر مدرن و جهان مدرن هم آزادی ناآزادگان است که سلب‌کننده آزادی دیگران شده است در حالی که خیر بشر در آزادی آزادگان است زیرا اگر آزادگان آزاد باشند، آزادی دیگران تأمین و تضمین می‌شود. متأسفانه امروز در عصر آزادی ناآزادگان به سر می‌بریم که مظهر آن امپریالیسم و نظام سلطه است که همه بشر را گرفتار کرده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ابراز کرد: انسان‌ها چون ذاتا خیرخواه و غیرخواه هستند به خودخواهی و بدخواهی تمایل ندارند حتی انسانی که خودخواه و بدخواه است به طور فطری از انسان آزاده خوشش می‌آید اما به واسطه مصالح و منافعش با او به مقابله برمی‌خیزد لذا در روایات منشأ همه بدی‌ها حب نفس و خودخواهی بیان شده است؛ «حُب النفس رأسُ کلُ خطیئه».
اربعین، جهانی‌کننده عاشورا
صدرا تأکید کرد: الان هر چه به جلو می‌رویم، می‌بینیم پیام نهضت عاشورا که از حضرت زینب (س) آغاز شد، جهانی‌تر شده و جاذبه‌های آن دیگران را به خود جلب می‌کند و امروز در سراسر دنیا از شیعیان و مسلمانان تا آزادگان جهان جریان عاشورا را منعکس کرده و بازتاب می‌دهند و روزی خواهد رسید که اربعین فقط به کربلا و عراق و نجف محدود نخواهد بود و یک حرکت جهانی شده و پیروان سایر ادیان و اقلیت‌ها و اقوام نیز به این جریان بپیوندند و این امر موجب ایجاد یک همگرایی بین‌المللی و جهانی بر محور ستم‌ستیزی، سلطه‌ستیزی و مقاومت برپایه دو شاخصه انسان عزت‌طلبی و آزادگی می‌شود که این رهایی انسان ابتدا از نفس خودش و بعد از سلطه غیر خدا، سلطه‌طلبان و دولت‌های سلطه‌گر را به دنبال خواهد داشت.
وی یادآور شد: این امر، نشان می‌دهد که انسان هم از سلطه به تنگ آمده و هم از مادیت ارضا شده و به دنبال معنویت است و از آنجا که در جریان عاشورا و اربعین، غیرخواهی، خیرخواهی، عزت‌طلبی، آزادگی و معنویت عجین و آمیخته شده، مطلوب هر انسانی است لذا قابلیت وحدت‌آفرینی، همگرایی، همدلی و همبستگی در سطح جهانی دارد. پس بر این مبنا اربعین و عاشورا حرکت‌آفرین است زیرا هم شورانگیز و هم شعورخیز است در حالی که جریانی مانند داعش فقط شور و فاقد شعور است و لذا طغیانگر و مخرب است.
زمینه‌سازی نهضت مهدوی
صدرا تصریح کرد: چنین جریان حکمت‌آمیز و حرکت‌آفرینی هم راه حل مشکلات بشر و جهان و هم مطلوب بشریت است و آشنایی هر چه بیشتر بشریت با پیام عاشورا و اربعین به جهانی شدن این جریان و به فعلیت رسیدن ظرفیت وحدت‌آفرین شیعی، اسلامی و جهانی آن کمک می‌کند. همه این تحولات حکایت از وجود یک شعور فطری و سوز درون انسان‌ها در سطح جهانی دارد که در حال بروز و ظهور است که در نهایت زمینه‌ساز مهدویت و نهضت مهدوی، به منزله اوج و قله نهضت حسینی می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اظهار کرد: امسال اتفاقاتی در جریان اربعین افتاد که همه محاسبات را به هم ریخت. بعد از دو سال کرونایی و محدودیت این مراسم و مشکلات اقتصادی هیچ کس تصور نمی‌کرد مردم ایران با چنین گستردگی وارد صحنه شوند و این امر همه برنامه‌ریزی‌ها و پیش‌بینی‌های مسئولان را به نوعی به هم زد و در سایر نقاط جهان نیز به تدریج شاهد روند صعودی حضور در این مراسم هستیم. امید می‌رود این حرکت عظیم زمینه نهضت جهانی سبز مهدوی را فراهم کند.
انفعال جبهه سلطه
صدرا این عظمت و ویژگی‌ها را عامل اصلی تلاش دشمنان برای سیاه‌نمایی از یکسو و منعکس نکردن اصل این جریان دانست و گفت: در واقع سکوت رسانه‌های معاند در حقیقت نشانه نوعی انفعال جبهه سلطه است. تا چند سال پیش نظام سلطه در منطقه غرب آسیا تا نزدیک ایران پیش آمده بود و آمریکا سخن از خاورمیانه بزرگ می‌گفت اما با شکل‌گیری راهپیمایی اربعین که ابتدا خود مردم عراق آن را برگزار کردند و 5 میلیون نفر از مردم این کشور در این مراسم شرکت کردند، آمریکایی‌ها و غربی‌ها دچار بهت و حیرت شدند و تمام معادلات آن‌ها به نوعی به هم ریخت.
وی بیان کرد: در حقیقت اربعین باعث شد که دشمنان از حالت تهاجمی به حالت دفاعی برگردند و حتی رویکرد تهاجمی آن‌ها نسبت به ایران نیز تغییر کرد. لذا جریان اربعین را نمی‌توان تنها براساس مؤلفه‌های سیاسی تحلیل کرد بلکه باید مسائل معنوی و فرامادی را در این تحلیل‌ها دخالت داد. این حرکت می‌تواند حکمت و حرکت و شور و شعور را در سطح جهانی ایجاد کند؛ همین مسئله پیونددهنده نهضت سرخ عاشورا به نهضت سبز مهدوی است که سوز و شور عاشورایی به امید مهدوی پیوند می‌خورد.
صدرا در پایان اظهار کرد: این سوز و شور حسینی، از جنس یک غم درون‌گرایانه و منفعل‌کننده نیست بلکه کاملا امیدآفرین است و مقابل یأس‌آفرینی جبهه شیاطین قرار دارد. در واقع جریان‌های حرکت‌آفرین عاشورا، اربعین و نهضت مهدوی، همگی حلقه‌های درهم تنیده‌ای از جنس امید هستند و اربعین به منزله واسطه نهضت عاشورا و نهضت مهدوی و تجمیع‌کننده این سوز و امید، اکنون در حال شکل دادن به یک وحدت جهانی است.
6565
کد خبر 1674854