افطار رییس برای اسلاف؛ اصول یا افول؟
در ضیافت افطار رییس مجلس با حضور اسلاف او هر چند یک صندلی خالی و یک قاب خالی جلب توجه میکرد اما اُفت جایگاه نهاد رسمی قانون گذاری هم قابل اشاره است.
عصر ایران - چهار چهرهای که گرداگرد میز افطار نشستهاند، ریاست مجلس شورای اسلامی را طی سالهای گذشته بر عهده داشتهاند و دارند و به بیان دیگر سه رئیس مجالس قبل (و نه سه رئیس قبلی مجلس) یکشنبه شب میهمان ضیافت افطاری بودند که محمد باقر قالیباف رئیس مجلس کنونی (یا رئیس کنونی مجلس) ترتیب داده بود: علی اکبر ناطق نوری رئیس مجالس چهارم و پنجم، حداد عادل رئیس مجلس هفتم و علی لاریجانی رئیس مجالس هشتم و نهم و دهم.
بله، جای رئیسان مجالس اول و دوم و سوم و ششم خالی است. ریاست مجالس اول و دوم و یک سال از مجلس سوم با اکبر هاشمی رفسنجانی بود که 19 دی 1395 ناگهان درگذشت و طبعا نمی توانست حاضر باشد اما قاب عکسی هم از او دیده نمی شود. او که رئیس هر چهار نفر بوده است. رئیس دولتی که لاریجانی وزیر ارشاد آن بوده و حداد عادل، قائم مقام وزارت آموزش و پرورش آن و رئیس قالیباف در مقام جانشین فرمانده کل قوا در روزگاری که او در سپاه خدمت می کرده و رئیس مجلس یا مجمعی که ناطق نماینده یا عضو آن بوده است.
رئیس مجلس سوم و رقابتی ترین و دموکراتیک ترین مجلس تاریخ جمهوری اسلامی یا مجلس ششم اما در تصویر نیست چون در حصر است. مهدی کروبی که دو بار هم نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد و پای قوانین مصوب مجلس سوم و ششم امضای او نشسته است.
مکث دیگر بر این عکس میتواند حضور علی لاریجانی باشد که صلاحیت ریاست مجلس قانونگذاری طی 12 سال را داشت اما فاقد صلاحیت ریاست جمهوری شناخته شد.
مکث سوم این که هر چهار نفر بخت خود را برای ریاست جمهوری یک یا چند بار آزمودهاند و هیچ یک موفق نشدند.
ناطق نوری در دوم خرداد 76 بازی را به سید محمد خاتمی باخت و زود تبریک گفت.
علی لاریجانی در سال 84 به مرحله دوم هم راه نیافت و مجوز شرکت در انتخابات 1400 را دریافت نکرد.
قالیباف هم دو بار طعم شکست را چشیده و یک بار کنار رفته و شاید ریاست کنونی مجلس پاداش همان انصراف 96 باشد که البته به ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی در آن دوره نینجامید تا 4 سال بعد رقیبان پیشاپیش حذف شوند و ریاست او تضمین شود.
حداد عادل هم در همان یک دوره حضور 92تا آخر نماند و انصراف داد.
نکته مهمتر اما این است که هیچگاه جایگاه مجلس، چنین اُفت نکرده بود و چند شورای عالی به موازات آن قانون گذاری نمیکردند.
اگر در مجلسی که ناطق رئیس آن بود با خاتمی چالش داشتند و در مجلسی که حداد با احمدینژاد سر و کله می زدند و در مجلسی که ریاست آن با لاریجانی بود برجام تصویب شد در مجلس کنونی خبری نیست که نیست. شخص رییس مجلس البته در قالب شورای سران اثرگذار است اما مجلس به مثابه نهاد، نه.
اقتصاد به شورای هماهنگی سران، فرهنگ به شورای عالی انقلاب فرهنگی، فضای مجازی به شورایی با همین عنوان و امنیت به شورای عالی امنیت ملی سپرده شده و دست مجلسی که قرار بود در راس امور باشد کوتاه است و از این شوراهای موازی تنها یکی در قانون اساسی آمده و بیش از آن که موازی باشد فراقوهای است و بقیه قانون میگذرانند و تازه هیأتی به نام نظارت بر حُسن اجرای سیاستها بالای دست این مجلس تعبیه شده که شورای نگهبانی است برای خودش.
با این اوصاف میتوان حدس زد در ضیافت افطار چندان بحثی درباره مجلس درنگرفته باشد./ م. خ
تماشاخانه