ایستادگی «شی» در مقابل غرب

چین که از طریق فشار اقتصادی و سرپیچی استراتژیک، دولت ترامپ را مجبور به آتش بس تجاری کرد، اکنون به نظر میرسد که همین نوع بازی خشن را با اروپا انجام میدهد. به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، این کشور در برابر محدودیتهای تجاری تلافی کرده، اروپا را به حمایت گرایی متهم کرده، صادرات مواد معدنی حیاتی را کاهش داده و روسیه را بیشتر در آغوش گرفته است، به طوری که خود رهبر ارشد چین تنها چند روز...
این اقدامات بخشی از موضع سختگیرانه ای است که پکن در اختلافات تجاری و ژئوپلیتیک خود با بروکسل اتخاذ میکند. چین از اروپا می خواهد تعرفه های سنگینی را که بر خودروهای برقی چینی وضع کرده است، لغو کند و از محدودیتهای بیشتر در تجارت خودداری کند. رهبران اتحادیه اروپا، پکن را بهعنوان حامی موثر روسیه در جنگ با اوکراین می بینند و همچنین نگرانند که چین محصولات مصنوعی ارزانقیمتی را که میتواند صنایع محلی را تضعیف کند، به بازار عرضه کند. پکن دریافته است که میتواند از اهرم فشار خارجی استفاده کند. پکن با نشان دادن وابستگی صنعت جهانی به چین برای تامین مواد معدنی حیاتی، در برابر جنگ تجاری تنبیهی دولت ترامپ ایستادگی کرده است.
تحلیلگران می گویند پکن احتمالا ارزیابی میکند که در موقعیت قوی تری قرار دارد، زیرا اتحاد غرب در حال از هم پاشیدن است و سیاست خارجی «اول آمریکا» ی رئیس جمهور ترامپ پیوندهای تاریخی بین اروپا و ایالات متحده را تضعیف میکند. سیمونا گرانو، متخصص چین در دانشگاه زوریخ، گفت: «پکن درک میکند که نظم جهانی در حال تغییر است. از دیدگاه آن، ایالات متحده بیش از حد مشغول درگیری های متعدد در سراسر جهان و قطب بندی داخلی است و درگیر آن است.» گرانو ادامه داد: «و با نشانه هایی از تفرقه یا خستگی در اتحاد ترانس آتلانتیک، رهبری چین فضای بیشتری برای دفاع از منافع خود، بهویژه در تجارت، فناوری و امنیت، می بیند.»
این محاسبه در رویکرد چین به مذاکرات اجلاس روز پنجشنبه (2 مرداد) مشهود است که شامل رهبر ارشد آن، شی جین پینگ و اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا و همچنین دیگر رهبران ارشد اروپایی خواهد بود. دو طرف پنجاهمین سال روابط دیپلماتیک را گرامی خواهند داشت؛ نوعی سالگرد که معمولا فرصتی برای پکن برای نمایش مشارکت هایش است. بااینحال، به نظر میرسد هر جزئیات این نشست، دیدگاه چین در مورد پویایی قدرت را برجسته میکند. این اجلاس در پکن برگزار میشود، درحالیکه نوبت بروکسل برای میزبانی این رویداد چرخشی بوده است. طبق اعلام اتحادیه اروپا، این جلسه تنها یک روز طول خواهد کشید، درحالیکه پیش از این قرار بود دوروزه باشد. انتظارات برای هرگونه نتیجه ملموس از این اجلاس پایین است.
اتحادیه اروپا متشکل از 27 کشور، بین تمایل به انعقاد یک توافق تجاری با ایالات متحده که منطقه را برای اتخاذ موضع سختگیرانه تر در قبال چین تحت فشار قرار میدهد و لزوم حفظ روابط پایدار با چین، گیر افتاده است. اما بروکسل در سالهای اخیر به دلیل عدمتعادل تجاری عظیم که سال گذشته به بیش از 350میلیارد دلار رسید و همچنین همسویی پکن با روسیه، در برابر چین رویکردی تقابلی تر در پیش گرفته است. فون در لاین در سخنرانی این ماه خود در پارلمان اروپا، چین را به «غرق کردن بازارهای جهانی با کالاهای ارزان و یارانه ای برای از بین بردن رقبا» و تبعیض علیه شرکتهای اروپایی که در چین تجارت میکنند، متهم کرد.
او همچنین هشدار داد که حمایت چین از مسکو در جنگ با اوکراین باعث ایجاد بی ثباتی در اروپا میشود. او گفت که قصد دارد این نگرانیها را در نشست پکن با مقامات چینی مطرح کند. اگر قدرت نمایی اخیر چین را نشانه ای از این موضوع بدانیم، بعید است که این کشور در این اجلاس چنین انتقاداتی را بپذیرد. مائو نینگ، سخنگوی وزارت امور خارجه چین، به فون در لاین واکنش نشان داد و گفت که این «ذهنیت» اتحادیه اروپاست که نیاز به «تعادل مجدد» دارد، نه رابطه تجاری چین با اروپا. اوایل امسال، چین صادرات مواد معدنی کمیاب به اروپا را کاهش داد و زنگ خطر را برای شرکتهای فناوری پیشرفته در سراسر اروپا به صدا درآورد و باعث تعطیلی موقت خطوط تولید در تولیدکنندگان قطعات خودرو در اروپا شد.