افت 80 درصدی صادرات فرش دستباف / بیمه قالیبافان و پیمانسپاری مهمترین مشکلات صنعت فرش
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، عبدالله بهرامی در مورد گلایههای بافنده بزرگترین فرش دنیا که فرش 6 هزار متری را در ایران تولید و به کشور عمان صادر کرد، گفت: متأسفانه مشکل قالیبافان و هنرمندان این هنر صنعت به اندازهای است که باید برای آنها خون گریه کنیم. چقدر افرادی هستند که عمر و جوانیشان را در صنعت بومی و هنر قالیبافی گذاشتند، اما حق آنها از سوی دلالان و دولت در قالب طرحهایی...
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، عبدالله بهرامی در مورد گلایههای بافنده بزرگترین فرش دنیا که فرش 6 هزار متری را در ایران تولید و به کشور عمان صادر کرد، گفت: متأسفانه مشکل قالیبافان و هنرمندان این هنر صنعت به اندازهای است که باید برای آنها خون گریه کنیم. چقدر افرادی هستند که عمر و جوانیشان را در صنعت بومی و هنر قالیبافی گذاشتند، اما حق آنها از سوی دلالان و دولت در قالب طرحهایی مثل الزام به پیمانسپاری ارزی در صادرات فرش دستباف و نیز قرار دادن 9 درصد مالیات ارزش افزوده به این هنر صنعت شده است.
وی گفت: در همه دنیا فرش دستباف را به نام ایران با نامهای پرشین کارپت Persian carpet یا پرشین راگ Persian Rugs یا سجاد الایرانیه میشناسند و فرش ایران بیانگر صنعت، تاریخ، قدمت و هنر ایرانیان است که فرش در واقع پرچم دوم ایران در سراسر دنیاست، اما متأسفانه دولتمردان ما ارزش فرش ایرانی را نمیدانند و نسبت به آن بیمهری میکنند.
وی ادامه داد: حتی آمریکا ارزش صنعت فرش ایران را میداند، به گونهای که بعد از تحریم موشکی، دست روی فرش ایران گذاشت و صادرات فرش دستباف ایرانی را تحریم کرد، اما برخی از مدیران و مسؤولان کشور ارزش این صنعت دستان هنرمندان ایرانی را نمیدانند.
مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای فرش دستباف ایران در مورد بیمه قالیبافان گفت: سال 88 در مجلس تصویب شد که هر سال 100 هزار هنرمند قالیباف تحت پوشش بیمه قالیبافان قرار گیرند که در افق ده ساله بیش از یک میلیون نفر تحت پوشش قرار گیرند و قرار بود تا سال 98 حداقل یک میلیون قالیباف بیمه میشدند، در حالی که این اتفاق نیفتاد و تا سال 93 تعداد 450 هزار نفر بیمه قالیبافی شدند، اما از آن سال به بعد افراد جدید به سختی تحت پوشش قرار میگرفتند و بیمه شدگان موجود نیز به هر بهانهای از پوشش بیمه حذف میشدند، به گونهای که الان در کل کشور بین 240 تا 250 هزار نفر بیمه شده قالیباف نیز وجود دارد.
* حذف پوشش بیمه نیمی از قالیبافان
بهرامی گفت: پوشش بیمه نصف از افراد بیمهشده به بهانههای مختلف توسط سازمان تأمین اجتماعی قطع شد.
مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای فرش دستباف ایران گفت: طرز نگاه برخی مسؤولان به قالیبافی به گونهای است که از این هنر، صنعت ایرانی اطلاعی ندارند، باید بدانند کارگر قالیباف در خانههای روستایی که هم آشپزخانه و محل طبخ غذا و هم محل نگهداری بچههایشان است دار قالی برپا میکنند و هنر سرپنجههای آنها در قالب فرش دستباف زیر پای مصرفکنندگان قرار میگیرد، اما مسؤولان نگاه کارخانهای و کارگاه رسمی به این هنر صنعت دارند.
به گفته بهرامی، صنعت قالیبافی کاملا بومی است، اکثر این کارگاهها سنتی و خانگی است و فرش با مواد اولیه داخلی و هنر و صنعت ایرانی بافته میشود، در حالی که برخی از مسؤولان بیمه نگاه کارگاهی یا کارخانه چندهزار میلیاردی برای یک کارگاه قالیبافی دارند، به جای اینکه دست و پای این افراد ضعیف از نظر اقتصادی را بگیرند، مرتب برایشان مانع میتراشند. اگر یک کارگر در یک کارگاه قالیبافی از بین برود، چه کسی پاسخگو است، آیا نباید بیمه آنها را تحت پوشش قرار دهد؟
وی گفت: فرش دستباف کالای سنتی و هنری است، اما برخی از مسؤولان این مسئله را نمیفهمند.
به گفته بهرامی، پارسال بعد از تحریم موشکی ایران، فرش دستباف ایران تحریم شد؛ یعنی اتاق فکر آمریکا ارزش فرش ایران را میدانست و نقطه قوت صادرات ایرانی را فهمید، اما برخی از مدیران این را نمیفهمند و جایگاه فرش دستباف ایران را درک نمیکنند.
* کاهش 90 درصدی صادرات فرش دستباف در سال جاری
مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای فرش دستباف ایران گفت: دولت به جای اینکه از اشتغال و هنر صنعت فرش دستباف حمایت کند، با قرار دادن تعهد پیمان سپاری ارزی جلوی صادرات فرش را گرفت، زیرا فرش به صورت سنتی صادر میشود. گاهی پول آن یکسال بعد میآید، اما صادرکننده باید به بانک مرکزی تعهد بدهد که ظرف هشت ماه ارز صادرات فرش را در بانک ارائه کند، بنابراین همین یک اقدام نسنجیده باعث شد، امسال صادرات فرش به اندازه 10 درصد رقم سال گذشته بشود.
وی گفت: پارسال بالای 400 میلیون دلار فرش دستباف ایرانی صادر شد. امسال در هشت ماه فقط 48 میلیون دلار فرش صادر شده است. ما از تحریم خارجی نمیترسیم، چون برای همه است، ولی تحریم داخلی ما را کشته است.
*مسؤولانی که این بلاها را سر فرش ایرانی آوردند، باید دادگاهی و محاکمه شوند
به گفته بهرامی، بانک مرکزی، سازمان تأمین اجتماعی و سازمان امور مالیاتی دست به دست هم داده اند، تا جلوی هنر صنعت فرش دستباف ایرانی را بگیرند. بافندهای که آنقدر وضعش نابسامان است، یارانه 45 هزار تومانی میگیرد تا روزگارش بگذرد، اما سازمان مالیاتی میگوید برای فرش دستباف باید 9 درصد مالیات ارزش افزوده بگیریم و بانک مرکزی میگوید برای صادرات فرش دستباف پیمان سپاری ارزش قرار دهید. به نظر من مسؤولانی که این بلاها را سر فرش ایرانی آوردند، باید دادگاهی و محاکمه شوند، زیرا آنها با این مصوبات عملا جلوی صادرات فرش را میگیرند.
* افتخار یک معاون وزیر به ندادن تسهیلات به فرش دستباف!
وی گفت: متأسفانه یکی از معاونان وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با افتخار گفته بود از 11 هزار میلیارد تومان تسهیلاتی که برای اشتغال روستایی در دو سال گذشته دادیم، به فرش دستباف خوشبختانه ندادهایم. باید پرسید آقای معاون وزیر! چرا به این گفته خود افتخار میکنی؟ مگر فرش دستباف اشتغال و صنعت ملی روستائی و عشایری و کشور ما نیست؟ آیا از خود سؤال نکردهای که چرا با کاهش صادرات فرش روبهرو شدهایم؟ و چرا باید اشتغال و صنعت فرش دستباف از تسهیلات ارزانقیمت صندوق توسعه ملی که برای اشتغال روستایی درنظر گرفته شده، استفاده نکند.
بهرامی گفت: کسانی که جلوی صادرات فرش را با مصوبههایشان گرفتند، این صنعت را خفه کردند و حالا که صنعت فرش در معرض خفگی قرار گرفته، میگویند نمیتوان این صنعت را احیا کرد.
* مدیران با فرش دستباف عکس یادگاری میگیرند، اما کارگران قالی باف را حمایت نمیکنند
مدیرعامل اتحادیه سراسری تعاونیهای فرش دستباف ایران گفت: زمانی که فرش 6 هزار مترمربعی به عنوان بزرگترین فرش جهان در مصلای امام خمینی تهران رونمایی شد و برای صادرات به کشور عمان و مسجد سلطان قابوس آماده میشد، همه مسؤولان روی فرش قرار میگرفتند و عکس یادگاری میگرفتند، اما کسی نمیگفت که چرا نباید از هنرمندان قالیباف و بافندههایی که همین فرش را بافندهاند حمایت کرد. مگر آنها اشتغال ندارند؟ مگر آنها ایرانی نیستند؟ همین فرش در یک کارگاه روستایی در روستای یوسفآباد نیشابور با دقت و ظرافت و دقت بینظیر هنرمندان قالیباف ایرانی بافته شد. اما متأسفانه عمده پول آن نصیب دلالان و واسطههای شرکت صادرکننده شد و به تولیدکننده در حد دستمزد کارگر و هزینه مواد اولیه پرداخت شد.
بهرامی تأکید کرد: مشکل این است که بسیاری از دولتمردان و افراد تصمیمگیر هنر و صنعت فرش را نمیشناسند، در حالی که اتاق فکر آمریکا صنعت فرش ایران را به خوبی میشناسد و دقیقا همان نقطه قوت ما را تحریم میکند. بیتوجهی مسؤولان باعث شده طی چند سال گذشته چند میلیون نفر از شغل فرشبافی خارج شوند و به مشاغل کاذب روی بیاورند.
وی در مورد آمار بافندههای کشور گفت: طبق آمار مرکز آمار ایران یک میلیون بافنده در کشور داریم. صادرات ما در هشت ماه امسال به 48 میلیون دلار یعنی یک دهم رقم سال گذشته کاهش یافته، اما واقعا بانک اطلاعاتی مناسبی از فرش ایرانی نداریم. تولید فرش به دلیل مشکلات برای صادرات و نیز رکود داخلی به شدت کاهش پیدا کرده است. باید این هنر صنعت زنان و مردان ایرانی در روستاها، شهرها و مناطق عشایری احیا شود.
گفتنی است فرش ایرانی که از حدود 2 هزار سال پیش با طرحها و نقشههای مختلف و براساس الگوهای منطقهای بافته میشود، به کشورهای مختلف جهان صادر میشود و به عنوان پرچمی برای معرفی فرهنگ، تمدن و هنر ایرانی در خانههای مردم سراسر دنیا و نیز در موزههای بزرگ جهان هنرنمایی میکند، ولی متأسفانه برخی از مسؤولان به جای حمایت از این هنر صنعت، مرتب مشکلاتی برای آن به وجود میآورند.
* فرش به عنوان هنر واقعی زیر پای مردم دنیا
در قسمتی از سریال کمالالملک هنگامی که این هنرمند نقاش به کاشمر تبعید شده بود، در تبعیدگاه یک فرشباف روستایی فرش دست بافته خود را به زیر پای کمالالملک قرار داد و از او خواست با این کار به این فرش ارزش بدهد. در همان لحظه کمالالملک گفت: هنر واقعی کار دست توست که نقشهای خیرهکننده در قالی قرار دادهای و در دنیا فرش دستباف را به نام ایران میشناسند.
منبع: خبرگزاری فارس