امکان انتقال روزانه 96 میلیون لیتر فرآورده نفتی به شمال کشور فراهم شد

محمد مشکین فام مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران از بهره‌برداری فاز نخست پروژه خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان با ظرفیت 100 هزار بشکه در روز خبر داد.

وی گفت: راه‌اندازی این پروژه سبب صرفه‌جویی سالانه 6 هزار میلیارد تومانی در هزینه انتقال فرآورده می‌شود.

وی با بیان اینکه پالایشگاه بندرعباس و پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس حدود 50 درصد بنزین و سایر فرآورده‌های نفتی کشور را تأمین می‌کنند، گفت: با احداث پالایشگاه ستاره خلیج فارس و افزایش حجم فرآورده‌های تولیدی، احداث خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان در دستور کار قرار گرفت.

مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران با بیان اینکه خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان که عملیات احداث آن با ظرفیت 300 هزار بشکه اجرایی شده است، فرآورده‌های تولیدی پالایشگاه‌های بندرعباس و ستاره خلیج‌فارس را به مرکز و شمال کشور منتقل می‌کند، گفت: با وارد مدار شدن پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس تولیدات کشور به شکل قابل‌توجهی افزایش یافت.

مشکین فام ادامه داد: خط لوله 26 اینچ فرآورده‌های نفتی بندرعباس - سیرجان - رفسنجان با طولی حدود 460 کیلومتر و ظرفیت انتقال 300 هزار بشکه در روز (48 میلیون لیتر) با هدف انتقال فرآورده نفتی بنزین، نفت سفید و گازوئیل از انبار شهید رجایی بندرعباس به پایانه رفسنجان احداث شد.

بهره‌برداری از فاز نخست با ظرفیت 100 هزار بشکه

مشکین‌فام با بیان اینکه عملیات عمرانی و اجرایی خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان تکمیل شده است و فاز نخست این پروژه 17 آذر امسال با ظرفیت 100 هزار بشکه در روز به بهره‌برداری رسید، اظهار کرد: عملیات انتقال فرآورده از طریق این خط لوله هم‌اکنون با یک‌سوم ظرفیت انجام می‌شود.

مشکین فام افزود: امیدواریم تا پایان امسال ظرفیت این خط به ظرفیت نهایی یعنی انتقال 300 هزار بشکه در روز (معادل روزانه 48 میلیون لیتر) برسد.

وی در ادامه با بیان اینکه این خط لوله با طولی حدود 460 کیلومتر از مرکز انتقال نفت بندرعباس آغاز می‌شود و در ادامه از مراکز انتقال قطب‌آباد و مهرآران عبور می‌کند و به پایانه رفسنجان می‌رسد، افزود: این خط لوله جدید که دارای سه تلمبه‌خانه بندرعباس، قطب‌آباد و مهرآران است، انبار نفت شهید رجایی بندرعباس را به پایانه رفسنجان متصل می‌کند.

حذف تردد حدود 1600 نفتکش در روز

مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران با بیان اینکه سرمایه‌گذاری این طرح حدود 450 میلیون یورو (120 هزار میلیارد ریال) است، گفت: حذف تردد حدود یک هزار و 600 نفتکش در روز و کاهش قابل‌توجه مقدار ترافیک و مخاطرات جاده‌ای ازجمله مزایای بهره‌برداری از خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان است.

مشکین‌فام ادامه داد: با بهره‌برداری از این خط لوله و حذف تردد روزانه یک هزار و 600 کامیون سوخت‌بر افزون بر کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و خطرات جاده‌ای، صرفه‌جویی قابل‌توجهی در مصرف سوخت خواهد شد، همچنین افزایش ضریب ایمنی و پایداری انتقال فرآورده‌ها را نیز در این مسیر به‌دنبال دارد.

وی با بیان اینکه هدف اصلی احداث این خط، انتقال فرآورده‌های تولیدی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس است، گفت: درمجموع تولیدات پالایشگاه بندرعباس حدود 32 میلیون لیتر در روز بود که از طریق خط لوله قدیمی منتقل می‌شد، اما با وارد مدار شدن پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس حدود 63 میلیون لیتر در روز به تولیدات اضافه شده است، از این رو خط قدیم ظرفیت لازم را برای انتقال فرآورده‌ها نداشت و عملیات انتقال فرآورده از جنوب کشور به مرکز با استفاده از هزار و 600 نفتکش جاده‌پیما که سبب ایجاد ترافیکی سنگین شده بود، انجام می‌شد. با راه‌اندازی خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان، انتقال فرآورده از جنوب کشور به مرکز با استفاده از این خط انجام می‌شود.

به‌کارگیری 4500 نیرو به‌صورت مستقیم و غیر مستقیم

مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران با بیان اینکه در این پروژه هزار و 500 نفر به‌صورت مستقیم، اعم از کارفرما، پیمانکار و مشاور مشارکت داشتند، افزود: همچنین 3 هزار نفر به‌صورت غیرمستقیم شامل نیرو‌های سازندگان، تأمین‌کنندگان و بخش حمل‌ونقل در این پروژه حضور داشتند.

مشکین‌فام با بیان اینکه در اجرای مراحل این طرح از ظرفیت‌های فنی - مهندسی داخل با نگاه توانمندسازی سازندگان ایرانی استفاده شده است، اظهار کرد: تمام تجهیزات اصلی این طرح شامل پمپ‌ها، تجهیزات ارسال و دریافت توپک، صافی، مخازن زیرزمینی، پمپ‌های جانبی، شیر‌های دستی و برقی و لوله‌ها توسط سازندگان داخلی تهیه شده است، همچنین برخی از تجهیزاتی که تاکنون از خارج از کشور تأمین می‌شد با بهره‌گیری از شرکت‌های دانش‌بنیان و سازندگان داخل، در این طرح برای نخستین بار در کشور ساخته شد.

پروژه خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان در چهار گستره

وی با بیان اینکه راه‌اندازی خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان صرفه‌جویی در هزینه‌های انتقال فرآورده به مقدار 6 هزار میلیارد تومان در سال را به‌دنبال دارد، افزود: این پروژه با توجه به وسعت خود به گستره 1، گستره 2، گستره 3 و برق‌رسانی تقسیم شده است.

مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران ادامه داد: گستره یک این پروژه خط لوله 26 اینچ از تلمبه‌خانه بندرعباس تا تلمبه‌خانه مهرآران با مبلغ قراردادی 2 هزار و 43 میلیارد ریال و 66 میلیون یورو با طول 244 کیلومتر است که با مشارکت پیمانکاران قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) و تدبیر انرژی گستر ایرانیان هم‌اکنون در مراحل پایانی قرار دارد.

مشکین‌فام با اشاره به گستره دوم این پروژه تصریح کرد: گستره دوم این پروژه با طول 212 کیلومتر و با مبلغ قرارداد یک هزار و 640 میلیارد ریال و 44 میلیون یورو با مشارکت پیمانکار جهاد نصر کرمان و مهندسان مشاور سی‌سخت به بهره‌برداری رسیده است.

وی با بیان اینکه گستره 3 این پروژه شامل احداث تأسیسات تلمبه‌خانه‌ها و پایانه خط لوله با مبلغ قرارداد یک هزار و 447 میلیارد ریال و 46 میلیون یورو با مشارکت شرکت‌های رامپکو و EIED بوده است، تصریح کرد: این گستره هم‌اکنون به پیشرفت نزدیک به 75 درصدی رسیده است و پس از تکمیل و پیشرفت صددرصدی این گستره تا پایان امسال خط لوله بندرعباس - سیرجان - رفسنجان با ظرفیت 300 هزار بشکه در روز وارد مدار می‌شود.

استفاده از فناوری فناوری VFD برای نخستین‌بار در کشور

مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران با بیان اینکه احداث تأسیسات برق‌رسانی خط مسیر بندرعباس - رفسنجان با مبلغ یک هزار و 300 میلیارد ریال بخش چهارم این پروژه است، ادامه داد: این بخش با 105 کیلومتر خط انتقال برق 132 کیلوولت و سه پست برق در بندرعباس، قطب‌آباد و مهرآران تکمیل شده است.

مشکین‌فام با بیان اینکه عبور از موانع بزرگ و مسیر‌های طولانی از میان کوه‌ها، دره‌ها، مزارع کشاورزی و حاشیه شهر‌ها ازجمله چالش‌های اصلی این پروژه بوده است، اظهار کرد: اجرای همزمان این پروژه با پروژه‌های بزرگ در کشور مانند خط لوله گوره - جاسک سبب ایجاد تأخیر در ارسال تجهیزات و منابع مورد نیاز می‌شد که خود چالشی بزرگ بود.

وی با بیان اینکه تحریم‌ها سبب شد بومی‌سازی تجهیزات مورد استفاده در این پروژه در دستور کار قرار گیرد، گفت: تمام لوله‌های این پروژه ساخت داخل است، همچنین پمپ‌های این پروژه به فناوری VFD مجهز است که نقش قابل‌توجهی در مصرف انرژی دارد.

مدیرعامل شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران با اشاره به دیگر پروژه‌های در دست اجرای این شرکت اظهار کرد: خط لوله رفسنجان - یزد با طول 228 کیلومتر و پیشرفت حدود 50 درصد ازجمله دیگر پروژه‌های در دست اجرای شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران است که از طریق این خط لوله فرآورده‌ها به رفسنجان و سپس به یزد و سرانجام با استفاده از خط لوله موجود به تهران منتقل می‌شود.

رفع نگرانی در باره تامین سوخت نیروگاهی

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران نیز گفت: عمده ناترازی نفت‌گاز و چالش تأمین سوخت موردنیاز نیروگاه‌ها با راه‌اندازی این خط لوله انتقال برطرف می‌شود.

علی احمدی پور نیز درباره راه‌اندازی فاز نخست خط لوله انتقال بندرعباس - سیرجان - رفسنجان خاطرنشان کرد: به‌دلیل آماده نبودن دستگاه‌های الکتروپمپ، به اجبار سه دستگاه توربین سولارسنتار برای مراکز بندرعباس، قطب‌آباد و مهرآران تهیه شد تا فاز نخست خط با تولید بیش از 80 هزار بشکه در روز وارد مدار بهره‌برداری قرار گیرد.

وی ادامه داد: راه‌اندازی دستگاه‌های توربین مراکز انتقال نفت نیازمند یکسری تجهیزات، امکانات و نیروی انسانی بود تا امکان بهره‌برداری از خط جدید فراهم شود، به همین دلیل اوایل آبان امسال با تلاش شبانه‌روزی همکارانم در این شرکت، فرآورده نفت‌گاز از بندر دریافت و به خط جدید تزریق شد تا افزون بر راه‌اندازی، مورد بهره‌برداری نیز قرار گیرد.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران افزود: در بازه زمانی حدود 40 روزه، بیش از 14 هزار نفرساعت نیروی انسانی زحمت‌کش شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت در شرایط سخت آب و هوایی و سرمای هوا تلاش کردند تا 460 کیلومتر خط لوله وارد مدار انتقال قرار گیرد.

احمدی پور گفت: روزانه بیش از 80 هزار بشکه فرآورده نفت‌گاز برای تأمین خوراک نیروگاه‌ها از سوی خط لوله 26 اینچ تأمین می‌شود که این مقدار انتقال نیازمند تردد 400 تانکر 30 هزار لیتری است که با وجود ترافیک سنگین جاده رفسنجان، مخاطرات جاده‌ای نیز به‌دنبال دارد.

مدیرعامل شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران با بیان اینکه هم‌اکنون از یک‌سوم ظرفیت این خط لوله برای انتقال فرآورده استفاده می‌شود، گفت: بخش عمده تجهیزات الکتروموتور‌ها در مسیر رسیدن به تلمبه‌خانه‌ها هستند و با نصب به‌موقع کابل‌ها و تابلو‌های راه‌انداز برق می‌توان امیدوار بود تا پایان سال بتوان از ظرفیت کامل این خط لوله برای انتقال فرآورده از جنوب به نیمه شمالی استفاده کرد.

منبع: وزارت نفت