اقامتگاه در کنار دفن‌شدگان چندصدساله در دولاب تهران؟!
فعلا دو طرف خیابان منتهی به قبرستان‌های ارامنه در دروازه دولاب تهران را بسته‌اند، اما گفته‌اند قرار است میدانی بزنند، دو طرف را سردری نصب کرده، ورودی بگذارند و حتی اقامتگاهی برای از راه دور آمدگان بگذارند، احتمالا در قبرستان.
به گزارش ایسنا، البته تصاویر همه چیز را نشان نمی‌دهند، چه از اقدامات آغازشده در دو ماه گذشته در محوطه دروازه دولاب و چه برنامه‌ریزی‌هایی که حرف زیادی برای گفتن دارند، از زمانی که طرح‌شان را برای ایجاد یک میدانگاه در محدوده بین دو قبرستان تهیه کردند تا وقتی تامین سرویس‌های بهداشتی محوطه را در دستور کارشان قرار دادند.
اما حالا برخی از کسبه و بومی‌های این محدوده تاریخی در دروازه دولاب تهران حرف‌های دیگری هم از این محدوده تاریخی و اقدامات در حال انجام دارند.
دو طرف خیابان را سردر و ورودی می‌زنند / می‌خواهند درختان را قطع کنند!
حسین حسن - سنگ‌تراش محدوده آرامستان‌های ارامنه - که مغازه‌اش چسبیده به قبرستان آشوری‌هاست، به خبرنگارایسنا می‌گوید: گویا قصد دارند خیابان را مانند خیابان سی‌تیر پیاده‌راه کنند، یک ماه است زندگی ما را فلج کرده‌اند. هیچ راه ورودی نداریم و دو سمت شمال و جنوب خیابان را بسته‌اند.
او با بیان این‌که از برخی متولیان پروژه شنیده که قرار است دو طرف خیابان را ببندند و بعد از پایان طرح در حال اجرا با نصب سردر و ورودی از بازدیدکنندگان هزینه ورودی نیز دریافت کنند، ادامه می‌دهد: طبق حرف‌هایی که شنیده‌ام قرار است برخی درختان را قطع کنند، خیابان را بکنند و محدوده را سنگفرش کنند؛ چیزی شبیه به خیابان سی‌تیر.
او حتی به نامه‌ای اشاره می‌کند که از املاک شهرداری منطقه 14 به او رسیده و درخواست شده تا در صورت امکان بخشی از ملکش را برای تبدیل محدوده به اقامتگاه از او خریداری کنند، اما هیچ اجباری برای این کار نبوده است.
یکی دیگر از بومی‌های مسن منطقه که باید برای رفت و آمد به خانه از موانع ایجادشده توسط پیمانکاران طرح عبور کند، به ایسنا می‌گوید: شنیده‌ایم قرار است برای این منطقه درهای ورود و خروج بگذارند، اما به نظر می‌رسد تا زمانی که این کار اجرایی می‌شود باید ساکنان این منطقه در بدترین شرایط رفت‌وآمد کنیم، به خصوص ما مسن‌های منطقه در شرایط بدی می‌توانیم این کار را انجام دهیم.
او نیز از قطع شدن درختان و ایجاد مکان‌هایی به عنوان اقامتگاه شنیده و می‌گوید: نمی‌دانم اقامتگاه را به چه منظوری ایجاد می‌کنند، درختان این منطقه آن‌قدر قدیمی هستند که ما آن‌ها را حتی به اندازه سن خود و بیشتر از آن تخمین می‌زنیم، چطور می‌خواهند این کار را انجام دهند؟
شاید قصدشان اقامتگاه بومگردی است، اما قرار بر بارگذاری جدیدی در این آرامستان نیست
مرتضی ادیب‌زاده - معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان تهران - در گفت‌وگو با ایسنا درباره طرح ساماندهی و مرمت آرامستان‌های دوازه دولاب می‌گوید: مجموعه آرامستان‌های دولاب توسط سازمان بهشت زهرا (س) و در راستای حفاظت از آرامستان‌های تاریخی تهران مرمت و ساماندهی می‌شوند.
او با بیان این‌که این طرح با اعتبارات سازمان بهشت زهرا و همکاری شهرداری منطقه و نظارت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تهران در دست اجراست، ادامه می‌دهد: در این پروژه گذر میانی مجموعه آرامستان‌ها که پیش از این به صورت خیابان آسفالته بود، با رویکرد ایجاد بستر گردشگری در این منطقه، سنگفرش و پیاده‌راه شده و کلیه دیوارهای بیرونی آرامگاه‌ها مرمت می‌شوند.
او با اشاره به این‌که این مجموعه در سال 1379 به شماره 2688 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده، می‌افزاید: طرح پیشنهاد عرصه و حریم این مجموعه آرامستان تاریخی توسط مشاور تهیه شده و در جلسه حرایم وزارتخانه نیز مطرح شده است.
او با تاکید بر این‌که قرار است همه مسیرهای بازدید بین قبور نیز شن‌ریزی شده و با احیای جوی‌ها و کانال‌های سیمانی و آجری آن به شکل اولیه، بافت داخلی نیز ساماندهی شود، اضافه می‌کند: در این مرحله بهسازی سرویس‌های بهداشتی و مرمت و ساماندهی دیوارهای داخلی و نیمکت‌ها و برخی المان‌های داخل آرامستان در دست اجراست.
او درباره حرف‌های شنیده‌شده، مبنی بر ایجاد اقامتگاه در این محدوده تاریخی نیز می‌گوید: آن‌جا اقامتگاهی نداشته که قرار بر ساماندهی آن باشد، فعلا در این مرحله موارد اعلام‌شده را فقط تایید کرده‌ایم. شاید قصد دارند برای پلاک‌های آن محدوده مجوز اقامتگاه بومگردی یا مهمانپذیر بگیرند، چون چند خانه در آن مسیر است.
او با تاکید بر این که قرار نیست هیچ بارگذاری جدیدی در آرامستان‌ها انجام شود، به ساماندهی سرویس‌های بهداشتی در این محدوده اشاره می‌کند و می‌افزاید: در طرح تهیه‌شده قرار است آن محدوده دیگر ماشین‌رو نباشد، اقدامی که مستلزم مجوز دستگاه‌های مربوطه است تا بتوانند خیابان را ببندند.
به گفته ادیب‌زاده، میراث فرهنگی در جلسه شورای حریم وزارتخانه مصوب و اعلام کرده است تا مشاور طرح، بعد از اصلاح طرح، بار دیگر آن را ارائه کند، بر این اساس خیابان میانی در قبرستان جزء عرصه تاریخی باشد و همه مجموعه را همراه با خیابان میانی یک مجموعه ببینیم، چون پتانسیل گردشگری آن‌جا خیلی بالاست و برای مردم محلی می‌تواند اشتغال‌زایی داشته باشد.
پرونده ثبتی آرامستان را برای این طرح دیده‌اید؟
سعید سادات‌نیا - کارشناس تهیه پرونده ثبتی - در پرونده ثبتی گورستان ارامنه در منطقه دولاب تهران که اواخر دهه 70 تهیه شده، این طور آورده است: «قدمت این بنا را به قدیمی‌ترین سنگ‌های قبر حاضر در محوطه گورستان یعنی اواخر دوره قاجار نسبت می‌دهند، که بعد از تغییر کاربری گورستان ونک به باشگاه آرارات، تعدادی از سنگ‌های قبر باارزش آن به این مجموعه منتقل شد. قدمت این سنگ قبرها 150 سال است و بیشترین تصاویر برجسته‌ای را شامل می‌شوند که به عنوان میراث باارزش فرهنگی قوم ارامنه در ایران قابل نگهداری خواهند بود.
نه تنها خود قبرستان که قرار گرفتن کلیسایی به ابعاد 4*8 مترمربع در گورستان کاتولیک‌ها آن را متمایزتر و ارزشمندتر نیز کرده است، یا حتی قرار گرفتن کلیسایی با طراحی داخلی و گچ‌بری و نقاشی دیواره‌ها و سقف‌ها در گورستان روس و یونان و مقبره سربازان گمنام جنگ جهانی دوم. نکته قابل توجه طبق آن چیزی که در پرونده ثبتی اعلام شده، پیشنهاد اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل برای ثبت ملی این قبرستان تاریخی در تهران است.
بر اساس اعلام سیدمحمد بهشتی - رییس وقت سازمان میراث فرهنگی - به محمدرضا آیت‌الهی - استاندار وقت تهران - در سال 1379، ثبت ملی گورستان ارامنه به این مقام تهران ابلاغ و تاکید شده که بر اساس مواد قانونی 558 تا 569 کتاب پنجم مجازات اسلامی هر نوع تغییر و دخل و تصرف در اثر مدکور جرم تلقی شده و مرتکب، مشمول مجازات‌های قانونی می‌شود، این نامه در آن زمان به شهرداری منطقه 12 تهران نیز رونوشت شده است.»
اکنون در این شرایط یکی از مهمترین اتفاقات پیش رو برای این محوطه تاریخی طرحی است که پیمانکار شهرداری در حال اجرای آن برای قبرستان تاریخی است، محدوده ای که شهرداری در جلسات مختلف بارها از ساماندهی آن حرف زده است، اما این که این طرح تا چه میزان بر اساس تصویب میراث فرهنگی و مصوبات بررسی‌شده اجرایی می شود، جای سوال است.
خبرنگار ایسنا در طول چند روز گذشته تلاش کرد با محمدرضا حائری - مجری ساماندهی آرامستان - دولاب درباره طرح در حال اجرا صحبت کند، اما هنوز موفق به این کار نشده است.
انتهای پیام
