اعتماد به املاکی‌ها فقط 11 درصد | دیدگاه تهرانی‌ها درباره نقش بنگاه‌های مسکن در افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها

هدف از این تحقیق، بررسی دیدگاه شهروندان تهرانی درباره نقش بنگاه‌های مسکن در افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها بوده است که با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی شده در قالب مصاحبه تلفنی با 633نفر از شهروندان تهرانی بالای 18سال در تاریخ‌های 28اردیبهشت تا 3خردادماه1402 انجام شده است.

مهم‌ترین یافته‌های حاصل از این پژوهش به شرح زیر است:

از پاسخگویان درباره نقش بنگاه‌های املاک در افزایش بی‌رویه قیمت مسکن و اجاره‌بها سؤال شد، 53درصد از پاسخگویان به میزان (زیاد و خیلی زیاد) بنگاه‌های املاک را در افزایش بی‌رویه مسکن و اجاره‌بها مؤثر می‌دانند. 17درصد از پاسخگویان نقش املاکی‌ها را در این افزایش قیمت (کم، خیلی‌کم و اصلا) و 15درصد نیز در حد متوسط ارزیابی کرده‌اند.

از پاسخگویان درباره میزان اعتماد آنها به بنگاه‌های املاک، در موضوع خرید و فروش ملک و اجاره خانه سؤال شد. براساس یافته‌های حاصل از تحقیق، 53درصد از پاسخگویان اعتماد خود را به املاکی‌ها به میزان (کم، خیلی‌کم، اصلا) اعلام کردند. اعتماد 28درصد از پاسخگویان در حد متوسط بود و تنها 11درصد به میزان (زیاد و خیلی‌زیاد) به بنگاه‌های املاک در خرید و فروش ملک اعتماد داشتند.

شتاب رشد موجودی مسکن و تعداد بنگاه‌های مشاور املاک کشور در 25سال اخیر بسیار نامتناسب بوده است؛ به‌گونه‌ای که اگر در دهه 70به ازای هر 1300واحد مسکونی یک مشاور املاک دارای مجوز وجود داشت، در شرایط فعلی به ازای کمتر از 200واحد مسکونی یک واحد صنفی مشاور املاک دارای مجوز وجود دارد.

با توجه به اینکه تعداد مشاوران املاک غیرمجاز نیز حدود 20درصد بنگاه‌های دارای مجوز تخمین زده می‌شود، فعلاً سرانه مسکن هر بنگاه به کمتر از 150واحد می‌رسد. مسئولان صنف مشاوران املاک در دوره‌های مختلف آمارهایی از وضعیت فعالیت واحدهای صنفی مجاز و غیرمجاز مشاور املاک ارائه داده‌اند که نشان می‌دهد به‌طور میانگین حدود 20درصد از بنگاه‌های ملکی فعال در دوره رونق مسکن، فاقد مجوز فعالیت صنفی هستند و در بهترین حالت با توکن و جواز سایر بنگاه‌ها فعالیت می‌کنند.

گرچه اتحادیه مشاوران املاک مدعی است که در نظارت مستمر با همکاری اماکن، نسبت به شناسایی این واحدها و تعطیل یا مجوزدار کردن آنها اقدام می‌کند، اما سؤال این است که چه چیزی می‌تواند زمینه‌ساز چنین اتفاقی شود و وضعیت فعلی چگونه است؟

براساس اطلاعات رسمی مرکز آمار ایران، در دوره سال‌های 1375تا 1399تعداد واحدهای مسکونی کشور 149درصد رشد کرده و از 10.7میلیون واحد به 26.8میلیون واحد رسیده است؛ این در حالی است که در همین دوره زمانی براساس آمارهای موجود، تعداد بنگاه‌های مشاوران املاک مجاز کشور از حدود 8هزار واحد صنفی به بیش از 150هزار واحد صنفی افزایش یافته که نشان‌دهنده رشد 1770درصدی است.

البته با احتساب شیوع بنگاه‌های فاقد مجوز در سال‌های اخیر، این ارقام عجیب‌تر نیز خواهد شد. معنای این تحولات این است که در سال 1375به ازای هر 1300واحد مسکونی موجود در کشور، یک بنگاه ملکی دارای جواز کسب فعال بوده و سال 1400این نسبت به کمتر از 180واحد مسکونی به ازای هر بنگاه مجاز تقلیل یافته است. البته با احتساب بنگاه‌های غیرمجاز، سرانه مسکن به ازای هر بنگاه ملکی به کمتر از 150واحد مسکونی می‌رسد که احتمالاً در سطح جهانی یک رکورد محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید:

• آغاز به‌کار رسمی سامانه ثبت قرارداد اجاره از امروز

46217