از روز جهانی کتاب و حق مولف تا نقش کتاب در سبد خانوادهها
یک استاد زبان و ادبیات پارسی با اشاره به روز جهانی کتاب و حق مولف، سرانه مطالعه در ایران را در مقایسه با دیگر کشورها پایین دانست.
زهره صارمی، استاد زبان و ادبیات پارسی و مدرس دانشگاه درمورد روز جهانی کتاب و حق مولف بیان کرد: کتاب همواره همچون بارقهای از نور در تاریکی دورههای مختلف تاریخی نجاتبخش نوع بشر بوده است. زیرا کتاب با ایجاد نگرش مثبت در افراد جامعه باعث توسعه و بهبود شرایط جامعه شده است؛ بهطوری که سطح دانش و تجربه زیستهی افراد را بالا برده و پنجرهای گشوده است به جهان بینیهای مختلف و زندگیهایی که امکان زیستن آنها وجود ندارد. زیرا تنها با خواندن کتاب میتوان آن زندگیها را تجربه کرد.
این استاد زبان و ادبیات پارسی اظهار کرد: کتاب همواره به انسان کمک کرده است تا اهداف زندگی را برای خود مشخص و پیدا کند و به همین دلیل، انسان با خواندن کتاب میتواند درمورد اهدافی که تعیین و پیدا کرده است راه حل مناسب و دانش و اطلاعات کافی بدست آورد و علاوه بر این، کتاب توانسته است انسان را در راستای اهداف و راه حلهایی که میخواهد در پیش بگیرد راهنمایی کند و برای او روشنگر باشد. زیرا کتاب خواندن همواره باعث احساس آرامش و لذت بیپایان میشود و همین لذت بیپایان، مفهومی به نام کتاب را ماندگار کرده است.
صارمی گفت: هر ساله در 23 آوریل که همزمان با درگذشت نویسندهی بزرگ «ویلیام شکسپیر» است روز جهانی «کتاب و حق مولف» گرامی داشته میشود و ایده اولیهی این مناسبت از برنامهای بوده است که در کاتالونیای اسپانیا برگزار میشده که همواره در این روز به خرید و فروش و اهدای کتاب پرداخته میشده است و هر کسی که کتابی خریداری میکرده یک شاخه گل رز هم، هدیه میگرفته است و پس از آن، این موضوع مورد توجه قرار گرفت و سازمان یونسکو این روز را به نام «روز جهانی کتاب» و حق مولف پایهگذاری کرد که اهمیت و توجه بیشتری به دست اندرکاران چاپ یک کتاب اعم از نویسندگان، مولفان، ناشران و معلمان و... شود.
این استاد زبان و ادبیات پارسی ادامه داد: در طول تاریخ مشاهده کردیم افراد برای کسب دانش و بینش بیشتر و گستردهتر، همواره با هر زحمتی که بوده است به منابع و کتابهای مختلف دسترسی پیدا میکردند. اما در سالهای اخیر شاهد تحولی در این زمینه هستیم و آن هم، انتشار کتابهای دیجیتالی و صوتی در فضاهای مجازی و گروهها و اپلیکیشنهای مختلف است و این اقدام مثبتی است که میتوان آن را به فال نیک گرفت. اما نکتهای که نباید فراموش شود حق مالکیت معنوی و حق مولف و تألیف و حق ناشر است؛ بهطوری که وقتی قصد داریم کتابی را خریداری کرده و مطالعه کنیم نباید با دانلود کردن کتابهای دیجیتالی به صورت رایگان حق مولف و مالکیت معنوی و انتشارات را نادیده بگیریم و در مقابل، باید با خریداری از اپلیکیشنهای معتبر و گروههایی که با ناشر یا مولف ارتباط دارند کتابهای صوتی و دیجیتالی را در فضای مجازی از راه درست و دقیق تهیه کنیم و این کار خوبی است چراکه میتوانیم با مبلغ بسیار کمتر.
او افزود: کتابی را در کتابخانه مجازی خودمان؛ آن هم در محیط تلفن همراه، تبلت و رایانه برای همیشه داشته باشیم و حتی این کتابها در حساب کاربری اپلیکیشنهای کتابفروشیها ماندگار خواهند شد. بنابراین، بهتر است که این کتابها را با مبلغ بسیار ناچیز تهیه کنیم و برای همیشه داشته باشیم و با پرداخت هزینه، دِین خود را به مولف و ناشر ادا کنیم.
صارمی با اشاره به سرانه مطالعه کشور گفت: سرانه مطالعه در کشور ما در مقایسه با کشورهای دیگر بسیار پایین است و باید به این نکته اشاره کرد که تا قبل از این، شاید بعضی از افراد، دسترسی فیزیکی نداشتن برای خرید کتاب در همه نقاط کشور و هزینه خرید را مطرح میکردند که البته به نظر بنده، این مسئله خیلی منطقی و دقیق به نظر نمیآید. چون در تناسب با هزینههای دیگر زندگی میتوان کتاب را در سبد خرید خانوادهها قرار داد. از طرفی، با وجود کتابهای مجازی، هزینههای خرید این نوع کتابها کمتر و دسترسی به آنها بسیار راحتتر و گستردهتر شده است.
این استاد زبان و ادبیات پارسی یادآور شد: از همه عزیزان و دست اندرکاران درخواست میکنم برای ترویج و فرهنگسازی مطالعه تلاش بیشتری انجام دهند و هر کسی در هر جایی که فعالیت میکند مطالعهاش را به منظور افزایش دانش، بیشتر کرده و در آیندهی نه چندان دور اثر مطالعه را در زندگی خود مشاهده کند و این یک امر بدیهی است که بارها به تجربه اثرش دیده شده است. همچنین، توصیه میکنم در زمینهی کتابخوانی کودکان تبلیغات بیشتر و گستردهتری صورت بگیرد.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیات