استاد دانشگاه گیلان: ارائه پوستین وارونه از دین مردم را از احکام دینی متنفر می‌کند
حجت‌الاسلام "محسن پورمحمد"، استاد دانشگاه گیلان با اشاره به اینکه اخلاق و عملکرد دین داران در گرایش دیگران به دین و عبادات تاثیر به سزایی دارد و موجب دلنشین شدن عبادت در افراد میگردد، گفت: متأسفانه برخی امور در جامعه وارونه فهمیده شده است، از باب نمونه ختم انعام را در نظر بگیرید، آنچه توصیه شده به خواندن و ختم سوره مبارکه انعام است و اینکه هفتاد هزار فرشته این سوره را همراهی می‌کنند...
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ حجت‌الاسلام "محسن پورمحمد"، استاد دانشگاه گیلان در رابطه با اهمیت نهادینه سازی برکات ماه مبارک رمضان و همچنین تاثیر آن در دلنشین شدن اعمال عبادی در عموم جامعه در گفتگو با 8دی، اظهار کرد: این موضوعی است که نیاز به کار جدی دارد و فقط روزه داری نیست و دلنشین کردن عبادت‌ها خود یک موضوعی قابل تامل است اما ارائه دین بصورت پوستین وارونه، آن سوی قضیه است که در این باب چند نکته حایز اهمیت است؛ اول اینکه ما حق نداریم چیزی به دین اضافه کنیم یا از آن کم کنیم، این کار گناه نابخشودنی است.
وی افزود: سنت ها و رسوم در روش انجام واجبات و حتی مستحبات می‌توانند موثر باشند، ولی نباید آنچه از دین نیست وارد دین کرد و حدود دین و واجبات دینی از آنچه به اصطلاح مباح است باید کاملا مشخص باشد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: دلنشین بودن عبادات به بسیاری از امور مرتبط است، از باب نمونه به اخلاق و عملکرد دین داران در گرایش دیگران به دین و عبادات تاثیر به سزایی دارد، به ویژه دین داران اگر مسؤلیت اجرایی دارند باید بیشتر مواظب رفتار و اعمال خود باشند، چرا که «الناس علی دین خلیلهم». متأسفانه فساد و اختلاس، استفاده از رانت توسط برخی مسئولان مردم را از دین زده می کند و موجب تنفر آنها از دین و احکام دینی میگردد.
وی ادامه داد: مسئولی که حین صحبت با مردم ذکر بر لب دارد به نوعی دارد از دین استفاده ابزاری می‌کند و مردم این را خوب می‌فهمند که این شخص فیلم بازی می‌کند، اینگونه امور است که مردم از دین و احکام دینی متنفرمی‌شوند.
حجت الاسلام پورمحمد با بیان اینکه برخی امور متأسفانه وارونه فهمیده شده است، از باب نمونه ختم انعام را در نظر بگیرید، آنچه توصیه شده به خواندن و ختم سوره مبارکه انعام و اینکه هفتاد هزار فرشته این سوره را همراهی می‌کنند اما امروز تبدیل شده است به مراسم آش‌خوری!! این درحالی است که سوره مبارکه انعام چهل برهان از اثبات مبدا، معاد، نبوت و امامت را دربر دارد و علامه طباطبایی می‌فرمایند به این سوره باید گفت سوره حجج، یعنی سوره براهینی بر اثبات اصول دین، ختم انعام یعنی آموزش یک دوره الهیات، مقایسه بفرمایید ختم انعام واقعی را با ختم انعام مرسوم در جامعه!
وی با بیان اینکه ایمان تصدیق قلبی است، تصریح کرد: این تصدیق قلبی ممکن است به صورت مختلف بر زبان جاری بشود، حتی بصورت دروغی، یعنی شخص بی ایمان وانمود کند مومن است ولی ایمان تصدیق قلبی است و دروغ‌بردار نیست برای همین زور و اجباری هم نمی‌تواند باشد. به همین دلیل باید بین قوانین در اجتماع و احکام تمایز قائل بشویم. خلاف قانون جرم اجتماعی است، احکام هم حساب خود را دارد مثل حدود و دیات و قصاص و مانند آن، اما در اجرایی کردن احکام قلمرو تبلیغ، تبیین و ابلاغ و عمل به دین را باید از هم تفکیک کرد، در مرحله تبلیغ و تبیین زور و اجبار و بداخلاقی جواب نمی‌دهد و موجب تنفر مردم از دین می‌شوند. بعلاوه وظیفه مردم را باید از وظایف حاکمان جدا کرد امر به معروف و نهی از منکر واجب همگانی است، تخلف بردار نیست.
این استاد دانشگاه گیلان ادامه داد: بنابراین اگر می‌خواهیم مردم به دین عمل کنند همانگونه که روایت عنوان کرده که مردم را با عمل خود به دین فرا بخوانید پس ما می‌بایست برای اینکه مردم متوجه دلنشین بودن عبادات شوند در ابتدای امر خودمان عامل به دین باشیم و دقیق عمل کنیم، وقتی که به دین عمل کردیم آن زمان است که تاثیرگذار خواهد بود.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند: «اگر بنده می‌دانست که در رمضان چیست، دوست می داشت که تمام سال، رمضان باشد». (بحارالانوار، ج 96، ص 346).
امام صادق علیه السلام می فرمایند: «کسی که مؤمنی را افطاری دهد، کفاره یک سال گناه او شمرده می‌شود و کسی که دو مؤمن را افطاری دهد، بر خداوند است که او را وارد بهشت سازد». (وسائل الشیعه، ج 7، ص 101 و 102.)
اگر تاریخ چند هزار ساله‌ی ایران را ورق بزنید، می بینید که تقریبا هر چیزی از دیرباز آداب و رسوم دیرینه‌ای داشته که با گذشت زمان این آیین‌ها یا کمرنگ شده و یا از بین رفته‌اند، مردم هر منطقه از ایران زمین در هر شهر و روستایی بر اساس باورهایی که گاهی ریشه در فرهنگ‌شان داشت آداب خاصی برای ماه رمضان داشتند، خیلی‌ها قبل از ماه رمضان انگار می‌خواهد عید نوروز شود شروع به خانه‌تکانی می‌کردند.
در این روزهای پایانی ماه مبارک رمضان، خاطره‌ی این سنت‌های فراموش شده مرور می‌شود که خواندنش خالی از لطف نیست؛
آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در گیلان؛
هجرت روحانیون از شهر به روستا / اهداء دام به نوجوان روزه دار در مناطق کوهستانی گیلان
شکوه رمضان در گوشه‌ای از خطه کویر؛
آداب و رسوم شاهرودی‌ها در ماه رمضان / از دوختن کیسه مراد تا مراد کشون
ماه مبارک رمضان در استان مرکزی؛
شب‌های زیبای رمضان در قم؛
از یتیم نوازی تا اهدای خون در شب‌های رمضان در قم / آئین‌های پابرجای ماه رمضان در قم
همراه با سنن کرمانی‌ها در ماه مبارک رمضان؛
«کلید زنی» و «الله رمضونی»؛ دو رسم قدیمی مردم کویر در ماه میهمانی خدا
آداب و رسوم مردم سبزوار در ماه مبارک رمضان؛
جلوه‌ای از رسوم زیبای سیستانی و بلوچ در ماه رمضان؛
"چمروک" و "رمضونیکه"؛ نماد عشق به رمضان در پایتخت وحدت / اینجا سنت‌ها به ماه خدا رنگ می‌دهند
آئین‌های مردم آذربایجان‌شرقی در ماه رمضان؛
از "قاباخلاما" تا پخت "نزیه" و "ختایی"
آداب سنتی ماه مبارک رمضان در فرهنگ مردم استان اصفهان؛
از «کلوخ اندازان» و «دوخت پیراهن مراد» اصفهان تا «هدیه دادن» کاشانی‌ها و مناجات خوانی شهرضایی‌ها
آداب و رسوم مردم استان بوشهر در ماه مهمانی خدا؛
گزارشی از سنت‌های پسندیده قزوینی‌ها در ماه مبارک رمضان؛
از برپایی مراسم گل‌خندانی در قزوین تا صلوات‌خوانی بر بام خانه‌ها
آداب و رسوم ماه مبارک رمضان در بیرجند؛
از رمضان‌خوانی تا بیدار کردن همسایه‌ها
رسم و رسومات ماه مبارک رمضان در کردستان؛
از سرنای نقاره‌چی تا پختن نان بیست و هفتم
نگاهی به افطاری‌های سنتی با طعم‌های ویژه هرمزگانی‌ها؛
از درست کردن "لگیمات" توسط "مُم گَپو" تا پخت نان "کولوکو" توسط "بَپ گَپو"
ماه مبارک رمضان در خوزستان؛
رسوم خوزستانی‌ها در ماه مبارک رمضان / از نخ گره زنی مادران تا جشن گرگیعان و روز ام الحلس
دورهمی‌ها رمضانی از دیرباز در گوشه و کنار ایران با آداب و رسومی خاص برگزار می‌شد؛ این آیین‌ها که همگی دارای فلسفه، نقش تربیتی و کارکردهای مثبت فرهنگی بوده‌اند امروزه چنان دستخوش تغییر شده که هر کدام از آنها همه ساله هزینه‌های گزاف مادی و معنوی بی‌شماری را به جامعه تحمیل می‌کند. آنچه که پایه‌های هویت هر فرهنگ را که همانا مذهب، تاریخ، آداب و سنن و زبان و ادبیات آن کشور است را ویران می‌کند؛ فرهنگ وارداتی و ضد فرهنگ است.
وجه مشترک همه این آیین‌های رمضانی از قدیمی تا امروزی‌شان تقویت همدلی و درک بهتر تجربه‌های معنوی از این ماه بوده است. اکنون که بسیاری از آداب ورسوم ماه مبارک رمضان یا فراموش‌شده یا در حال فراموشی است، ضرورت دارد برای ثبت و حفظ این گنجینه‌های ارزشمند اسلامی اقداماتی انجام شود، لذا بر دلسوزان جامعه واجب است که با صرف وقت، توان و انرژی و هزینه‌های کلان به نبرد با فرهنگ وارداتی بروند و متناسب با دنیای مدرن و پیشرفته امروز در چهارچوب باورها و ارزش‌های نهادینه شده در فرهنگ بومی خود به منزلگاه سعادت دست یابند./ انتهای پیام
