پس از پیروزی انقلاب، سران رژیم پهلوی که توسط خود این رژیم برای فریب ملت به زندان افتاده بودند به دست مردم افتاده و محاکمه شدند.

شاه خائن نوکر بی اختیار بیگانگان بود؛ او با اعطای امتیازات ویژه از جمله کاپیتولاسیون و حق کنسولی عملا باعث تحقیر ایران و ایرانی در هر گوشه جهان شد؛ اعترافات امیرعباس هویدا، نخست وزیر شاه گوشه‌ای از این فاجعه ناگوار است.

فرید قاسمی در کتاب «اخگر انفجار» با بررسی پیشینه و پیامدهای چاپ مقاله «ایران و استعمار سرخ» می‌گوید این‌مقاله یکی از مانورهای ناشیانه جریان‌های خودکامه بود که به فروپاشی جریان مذکور انجامید.

ضد انقلاب دقیقاً بر عکس فرمایش امام خمینی (ره) صورت‌بندی می‌کند و روایتی ارائه می‌دهد که انقلاب برای آب و برق مجانی شکل گرفت! اصلاً هم مهم نیست که این روایت با واقعیت منطبق نیست.

محسن رفیق‌دوست در جلد نخست کتاب «برای تاریخ می‌گویم»، روزهای انقلاب را به صورت جزء به جز روایت کرده است؛ از دستگیری سران رژیم پهلوی تا نقش گروه‌های سیاسی.

رابرت هایزر فرستاده نظامی جیمی کارتر، برای آن به ایران اعزام شد که امکان تحقق کودتای نظامی را بسنجد. او در گفتگو با درجه‌داران حکومت پهلوی دوم، نهایتاً به این نتیجه رسید که بدون خالی کردن خیابان‌ها، امکان انجام «عملیات کورتاژ» وجود ندارد.

ضد انقلاب مدعی بود پهلوی با سپاه دانش به دنبال باسواد کردن همه مردم ایران بود که این سیاست و خواسته نیز با مخالفت های انقلابیون روبرو شد.

ضد انقلاب مدعی بود پهلوی با سپاه دانش به دنبال باسواد کردن همه مردم ایران بود که این سیاست و خواسته نیز با مخالفت های انقلابیون روبرو شد.

ضد انقلاب مدعی بود پهلوی با سپاه دانش به دنبال باسواد کردن همه مردم ایران بود که این سیاست و خواسته نیز با مخالفت های انقلابیون روبرو شد.

روزنامه جوان، خوانشی تحلیلی از خاطرات محسن رفیق‌دوست پیرامون واپسین ساعات حیات مقامات رژیم پهلوی منتشر کرد.

بارها در برخی صفحات مختص «تاریخ معاصر» در فضای مجازی دیده شده است که عده ای از استقلال «دستگاه قضا» در دوره پهلوی سخن گفته اند.

می‌توان ادعا کرد که واپسین ساعات حیات یک حکومت رو به انقراض، در زمره خطیرترین لحظات برای انقلابیون نیز است. چه اینکه رژیم مستقر، از تمامی توان خویش برای بقا استفاده خواهد کرد و به تمامی امکانات، دست خواهد یازید.

دستگیری سران رژیم گذشته توسط مردم در زمره رویدادهای مهم سیاسی در واپسین روزهای حکومت پهلوی به شمار می‌رود. به هر میزان که مراکز مهم نظام پیشین به دست مردم می‌افتاد، دسترسی آنان به مسئولان حکومت شاه نیز بیشتر می‌شد. به همین دلیل در آن روزها مدرسه رفاه به محل نگهداری کارگزاران حکومت شاه تبدیل شده بود. از جمله نکات مهم در خاطرات محسن رفیق دوست، روایت وی از دستگیری امیرعباس هویداست.

نمایندگان مجلس با رفع ایرادات شورای نگهبان درخصوص طرح فهرست قوانین و احکام نامعتبر در حوزه احزاب سیاسی موافقت کردند.

سران رژیم گذشته پس از دستگیری توسط انقلابیون، عمدتاً خود را باخته و ترسان بودند. آنان خویش را سپر بلای شاهی می‌دانستند که در روز‌های خطر، سربازان خود را در گرداب بلا رها کرده و از ایران گریخته بود.