برداشت ناتمام از شعار «وای اگر خامنهای حکم جهادم دهد»
«در جهاد تبیین تنها سربازها نیستند که میجنگند، همه مردم باید آگاه و اهل شناخت شوند. اینجاست که از گعده و حلقه مخاطبان همسو به گستره مخاطبان در ابعاد ملی میرسیم.»
محسن مهدیان مدیرعامل موسسه همشهری در یادداشتی نوشت: «وای اگر خامنهای حکم جهادم دهد، ارتش دنیا نتواند که جوابم دهد» این شعار زیبا و حماسی اغلب در محضر رهبر انقلاب شنیده میشود. با این حال بهنظر میرسد یک فهم ناتمام از این شعار وجود دارد. مهم شعار نیست. مهم این برداشت ناقص است که فارغ از شعار در دل و ذهن ماست. ما از این شعار و شعارهای مشابه چه برداشتی داریم؟ یک فرماندهی داریم که باید دستور دهد تا ما اجرا کنیم. البته این درست است؛ اما همین؟ این برداشت خیلی بسیط است.
سؤال اصلی این است که آیا رهبر انقلاب تنها فرمانده است؟
رهبر انقلاب دعا کردند خداوندا ما را جزو سربازان جهاد تبیین قرار بده. پیشتر نیز در معرفی امام سجاد (ع)، حضرت زینب (س) و حضرت زهرا (س) این بزرگواران را با روشنگری و مجاهده تبیین معرفی کردند. در جای دیگر میفرمایند امامان معصوم (ع) حتی جنگ نظامیشان نیز برای حذف موانع دشمنی تبیین بوده است. این یعنی نقشی مهمتر از فرماندهی وجود دارد و آن نیز معلمی است.
فرق معلم و فرمانده چیست؟
فرماندهی برای بحران و میدان جنگ است. دستور میدهد و باید اجرا شود. اما معلم بهجای دستور، تربیت میکند. هر دو لازم است اما همان ولایتپذیری در میدان جنگ نیز تربیت میخواهد. لذا اصل اول معلمی است.
این شأن رهبری انقلاب را کمتر توجه میکنیم و ثمرهاش چه میشود؟ ثمرهاش این است که ما بهعنوان علاقهمند به امام جامعه، نقش خود را تنها زمانی میدانیم که او باید دستور دهد؛ آن هم در میدان قتال و تنها با شمشیر کشیدن. اما اگر نقش امام جامعه را معلمی ببینیم، آنگاه نقش ما نیز امتداد همین معلمی است. اینجا دیگر از جهاد تنها برداشت جنگ نظامی نداریم و به زندگی عادیمان نمیپردازیم تا وقت قتال. جهاد را در نسبت با آرایش دشمن تعریف میکنیم و نقش خود را در همین معنا تعیین میکنیم؛ نقشی متناسب با تعمیم مفهوم جهاد.
اگر چنین نقشی پیدا کنیم چه میشود؟
اول اینکه ولایتپذیری میشود فهمیدن و عمل کردن. فهمیدن خودش موضوعیت دارد؛ پس تلاش کنیم اول بفهمیم.
دوم فهماندن. مربیگری. با دستور و تحکم، جامعه رشد نمیکند. اساسا کار انقلاب با ادراک پیش میرود نه الزام. اینجاست که نقش همه میشود تبیینگری.
سوم و از همه مهمتر اینکه در جهاد تبیین تنها سربازها نیستند که میجنگند، همه مردم باید آگاه و اهل شناخت شوند. اینجاست که از گعده و حلقه مخاطبان همسو به گستره مخاطبان در ابعاد ملی میرسیم.