الواح هخامنشی از آمریکا به ایران میرسد
ایسنا نوشت: معاونت میراث فرهنگی از بازگشت الواح هخامنشی از آمریکا به ایران در ماههای آینده خبر داد. (عکس آرشیوی است.)
علی دارابی در گزارش عملکرد دوسالهاش اعلام کرده که 17 هزار شیء فرهنگی تاریخی در ماههای آینده از آمریکا استرداد خواهد شد که اشاره تلویحی او به الواح هخامنشی است که برای مطالعه در اختیار مؤسسه شیکاگو قرار گرفته بود و بخشی از آن قبلا به ایران بازگردانده شده است.
روابط عمومی معاونت میراث فرهنگی نیز در توئیتی با این متن بازگشت الواح هخامنشی به ایران را تایید کرده است: «خبر خوب اینکه بیش از 20 هزار «لوح هخامنشی» متعلق به تخت جمشید تا پایان امسال از آمریکا به کشورمان بازگردانده میشود.»
مرتضی ادیبزاده مدیرکل موزههای کشور در اواخر اردیبهشتماه سال 1402 از پیگیری وزارت وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای بازگرداندن الواح هخامنشی به ایران اطلاع داده بود.
اسفند سال 1400 نیز مدیرکل موزهها از آمادگی دانشگاه شیکاگو برای بازگرداندن باقیمانده کتیبههای هخامنشی به ایران خبر داده بود، اما در نیمه سال 1401 استرداد این الواح متوقف شد. علی دارابی معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مردادماه 1401 از ممانعت آمریکا برای بازگشت الواح هخامنشی به ایران خبر داد.
دارابی در آذرماه 1401 هم در شرح جزئیات بیشتر این ممانعت اظهار کرد: بخش قابل ملاحظهای از موضوع بازگشت الواح هخامنشی به ایران حل شده بود، ولی به دلیل شرایطی که در دو سه ماه اخیر پیش آمد و روابط و مناسبات خارجی ما را به طور کلی تحتتاثیر قرار داد، وقفه بزرگی ایجاد کرد و در عین حال که دادگاه حکم داده و بخشی از الواح بستهبندی شده بود که به ایران برگردد، اما الان انجام نمیشود، چون بازگشت آنها به روابط ایران و آمریکا گره خورده است. هرچند با توجه به حکم دادگاه، خوشبین هستم مشکلی برای تحویل الواح وجود نداشته باشد.
الواح هخامنشی از جمله آثاری است که حدود 90 سال پیش با موافقت دولت وقتِ ایران از کشور، خارج و برای مطالعه و بررسی به دانشگاه شیکاگو «امانت» سپرده شد. الواح در 50 صندوق چوبی شامل حدود دوهزار جعبه مقوایی و چند پیت نفتی که در تخت جمشید (پارسه، پرسپولیس) به پارافین آبشده آغشته شده بودند، از راه بوشهر به آمریکا فرستاده شدند. قرار بود این الواح سه سال پس از مطالعه به ایران برگردانده شوند.
بعد از مطالعه و انتشار نتایج مطالعات در قالب چند کتاب، استرداد الواح آغاز شد، که در سه مرحله بخش کوچکی از آنها به کشور برگردانده شد؛ 179 قطعه در نخستین محموله ارسالی در سال 1327 به تهران رسید. دومین محموله شامل 37 هزار قطعه بود که در سال 1329 به ایران بازگردانده شد و در سال 1383 سومین محموله یعنی 300 قطعه لوح به ایران تحویل داده شد.
برای بازگشت بخش چهارم الواح به کشور، یک شکایت اما ورق را برگرداند. پرونده معروف «جنی روبین» علیه ایران تشکیل شد. رویترز در اسفند 1396، آن را بررسی کرد و درباره آن نوشت: «سه سال پیش دادگاهی در آمریکا حکم داد، آثار تاریخی ایران که امانت در دانشگاه شیکاگو بودند، مصادره شوند و غرامت 71 میلیون و 500 هزار دلاری حاصل از فروش آن به قربانیان آمریکایی که در انفجار انتحاری در بیتالمقدس بودند، پرداخت شود. در نتیجه دادگاه آمریکایی حکم مصادره این اشیاء تاریخی را صادر کرد و دستور فروشِ الواح را داد، اما در بررسی نهایی قضات دیوان عالی در دادگاهی که دوم اسفند 1396 برگزار شد، حکم مصادره و فروش الواح هخامنشی ایرانی لغو شد.
پس از این مرحله، مجوز خروج را اوفک (دفتر کنترل داراییهای خارجی آمریکا) باید صادر میکرد و سرانجام سال 1398 پس از 84 سال، چهارمین محموله از الواح که شامل 1780 قطعه لوح هخامنشی بود به ایران بازگشت. درحال حاضر 17 هزار قطعه از الواح هخامنشی همچنان در اختیار مؤسسه شیکاگو است که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با توجه به پیگیریهای انجامشده تخمین میزند تا پایان سال این الواح به ایران بازگردانده شود.
233233
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1804339