به بهانه روز جهانی آب؛ لزوم شتاب در تغییر مصرف برای حل بحران آب

جهان، با خطر جدی و خشن خشکسالی مواجه است. خطری که دیر یا زود دامن تمام ساکنان این کره خاکی را خواهد گرفت.

به گزارش خبرنگار مهر، محمد جوان بخت معاون وزیر نیرو در امور آبفا به مناسبت روز جهانی آب یادداشتی را در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است:

بحران خشکسالی همواره این سیاره را تهدید می‌کند. نام‌گذاری 22 مارس (2 فروردین) به عنوان روز جهانی آب تلاشی برای جلب توجه همگان برای عبور از این بحران است.

برای نخستین بار در سال 1992 و در بیست و یکمین دستور جلسه کنفرانس محیط زیست و توسعه سازمان ملل در شهر ریودوژانیرو، 22 مارس به عنوان "روز جهانی آب" اعلام شد و از همه کشورها درخواست شد تا در راستای اجرای بیانیه 21 سازمان ملل، اقدام به آگاه سازی مردم در مورد آب از طریق انتشار نشریات و برگزاری همایش‌ها، نشست‌ها و نمایشگاه‌ها کرده و در گرامیداشت آن بکوشند. سازمان ملل هر سال شعاری را برای این روز انتخاب و از 22 تا 24 مارس کنفرانس آب را در یکی از شهرهای جهان برگزار می‌کند. امسال شعار روز جهانی آب، «شتاب در تغییر برای حل بحران آب» است که حاوی پیام بسیار مهمی است. "شتاب" گویای ضرورت سرعت بخشیدن به حل بحران آب است.

به موازات گذر بی امان زمان، بر تعداد اهالی کره زمین نیز افزوده می‌شود و مصرف کنندگان منابع محدود آبی روز به روز بیشتر می‌شوند. اندیشمندان جهان و سیاست گذاران کشورها برای نجات جهانیان از کم آبی باید سریع‌تر اندیشه و اقدام کنند و تمام ساکنان زمین نیز برای حفاظت و صیانت از این منبع بی جایگزین؛ به فراخور توان خود، اقدامات لازم را انجام دهند. اختلال و سو مدیریت در سراسر چرخه آب، باعث تضعیف پیشرفت در همه مسائل مهم جهانی، از سلامت تا گرسنگی، برابری تا اشتغال آفرینی، آموزش و پرورش تا صنعت، بلایا تا صلح می‌شود.

در حال حاضر در سراسر جهان، میلیاردها نفر و تعداد بی‌شماری از مدارس، مشاغل، مراکز بهداشتی، مزارع و کارخانه‌ها به دلیل اینکه حقوق انسانی آنها در مورد آب و فاضلاب هنوز برآورده نشده است، ضعیف نگه داشته شده‌اند. ما باید تغییرات را تسریع و فراتر از "اقدامات معمول" حرکت کنیم. کاری که خوشبختانه سال هاست در کشور ما آغاز شده است و ایران را از حیث دسترسی عادلانه به آب سالم و بهداشتی در شمار کشورهای موفق جهان قرار داده است. بنا به برآوردهای بین المللی کشورهای در حال توسعه باید به‌طور متوسط چهار برابر سریع‌تر از وضع کنونی شأن کار کنند تا بتوانند در مدار توسعه یافتگی قرار بگیرند. اما این وضعیتی نیست که دولت‌ها بتوانند به تنهایی آن را حل و فصل کنند.

محدودیت منابع آب همه را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بنابراین همه ما باید در این زمینه کاری انجام دهیم. کشور ما ایران در کمربند بیابانی و نیمه بیابانی کره زمین قرار دارد؛ از ویژگی‌های این منطقه محدودیت منابع آب سطحی، تبخیر بالا، وابستگی به منابع آب زیرزمینی و نیز بارندگی کم می‌باشد. به طوری که میانگین بارندگی در کشور ما تقریباً یک‌سوم میانگین جهانی است. همچنین این میزان از بارندگی نیز توزیع یکسانی در سراسر کشور نداشته و در برخی مناطق بسیار کمتر از این مقدار است. لازم به ذکر است که طی سالیان اخیر، مسئله گرمایش جهانی و تغییر اقلیم نیز بر گسترش تنش‌های آبی در ایران افزوده است. همچنین به دلیل عدم توجه کافی به ارزش این منابع، در جای‌جای کشور شاهد آلوده شدن همین منابع اندک توسط فاضلاب‌های صنعتی، زه آب‌های کشاورزی و نیز ورود فاضلاب‌های شهری به آب‌های سطحی هستیم. از طرف دیگر، به دنبال استحصال بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و کاهش مقدار آن‌ها، روز به روز شاهد بالا رفتن غلظت املاح و شور شدگی این منابع ارزشمند هستیم.

این‌ها همه حکایت از آن دارد که بیان ارزش این منبع حیاتی برای همه، کاملاً ضروری است. زیرا زمانی یک منبع برای ما مهم است و حفاظت و مراقبت از آن را در عمل دنبال می‌کنیم که برای آن، ارزش حقیقی قائل باشیم. ارزش آب را بدانیم و برای صیانت از این منبع حیات، تلاشی مضاعف و شتابان پیشه کنیم تا ایرانی آباد، شاد و پایدار را برای آیندگان به ارمغان گذاریم. سال 1401 سالی بسیار سخت و متفاوت برای همکارانم در صنعت آب ایران اسلامی بود که با یاری خدا، تلاش جهادی و برنامه ریزی دقیق تحت نظارت مداوم و مؤثر وزیر محترم نیرو توانستیم با موفقیت آن را پشت سر گذاریم و خدماتی مهم و تأثیرگذار به مردم شریف و رشید این مرز و بوم ارائه کنیم، که در این زمینه می‌توان به طرح انتقال آب به شهرهای همدان و سنندج و نیز تکمیل طرح عظیم آبرسانی غدیر خوزستان اشاره کرد. انشاالله در سال جدید نیز بتوانیم دست در دست یکدیگر گام‌هایی بلند در حفظ و صیانت از منابع آبی کشور برداریم و با یاری خداوند متعال منابع آبی ایران اسلامی هر روز غنی‌تر از روز قبل باشد که البته همراهی مردم و رعایت فرهنگ درست مصرف این مهم را دست یافتنی‌تر خواهد کرد. انشاالله!

محمد جوان بخت (معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا)