تاجبخش: بارورسازی ابرها خشکسالی را رفع نمی‌کند؛ رد ادعای «ابر دزدی»
رئیس سازمان هواشناسی کشور گفت: بارورسازی ابرها برای رفع خشکسالی و یا احیای دریاچه ارومیه و زاینده‌رود تقریباً منتفی است.
سحر تاجبخش مسلمان در گفتگو با مهر در اصفهان درخصوص امکان اجرای طرح بارورسازی ابرها در دو حوضه آبریز دریاچه ارومیه و زاینده‌رود که به تازگی در دستور کار وزارت نیرو قرار گرفته است، اظهار کرد: موضوع بارورسازی ابرها یک موضوع فنی و تخصصی است که در دنیا به‌صورت علمی انجام می‌شود اما در کشور ما به دلیل مسائل جدی مانند خشکسالی‌های ممتد، کمبود منابع آب زیرزمینی و یا خشک شدن دریاچه ارومیه، ظرفیت بارورسازی ابرها برای تولید حجم قابل توجهی از آب تقریباً منتفی است.
وی افزود: البته شکی نیست که می‌توان از طریق بارورسازی ابرها مقداری آب باران تولید کرد اما این کار در مقیاس‌های کوچک و برای اهداف محدودتر با مقادیر بسیار کمتر امکان‌پذیر است.
رئیس سازمان هواشناسی کشور خاطرنشان کرد: به‌طور متوسط در دنیا اگر عملیات بارورسازی به‌خوبی انجام شود، حدود 10 درصد افزایش بارش ممکن است.
تاجبخش تأکید کرد: سازمانی زیر نظر وزارت نیرو مسئول اجرای این طرح است اما سازمان هواشناسی تاکنون هیچ مستنداتی دریافت نکرده که بتواند تأثیر این اقدامات را با پیش‌بینی‌های بارش خود مقایسه و رصد کند.
وی در پاسخ به امکان اثربخشی بارورسازی ابرها در ایران در مقایسه با تجربه کشورهای منطقه مانند امارات و عربستان، گفت: گزارش‌های مربوط به کشورهایی مثل امارات درخصوص بارورسازی ابرها در سازمان هواشناسی جهانی موجود و مستند است و همه می‌توانند به آن دسترسی داشته باشند.
رئیس سازمان هواشناسی کشور افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در مناطقی که بارورسازی انجام شده، نتایج با ایستگاه‌های شاهد (کنترل) متفاوت بوده است و هواشناسی امارات تا حدی این موضوع را تأیید می‌کند و آن‌ها همچنان این کار را دنبال می‌کنند و خواهند کرد.
تاجبخش ادامه داد: باید توجه داشت که شرایط بارش در امارات با ایران متفاوت است زیرا وسعت امارات، میزان آب مورد نیاز آن‌ها و اهداف ما از بارورسازی با یکدیگر فرق دارند.
وی تصریح کرد: اگر هدف ما رفع خشکسالی، پر کردن منابع آب زیرزمینی یا احیای دریاچه ارومیه باشد، بارورسازی ابرها به‌تنهایی نمی‌تواند این مشکلات را حل کند. این موضوع به هدف‌گذاری ما بستگی دارد و باید مشخص کنیم که بارورسازی را برای چه منظوری انجام می‌دهیم.
تأثیر سدسازی‌های ترکیه بر بارش‌های ایران شبه‌علم است
رئیس سازمان هواشناسی کشور در پاسخ به اینکه آیا سدسازی‌های ترکیه باعث کاهش ابرهای باران‌زا به سمت ایران شده است؟ با رد این ادعاها اظهار کرد: این موضوع بیشتر به نظرم شبه‌علم است تا علم. واقعیت این است که عرض جغرافیایی ترکیه بالاتر از ایران است و بخش وسیعی از ایران در کمربند خشک و نیمه‌خشک دنیا قرار دارد و کویرهای گسترده‌ای آن را پوشانده است.
تاجبخش ادامه داد: میانگین بارش سالانه ترکیه حدود 600 میلی‌متر یا بیشتر است در حالی که میانگین بارش ایران حدود 200 میلی‌متر است، از سوی دیگر توپوگرافی ترکیه نیز با ایران متفاوت است و آن کشور به‌طور کلی منطقه‌ای پربارش‌تر نسبت به ایران دارد.
وی خاطرنشان کرد: البته ترکیه هم امسال با خشکسالی مواجه بوده است اما ما در سازمان هواشناسی ایران موضوعاتی مثل ابر دزدی را تأیید نمی‌کنیم و داده‌های علمی برای پشتیبانی از این ادعاها وجود ندارد.
اصفهان به رادار هواشناسی مجهز می‌شود اما فعلاً نه
رئیس سازمان هواشناسی درخصوص اختصاص بودجه‌ای برای تأمین رادار در استان اصفهان گفت: رادارهای هواشناسی به طور عمده برای برآورد بارش و پیش‌بینی‌های بسیار کوتاه‌مدت، به‌ویژه برای وقوع سیلاب، طراحی شدند و بیشتر در مناطقی استفاده می‌شوند که بارش‌های قابل توجه و سیل‌آسا دارند.
تاجبخش خاطرنشان کرد: اولویت نصب و راه‌اندازی رادارها به دو عامل جمعیت تحت تأثیر و میزان بارش‌های سیل‌آسا در یک منطقه بستگی دارد.
وی افزود: استان اصفهان در مرکز فلات ایران قرار دارد و بارش‌های قابل توجه آن به طور عمده در مناطق کوهستانی غرب استان در امتداد زاگرس، رخ می‌دهد و بخش‌های زیادی از این استان تحت تأثیر بارش‌های سنگین نیست.
دستکم به 26 رادار هواشناسی نیاز داریم
رئیس سازمان هواشناسی خاطرنشان کرد: ما در سراسر کشور حداقل به 26 رادار هواشناسی نیاز داریم اما در حال حاضر فقط حدود 10 رادار داریم.
تاجبخش افزود: تأمین رادارها به ترتیب اولویت انجام خواهد شد و اصفهان هم در نوبت خود به این سیستم مجهز می‌شود اما چون این استان بارش‌های سیل‌آسا ندارد در اولویت اول یا دوم تجهیز به رادار نیست و مناطق دیگری که بارش‌های شدیدتری دارند و هنوز به رادار مجهز نشدند، در اولویت قرار دارند.
رئیس سازمان هواشناسی کشور به منظور تکریم و معارفه مدیران کل هواشناسی استان اصفهان روز یکشنبه به این استان سفر کرد. صبح دیروز در آئینی آرش بهاروند احمدی به عنوان مدیرکل جدید هواشناسی اصفهان معرفی و از تلاش‌های هفت ساله حمیدرضا خورشیدی مدیرکل سابق هواشناسی استان تقدیر شد. دیدار و گفتگو با استاندار اصفهان از دیگر برنامه‌های تاجبخش بود.