بهره‌برداری از فاز 11 پارس جنوبی بدون برجام و شرکت‌های عهدشکن غربی

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، افتتاح و بهره‌برداری قریب‌الوقوع از فاز 11 پارس جنوبی گویای تمام عملکرد مثبت دولت است. پروژه‌ای که سالیان سال به دلیل هجوم تحریم‌های گسترده ایالات متحده عقب مانده بود و برای مسئولین دولت پیشین نیز اهمیتی نداشت. این موضوع به حدی بود که دولت روحانی نه‌تن‌ها تلاشی برای پیشرفت این پروژه عظیم گازی نکرد بلکه به گفته وزیر وقت نفت، بیژن زنگنه، بهره‌برداری از فاز 11 پارس جنوبی در اولویت دولت و وزارت نفت نبوده است.

اکنون اما، با افتتاح این پروژه توسط دولت سیزدهم، طبق اعلام دولت از اواخر مرداد 1402، برداشت روزانه 15 میلیون متر مکعب گاز آغاز خواهد شد. این موضوع نشان می‌دهد که این میدان که یکی از مرزی‌ترین و پیچیده‌ترین لایه گازی مشترک با قطر است، می‌تواند بخش عظیمی از گاز کشور را تولید کند.

البته مزایای این میدان گازی تنها افزایش تولید گاز نیست. افزایش قدرت دیپلماسی در منطقه، ایجاد بستر شغلی و همچنین افزایش صادرات بخش گازی از دیگر مزیت‌های افتتاح این پروژه به‌شمار می‌رود. همچنین افتتاح این پروژه با وجود تحریم‌های گسترده آمریکا، می‌تواند اقدامی در پی بی‌اثر کردن تحریم‌ها تلقی شده و موجب تثبیت قدرت جمهوری اسلامی شود.

این اتفاق در حالی‌ا‌ست که دولت تدبیر و امید، هیچ تلاشی برای پیشبرد بهره‌برداری از این طرح گازی نبرده و تنها سیاست‌های خود را معطوف به برجام کرده بود. بر همین اساس نیز هر نوعی از مسائل کشور را به تحریم گره زده و موجب می‌شد تا ماهیت خود را از دست دهد.

چرا دولت روحانی هیچ‌گاه به توان، تخصص و علم داخلی اعتماد نکرد و با شرکت‌های خارجی قرارداد بست؟ همچنین این موضوع نیز مطرح است که چرا دولت پیشین هیچ اقدامی در راستای پیشرفت این نوع پروژه‌ها انجام نداد؟ نگاهی به تاریخچه و روند این پروژه گازی نشان می‌دهد که این پروژه پس از 27 سال به سرانجام رسیده است. دولت قبل هیچ‌گاه سعی نداشت تا با تکیه بر توان داخلی، پروژه‌های روی زمین مانده کشور را پیش ببرد. تنها دغدغه این طیف سیاسی، مذاکرات و وجود تحریمات تلقی می‌شد که خاتمه آن با توافقات برجام بود.

تنها زمانی که دولت روحانی به پیشبرد این پروژه پرداخت، زمانی بود که شرکت‌های خارجی نظیر توتال فرانسه و CNCP چین به میدان آمدند. در همان هنگام نیز این شرکت‌های خارجی با استناد به وجود تحریم‌های آمریکا، از ادامه فعالیت در ایران کنار کشیده و تعهدات خود را فراموش کردند.

این موضوع در حالی بوده که وزیر نفت دولت روحانی معتقد بود شرکت‌های داخلی نمی‌توانند این پروژه بزرگ گازی را هدایت کرده و کشور نیازمند متخصصین خارجی است. بر همین اساس نیز تمام تلاش خود را برای پای کار آمدن شرکت‌های خارجی به کار بست، اما در آخر به گفته خود وزیر نفت وقت در سال 1398، این موضوع بیان شد که به دلیل وجود تحریم‌ها، شرکت‌های خارجی از ادامه همکاری با ایران درخصوص تکمیل این پروژه کناره‌گیری کردند.

اما با تغییر دولت و اعمال سیاست‌های چندجانبه دولت رئیسی، عاقبت تمامی این پروژه‌ها نظیر فاز 11 پارس جنوبی تغییر کرد. تکیه بر توان داخلی و عدم گره‌زنی مسائل به وجود تحریمات و در پی آن نیز عدم اعتماد به شرکت‌های خارجی، توانست عاقبت بسیاری از پروژه‌ها را ختم به خیر کند.