باید و نبایدهای اجرای موسیقی بانوان
«ما به عنوان هنرمند در بخش اجرا (ویژه بانوان) یک کار فرهنگی میکنیم. اجرای ما صرفا برای بانوان است و میتوانیم پوشش دلخواه داشته باشیم، اما بهتر است به گونهای رفتار کنیم که به عنوان یک نماینده از طرف گروههای موسیقی بانوان درخور یک کار فرهنگی و الگو باشیم تا بعدا عرصه برایمان سختتر نشود و حتی بتوانیم راحتتر کار کنیم.»
اجراهای بخش بانوان جشنواره موسیقی فجر از شامگاه سهشنبه 29 بهمن ماه در نیاوران آغاز میشود و دو روز ادامه دارد.
خبرنگار ایسنا پس از صحبت با سرپرست دو گروه «تیدا» و «چریکه سنه»، این بار با لیلا جعفرپور سرپرست گروه «کوک ماه» دربارهی آسیبهای حذف بخش بانوان صحبت کرده است.
او که جملات بالا را دربارهی نحوه حضور هنرمندان زن در کنسرتهایشان اظهار کرده است، پیش از آن درباره چگونگی حضورش در جشنواره میگوید: تقریبا از سال 82 وارد حوزه موسیقی شدهام و چند دوره آموزش صدا را با استاد محمد نوری شروع کردهام. در طی فعالیتهای هنریام با پری ملکی و سهیلا پورگرامی (خواننده) همکاری کرده و اولین اجرایم را با سهیلا پورگرامی در تالار وحدت به روی صحنه بردهام. امسال تصمیم خاصی برای شرکت در جشنواره نداشتم ولی پس از انتشار فراخوان جشنواره، نسخهای از آن را تهیه کردم و برای حضور در جشنواره درخواست دادم. گروههای زیادی برای شرکت در جشنواره درخواست داده بودند، ولی فقط پنج گروه بانوان برای حضور در جشنواره انتخاب شدند که تعداد کم آنها برایم عجیب بود؛ به همین دلیل از واحد موسیقی جشنواره علت را جویا شدم، که گفتند ارزیابی نامحسوس دارند و مواردی از جمله نوع پوستر، انتخاب قطعات اجرایی کنسرت، نوع پوشش و... شانس حضور در جشنواره را بالا میبرد.
بخش بانوان جشنواره رقابتی باشد
سپس از این هنرمند سوال میکنیم که حذف بخش بانوان از جشنواره موسیقی فجر چه آسیبهایی را میتواند به بدنه این حوزه موسیقی وارد کند؟ پاسخ میدهد: مطئنا آسیبهای فراوانی خواهد داشت به دلیل اینکه خانمها با وجود تلاش زیادی که برای به گوش رساندن هنر خود میکنند، در موسیقی دیده نمیشوند. توانمندی خانمها باید با رقابتی کردن فضای کار بین گروههای موسیقی، توانافزایی شود؛ به گونهای که با ساخت ترانههای جدید این تحول نوین در بخش بانوان ایجاد شود.
او ادامه میدهد: شورای نظارت و ارزشیابی موسیقی حذف بخش بانوان از دوره پیشین جشنواره را شرکت نکردن گروههای خوب بانوان مطرح کرد، در حالی که باید در نظر داشت چه کسانی، با چه ملاکی و سلیقهای آثار را انتخاب میکنند؟ آیا واقعا بین تمام شرکتکنندگان، هیچ کدام خوب نبوده است؟ به نظر من این امکان وجود داشت که حداقل دو گروه را در جشنواره شرکت میدادند که این زنجیره قطع نشود.
این هنرمند در ادامه علاوه بر توضیح درباره رقابتی بودن بخش بانوان، از نوع و چگونگی اجرای خود میگوید: خیلی از قطعات اجرایی ما در کنسرتهای بانوان، حالت نوستالژیک به خود گرفته است. مجبور هستیم ترانههای قدیمی بخوانیم که برای تماشاچیان خاطرهانگیز باشد و از طرفی بتوانند با ما همخوانی کنند تا احساس لذت بیشتری از حضور در کنسرت را داشته باشند. ولی سوال این جا است که چرا باید مدام از آثار دیگران در کنسرتهایمان استفاده کنیم تا مخاطبمان بتواند با ما همخوانی کند؟ اگر بتوانیم اثر خودمان را برای اولین بار در کنسرت اجرا کنیم و تماشاگر آن را ببیند، یک تحول جدید اتفاق خواهد افتاد.
او اضافه میکند: البته وجود بخش رقابتی به ما در ساخت اثر کمک میکند ولی از طرفی اجرای آثارمان فقط به کنسرتها محدود و دیگر در جایی شنیده نمیشود و حتی اجازه نداریم آثارمان را در اختیار دیگر بانوان بگذاریم. در نتیجه آن موسیقی تولیدی تنها یک بار در سالن شنیده میشود و همانجا به فراموشی سپرده میشود. من در آخرین اجرای امسال در 24 و 30 مرداد در نیاوران دو ترانه تولید شده از خودم را خواندم که خیلی هم مورد استقبال واقع شد، اما باز به فراموشی سپرده شد؛ این موضوع حلشدنی نیست.
بر اساس قوانین پیش برویم تا جلوی کارمان را نگیرند
جعفرپور بیان میکند که باید بر اساس قوانین کشور حرکت کنند؛ چون در این کشور زندگی میکنند، پس نباید با تمرد از قانون امکان اجرا را برای خود و دیگر بانوان از بین ببرند؛ زیرا اگر کوچکترین خللی به وجود بیاید، برای همه گروههای بانوان مشکل ایجاد خواهد شد. مثلا اگر عکسی از پوشش نامناسب بانوان در این اجراها در فضای مجازی منتشر شود، شاید دیگر حتی اجازه همراه داشتن دوربین در محوطه باز مجموعه را هم ندهند.
سالنهای بیشتری را به بانوان اختصاص بدهند
بانوان در طول سال تنها اجازه اجرا در دو سالن تالار وحدت و نیاوران را دارند و در جشنواره موسیقی فجر تنها امکان اجرا در نیاوران به آنها داده شده است. جعفرپور درباره این موضوع میگوید: تالار وحدت خیلی کم به بانوان اجازه اجرا میدهد آن هم در روزهای شنبه و جمعه. سالن نیاوران تعداد صندلیهای محدودی دارد و یک گروه موسیقی با وجود هزینههای بالای برگزاری کنسرت باید به فروش 100 بلیط راضی باشد و بقیه بلیطها را در اختیار مهمانان و اقوام قرار دهد. اگر امکان اجرا در سالن بزرگتری مثل تالار وحدت را داشته باشیم، خانمهای بیشتری میتوانند کار ما را ببینند و شاید کمی از هزینهها جبران شود.
او ادامه میدهد: از دفتر موسیقی سوال کردم که چرا حداقل تالار وحدت را در اختیار پنج گروه موسیقی بانوان در جشنواره قرار ندادند؟ زیرا این گونه بانوان بیشتری کار موسیقی را میدیدند و از طرفی حتی فروش بلیط هم به نفع جشنواره بود. ولی به من پاسخ دادند که این امر تصمیم گیری کمیته موسیقی بوده است. متأسفانه در روز 29 بهمن سه اجرای کنسرت پشت سر هم در سالن نیاوران برای بانوان برگزار میشود؛ یعنی هر یک از کنسرت ها فقط 45 دقیقه اجرا دارند. فاصله بین هر اجرا نیم ساعت است که از آن باید برای خروج تماشاگران، ساندچک موسیقی، تعویض لباس گروه و ورود تماشاگران استفاده شود. این محدودیت زمانی فشار زیادی را به گروه و همکاران سالن نیاوران وارد میکند.
جعفرپور تصریح میکند: زمانی که برنامهها تا این حد فشرده است، خارج کردن بلافاصله تماشاچیان در بین دو اجرای و آماده کردن سالن برای کنسرت بعدی کار خیلی سختی است؛ چراکه باید در زمان صرفه جویی کنند و از طرفی باید افراد را چک کنند که موبایل، ریکوردر یا دوربین همراهشان نباشد. اگر میخواهند سالنی را در اختیار بخش بانوان که تا این حد حساسیت دارد، قرار دهند؛ بهتر است برنامهها تا این حد فشرده نباشد. در چنین شرایط استرس زدایی آیا میتوانیم اجرای خوبی داشته باشیم؟
توجه بالای بانوان به ظاهر تا موسیقی
آیا در موسیقی بانوان با توجه به اینکه محدودیتهای زیادی اعمال میشود، هنرمندان بیشتر به کیفیت کار خود اهمیت میدهند یا ظاهر آراسته؟ جعفرپور بیان میکند: خانمها به ظاهر و آراسته بودن بسیار اهمیت میدهند پس به همان اندازه به زیبایی و آراستگی مجریان، اهمیت زیادی خواهند داد و بیشتر به لباس، نوع آرایش و زیورآلاتی که استفاده میشود دقت میکنند؛ به همین دلیل اگر ما با ظاهر خیلی ساده روی صحنه برویم، شاید خیلی مورد توجه قرار نگیریم. البته همه اینها دلیل نمیشود که یک گروه کیفیت موسیقی خود را پایین بیاورد و بیشتر جذب ظاهر شود. زیبایی کار ما باید با نوع موسیقی و صدا دیده شود.
در پایان از این هنرمند سوال میکنیم که با توجه به حضور پیدا نکردن برخی هنرمندان در جشنواره، او با چه رویکردی در این جشنواره حضور پیدا کرده است؟
پاسخ میدهد: در حال حاضر ما در این کشور زندگی میکنیم و باید بر اساس قوانین آن پیش برویم. من اگر اعتراضی دارم، میتوانم ابتدا کارم را انجام دهم و سپس اعتراضم را به مدیر بالادستیام اعلام کنم. درست است که معترض هستیم و شاید حتی مدیران هم به اعتراضمان رسیدگی نکنند ولی مهم این است که در نهایت من وظیفهای دارم که باید انجام بدهم. البته هر کس اعتقاد خود را دارد و میتواند آن گونه که صلاح میداند اعتراضش را بیان کند.
گروه «کوک ماه» سه شنبه 29 بهمن در سالن فرهنگسرای نیاوران برای اولین بار در جشنواره موسیقی فجر به روی صحنه میرود.
این گروه قرار است در اجرای 29 بهمن خود 10 قطعه را در مدت زمان 50 دقیقه اجرا کند. اعضای گروه «کوک ماه» شامل لیلا جعفرپور سرپرست و خواننده، آرمیتا فهیمی گیتار الکتریک، شیرین واعظی درام، ثمر نقیزاده پیانو، سحر میرهاشمی قانون و پرکاشن، پروانه بهبهانی گیتار کلاسیک، یاسمین وزیری گیتار کلاسیک، آذین ملک زاده کمانچه و علی ملکپور تنظیم کننده و رهبر ارکستر است.
سی و پنجمن جشنواه موسیقی فجر تا 30 بهمن ادامه خواهد داشت و مراسم اختتامیه اول اسفند ماه خواهد بود.
انتهای پیام