پنج‌شنبه 8 آذر 1403

اینترنت طبقاتی رسما استارت خورد؟

وب‌گاه گسترش مشاهده در مرجع

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام کرد که اینترنت بدون فیلتر برای برخی از خبرنگاران فراهم شده و این وزارتخانه درصدد فراهم کردن اینترنت آزاد برای اساتید دانشگاه‌ها است، بنابراین این خبر، احتمالا اینترنت طبقاتی وارد مرحله اجرا شده است.

با توجه به صحبت‌های وزیر ارتباطات، به نظر می‌رسد که اینترنت طبقاتی برای برخی از خبرنگاران فعال شده و این وزارت‌خانه در صدد فراهم کردن اینترنت بدون فیلتر برای اساتید دانشگاه‌ها است.

به تازگی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره اینکه اینترنت بدون فیلتر برای اساتید دانشگاه‌ها چه زمانی فعال می‌شود، گفت: «اینترنت بدون فیلتر به اساتید مانند اینترنت خبرنگاری است که وزارت ارتباطات به برخی خبرنگاران داده است.»

محمد علی زلفی گل، وزیر علوم نیز در این باره گفته بود: از دانشگاه‌ها خواسته شده است لیست اعضای هیأت علمی خود را برای دسترسی به اینترنت باز ارائه دهند، دسترسی به اینترنت باز به منظور استفاده از سکوها و تارنماهای بین‌المللی با محتوای علمی، آموزشی، پژوهشی و فناوری صورت می‌گیرد. (خبرگزاری مهر)

همچنین، در دی ماه سال جاری درخواست اعضای اتحادیه فناوران برای رفع فیلترینگ خبرساز شد و با موجی از مخالفت‌های فعالان این حوزه روبه رو شد. اما گزارش‌ها حاکی از آن است که وزارت ارتباطات عزم خود را برای فراهم کردن اینترنت بدون فیلتر برای برخی از مشاغل جزم کرده است.

از تکذیب تا پیگیری وزارت ارتباطات برای اینترنت بدون فیلتر!

این درحالیست که تا پیش از چهار ماه اخیر، بسیاری از مسئولان اجرای اینترنت طبقاتی را تکذیب می‌کردند و به اعتقاد آن چیزی به نام اینترنت طبقاتی وجود نداشت. اما حالا آنطور که از سخنان وزیر ارتباطات برمی‌آید، قرار است به مرور زمان اینترنت بدون فیلتر برای برخی از مشاغل فراهم شود.

همچنین، در حالی که بسیاری از کاربران و کسب‌وکارها درباره اینترنت طبقاتی ابراز نگرانی کرده‌اند، وزیر ارتباطات چندی پیش گفت: «ارائه اینترنت با سطوح دسترسی متفاوت، موضوع جدیدی نیست و پیش از این نیز وجود داشته است. زارع‌پور معتقد است برخی اقشار به یک دسترسی‌های خاص نیاز دارند که نمی‌توان اسم آن را اینترنت طبقاتی گذاشت.

وزیر ارتباطات دولت سیزدهم معتقد است که: مگر پیش از این به برخی اقشار اینترنت با دسترسی متفاوت نمی‌دادند؟ آیا اسم آن طبقاتی است؟ برخی موارد خاص هم به ما گفته می‌شود دسترسی‌هایی برای برخی سایت‌ها فراهم شود. مثل خبرنگاران که دسترسی به یک سری سایت‌ها دارند. این به معنای اینترنت طبقاتی نیست!

حدود یک دهه است که موضوع دسترسی به سطوح مختلف اینترنت برای برخی نهادها و سازمان‌ها مطرح شده و همواره در مقاطع زمانی مختلف از سوی مسئولان مطرح شده است. اما به علت فراگیر نبودن وی‌پی‌ان و فیلترشکن در میان کاربران ایرانی، به آن توجه زیادی نمی‌شد.

این در حالیست که در چند ماه اخیر، درخواست سازمان‌ها و افراد برای دریافت اینترنت طبقاتی بالا گرفته است و از آنجایی که بحث برداشتن فیلترینگ اینترنت برای اساتید دانشگاه و مشاغل دیگر، از مدت‌ها پیش مطرح شده بود و اکنون ظاهرا وارد فاز اجرای آزمایشی شده است. حتی برخی از شنیده‌ها حاکی از آن است که وزارت ارتباطات مجوزهایی برای ارائه VPN قانونی برای استفاده برخی مشاغل و گروه‌های هدف اینترنت ارائه خواهد کرد و بعد همه فیلترشکن‌ها و وی‌پی‌ان‌ها مسدود می‌شوند.

حالا اما با شدت گرفتن محدودیت‌های اینترنت و پیشرفت شبکه ملی اطلاعات در کشور، ظاهرا اینترنت طبقاتی به تدریج راه‌اندازی خواهد شد و در این طرح مردم به بخش‌های مختلف دسته‌بندی شده و به هر بخش طبق مقررات، اینترنت با میزان محدودیت تعیین شده ارائه می‌شود.

با این حال کارشناسان و فعالان این حوزه متعقدند که نابرابری دسترسی به اینترنت و طبقاتی کردن آن عاملی است که به شکاف دیجیتال در جامعه دامن می‌زند؛. شکاف دیجیتالی هم منجر به عقب ماندن جامعه از پیشرفت در حوزه‌های تکنولوژی و فناوری خواهد شد.

با وجود اینکه گزارش‌ها گویای اجرای اینترنت طبقاتی است، اما هنوز جزئیات این طرح به صورت رسمی اعلام نشده است. چه بسا بدون اینکه جزئیات خبری به صورت رسمی منتشر شود، دسترسی به اینترنت برای هر قشر جامعه متفاوت شود.