اشتیاق به برکات و حقایق ماه مبارک رمضان
تهران - ایرنا - استاد حوزه در شرح دعای چهل و پنجم صحیفه سجادیه نوشت: علاقهمندی و شوق به برکات ماه مبارک رمضان، اشتیاق به حقایقی است که هر مقدار در راه آن کوشش شود، به سرمایه راستین انسان افزوده و حقیقت انسانی از ظرفیت گسترده و فوقالعادهتری برخوردار میشود.
امسال درحالی به ماه مبارک رمضان و میهمانی الهی وارد شدیم که ویروس کرونا همچنان مردم را خانهنشین کرده؛ با وجود سختیهای ناشی از قرنطینه و طرحهای مرتبط آن میتوان با استفاده از فرصت قرنطینه، مقدمات ورود به ضیافت الهی را با دعاهای امام سجاد (ع) فراهم کنیم. سیدالساجدین در دعای چهل و دوم، پس از ختم قرآن به راز و نیاز به درگاه الهی پرداختند که فرازهایی از این دعا را به منظور بهرهبرداری بیشتر هنگام تلاوت آیات الهی در ماه مبارک ذکر کردیم.
اینک بخشهایی از دعای چهل و پنجم صحیفه را مرور می کنیم؛ دعایی که امام سجاد (ع) در وداع از ماه رمضان زمزمه کردند ولی به سفارش برخی بزرگان این دعا را قبل از پایان یافتن این ماه الهی با گوش جان میشنویم تا قدر این ماه را بیش از پیش دریابیم و طعم بندگی را بهتر بچشیم و در زمان تلاوت قرآن با حضور قلبی بیشتر کلام الهی را بنوشیم.
صحیفه سجادیه پس از قرآن و نهج البلاغه به عنوان مهمترین میراث مکتوب شیعه به نامهای خواهر قرآن و انجیل اهل بیت مشهور است. امام سجاد (ع) بسیاری از معارف دینی مانند خداشناسی، جهانشناسی، انسانشناسی، فرشتگان، رسالت انبیا، جایگاه پیامبر (ص) و اهل بیت (ع)، گرامیداشت اعیاد، مسائل اجتماعی و اقتصادی و اشارات تاریخی را به زبان دعا مطرح کردند.
سیدالساجدین در دعاهای خود به نعمتهای مختلف خدا اشاره کرده و درباره فضایل و رذایل اخلاقی، آداب دعا، تلاوت قرآن، ذکر، نماز و عبادت نکات فراوانی را بیان کردهاند و دعای بیستم صحیفه سجادیه به نام مکارم الاخلاق یکی از معروفترین دعاهای آن حضرت است.
امام خمینی (ره) در وصیتنامه سیاسی الهی خود از صحیفه سجادیه به عنوان نمونه کامل قرآن صاعد یاد کرده و افزودند: صحیفه سجادیه از بزرگترین مناجات عرفانی در خلوتگاه انس است که دست ما کوتاه از نیل به برکات آن است؛ آن کتابی است الهی که از سرچشمه نورالله نشأت گرفته و طریقه سلوک اولیای بزرگ و اوصیای عظیم الشأن را به اصحاب خلوتگاه الهی می آموزد.
آیت الله حسن ممدوحی کرمانشاهی استاد حوزه در کتاب چهارجلدی شهود و شناخت به ترجمه و شرح صحیفه سجادیه پرداخته است و آیت الله عبدالله جوادی آملی مفسر قرآن کریم در مقدمه این کتاب از ممدوحی به صاحب علم صائب و عمل صالح یاد کرده است.
امام سجاد (ع) هنگام وداع با ماه مبارک رمضان اینگونه دعا کردند: درود بر تو ای ماهی که چه بسیار در گذشته به آمدنت علاقه مند بودیم و چه قدر در آینده مشتاق تو هستیم. درود بر تو و بر فضایلی که به هنگام رحلت با خود بردی و ما اکنون از آن برکات محروم هستیم.
ممدوحی نوشت: شوق و حرص اگر به حقیقت مطلوب و ممتازی تعلق گیرد، پسندیده و فوق العاده است. از این رو ارزش هر شوق و حرص به اندازه ارزش چیزی است که مطلوب است. به همین دلیل، حرص و آز و علاقه و اشتیاق در بسیاری از مسائل غیرضروری و نیز ضروری به بیش از مقدار نیاز، لغو و خارج از نظام زندگی عقلانی است؛ گذشته از آن که نیاز انسان باعث شود تا وجود خود را در کاری هزینه کند که بدان نیاز ندارد. از این رو امیرمومنان (ع) فرمود «بد تجارتی است که دنیا را به قیمت خود بدانی و خود را به آن بفروشی.»
وی افزود: بر اساس فرموده امام سجاد (ع) در این فراز علاقه مندی شدید و حرص و شوق به برکات ماه مبارک رمضان، اشتیاق به برکات و حقایقی است که هر مقدار در راه آن کوشش شود، خرج آنها نگردیده بلکه به سرمایه راستین انسان اضافه می شود و حقیقت انسانی از ظرفیت گسترده و فوق العاده تری برخوردار می شود؛ چنان که خواسته ای که حضرت موسی از خدا درخواست کرد و در آیات 25 و 26 سوره طه می خوانیم «رب اشرح لی صدری و یسر لی امری» خدایا سینه مرا مشروح و امور را برای من آسان گردان.
این استاد اخلاق اضافه کرد: وجود واقعی انسانی بدن نیست تا هرگاه که در استراحت آن کوشیدیم، به خود خدمت کرده باشیم بلکه فراتر از حد ضرورت در راه بدن کوشیدن، به هدر دادن خود بوده و شرح صدر و سعه وجودی واقعی انسان، به همسنخ شدن با نظام ملکوتی است که با تلاش وسیع و شدت شوق در انجام دستورهای حضرت حق به دست می آید.
وی همچنین با فرازی دیگر از این دعا اشاره کرد که «خدایا! پدران و مادران و هم کیشان ما را (چه آنان که در گذشته اند و چه آنان که باقی هستند) تا روز قیامت مورد عفو و بخشش خود قرار ده» و نوشت: امام سجاد (ع) در این دعا دستور جالب دیگری به امت ارزانی داشته که نمونه آن را در هیچ مکتب تربیتی نه دیده و نه شنیده ایم. زیرا کشش مکتب های تربیتی محدود بوده و به این گونه مسائل فوق العاده راه ندارد. ممدوحی افزود: مساله مورد بحث اگر چه در دیدار نخست ساده به نظر می رسد ولی آن گاه به عمق مساله می توان پی برد که این دعا شامل حال خود انسان نیز گردد و آن گاه خواهد فهمید که چه اندازه سودمند است. در واقع توجه مردم به گذشتگان و آیندگان و نیز عنایت به پدر و مادر، انسان را از محاصره ذهن کوچک و شخصیت محدود، بیرون کشیده و او را به گذشته و آینده اش پیوند زده و شخصیت وسیع و گسترده او را به زمان گذشته و آینده منعطف می کند و این توجه فوق العاده، او را به تجربه گذشتگان و انعطاف به آیندگان مجهز می سازد. از سوی دیگر، این دید وسیع، پرده از نیاز انسان به دعای دیگران برمی دارد که در نهاد خود، خواهان است که هر چه را دیگران برای خود می خواهند، برای او نیز بخواهند.
*س_برچسبها_س* *س_پرونده خبری_س*