برنامه وزارت علوم برای کاهش بیکاری و مهاجرت دانشجویان

معاون آموزشی وزارت علوم ضمن تشریح جزئیات طرح تحول آموزش عالی از برنامه های این وزارتخانه برای کاهش بیکاری و مهاجرت نخبگان خبر داد و گفت: براساس این طرح بخشی از پذیرش دانشجو تغییر خواهد کرد.

خبرگزاری مهر - گروه حوزه و دانشگاه؛ زهرا سیفی: طرح تحول آموزش عالی با روی کار آمدن وزارت علوم دولت سیزدهم از سوی معاونت آموزشی این وزارتخانه مطرح شد. این طرح شامل بخش‌هایی ازجمله نشانگرهای وضعیت مطلوب، چرخش‌های تحول آفرین و ارائه راهبرد بوده و چالش‌های حکمرانی را بررسی و برای هریک راهکاری ارائه کرده است.

تحقق حکمرانی دانشگاه آینده با رویکرد ایرانی - اسلامی، حکمت‌بنیان و همچنین حمایت از نخبگان از جمله طرح‌های راهبردی این طرح است.

دانشگاه‌ها در این طرح باید به سمت دیپلماسی علمی و فناوری هوشمند و الهام بخش حرکت کنند و دانشجویانی را تربیت کند که مشکلات کشور را حل کنند.

از آنجا که در حال حاضر برنامه اصلی معاونت آموزشی وزارت علوم، اجرایی سازی محورهای طرح تحول است، خبرگزاری مهر در گفتگویی با دکتر قاسم عمو عابدینی، معاون آموزشی وزارت علوم تحقیقات و فناوری جزئیات این طرح و تغییرات آموزش عالی در نتیجه اجرای این طرح را محور قرارداده است و معاون آموزشی وزیر علوم در این گفتگو اولین بارهای آموزش عالی را که قرار است با اجرای این طرح اتفاق بیافتد تشریح کرده است. متن مصاحبه مهر با معاون آموزشی وزیر علوم به شرح زیر است:

*معاونت آموزشی وزرارت علوم در دولت سیزدهم با شعار «تحول» آغاز به کار کرد و اکنون به نظر می رسد برای تحقق اهداف طرح تحول آموزشی عالی تلاش می کند. ابعاد مختلف این طرح را توضیح دهید و اینکه تغییرات در نظام آموزش عالی کشور بر اساس این طرح چگونه رقم خواهد خورد.

طرح تحول آموزش عالی که در طرح تحول دولت مردمی ابلاغ شده است از ده‌ها چالشی که ممکن است در آموزش عالی وجود داشته باشد، برای حل چهار چالش برنامه ریزی کرده است تا در دولت سیزدهم حل شود.

بخشی از آن مربوط به حکمرانی و نحوه مدیریت دانشگاه در ارتباط آن با دولت و مجموعه بیرونی است، بخشی از آن مربوط به حوزه استقلال مالی و استقلال تصمیم سازی است، همچنین چالش ارتباط صنعت و جامعه با دانشگاه است که خروجی‌های دانشگاه می‌توانند برای دانشگاه و صنعت تأثیرگذار باشند.

چالش بعدی مربوط به مسائل فرهنگی و خانواده دانشجویان است موضوعات مربوط به توجه به نخبگان، ایجاد تسهیلات برای آنها، شاگرد پروری، در این حوزه قرار می‌گیرد، چالش چهارم دیپلماسی علم و فناوری است.

در این طرح تحول به سمت دانشگاهی می رود که در تمدن سازی نقش آفرینی کند. در بیانیه‌ای که حضرت آقا صادر کرده اند، دانشگاه باید به سمتی برود که تراز انقلاب اسلامی باشد و هدف گذاری آن تمدن نوین اسلامی باشد، دانشگاهی که خروجی آن فناوری و قدرت است و برای کشور اقتدار می آورد و خروجی آن سبک زندگی را تغییر می دهد.

دبیرخانه طرح تحول در وزارت علوم تشکیل شده و دبیری آن برعهده معاونت آموزشی است. بخشی از اقدامات و برنامه‌های ما نیاز به مصوباتی داشت که برخی از آنها را در شورای برنامه ریزی، شورای گسترش و شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب کرده و ابلاغ کرده‌ایم، مانند بحث ورودی‌های نخبگان یا کسانی که علاقمند هستند در دانشگاه به صورت استعداد درخشان تحصیل کنند ما برای آنها تسهیلات ویژه را در نظر گرفته‌ایم.

یکی از برنامه های طرح تحول این است که 20 درصد از پذیرش دانشجو در دوره دکتری به صورت نیاز محور خواهد بود، یعنی جامعه و صنعت نیاز دارد و از طرفی هم استاد محور است که از طریق سازمان سنجش اعمال می‌شود.

*آیا این 20 درصد برای پذیرش سال 1402 اعمال می‌شود؟

این برنامه در شورای گسترش آموزش عالی مصوب شده و ابلاغیه آن بزودی اعلام می‌شود. درباره نحوه اجرای آن در حال هماهنگی با سازمان سنجش آموزش کشور هستیم مدل آن نیز به این صورت است که بر اساس طرح «نان» که نیازهای جامعه است، نیازی از سوی صنعت اعلام می‌شود و استاد با آن صنعت قرارداد منعقد می‌کند. وقتی قرارداد منعقد شد، عنوان پروژه دوره دکتری از آن استخراج می‌شود این پروژه در شورای آموزشی دانشگاه مصوب شده و به معاونت آموزشی و سازمان سنجش اعلام می‌شود و سپس در دفترچه کنکور اعلام می‌شود. زمانی که دانشجو این عنوان را کلیک می‌کند بازشده در آنجا نام استاد و شرایط آن اعلام شده و دانشجویان بر اساس آن وضعیت انتخاب می‌کنند.

*آیا رشته‌های علوم انسانی نیز شامل این طرح می‌شوند؟

بله، تفاوتی نمی‌کند، این نوع پذیرش از سال آینده در مقطع دکتری از 20 درصد شروع شده و تا 80 الی 90 درصد در سال‌های بعد از آن پیش خواهد رفت.

*این 20 درصد، مازاد بر ظرفیت دکتری خواهد بود یا اینکه بخشی از ظرفیت پذیرش دکتری است؟

فعلاً در این دوره برنامه ریزی شده است که 20 درصد مازاد بر ظرفیت دکتری باشد.

ما به دانشگاه اعلام می‌کنیم که ظرفیت پذیرش دکتری را اعلام کند. تفاوت اصلی این نوع پذیرش در ظرفیت اساتیدی است که قرار است دانشجو زیر نظر آنها تربیت شود. تفاوت در ظرفیت استاد است. نه می‌گوئیم که این ظرفیت مازاد است و نه می‌گوئیم ظرفیت آن زیاد و یا کم است. ما می‌گوئیم اگر اساتید ما 10 نفر هستند 2 نفر می توانند استاد محور دانشجوی دکتری پذیرش کنند.

استاد محوری به این صورت است که دانشجو، استاد و شرایطش را انتخاب می‌کند، به عنوان مثال 5 نفر اعلام می‌کنند با یک استاد می‌خواهند دوره را طی کنند، اگر شرایطش را داشتند، به استاد معرفی می‌شوند، استاد اعلام می‌کند از این 5 نفر 3 یا 4 نفر را می‌پذیرد سپس به سازمان سنجش اعلام می‌شود، سازمان سنجش نیز یک آزمون برگزار کرده و افراد به استاد معرفی می‌شوند.

در حال حاضر دانشگاه اعلام می‌کند 10 نفر دانشجو می‌خواهد، 30 نفر معرفی شده و در یک گروه قرار می‌گیرند و گروه به صورت جمعی مصاحبه می‌کند. در اینجا ما شاهد بوده‌ایم که حتی حق برخی از دانشجویان ضایع می‌شود و آنها از این موضوع شکایت دارند که با اینکه رتبه خوبی کسب کرده‌اند، چون متعلق به این دانشگاه نبوده‌اند، نمره مصاحبه آنها پایین آمد و در نتیجه آنها پذیرش نشده‌اند. این به دور از عدالت است که باید برای آن نیز فکری کنیم.

اما زمانی که پذیرش استاد محوری شود، دانشجویانی که علاقمند بودند با استاد مربوطه کار کنند، براساس نظر استاد و توانمندی که دارند پذیرش می‌شوند.

*این ظرفیت جدید پذیرش دکتری، مصاحبه نخواهند داشت؟

مصاحبه به شکل رایج فعلی ندارد، استادی که می خواهد این دوره را داشته باشد، خودش با دانشجو مصاحبه می‌کند.

به نظر می‌رسد مصاحبه دارد ولی مصاحبه در دست استاد است، خود استاد محور است استاد تشخیص می‌دهد. مصاحبه هست ولی در گروه انجام نشده و توسط استاد انجام می‌شود.

*آیا در طرح تحول، تدابیری برای توانمند سازی فارغ التحصیلان برای ورود به بازار کار اندیشیده شده است؟

بله. چالش دوم مطرح شده در طرح تحول، همین موضوع است. در تعداد قابل توجهی از رشته ها دروسی که دانشجویان می گذرانند، مطلوب توانمندی آنها در صنعت و جامعه نیست. به عنوان مثال ما نوع دانشجوی کارشناسی داریم، به عنوان مثال کارشناسی مهندسی مکانیک دو نوع است، کارشناسی علوم سیاسی دو نوع است یک نوع آن این است که فردی که وارد دانشگاه می‌شود می‌خواهد محقق و استاد دانشگاه شود در این نوع توانمندی وی در تحقیق و پژوهش و کارهای این چنینی است.

مسیر دوم این است می‌خواهد شاغل شود، آموزشی که ما برای نفر اول ارائه می‌دهیم باید با آموزش فرد دوم متفاوت باشد. برنامه این است که اگر قرار است فرد محقق شود، در لیسانس تئوری بیشتری طی می‌کند. ولی کسی که می‌خواهد شاغل شود، باید سیالات یک را طی کند. نیازی به طی کردن سیالات دو ندارد. به عنوان مثال این فرد باید در صنعت کشتی سازی، سیالات کشتی سازی را بگذراند. از سوی دیگر برای این نوع آموزش، صنعت کشتی سازی بوشهر اعلام می‌کند، من این نوع مهندس مکانیک را می‌خواهم. پس فرد دروسی که برای این دوره حرفه‌ای لازم است می گذراند.

*یعنی واحدهای درسی هر دانشگاه با دانشگاه دیگر متفاوت می‌شود؟

بله اکنون در حال اختیار دادن به دانشگاه‌ها هستیم.

*چه زمانی اجرایی می‌شود؟

در حال آماده کردن پایه‌های آن هستیم. برخی از دروس کارشناسی حرفه‌ای مانند بورس صنعتی حتی در کنکور امسال نیز اعلام شده اند. یزد بورس صنعتی می خواست. ما اجاره دادیم یزد 30 الی 40 واحد درس را برحسب خود صنعت برنامه ریزی کند. در دانشگاه خلیج فارس نیز توافق نامه‌ای درهمین راستا برنامه ریزی و پیاده شده است.

*برای سال تحصیلی آینده چند درصد دروس براین اساس تغییر می کند؟

20 درصد تغییرات را پیش بینی کرده‌ایم، مخصوصاً در دروسی که صندلی خالی دارند.

*پس برای سال آینده بخشی از ورودی‌های کارشناسی، کارشناسی حرفه‌ای و بخشی دیگر کارشناسی طبق روال قبل خواهند بود؟

بله، به عنوان مثال، مهندسی شیمی، همان مهندسی شیمی است اما مسیر آن در کارشناسی حرفه‌ای رسیدن به شغل است ولی در کارشناسی مهندسی شیمی مسیر آن شغل نیست بلکه می‌خواهد تحصیل کرده و محقق شود. این مدل در خارج از کشور نیز وجود دارد انتخاب با خود دانشجو است.

از سال آینده هر دو نوع پذیرش وجود خواهد داشت. حال ممکن است در یک رشته‌ای کسی نخواهد شغل پیدا کند، زمانی که صنعت قرارداد منعقد می‌کند، افراد را شاغل خواهد کرد. بنابراین با توجه به قراردادی که دولت منعقد کرده است به آن نظام جامع آموزش می‌گویند، مانند پزشکی، آموزش و پرورش، بنابراین با ظرفیت سنجی در سنجش مشخص می‌شود چه تعداد داوطلب دوره «کارشناسی حرفه‌ای» خواهند بود. همچنین از سال آینده 20 درصد رشته‌ها، کارشناسی حرفه‌ای نیز خواهند داشت و انشاالله که بتوانیم زودتر مصوبات آن را دریافت کنیم.

*با توجه به اینکه فعالیت های آموزشی وزارت علوم حول محور طرح تحول آموزش عالی است، آیا اجرای طرح ساماندهی و آمایش آموزش عالی که پیش از این در معاونت آموزشی مطرح بود، متوقف شده است؟

ما مصوبه ای که شورای عالی انقلاب فرهنگی آن را تحت عنوان آمایش آموزش عالی تصویب کرده است، داریم. چیزی تحت عنوان ساماندهی نداریم. 3 ماده آمایش آموزش عالی، مرتبط با حکمرانی است، ساماندهی لفظی است که داده‌اند، ساماندهی نداریم. آمایش داریم و نظر مقام معظم رهبری بر روی آن بوده است که 9 ماده دارد و 3 ماده اولیه آن مربوط به حکمرانی و نوع تعاملات دانشگاه و زیر نظام‌ها است.

همچنین این مصوبه ماده‌ای دارد که براساس آن باید برخی مؤسسات آموزش عالی ادغام شوند. خروجی این مفهوم این است که برخی از واحدها غیرانتفاعی‌ها که اصلاً دانشجویی ندارند باید تعطیل شوند.

آمایش آموزش عالی ماده دیگری تحت عنوان مأموریت گرایی دارد. ما دو نوع مأموریت تعریف کرده‌ایم، «مأموریت عام» و «مأموریت خاص» که وزیر علوم آن را اعلام کرده است. مأموریت عام یعنی یک دانشگاه بتواند نیاز جامعه اش را حل کند. مأموریت خاص نیز یعنی دانشگاه فناوری راهبردی که آینده کشور را می‌سازد، مورد توجه قرار دهد. مأموریت خاص حاکمیتی است، مأموریت عام حاکمیتی نبوده و به دنبال حل نیاز جامعه است.

*براساس این مصوبه در حال حاضر چه دانشگاههایی دارای مأموریت خاص و چند دانشگاههایی دارای مأموریت عام هستند. آیا مأموریت تمام دانشگاهها مشخص شده است؟

این کار به تازگی شروع شده، مأموریت گرایی در زمان قبل فقط مطرح شده بود ولی عملیاتی نشده بود. ما در حال توسعه آن هستیم. در دوره قبل نرسیده بودند آمایش سرزمینی را ببینند، مأموریت گرایی به آمایش وصل نشده بود. اشکال این بود که نیاز جامعه دیده نشده بود.

اکنون برش طرح تحول به همراه آمایش تلفیق شده و کنار هم قرار گرفته است، چون نمی‌شود از آمایش غفلت کرد.

در اجلاس معاونان آموزشی هشت کمیته تشکیل شد، این کمیته‌ها در هشت موضوع و زیر موضوعات که مربوط به آمایش و طرح تحول بود مطالعه کردند و همه معاونان آموزشی دانشگاهها در زمینه مأموریتهای خاص و عام توجیه شدند. ابلاغیه و نامه نیز از قبل ارسال شده بود.

حتماً باید نسخه‌های جدا برای هر دانشگاه داشت. سیستم دانشگاه نیشابور با دانشگاه میاندوآب و دانشگاه شیراز با دانشگاه شریف در مأموریت گرایی، در حوزه مدیریت و حکمرانی و تحولات دانشگاهی و دانشجویی، متفاوت است. چون ساختار یک دانشگاه صنعتی و ساختار یک دانشگاه کشاورزی است.

لذا به دانشگاه‌ها اعلام کرده‌ایم بر اساس برنامه‌های که ارائه شده، برش طرح تحول خود را بنویسند، ما نیز بر نحوه عملیاتی شدن مأموریت گرایی در دانشگاهها نظارت خواهیم داشت.

تعدادی از این دانشگاه‌ها برش طرح تحول خود را آماده و امضا کرده‌اند، برخی از آنها حدود 90 درصد به آن عمل کرده‌اند، تا هفته دیگر چند مجموعه دانشگاهی دوباره آن امضا می‌کنند.

همچنین جلسه‌ای با ریاست دانشگاه صنعتی شریف درباره مأموریت عام و خاص این دانشگاه داشته‌ایم وقتی برنامه ریزی شد به این رسیدیم که این دانشگاه 70 الی 80 درصد مأموریت خاص داشته و 20 الی 30 درصد مأموریت عام داشته باشد. طرح تحول دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز تقریباً آماده شده است. براین اساس این دانشگاه اعلام کرده، اولین «دانشکده فناوری‌های آینده جمهوری اسلامی» را ایجاد می‌کند، دانشگاه شریف هم چنین برنامه ای دارد.

برنامه ریزی ما شش ماهه است یک برنامه تحول، شش ماهه و کوتاه مدت است یک برنامه، یک‌ساله و میان مدت است و یک برنامه دیگر، دوساله بلند مدت است. در این مدت مشکل آمایش نیز حل می‌شود.

برنامه ریزی کرده‌ایم، پیش نویس طرح تحول هر دانشگاه را تا 5 ماه آینده خواهیم داشت که باید در کمیته‌های مربوطه چکش کاری و نهایی شود.

*آیا طرح تحول منجر به تغییر آئین نامه‌های آموزشی وزارت علوم نیز خواهد شد؟

دانشگاه در 40 سال اول انقلاب، تمام تلاش خود را صادقانه انجام داده است. با توجه به این تلاش است که فارغ التحصیلان ما را تمام دنیا جذب می‌کند، دانشگاه نقش خود را به خوبی بازی کرده است و این آموزش را طبق یک برنامه علمی پیش برده است. بله چالش و نقص داریم، ولی برنامه تحول این نیست که ما خانه‌ای را که ساخته‌ایم، خراب کنیم و دوباره بسازیم. پیش از این نیز اعلام کرده‌ام، برنامه تحول ما 90 درصد اصلاح وضع موجود و 10 درصد ریل گذاری جدید است.

*از آنجا که دولت سیزدهم و شخص رئیس جمهور بر حفظ و نگهداشت نخبگان در کشور بارها تاکید کرده است، آیا در طرح تحول آموزش عالی برای این موضوع نیز تدبیری اندیشیده شده است؟

ما در شورای عالی برنامه ریزی و شورای گسترش، در حال برنامه ریزی هستیم و بخش‌هایی از قوانین قبلی در این زمینه را اصلاح می‌کنیم. در آئین نامه استعداد درخشان از کل آئین نامه 3 یا 4 بند تغییر می‌کند.

چطور یک دانشجویی که حتی استعداد درخشان هم نیست با یک مقاله دارد و یک ایمیل به استادی در خارج از کشور می تواند پذیرش بگیرد. این جوان ما است، ما چرا برای جوانان خودمان این کار را انجام ندهیم؟ قرار است بر اساس این اصلاحات دانشجوی استعداد درخشان، به استاد مراجعه کرده و با تأیید دانشجو توسط استاد، دانشجو ثبت نام کند و تمام. بنیاد ملی نخبگان نیز بخشی از هزینه آن را می‌دهد.

موضوع حمایت از استعداد درخشان و نخبگان و فرهیختگان پیش از این در در دستور کار وزارت علوم نبود، وزیر علوم به رئیس جمهور وضعیت را توضیح داد. رئیس جمهور نیز خارج از دستور موضوع را مطرح و مصوب کرد، چون خود دکتر رئیسی پیشرو بوده و در جو دانشگاه هستند.

طرح تحول یعنی این. اگر ساختاری اشکالی دارد، اشکال آن را رفع کنیم، اگر قابل رفع نیست، آن را خراب کرده و دوباره بسازیم. تحول جریانی است که باید مشکل را حل کند. اگر بخواهیم دوباره بنویسیم و عملیاتی نشود فایده‌ای ندارد.

از سوی دیگر مصوب شده که رتبه‌های زیر 100 کنکور در صورتی که در رشته‌های اولویت دار علوم پایه تحصیل کنند، تسهیلات ویژه ای به آنها اختصاص خواهد یافت، این مصوبه برای اولین بار است که اجرایی خواهد شد و اگر اعتبار آن در برنامه هفتم آورده شود، می‌توان آن را تا رتبه‌های زیر یک هزار نیز پوشش داد. جوانان ما اگر بدانند تحصیل در رشته‌های اولویت دار اعلام شده در صورتی که سطح علمی حفظ شود تا دکتری بدون کنکور پذیرش می‌شوند، شغل آنها تضمین است، سربازی ندارند، حقوق ماهیانه دارند، آیا باز هم به خارج مهاجرت خواهد کرد؟.

وقتی برای جوانی فرصت شغلی و تحصیل آسان فراهم شود، به طور حتم این دختر و یا پسر دانشجو زندگی مشترک خود را نیز تشکیل می‌دهند. فضای نگاه داشت نخبگان، فضای با عزت است. دانشجو تلاش کرده و خود را نشان داده و رتبه خوبی کسب کرده است بنابراین ما اعلام می‌کنیم این دانشجو در هر رشته‌ای که تحصیل کند از وی حمایت می‌کنیم اما اگر در رشته‌های خاصی که اعلام شده تحصیل کند، از وی حمایت ویژه ای خواهیم داشت.

ما برای این دانشجویان نیز وقتی وارد دانشگاه شدند برنامه داریم، دانشجویی که لیسانس گرفت، استعداد درخشان شد، چرا برود کارشناسی ارشد، می تواند مستقیم وارد دوره دکتری استاد محوری شود که هم اکنون در حال تصویب آن هستیم.

برنامه‌های ما همه کوتاه مدت است آیین نامه های این برنامه‌ها باید در شش ماه تهیه شود. دنبال این نبودیم که چیزی را اعلام کنیم که نشود. ایده حمایت‌های ویژه از رتبه‌های کنکوری زیر 100 از جانب وزیر علوم مطرح شد که جای تشکر ویژه دارد چرا که خودشان نیز جز نخبگان هستند.

واقعاً از وزیر و دکتر ستاری معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری باید تشکر ویژه کرد آقای ستاری به جد ایستاد و گفت با وجود اینکه اعتبار ما کم است اما هر بودجه‌ای به ما اختصاص دهند، اگر این 100 نفر اول رتبه‌های کنکور در رشته‌هایی که اعلام شده تحصیل کنند، از آنها حمایت می‌کنیم.

*برنامه‌ای برای پذیرش و ورود دانش آموزان نخبه به دانشگاهها نیز دارید؟

دانش آموزانی که طلای المپیاد دارند اگر در رشته‌های مرتبطی که طلا کسب کرده‌اند، وارد دانشگاه شوند عضو هیئت علمی دانشگاه خواهند شد و تا مقطع لیسانس، یک کمک هزینه‌ای را بنیاد ملی نخبگان به آنها پرداخت خواهد کرد. این دانشجویان لیسانس نمی‌گیرند بلکه به دوره دکتری پیوسته راه می یابند. بعد از آن بورس هیأت علمی می‌شوند و اگر کیفیت آموزشی را حفظ کنند استاد دانشگاه می‌شوند. ما در حال برنامه ریزی فضاهای این چنینی هستیم.

از سوی دیگر ما در کارآفرینی و هنر نیز نخبه داریم در حوزه‌های مربوط به فعالیت‌های اجتماعی نخبه داریم. نخبه فقط در درس خواندن نیست، لذا فضا را برای این افراد نیز باز می‌کنیم. تا در فضای آموزش قرار گیرند.

دانش آموزان وقتی وارد دوره نظری، فنی حرفه‌ای و یا هنرستان می‌شوند، خیلی از پدر و مادرها می‌گویند که چرا وارد هنرستان می‌شوید و بیشتر مایل هستند که فرزندانشان در دوره‌های نظری تحصیل کنند. این نشان می‌دهد که هدایت تحصیلی با توجه به فشار خانواده و فضایی که وجود دارد دچار مشکل شده است.

بر همین اساس طرح پیشنهادی داریم برای دانش آموزان داریم. اگر دانش آموزی وارد هنرستان شود و معدل لازم را کسب کرد، می‌تواند در ادامه با ورود به دوره کارشناسی حرفه‌ای در دانشگاه فنی و حرفه‌ای ادامه تحصیل دهد. برای این دانش آموزان دوره کارشناسی حرفه‌ای 3 سال بوده اما برای سایر دانش آموزان 4 ساله خواهد بود. زمان تحصیل آنها در دانشگاه یک سال کم می‌شود چراکه با گذراندن برخی دورس در دوره هنرستان خیلی از دروس قابل حذف هستند. البته این طرح هنوز تصویب نشده است. در صورت تصویب، این طرح مختص سال 1403 است. دانش آموز با این طرح می تواند با کسب معدل تعیین شده به دوره های حرفه ای دانشگاههای تاپ نیز وارد شود.