بحران آب در دو استان

لوله های قطور آب سری به‌سری، کنار هم جفت و جور می شوند، جوش می خورند و زیر و روی خاک پهن می شوند به قصد آب بری به شهرکرد. شهری که پیش‌تر میرآب چند استان دیگر نیز بود. چهارمحال بختیاری، 11‌میلیارد مترمکعب آب داشته و سرچشمه تامین آب سایر استان ها بوده است. از این میزان 17‌درصد سهم استان بوده و باقی به دیگر استان ها می رفت. البته استان های دیگری نیز جاپای چهارمحال و بختیاری گذاشته اند و بی آب شده اند. استان چهارمحال و بختیاری، تنها 5‌درصد از سهم خود را برداشت می‌کرد. برای جبران این کمبود قرار شده بود آنها از آب بن بروجن برداشت کنند، اما اصفهان زیر بار این بده‌بستان نرفت. این پروژه که ایستگاه اول آن در اصفهان است، هنوز به آب نرسیده است، درحالی‌که 10 سال است طرح آن شروع شده و هنوز هم ادامه دارد.

دوهفته بی آبی

نبود و قطع آب در شهرکرد به دو هفته رسیده است. البته تانکرها خیابان به خیابان می گردند و چند روزی است اجرای طرح عمان و فدک که آب از چاهای اطراف را می کشد و به شهرکرد می آورد، حسابی سر و صدای رسانه ای کرده است. آقای مصیبی دهکردی، شهروند شهرکرد فعال رسانه ای در گفت وگو با «دنیای‌اقتصاد» می گوید: آب همچنان به صورت تانکری در خیابان ها توزیع می‌شود و مردم دبه های آب را برای مصرف پر می‌کنند. در دهه 60 هم خیلی ها دبه به دست بودند و حالا تاریخ یک بار دیگر به عقب بازگشته است. درصدی از کدری آب کوهرنگ کاهش پیدا کرده است، اما میزان آن قابل توجه نیست و هنوز برای مصرف آشامیدنی قابلیت ندارد.

تصفیه ها آب را پس زدند

کوهرنگ از قدیم آبی شفاف و گوارا داشت و آب شرب شهر نیز از آن تامین می شد؛ اما آب گل و قطع شد. گل آلود شدن آب عجیب بود و به سرعت روایات متعددی شکل گرفت. روایت اول بازمی‌گردد. با حفر تونلی برای انتقال آب رفته‌رفته این آب گل آلود شد. گویا انفجار هایی که انجام شده، آب را گل آلود کرده است. این تونل در ادامه پروژه گلاب بود که با مخالفت های بسیار کار را انجام دادند. تونل دیگر قرار است آب بهشت آباد را با خود ببرد. اما آقای فرشاد متقی، روابط عمومی شرکت آبفای شهرکرد در گفت وگو با «دنیای‌اقتصاد» در ابتدا خیال همه را راحت می‌کند که اکنون اکثر شهر آب دارد؛ ولی کم فشار است. اما بار دوم اندکی از موضع خودش عقب نشینی می‌کند و می گوید که اکثر جاها آب دارند، البته فقط در طبقه اول. به گفته او، کوهرنگ تامین‌کننده بیش از 50‌درصد آب شرب شهرکرد بوده که پس از بارندگی های اخیر و سیلاب ها، گل آلود شد و کدورت آن تا mtu 4000 بالا رفت؛ به‌طوری‌که هیچ تصفیه خانه ای قادر به تصفیه آن نبود و به ناچار از مدار خارج شد. متقی می گوید: «بعد از آن منابع محلی را که شامل 15 چاه می شد، جایگزین کردیم.» این چاه ها شامل چاه های شهرداری ها و کشاورزی بوده است. او می گوید: «غیر از آن از چاه های شهرهای اطراف نیز شروع به لوله کشی شد. در عین حال با کاهش فشار شبکه دسترسی تمام مردم از طبقات همکف به آب را فراهم کردیم.» به گفته او طرح عمان و فدک از جمله طرح های ضربتی، با دستور وزیر اجرایی شده که از این دو، عمان به آب رسیده است و فدک همچنان در دست ساخت است. «پس از قطعی و کاهش فشار آب چند روزه در شهرکرد، مسوولان و تیم های تخصصی در تلاشند تا با اقداماتی نظیر اجرای خطوط پدافندی، وارد کردن چاه های کشاورزی به مدار و تصفیه آب کوهرنگ، مشکل آب شرب شهرکرد را حل کنند و این تلاش ها همچنان ادامه دارد.» این یک خبر رسمی است که نشان می‌دهد همه باید خیالشان راحت باشد؛ به‌خصوص شهرکردی های عزیز. خانم خانه داری در خیابان کاشانی، چشمش از این طرح آب نمی خورد. در این روزهای بی آبی، مدام همسایه ها از دیگر طبقات به طبقه همکف که او ساکن است می آمدند و قابلمه و کتری پر می‌کردند و می رفتند. با ته لهجه اصفهانی می گوید: «حالا نه خیال کنی آب پرفشاری بوده؟ انگاری شیر سماور باز بوده.» حالا در طرح عمان و فدک قرار است آب چاه های سامانی و بخش هایی را که کشاورزی است، بیاورند. خانم خانه دار، نگران وضعیت کشاورزان همان منطقه است. حتما آنها هم آب را برای زمین ها نیاز دارند. آقای مصیبی، نگرانی خانم خانه دار را بیهوده می داند، در عوض فایل جدیدی برای نگرانی باز می‌کند. این آب کشاورزی است و نه شرب. به گفته او این آب باید تصفیه شود؛ اما متاسفانه در این مسیر تصفیه خانه ای وجود ندارد. احتمالا آبی که امروز به خورد شهروندان داده می‌شود، نتایج و تاثیراتش در آینده مشخص می‌شود. آقای متقی آب پاکی را روی نگرانی هر دو می ریزد و در مورد سلامت آب که از چاه ها به سمت خانه های مردم ارسال می‌شود، می گوید: «در مبدأ پکیج تصفیه شنی تند قرار داده ایم. آب پس از تامین، توسط مرکز پایش و کنترل کیفی قرار می‌گیرد و با نمونه گیری و گندزدایی، در صورت مجوز مقامات، آب به شبکه توزیع اضافه می‌شود. گویا بخشی از شهر حالا آب دارد و بخش دیگر همچنان باید چشم به در باشند تا تانکرهای آب سهمیه روزانه شان را بیاورد. البته آن هم آب پاک و پاکیزه ای نیست و آب چاه است. با وجود آنکه 14روز از بی آبی مردم شهرکرد می گذرد و اقدامات ضربتی هم شروع شده است، اما هنوز نیمی از مردم آب ندارند. مثلا نیمی از محله میرآباد و کاشانی آب دارند و نیمی نه. محله ها بسته به اینکه آ بشان از کوهرنگ تامین می شده یا خیر، آب دارند.»

گسترش دامنه بحران آب

هنوز وضعیت شهرکرد حل نشده بود که همدان به دوره بی آبی رسید. البته علیرضا قاسمی فرزاد، استاندار همدان اعلام کرده است که مشکل تاریخی آب شرب مردم همدان، در ماه های آینده یک بار برای همیشه حل خواهد شد. اشاره او به پروژه طرح آب‌رسانی همدان است که ظرف 17 سال تنها 40‌درصد پیشرفت فیزیکی داشته؛ اما در مدیریت دولت جدید، بیش از 50‌درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. حالا تا زمانی که این طرح به صددرصد برسد، آب‌رسانی سیار در برنامه مدیران استان قرار دارد. آب شرب بخشی از روستاهای این استان، به این صورت در حال تامین است. در گزارشی که مهر منتشر کرده است، در شهر همدان نیز آب به صورت جیره بندی و با جدول زمان‌بندی در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد. البته به گفته شهروندان مسوولان به همان ساعات هم پایبند نیستند و ساعات طولانی آب قطع است که گاه به 16 ساعت هم می رسد.