امید آفرینی؛ نقطه مبهم عملکرد دولت سیزدهم / آیا رویای انتخاباتی ابراهیم رئیسی، کابوس شد؟

رسول سلیمی: رئیسی در اولین پیام نوروزی خود وعده داده بود مردم نتیجه مقاومت خود را در سال 1401 خواهند دید اما سال 1401 با تورم 46.5 درصد به پایان رسید. تورمی که گفته شد دومین جهش تورمی ایران از جنگ جهانی دوم تا به امروز بوده است.

رشد قیمت‌ها در سال 1401 عمدتا از مسیر قیمت خوراکی‌ها بود و به نظر رسید همچنان سهم بالایی داشته باشد. چه آنکه تورم خوراکی ها در پایان فروردین 1402 به مرز 70 درصد رسید و مرکز آمار می‌گوید تورم نقطه به نقطه خرداد ماه در بخش مسکن، 39.1درصد بوده است.

رئیسی همچنین با حضور در مجلس و در برابر نمایندگان مردم، مشخصه‌های بودجه سال 1401 را برنامه محوری، قابل فهم بودن و نظارت‌پذیری عنوان و لازمه ثبات اقتصادی را ارائه بودجه‌ای بدون کسری اعلام کرد و گفت: «اگر کسری بودجه داشته باشیم این ریشه بسیاری از مشکلات در کشور خواهد شد.» این در حالی است که یکسال بعد، تسنیم به نقل از رحیم ممبینی (معاون اقتصادی سازمان برنامه و بودجه) خبر داد که کسری بودجه عمومی در سال 1401 حدود 304 هزار میلیارد تومان بود، کسری هدفمندسازی حدود 190 هزار میلیارد تومان و تعهدات سال 1401 دولت به تامین اجتماعی و بانک‌ها هم حدود 300 هزار میلیارد تومان است، بنابراین کسری واقعی بودجه در سال گذشته، حدود 794 هزار میلیارد تومان بود.

وعده رئیسی به مردم با اتکا به حاکمیت یکدست

این تصویر واقعیت امروز اقتصاد ایران است. اما دقیقا دو سال قبل، ابراهیم رئیسی در کارزار انتخاباتی خود در خرداد 1400، آرزوهایی را به مردم وعده داد که با گذشت دو سال از عمر دولت سیزدهم نتوانسته در چارچوب امکانات کشور، آن ها را محقق کند.

نمونه آرزوهای ابراهیم رئیسی در خرداد 1400 عبارت بود از:

• از سال 1401 میانگین نرخ رشد اقتصادی بدون نفت و با تاکید بر ارتقای بهره‌وری به بالای 5 درصد خواهد رسید
• در سال 1402 کل نیاز ارزی کشور از طریق صادرات غیرنفتی تامین خواهد شد
• از آذر ماه سال 1400 برای خانوارهای 5 دهک اول کارت اعتباری معیشت صادر می‌شود
• در سال 1402 نرخ تورم به کمتر از نصف تورم سال 1399 کاهش یافته و در سال‌های بعد به سمت یک رقمی شدن حرکت خواهد کرد
• در سال 1400 همه قوانین و مقررات شفافیت به طور کامل اجرا خواهد شد
• در سال 1400 سامانه‌های شفافیت (مانند قراردادهای دولتی و عملکرد شرکت‌های دولتی) تکمیل شده و در دسترس عموم مردم قرار خواهد گرفت
• در سال 1400 سامانه جامع اطلاعات اقتصادی در راستای پیشگیری از تخلفات و جرایم اقتصادی راه‌اندازی خواهد شد

اما و اگرهای آرزوهای ابراهیم رئیسی

اگرچه رئیسی خوشبینانه همه را به امید و امیدواری در کشور دعوت می کند اما آمارها و بازتاب آن در زندگی و معیشت مردم نشان می دهد، دستگاه دولت که رئیس آن امیدآفرینی می کند، در مجموع نتوانسته با وجود برنامه های هفت هزار صفحه ای ادعایی در زمان انتخابات، کارکرد و نتیجه امیدآفرینی داشته باشد و روز به روز وخامت شاخص های اقتصادی بر ناامیدی مردم از وعده های انتخاباتی رئیسی می افزاید.

در چنین شرایطی که نتیجه اقدامات دولت در حوزه های اقتصادی و معیشتی، مردم را از وعده های دولت در بخش های مسکن، تورم و رشد اقتصادی ناامید کرده، این موضوع اهمیت خواهد داشت که مخاطب سخنان رئیسی در شب احیای امسال که گفته بود «هر کس، هر کجا که هست، اگر با قلم و بیانش در مردم ایجاد و یأس و ناامیدی کند، بداند یا نداند، بخواهد یا نخواهد در جهت راهبرد دشمن حرکت کرده است.» چه کسی است؟

این در حالی است که رئیسی در آخرین گفتگوی تلویزیونی خود، از چالش های مهم کشور صحبت نکرد و تلاش کرد با دفاع گزینشی از عملکرد خود، از انتقاد خبرنگاران مستقل به دامن مجریان محافظه کار صداوسیما پناه ببرد. در این گفتگوی تلویزیونی که انتظار بود رئیسی از نتیجه وعده های خود سخن بگوید، به موضوعاتی از قبیل قیمت اجاره و مسکن، تورم خوراکی هایی که هیچ نسبتی با نرخ ارز ندارند و در داخل تولید می شوند، اشاره نکرد.

برای نمونه، نه مجریان صداوسیما درباره لایحه حجاب پرسیدند و نه ابراهیم رییسی به آن اشاره کرد. رئیسی از ساخت چهار میلیون مسکن سخن نگفت و به جای مسکن هم از زمین گفت و این که زمین زیاد داریم و قرار شده دانشگاه ها به استادان و دانشجویان خود زمین بدهند.

اشاره رئیسی به 96 درصد پرداخت های صندوق بازنشستگی توسط دولت هم نشانه بزرگی از ورشکستگی صندوق های بازنشستگی بود که با افتخار بیان شد. متاسفانه رئیس جمهور و مشاوران او، هنوز در آرزوهای انتخاباتی و با فاصله معنادار از واقعیت جامعه هستند. با گذشت دو سال از دولت و در حالی که رهبری در ابتدای سال، اقتصاد و تورم را اولویت کشور معرفی کردند، ابراهیم رئیسی هنوز دولت قبل را مقصر ناکامی هایش می داند و کرونا و واکسن، خزانه خالی و پروژه‌های نیمه کاره را مطرح می‌کند. این در حالی است که یکی از وعده‌های رئیسی این بود که تورم ابتدا نصف و بعد یک رقمی شود و حالا همین مسئله به پاشنه آشیل دولت برای ناامیدی مردم تبدیل شده است. شرایطی که نه تنها با شعار سال فاصله دارد بلکه کشور را در رکود تورمی قرار داده است.

چرا رئیسی در عمل به وعده هایش ناکام ماند؟

رئیسی از همان ابتدا درک واقع بینانه ای از واقعیت کشور نداشت. سیاستگذاری در قوه مجریه که متاثر از تعدد متغیرهای تصمیم سازی، متفاوت از قوه قضاییه است، باعث نشد تا او را به عنوان بازیگر مستعد در پازل حکمرانی یکدست قرار ندهد. او با امید به موفقیت دولت متاثر از یکدست شدن حاکمیت و با تصور تغییر کل مدیران دولت گذشته، بدون توجه به امکانات کشور، وعده هایی را برای اقشار مذهبی و علاقه مند به انقلاب مطرح کرد.

حالا او در میانه راه است و در فاصله باقیمانده تا پایان دولت، به نظر نمی رسد حمله به دولت قبل بتواند اقلیت رای دهندگان به او را راضی به انتخاب مجدد او کند. چه آنکه نظرسنجی های معتبر نیز از کاهش محبوبیت او سخن گفتند. کابوسی که از آرزوهای رئیسی آغاز شد.

216213

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1782108