تب زمین را با کاهش مصرف گوشت بکاهیم

حیوانات همواره مظهر زیبایی و حتی آرامش انسان ها شناخته می شوند و از ابتدای خلقت و تاریخ در خدمت بشر بودند، شاید هیچ وقت به فکری خطور نمی کرد که نفس کشیدن و نشخوار کردن برخی از گونه های حیوانی مانند گاو و خوک روند گرم شدن زمین را تسریع کند و نقش مهمی در گرمایش زمین داشته باشد.

در سال 1800 جمعیت بشر روی کره زمین یک میلیارد نفر و در سال 1900 حدود 1.5 میلیارد نفر بود اما اکنون به نزدیک 8 میلیارد نفر رسیده است، یعنی فقط در طول بیش از یک قرن جمعیت بشر روی زمین 5 برابر افزایش یافت در پی این افزایش جمعیت، میزان نیاز به مواد غذایی از جمله فرآورده های گوشتی و لبنی افزایش یافت بنابراین دیگر روش های سنتی تولید گوشت جوابگوی نیاز نبود و به مرور دامداری های صنعتی با حضور هزاران گاو و خوک در جهان شکل گرفت.

به مرور و با گذشت زمان که شاهد افزایش گرمای زمین بودیم برخی محققان به این فکر افتادند که آیا حیوانات نیز می توانند در این روند نقشی داشته باشند که بررسی ها نشان داد حیوانات پرورشی و مخصوصا گاوها و خوک ها گاز متان زیادی از خود آزاد می‌کنند، متان یکی از خطرناک ترین گازهای گلخانه ای است که نقش بسزایی در گرمایش زمین دارد، اثر گرمایشی گاز متان در یک دوره 20 ساله 72 برابر گاز دی‌اکسیدکربن است که 37 درصد گاز متان آزاد شده توسط بشر در جو از دامداری ها است.

در واقع در دامداری های صنعتی حیوانات در علفزارها نمی‌چرند، برای اینکه آن‌ها در کمترین زمان ممکن به بیشترین بهره‌وری از نظر تولید شیر، گوشت و تخم‌مرغ برسند، به آن‌ها سویا و غلات (معمولا ذرت) خورانده می‌شود، برای تولید این محصولات کشاورزی که معمولا از نظر ژنتیکی هم تغییر داده شده‌اند، از کودها و سموم شیمیایی استفاده می‌شود که سبب به وجود آمدن گاز منواکسید نیتروژن در جو می‌شود، این گاز یکی دیگر از گازهای گلخانه‌ای است که اثر تخریبی آن حتی از گاز متان هم بیشتر است، اثر گرمایشی این گاز در جو، 200 برابر گاز دی‌اکسید کربن است که با این حساب برآورد شده که دامداری های صنعتی جهان عامل تولید 51 درصد گاز متان در کره زمین هستند.

در سال 2006، بخش غذا و کشاورزی سازمان ملل (Food and Agriculture Organization of the United Nations)، در مقاله‌ای اعلام کرد دامداری ها مسئول تولید 18 درصد کل گازهای گلخانه‌ای تولید شده توسط بشر هستند به عبارت دیگر، نقش دامداری ها در گرمایش زمین از نقش حمل و نقل (مجموع حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی) که مسئول تولید 13 درصد گازهای گلخانه‌ای است، بیشتر است، در سال 2009، سازمان نظارت جهانی با انتقاد از روش‌های محاسباتی سازمان فائو و با لحاظ کردن فاکتورهای بیشتر و دقیق‌تر، اعلام کرد نقش دامداری ها بسیار بدتر از چیزی است که فائو اعلام کرده، این سازمان اعلام کرد دامداری مسئول تولید 51 درصد گازهای گلخانه‌ای تولیدشده توسط بشر است.

از زمان انقلاب صنعتی تاکنون دمای زمین را 0.8 درجه سلسیوس گرم کرده ایم، بانک جهانی می گوید با توجه به آلودگی که تاکنون ایجاد کرده ایم زمین 1.5 تا 2 درجه دیگر هم بیشتر گرم خواهد شد، در نشست پاریس در سال 2015 دنیا به این نتیجه رسید که باید مانع ادامه گرم شدن کره زمین شود چون تبعات جبران ناپذیری مانند سیل و خشکسالی به همراه خواهد داشت از این رو کشورهای شرکت کننده در این نشست متعهد شدند تا سال 2030 انتشار گازهای گلخانه ای خود را کاهش دهند، در این نشست به این نتیجه رسیدند که اگر بخواهیم افزایش دو درجه ای دما را کاهش دهیم، باید مانع هر نوع آلودگی شویم که کنترل دامداری ها را هم می توان یکی از این راه ها دانست.

تحقیقی در 2014 نشان داد که اگر مصرف گوشت ادامه یابد، تا 25 سال دیگر از طریق دامداری و کشاورزی 12 میلیارد تن دی اکسید کربن تولید خواهد شد که کنترل آن به تنهایی می تواند جلوی کاهش دو درجه ای دما را بگیرد.

محمد درویش رییس کمیته محیط‌زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: دامداری های صنعتی جهان عامل تولید 51 درصد گاز متان در کره زمین هستند که خطرناک ترین گاز گلخانه ای جهان است و معمولا از معده گاوها و خوک ها خارج می شود.

وی اظهار داشت: با افزایش جمعیت نیاز انسان به مواد پروتئینی مانند گوشت و لبنیات زیاد شد به طوری که دیگر دامداری به روش سنتی جوابگوی این نیاز نبود از این رو دنیا به سمت پرورش حیواناتی مانند گاو و خوک در قالب دامداری های صنعتی پیش رفت و به مرور نیز تعدادشان افزایش یافت.

رییس کمیته محیط‌زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو ادامه داد: برای رفع نیاز انسان به مواد پروتئینی سالانه حدود دو تا سه میلیارد گاو و خوک ذبح می شود، وقتی این میزان کشته می شود بنابراین تعداد حیوانی که پرورش داده می شود قطعا چندین برابر خواهد بود که نتیجه آن انتشار گاز متان به میزان بسیار زیاد از طبیعت است که گرمایش جهانی را سرعت می بخشد.

درویش تاکید کرد: در واقع قطعا این نقش حیوانات را هم زیاده خواهی و عملکرد انسان ها رقم زده است چون حیوانات را که به روال طبیعی به زیست خود مشغول بودند این انسان ها هستند که آنها در قالب دامداری ها گردهم آوردند.

وی درباره اینکه آیا گونه های طبیعی هم چنین تاثیری را بر گرمایش جهانی دارند گفت: گونه های طبیعی چنین تاثیری ندارند چون آنها روند طبیعی زندگی خود را در طبیعت دنبال می کنند، تمرکز واحدهای صنعتی برای تولید گوشت سبب شد این اتفاق بیفتد.

رییس کمیته محیط‌زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو درباره چاره این مشکل توضیح داد که چاره این است که مردم را تشویق کنیم دستکم یک یا دو روز در هفته پروتئین حیوانی را از منوی غذایی خود حذف و گیاهان را جایگزین آن کنند و به این ترتیب سبک زندگی و عادت غذایی مردم تغییر کند.

• سازمان حفاظت محیط زیست
• گرمایش زمین
• حقوق حیوانات