اکونومیست: حزب کمونیست چین فقط انرژی مثبت می‌خواهد | بدبینی در چین یک «جرم» جدید است و صفحات اینفلوئنسرها مسدود می‌شود
اقتصادنیوز: باید توجه داشت که مردم چین هنوز هم در مقایسه با بسیاری از کشورهای غربی، خوش‌بین‌تر هستند. درواقع، هنوز نشانه‌ای از یک آتشفشان اجتماعی در چین دیده نمی‌شود اما اوضاع نگران کننده است.
به گزارش اقتصادنیوز، در حالی‌که چین با چالش ها و رکود اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کند، دولت شی جین‌پینگ راهبرد جدیدی را برای مهار بدبینی و ترویج انرژی مثبت در فضای مجازی به راه انداخته است. برخورد با کاربران عادی و مسدودسازی حساب اینفلوئنسرهای پرمخاطب نشان می‌دهد که این کشور نگران تغییر تدریجی روحیه عمومی و فرسایش اعتماد به روایت رسمی دولت از پیشرفت است.
خبر مرتبط افزایش بیکاری در چین زیر سایه رشد هوش مصنوعی | شی‌جین‌پینگ ثبات داخلی را به رقابت با آمریکا ترجیح می‌دهد؟اقتصادنیوز: پکن معتقد است که دستیابی به پیشرفت‌های فناوری و حفظ ثبات اجتماعی دو روی یک سکه هستند و لازم است هرگونه تحول در بازار کار با اقدامات حمایتی همراه شود.
اکونومیست نوشت: پلیس شهر ویفانگ که در سواحل دریای بوهای در شرق چین واقع شده است، همواره عملکرد چشمگیر و مناسبی داشته است. بنا بر اعلام دولت محلی، حدود 99.1 درصد از 9 میلیون افراد ساکن در این شهر، از وضعیت امنیت عمومی رضایت دارند. مقامات نیز گزارش داده اند که در طی سال گذشته، میزان جرم و جنایت از کلاهبرداری تا سرقت، کاهش یافته است.
در ماه های اخیر اما، پلیس این شهر درگیر نوعی از جرم شده که مهار آن بسیار دشوار است؛ گسترش احساسات منفی در میان ساکنان.
تعلیق حساب کاربری معترضان
پلیس ویفانگ در اطلاعیه‌ای در 17 نوامبر، از چند مورد تخلف در یک ماه گذشته رونمایی کرد. در یکی از این موارد، مردی به نام آقای رن، از حساب شبکه اجتماعی خود برای انتشار ویدئوهایی انتقادی در خصوص سیاست‌های کشاورزی استفاده کرده بود. به ادعای پلیس، او برای جذب دنبال‌کننده ها و افزایش مخاطبین خود، دست به انتشار اطلاعات غلط و تحریف قانون زده بود. در ادامه اطلاعیه نوشته بود که پلیس او را وادار به حذف ویدیوهای توهین‌آمیز کرده است.
در موردی دیگر، دانشجویی با نام خانوادگی کیو پس از ایجاد دردسر در مدرسه، در فضای آنلاین معلم خود را به قلدری متهم کرده بود. پلیس چین نیز در پاسخ این اقدام را لطمه به اعتبار مدرسه شناسایی کرد و دانشجو برای توضیحات بیشتر و اصلاح رفتار احضار شد.
مهار بدبینی و ترویج خوش‌بینی
چنین اتفاقاتی تنها در ویفانگ رخ نمی دهد. درواقع، چین در حال اجرای یک استراتژی ملی برای کاهش بدبینی و تقویت خوش‌بینی است. این موضوع تازگی ندارد، چرا که از زمان قدرت‌گیری شی جین‌پینگ در سال 2012، یکی از خطوط ثابت رهبری او ترویج انرژی مثبت، به‌ویژه در فضای آنلاین بوده است. انتقاد از دولت او در شبکه‌های اجتماعی همواره خطر تعلیق یا بسته شدن حساب را در پی داشته است.
تغییرات اقتصادی و تغییر روحیه اجتماعی
برجسته شدن این موضوع در شرایط کنونی، نشان دهنده نگرانی رهبران چین از فضای عمومی جامعه است. تضعیف اقتصاد چین امری ملموس و بدیهی است.
طبق آمار رسمی، حدود 17 درصد از جوانان 16 تا 24 ساله چینی، به‌جز دانشجویان بیکارند. در هر کشوری، ترکیب جوانان ناراضی و رسانه‌های اجتماعی فراگیر می‌تواند ترکیبی ناپایدار برای دولت ها باشد.
با این حال، احتمال دارد عوامل دیگری نیز در میان باشند. آنچه که روشن است، تحول در پویایی افکار عمومی چین است.
این کشور طی چندین دهه از خوش‌بین‌ترین جوامع جهان بوده است؛ جایی که مردم باور داشتند که آینده همیشه فرصت‌های بیشتر و بهتری را با خود به همراه می‌آورد. اما در سال‌های اخیر، این ایمان به پیشرفت جای خود را به تردید داده است.
نشانه‌های نارضایتی نمایان است
سنجش افکار عمومی در کشوری با محدودیت‌های شدید پژوهشی، دشوار است، اما داده‌ها نشان‌دهنده افزایش ناامیدی در سطح جامعه هستند. مارتین کینگ وایت، جامعه‌شناس دانشگاه هاروارد به همراه پژوهشگران دانشگاه پکن، در نظرسنجی‌های بزرگی در سال‌های 2004، 2009 و 2014 این فرض رایج را که نابرابری فزاینده موجب نارضایتی مردم چین شده است، رد کردند. آن ها نتیجه گرفتند که مردم بیشتر بر عدالت و شایستگی تمرکز دارند و موفقیت را به استعداد نسبت می‌دهند.
پس از حدود یک دهه، وایت این نظرسنجی را به‌روزرسانی کرد و نتایج آن امسال در نشریه ژورنال چین منتشر شد. تغییرات چشمگیر بود؛ در نظرسنجی‌های پیشین، حدود 62 درصد معتقد بودند که در چین تلاش همیشه نتیجه می دهد، اما در نظرسنجی جدید این رقم به 28 درصد سقوط کرده بود.
پژوهش‌های دیگر نیز چنین روندی را تأیید کردند. در مقاله‌ای در نشریه China Quarterly، پژوهشگران دانشگاه پکن نشان دادند که پاسخ‌دهندگان جوان کمتر به تحرک طبقاتی و امکان پیشرفت کودکان از خانواده‌های فقیر باور دارند.
هنوز آتشفشان اجتماعی در کار نیست، اما روند نگران‌کننده است
باید توجه داشت که مردم چین هنوز هم در مقایسه با بسیاری از کشورهای غربی، خوش‌بین‌تر هستند. وایت و همکارانش تأکید می‌کنند که هنوز نشانه‌ای از یک آتشفشان اجتماعی در چین دیده نمی‌شود.
نزدیک به نیمی از پاسخ‌دهندگان پژوهش جدید انتظار وضع بهتری را برای پنج سال آینده خود دارند؛ هرچند این رقم یک دهه پیش به سه‌چهارم شرکت کنندگان اختصاص داشت.
اما برای دولت چین، همین افزایش بدبینی نیز یک مشکل جدی محسوب می‌شود.
ظهور درماندگی مدرن
بدبینی رو‌به‌رشد نه تنها نشانه‌ای از تضعیف باور به روایت رسمی دولت به توسعه و رفاه است، بلکه می تواند بازتابی از دل‌زدگی از سبک زندگی مدرن نیز باشد؛ دل‌زدگی‌ای که می‌تواند انرژی این باور همگانی در چین که «ما قادر به انجام هرکاری هستیم» را تضعیف کند. باوری که همواره یکی از موتورهای اصلی رشد چین بوده است.
زمانی که کمیسیون اداره فضای مجازی به عنوان اصلی‌ترین نهاد ناظر بر اینترنت در چین شروع به کار کرد، بلافاصله در سپتامبر، کمپین مقابله با احساسات منفی را آغاز کرد و اعلام نمود که یکی از اهداف آن، مبارزه با این باور است که «تلاش کردن بیهوده است.»
سه اینفلوئنسر محبوب چه کسانی بودند؟
این روزها اغلب بحث‌ها بر مسدودسازی حساب سه اینفلوئنسر پرمخاطب چینی، در اکثر پلتفرم‌های اصلی متمرکز بوده است.
ژانگ شوفِنگ که یک معلم خصوصی است، گفته بود که دانشجویان فقیر به دلیل نداشتن ارتباطات مناسب، شانس کمی برای مشاغل خوب دارند.
هو چنفِنگ، یک لایوستریمر، مردم را به دو دسته کاربران آیفون و کاربران اندروید تقسیم کرده بود، نوعی کدگذاری که برای تمایز میان ثروتمند و فقیر به کار می برد.
لان ژانفِی، بلاگر جهانگرد نیز با ویدئوهایی تجملاتی، حساسیت برخی افراد کم‌برخوردار و سطح پایین جامعه را تحریک کرده بود.
با این وجود، دامنه برخوردها بسیار گسترده‌تر بود؛ درحدی که مقامات چینی اعلام کردند که حدود 1200 حساب آنلاین تعلیق یا بسته شده‌اند.
بدبینی همچنان باقی است
با وجود این تلاش‌ها، منفی‌گرایی جامعه از بین نرفته است. هر بار که دولت داده‌های اقتصادی را منتشر می‌کند، تعداد زیادی کاربر در فضای اجتماعی درباره دشواری وضعیت واقعی اقتصاد می نویسند. واکنش های انتقادی کاربران نیز اجتناب‌ناپذیر است؛ برای نمونه، اصطلاح انرژی مثبت که از سوی مقامات ترویج می‌شود اکنون در گفتگوهای خصوصی به طعنه و کنایه استفاده می شود.
حمله به واقعیت ها
در جهانی که رسانه‌های اجتماعی با بستر خود خشم افراد را تشدید می‌کنند، توجه چین به این فضا قابل‌درک است. اما حزب کمونیست مأموریتی بی‌پایان و رو‌به‌گسترش برای خود تعریف کرده است. استراتژی کنونی بیش از آن‌که متوجه انتقادات از دولت باشد، به بازنمایی واقعیت حمله ور می شود. در چنین موقعیتی، سانسور تنها نشانه‌ها را پنهان می کند؛ چرا که عامل اصلی بدبینی های جامعه چین، در اقتصاد این کشور نهفته است، نه در فضای مجازی.
همچنین بخوانید- بر باد رفتن میلیاردها دلار زیر سایه فیلترینگ | هزینه‌های پنهان روی دوش کسب‌وکارهای کوچک سنگینی می‌کند
- فیروزآبادی: ترور فرماندهان نظامی ربطی به واتس‌اپ نداشت | برای بستن و فیلترکردن داوطلب زیاد داریم اما... | خطر امنیتی در کمین ایران است
- رویت شی پرنده درخشان در آسمان چین
- درگیری لفظی میان مشاوران ارشد ترامپ بر سر تیک‌تاک
