از معرفی نامزد‌های چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران تا زنده شدن خاطرات گذشته
در این مطلب به آن چه که در روز پنجم چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران گذشت، می‌پردازیم.
از مهم‌ترین اتفاق‌های روز پنجم جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران می‌توان به معرفی نامزد‌های این دوره از جشنواره اشاره کرد که اسامی این نامزد‌ها در بخش‌های مختلف بدین شرح است:
بهترین فیلم پویانمایی فاطمه احمدی و انجمن سینمای جوانان ایران - دفتر اراک برای فیلم «حفره بعدی»
فاطمه جعفری و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برای فیلم «ده سالگی»
زهرا خورشیدی، مهدی رنگرز و حمیدرضا مزرعه خطیری برای فیلم «متورم»
شایان ذکر است که این جایزه به صورت مشترک به کارگردان و تهیه‌کننده حقیقی اثر اهدا می‌شود.
بهترین فیلم مستند
فاطمه مرزبانی و سازمان صدا و سیما برای فیلم «دیواره‌های مرز»
بهنام بیرُم‌وند و مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی برای فیلم «دفک»
هادی شریعتی و حسین فتح‌اللهی برای فیلم «سایه سلطان»
گفتنی است که این جایزه به صورت مشترک به کارگردان و تهیه‌کننده حقیقی اثر اهدا می‌شود.
بهترین کارگردان فیلم تجربی
مازیار کاظمی و محمدرضا کاظمی برای فیلم «لطفا خمیازه نکشید»
رضا دانش‌پژوه برای فیلم «حجم تراکم»
کیان زمانی برای فیلم «اشعه جاز»
محمد کچویی برای فیلم «پا د بوره»
بخش سینمای ایران
چهره برگزیده بهترین دستاورد هنری (در بخش‌های طراحی صحنه و لباس، چهره‌پردازی، موسیقی، طراحی جلوه‌های ویژه و بازیگری)
مهدی حسینی و سروش امیرآبادی‌زاده برای طراحی جلوه‌های ویژه بصری فیلم «یوفو»
محمدرضا سامیان برای بازی در فیلم «بازسازی»
امین جهانی برای طراحی صحنه و لباس فیلم «خودکشی به سبک نیچه»
بختیار پنجه‌ای برای بازی در فیلم «خودکشی به سبک نیچه»
بهترین صدای فیلم
علیرضا نوین‌نژاد صدابردار و حسن مهدوی صداگذار فیلم «روزی روزگاری سینما»
سامان شهامت صدابردار و بهنیا یوسفی صداگذار فیلم «تاکسیدرمیست»
اسماعیل سلطانی صدابردار و علیرضا علویان صداگذار فیلم «زنان لَجمن»
حامد حسین‌زاده صدابردار و زهره علی‌اکبری صداگذار فیلم «تکان»
لازم به ذکر است که این جایزه به صورت مشترک به صدابردار و صداگذار اثر اهدا می‌شود.
بهترین تدوین
مجتبی احسانی برای فیلم «خوانا بنویسید»
حمید نجفی‌راد برای فیلم «خودکشی به سبک نیچه»
مصطفی ربانی برای فیلم «روزی روزگاری سینما»
فؤاد تقی‌زاده برای فیلم «مدیر مدرسه»
مهدی حسینی برای فیلم «یوفو»
بهترین فیلمبرداری
علی حسین‌زاده برای فیلم «بازسازی»
کیوان شعبانی برای فیلم «خوانا بنویسید»
بهروز بادروج برای فیلم «خودکشی به سبک نیچه»
حامد حسینی سنگری برای فیلم «قوتار»
علی طالبی برای فیلم «یوفو»
پویان آقابابایی برای فیلم «مدیر مدرسه»
بهترین فیلمنامه اقتباسی
محمدرضا مرادی و گلسا غفاری برای فیلم «افسانه کوه ننوک»
پیام کردستانی برای فیلم «خودکشی به سبک نیچه»
مرتضی علیزاده برای فیلم «خوانا بنویسید»
بهترین فیلمنامه
زهرا ترکمنلو برای فیلم «صونا»
محمد منصوبی برای فیلم «مدیر مدرسه»
بهروز شمشیری برای فیلم «نیمکت»
فاطمه باقری برای فیلم «جاذبه غیرنیوتونی»
بهترین کارگردان فیلم داستانی
حمید حسینی و مهدی حسینی برای فیلم «یوفو»
پیام کردستانی برای فیلم «خودکشی به سبک نیچه»
علی توکلی برای فیلم «بازسازی»
- علی علیزاده برای فیلم «قوتار»
محمد علیزاده‌فرد برای فیلم «شریف»
بهترین فیلم در بخش سینمای ایران
مهدی حسینی، حمید حسینی و انجمن سینمای جوانان ایران - دفتر بیرجند برای فیلم «یوفو»
پیام کردستانی و بهمن رضایی برای فیلم «خودکشی به سبک نیچه»
مجتبی آرش‌نیا برای فیلم «جاذبه غیرنیوتونی»
علی علیزاده، میثم جمالی و فریما خلیلی و انجمن سینمای جوانان ایران - دفتر تهران برای فیلم «قوتار»
محسن مجیدپور، انجمن سینمای جوانان ایران، موسسه آوینی و مرکز هنری رسانه‌ای نهضت برای فیلم «شریف»
گفتنی است که این جایزه به تهیه‌کننده حقیقی اثر تعلق می‌گیرد.
معرفی هیأت داوران «مسابقه سینمای بین الملل» چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران
از دیگر اتفاق‌های پنجمین روز جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران معرفی هیأت داوران «مسابقه سینمای بین الملل» این دوره از جشنواره بود.
نقی نعمتی، وانگ لینا، مارینا میگونووا، جورج اواشویلی و یورگس زوئیس هیأت داوران بخش «مسابقه سینمای بین الملل» چهلمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه را تشکیل می‌دهند.
دیدار دست اندرکاران سازمان سینمایی با فیلمسازان حاضر در جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران
از دیگر اتفاق‌های این جشنواره، دیدار صمیمانه محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی، یزدان عشیری، مشاور رئیس و مدیر کل روابط عمومی سازمان سینمایی، علیرضا اسماعیلی دستیار و مدیر کل حوزه ریاست سازمان سینمایی و مهدی آذرپندار مدیر عامل انجمن سینمای جوانان ایران و دبیر چهلمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران با فیلمسازان حاضر در این رویداد بود و همچنین، سید محمد هاشمی قائم مقام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از پردیس سینمایی ملت بازدید کرد.
حجت الاسلام حمید رسایی در حاشیه بازدید از چهلمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران
حجت الاسلام والمسلمین حمید رسایی، نماینده سابق مجلس در حاشیه بازدید از جشنواره چهلم به تماشای برخی از آثار حاضر در این رویداد سینمایی پرداخت و بیان کرد: به دلیل این که جشنواره فیلم کوتاه تهران چهلمین سال خود را سپری می‌کند، پختگی خوبی پیدا کرده است، اما محتوا و مضمون آثار جشنواره، نویدی را برای سینمای جوان بازتاب می‌دهد.
رسایی گفت: از این جهت، جشنواره فیلم کوتاه تهران برای کسانی که تازه وارد حوزه فیلمسازی شده اند، فضای متفاوتی دارد و در عین حال، توقع از جشنواره‌ای که چهل ساله شده است، بالاست.
بازدید عضو کمیسیون فرهنگی مجلس از جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران
غلامرضا منتظری، نماینده گرگان و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در بازدید از چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران بیان کرد: امسال، استان گلستان با سه فیلم کوتاه در جشنواره حضور پیدا کرده است که باعث افتخار ماست. اگر ما دوست داشته باشیم سینمای کشور رشد بیشتری داشته باشد باید به استان‌ها توجه داشته باشیم. چون ایران فقط تهران نیست. اگر زمینه رشد و شکوفایی در همه استان‌ها فراهم شود درخشش کلی خواهیم داشت. زیرا در همه استان‌ها استعداد وجود دارد و قرار بر این شده است که با کمک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مکان مناسبی برای انجمن سینمای جوانان گرگان تهیه کنیم و تا پایان سال، زمینه این کار فراهم می‌شود.
این عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درمورد حضور در جشنواره فیلم کوتاه تهران تصریح کرد: شور و شوق و شعف را که در میان فیلمسازان جوان چهلمین دوره جشنواره دیدم بسیار خوشحال شدم. بین کشش و کوشش رابطه وجود دارد و این نشان می‌دهد فضای جشنواره هم کشش دارد و هم کوشش. این جشنواره را یک رویش می‌بینم که در تحول سینمای ایران بسیار می‌تواند مفید باشد.
منتظری ادامه داد: در مجلس نگاه ملی است، اما از نظر تخصیص بودجه فرهنگ مظلوم واقع شده است. من همیشه در کمیسیون فرهنگی برای افزایش بودجه فرهنگی موضوع تلاش می‌کنم. در برنامه هفتم تلاش کردیم غبار محرومیت را از سیمای فرهنگ کم کنیم و سهم فرهنگ را در بودجه عمومی افزایش دهیم تا الان حدود یک و نیم درصد بوده و سعی داریم به هفت درصد برسد.
او با اشاره به تماشای برخی از آثار حاضر در این دوره از جشنواره افزود: فرصت شد سه اثر از جشنواره فیلم کوتاه تهران را تماشا کنم که دو اثر از استان گلستان بود که به نظرم بسیار فیلم‌های خوبی بودند.
زنده شدن خاطرات گذشته و امید به آینده
محمدحسین صوفی، از چهره‌های باسابقه انجمن سینمای جوانان و عضو شورای سیاست‌گذاری چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، در حاشیه بازدید از پردیس سینمایی ملت، درباره کیفیت برگزاری این دوره از جشنواره بیان کرد: واقعیت این است که من هر بار در رویداد سینمای جوان شرکت می‌کنم، خوشحال‌تر از گذشته هستم. چراکه رشد، و بالندگی و شکوفایی این جریان را به چشم می‌بینم. این در حالی است که در یک مقطعی ممکن بود ما دغدغه کمیت فیلمسازان را در عرصه سینمای کوتاه داشته باشیم، اما در مقاطع دیگری هم این دغدغه را نداشتیم. ممکن بود در مقطع دیگری ما دغدغه دیده شدن فیلم‌ها را داشتیم و حتی خاطرم هست در آن مقطع که این دغدغه را داشتیم، سالن سینمایی را به صورت اختصاصی به این حوزه اختصاص دادیم و خوشبختانه، در سال‌های اخیر همه این دغدغه‌ها برطرف شده است.
صوفی گفت: در این سال‌ها، هم فیلمسازان قابل توجهی وارد این میدان شده‌اند و هم فیلم‌های کوتاه به‌خوبی دیده می‌شوند و همین شرایط هم منجر به افزایش کیفیت فیلم‌های کوتاه همزمان با افزایش کمیت آن‌ها شده است.
عضو شورای سیاست‌گذاری چهلمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران با اشاره به کیفیت برگزاری این دوره از جشنواره تصریح کرد: چند مورد درباره این دوره از جشنواره برای من قابل‌توجه است. یکی این که سالن‌های نمایش مملوء از مخاطب است و بخش مهمی از ظرفیت این سالن‌ها هم از طریق بلیت‌فروشی پر شده و این اتفاق بسیار مهمی است که یک مخاطب یا یک فیلمساز برای دیدن فیلم‌کوتاه بلیت تهیه کند.
نکته دیگر این دوره هم، برگزاری نشست‌های نقد و بررسی در کنار نشست‌های تخصصی بود که در این جلسات هم شاهد حضور جمعیت قابل‌توجهی بودیم و این اتفاق نشان می‌دهد که ارتباط مطمئنی میان فیلمسازان جوان و مبتدی و چهره‌های باسابقه و حرفه‌ای سینمای ایران برقرار شده است.
او ادامه داد: داریم به این نقطه می‌رسیم که سینمای جوان به سنگ بنای سینمای حرفه‌ای تبدیل شود و برای حضور موثر در سینمای حرفه‌ای، باید افراد از سینمای جوان عبور کنند.
این چهره باسابقه جریان سینمای جوان درمورد وضعیت استقبال از دوره چهلم جشنواره فیلم‌کوتاه افزود: در دهه 60 که ما جشنواره فیلم‌کوتاه را در فرهنگسرای بهمن و یا دیگر سالن‌ها برگزار می‌کردیم، شاهد حضور گسترده فیلمسازان بودیم. از جمله دلایل این استقبال هم این بود که مراکز نمایش محدودی در اختیار داشتیم. اما امروز مراکز فیلمسازی و اکران فیلم‌های کوتاه، محدودیت آن سال‌ها را ندارند و دستیابی افراد به فیلم‌های کوتاه بیش از گذشته است. به همین دلیل استقبال این دوره از جشنواره، استقبال مغتنم‌تری است.
صوفی یادآور شد: وقتی ما در پردیس ملت شاهد این حضور شکوهمند هستیم، هم به یاد ایام گذشته می‌افتیم و هم به آینده سینمای حرفه‌ای ایران امیدوارتر می‌شویم.
او درباره این که چه توصیه‌ای به فیلمسازان جوان امروز دارد، گفت: توصیه اگر نصیحت و تذکر باشد، هیچ فردی پذیرای آن نیست. اما اگر از جنس آموزش و اغنا و تعامل متقابل باشد، قطعاً مورد پذیرش قرار می‌گیرد. فیلمسازان جوان همواره آموزش‌پذیرند، اما جنس آموزش امروز با گذشته متفاوت شده است. حتماً باید آموزش در قالب تعامل و مفاهمه شکل بگیرد. بنابراین، توصیه‌ام همین است که آن‌ها که به دنبال آموزش فیلمسازی هستند، همین مسیر را طی کنند و به دنبال درک و تعامل متقابل هم باشند. مهم این است که دو طرف یکدیگر را باور داشته باشند. از آن طرف فیلمسازان کوتاه هم باید دائماً فیلم ببینند و مطالعه داشته باشند. فیلمسازان هیچ‌وقت نباید به وضع موجود راضی باشند و مدام باید به آینده فکر کنند. باید همواره در مسیر کسب تجربه گام بردارند؛ هم دیگران را نقد کنند و هم خودشان نقدپذیر باشند.
انتشار کتاب جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران
کتاب چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران با مدیر مسئولی مهدی آذرپندار و سردبیری طیبه فلکیان همزمان با چهل سالگی این جشنواره در بخش‌های مختلفی از جمله معرفی آثار، اعضای شورای سیاست گذاری، هیأت انتخاب و داوران بخش‌های مسابقه سینمای ایران و مسابقه سینمای بین الملل، بخش‌های جنبی و... منتشر شده است.
ادامه پیدا کردن بخش «کتاب و سینما» پس از جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران
یکی از موضوعاتی که پس از چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران ادامه پیدا می‌کند بخش ویژه «کتاب و سینما» است که با همکاری خانه کتاب و ادبیات ایران در این دوره از جشنواره برگزار شد و پس از پایان یافتن آن نیز، ادامه خواهد داشت.
همچنین، دو اردوی فیلمسازی «از کتاب تا فیلم» با تمرکز بر «اقتباس» برگزار خواهد شد؛ به طوری که در این اردوها، کتاب‌هایی به شرکت کنندگان پیشنهاد خواهد شد که پیشتر، مجوز اقتباس از آن‌ها از ناشر و صاحب اثر توسط «خانه کتاب و ادبیات ایران» تهیه شده است و علاقه مندان می‌توانند بر مبنای آن‌ها فیلمنامه‌هایی را بنویسند.
گفتنی است از میان فیلمنامه‌های برتر به سرانجام رسیده در این اردوها، چهار فیلم اقتباسی تولید خواهد شد که دو فیلم داستانی و دو فیلم شخصیت نگار خواهد بود.
باشکوه بودن جشنواره چهلم فیلم کوتاه تهران از نگاه رسول صدرعاملی
رسول صدرعاملی، نویسنده و کارگردان سینما در نشست تخصصی این دوره از جشنواره در رابطه با استقبال فیلمسازان جوان فیلم کوتاه از جشنواره چهلم بیان کرد: سال گذشته برای جشنواره فیلم کوتاه سال سختی بود، اما امسال جشنواره فیلم‌کوتاه تهران باشکوه است. فیلم کوتاه یک سینمای ارزشمند مستقل است، اگرچه مشکلی نیست از این عرصه وارد سینمای بلند شویم، اما معتقدم این نوع سینما که فیلمسازان خوب و مطرحی دارد، برای خود شخصیت مستقلی دارد.
این کارگردان سینما چنین ادعایی که ملودرام یک ژانر فرعی است را اشتباه دانست و گفت: ملودرام واقعاً فرعی نیست؛ هر فیلم در جهان یک قصه‌ی «یکی بود، یکی نبود» دارد و متکی بر قصه است و ملودرام «برخورد خیر و شر است» و قهرمان‌های ملودرام معمولاً مردم عادی‌اند.
صدرعاملی نبود شناخت فیلمسازان درمورد ژانر ملودرام را مشکل مشترک بسیاری از آن‌ها دانست و یادآور شد: نبود شناخت ملودرام چنین می‌ماند که شما شاعر باشید و شعر سعدی و حافظ را نخوانده باشید. ملودارم سلطان سینماست؛ اگر می‌خواهید با مخاطب ارتباط بگیرید، این ژانر را بشناسید.
او با اشاره به تجربه حضور در اردوی فیلمسازی کاشان گفت: این اردو برای من یک تجربه‌ی خوب بود؛ در جریان اردو با جوانان فیلمسازی آشنا شدم که نگاه خیلی متفاوتی به جهان و هستی داشتند که برای من هم خوب بود. من در اردو تلاش کردم از تجارب خودم و بازی حس بگویم، چون ملودرام حس دارد.
این کارگردان سینما تمرین کارجمعی در فیلمسازی کوتاه را یک اتفاق پربرکت خواند و افزود: برای نوشتن فیلمنامه فیلم کوتاه نباید خودخواهانه برخورد کرد بلکه با تیم‌ورک می‌شود که اتفاقات خوبی رقم بخورد. ایجاز مولفه‌ی مهم فیلمنامه فیلم کوتاه است؛ خلاصه‌گویی و کم‌گویی در این زمینه نجات دهنده است.
گفتنی است که چهلمین جشنواره فیلم کوتاه تهران به دبیری مهدی آذرپندار امروز، 2 آبان ماه 1402 به کار خود پایان خواهد داد.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر
