تسهیلات پرداختی برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سابقه تشکیل پارک‌های علم و فناوری در غرب به 30 سال پیش و بعد از فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد برمی‌گردد. در این دوران امریکا تمام آزمایشگاه و مراکز تحقیقاتی‌اش را که زمانی در خدمت جنگ سرد بود، در کنار دانشگاه‌هایش قرارداد و چیزی به اسم تکنولوژی پارک‌ها توسعه یافتند که وظیفه اصلی آن‌ها در اقتصاد خصوصی این کشور قرار دادن علم در اختیار اقتصاد، فرهنگ و جامعه بود. اما بسیار پیش از پیدایش این مفهوم در کشور‌های غربی، کشورمان 42 سال پیش و بعد از انقلاب فرهنگی با تشکل جهاددانشگاهی به‌نوعی بنیان‌گذار پارک‌های علم و فناوری به مفهوم امروزی بود. نهادی که در کنار فعالیت‌های پژوهشی و فناورانه اش با راه‌اندازی سه پارک علم و فناوری البرز؛ کرمانشاه و علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی تاکنون بسترساز فعالیت 510 شرکت فناور شده است. گام‌های جدی تجاری‌سازی پژوهش‌های کاربردی در این نهاد اولین گام‌های تجاری‌سازی پژوهش‌های کاربردی توسط جهاددانشگاهی در سال 1365 با ایده اولیه تشکیل مجتمع آموزشی تحقیقاتی شهدای جهاددانشگاهی با کارکرد پارک علم و فناوری طرح و با تشکیل مجتمع تحقیقاتی شهدای جهاددانشگاهی در سال 1370 در فضایی به وسعت حدود 90 هکتار در منطقه هلجرد کرج، برداشته شد. مجتمع تحقیقاتی که با حضور 3 پژوهشکده و 10 مرکز خدمات تخصصی فعالیت خود را گسترش داد و پس از اخذ مجوز پارک علم و فناوری هم‌اکنون 82 شرکت فناور و دانش‌بنیان در آن مستقر هستند. تولید محصولات حوزه دارویی و تجهیزات پزشکی که از فناوری بالایی برخوردار بوده و هم‌اکنون جزو طرح‌های استراتژیک کشور هستند، عمده محصولات شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان این پارک را تشکیل می‌دهد و تاکنون 28 شرکت موفق به کسب درجه دانش‌بنیانی شده‌اند. داشتن ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته صنایع دارویی و کشاورزی ازجمله ویژگی‌های شرکت‌های این پارک علم و فناوری است که در سال 1400، بالغ‌بر هزار و دویست میلیارد تومان فروش داشته‌اند و اشتغال‌زایی آن‌ها غریب به هزار نفر است. پارک علم و فناوری جهاددانشگاهی کرمانشاه قطب علم و فناوری غرب کشور از دیگر اقدامات مهم جهاددانشگاهی برای توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان می‌توان به راه‌اندازی پارک علم و فناوری جهاددانشگاهی کرمانشاه اشاره کرد. پارکی که در هفته گذشته رییس جمهور نیز در حاشیه سفر به این استان از نمایشگاه دستاورد‌ها و توانمندی‌های تعدادی از شرکت‌های دانش‌بنیان‌اش بازدید کرد. هم‌اکنون 301 واحد فناور و دانش‌بنیان تحت حمایت این پارک هستند و 38 شرکت دانش‌بنیان پارک علم و فناوری کرمانشاه که 60 درصد کل شرکت‌های دانش‌بنیان استان را تشکیل می‌دهند در حوزه‌های فناوری زیستی، کشاورزی، صنایع غذایی، داروسازی، حوزه تشخیص و درمان، مواد پیشرفته و محصولات مبتنی بر فرآورده‌های شیمیایی، ماشین‌آلات و تجهیزات پیشرفته، تجهیزات پزشکی، برق، الکترونیک و مخابرات، فناوری اطلاعات و خدمات تجاری‌سازی فعالیت دارند که محصول و خدمات ارائه‌شده توسط آن‌ها هم‌راستا با نیاز‌های توسعه فناوری در کشور و باهدف دستیابی به فناوریهای روز، حذف وابستگی کشور به تجهیزات پیشرفته تولید می‌شود. شرکت‌های مذکور خلاقیت و نوآوری‌هایی داشته‌اند ازجمله آن‌ها می‌توان به نوآوری در فرمولاسیون محصول، به‌کارگیری روش‌های نوین در استخراج مواد، انجام سنتز با درصد خلوص بالا، خالص‌سازی ماده مؤثره، استفاده از هوش مصنوعی و استفاده از فناوری واقعیت افزوده و قابلیت ویژه در پردازش دادهها اشاره کرد.

اشتغالزایی شرکت‌های دانش‌بنیان تحت حمایت پارک علم و فناوری استان کرمانشاه تاکنون بالغ‌بر 410 نفر با فروش 840 میلیارد ریال در سال 1400 است که میزان صادرات اعلامی از سوی شرکتهای دانش‌بنیان تحت حمایت در سال 1400، پنج میلیون و 500 هزار دلار اعلام‌شده است. پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی؛ محیطی برای شکوفایی شرکت‌های خلاقدر کنار این دو پارک عملیاتی جهاددانشگاهی با درک این اهمیت دارایی‌های نرم و فرهنگی در سال 1397 پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی در دانشگاه علم و فرهنگ راه‌اندازی کرد که به‌عنوان اولین و تخصصی‌ترین پارک در اقتصاد فرهنگ، محیطی مناسب برای استقرار، رشد، توسعه و شکوفایی مؤسسات و شرکت‌ها را فراهم می‌آورد و شرکت‌های فناور مستقر در آن در تعامل سازنده با دانشگاه‌ها و سایر مؤسسات پژوهشی و فناوری به فعالیت‌های فناورانه در حوزه‌های مختلف فرهنگی و هنری می‌پردازند. پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی هم‌اکنون چتر حمایتی خود را برای 127 شرکت مستقر و غیرمستقر فراهم کرده است که از میان آن‌ها 9 شرکت توانسته‌اند دانش‌بنیان شوند. شرکت‌های دانش‌بنیان پارک ملی علوم و فناوری‌های نرم و صنایع فرهنگی در حوزه‌های خدمات مالکیت فکری، مشاوره و کسب وکارآنلاین، انیمیشن، گردشگری - خدمات آنلاین رزرواسیون، سامانه زیرساخت کشور، مدیریت کانال فروش، آموزش - سامانه خدمات آموزش تحصیلی، سامانه تحلیل بورس و تشکیل پوتفوی هوشمند، فناوری اطلاعات وتولید نرم‌افزار و هوش مصنوعی فعالیت دارند. محصول یا خدمات این شرکت دانش‌بنیان با توجه به‌ضرورت خلاقیت‌ها و نوآوری در حوزه کسب‌وکار‌های دیجیتال، سامانه تحلیل بورس، خدمات گردشگری، سامانه زیرساخت مدیریت کانال فروش، برنامه‌نویسی وتولید نرم‌افزار تولید می‌شود. شرکت‌های این پارک ملی جهاددانشگاهی توانسته‌اند با اشتغال 779 نفر مستقیم و غیرمستقیم نقش مهمی در بحث اشتغال‌زایی و درآمدزایی (ارزی و ریالی) داشته باشند و با توجه به زیرساخت‌های ایجادشده در کشور برای شرکت‌های دانش‌بنیان، خلاق و فن‌آور و اینکه ایران یکی از برترین زیست‌بوم‌های فناوری را در منطقه دارد نقش‌های متفاوتی را می‌توانند در تکمیل زیست‌بوم نوآوری استان یا کشور ایفا کنند و با وارد شدن به بازار‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در عرصه صادرات در حوزه‌های مختلف گردشگری، فناوری اطلاعات، کسب‌وکار‌های دیجیتال، نرم‌افزارها، اپلیکیشن‌ها و بازی و انیمیشن ارزش اقتصادی خوبی داشته باشند. تسهیلات پرداختی برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور با توجه به‌پیش بینی‌های قانونی، تسهیلات و حمایت‌هایی برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور در پارک‌های علم و فناوری این نهاد پیش‌بینی‌شده است که ازجمله آن‌ها می‌توان به معافیت‌های مالیاتی، تسهیلگری اخذ تسهیلات و مجوز‌های مرتبط، تأمین مالی، تأمین فضای استقرار اداری، کارگاهی و آزمایشگاهی، خدمات مشاوره تخصصی، بازارسازی و بازاریابی، جذب سرمایه‌گذار، شبکه‌سازی، آموزش‌های مداوم و راهبردی، حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، خدمات مشاوره‌ای درزمینه ثبت اختراع وطرح در سطح داخلی و خارجی و... اشاره کرد. همچنین ازجمله زیرساخت‌ها و ظرفیتهای موجود پارک علم و فناوری جهاددانشگاهی کرمانشاه می‌توان به برج فناوری آن اشاره کرد. برج فناوری پارک علم و فناوری به‌عنوان بزرگ‌ترین برج فناوری کشور با فضایی بالغ‌بر 20 هزار مترمربع در 16 طبقه امکان استقرار 120 واحد را داراست که تاکنون 5 طبقه از برج با استقرار 40 واحد به بهره‌برداری رسیده و مابقی طبقات نیز تا پایان سال به بهره‌برداری خواهد رسید. دومین ظرفیت پارک علم و فناوری جهاددانشگاهی کرمانشاه مجتمع نوآوری آن است. این مجتمع با فضایی بالغ‌بر 12 هزار مترمربع، امکان استقرار 24 واحد کارگاهی (100 الی 300 مترمربع) و تولید در سطح نیمه‌صنعتی را فراهم می‌سازد. در حال حاضر 17 واحد کارگاهی به بهره‌برداری رسیده و در اختیار شرکت‌ها قرارگرفته است. پارک علم و فناوری جهاددانشگاهی کرمانشاه با واگذاری اراضی به شرکت‌ها خدمت دیگری را به جامعه عرضه کرده است. با توجه به در نظر گرفتن 50 هکتار از اراضی جهاددانشگاهی جهت واگذاری به شرکت‌های جهاددانشگاهی و شرکت‌های تحت حمایت پارک علم و فناوری، پیشنهاد جهت تأمین اعتبار لازم از محل مصوبات سفر ریاست جمهوری جهت آماده‌سازی اراضی به میزان 1000 میلیارد ریال ارائه‌شده و در حال پیگیری است. در خصوص نحوه پذیرش واحد‌ها و شرکت‌ها در پارک علم و فناوری جهاددانشگاهی هم باید گفت، پذیرش شرکت‌ها از طریق فرآیند جذب و پذیرش شامل ارائه درخواست از سوی شرکت، بررسی طرح توسط داوران و ارائه در کارگروه‌های تخصصی، اصلاح و نهایی سازی و درنهایت ارائه طرح در شورای فناوری و اخذ مصوبه جهت استقرار صورت می‌پذیرد. لازم به توضیح است جهت توانمندسازی فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و همچنین صاحبان ایده‌ای که طرح آن‌ها در مرحله اول رد و موفق به پذیرش در مراکز رشد و یا پارک علم و فناوری نمی‌شود، مرکز نوآوری و شتابدهی پارک علم و فناوری کرمانشاه از سال 1400 راه‌اندازی شد که مأموریت توانمندسازی افراد و تیم‌های مذکور و شتابدهی آن‌ها تا مرحله امکان پذیرش در مراکز رشد و پارک علم و فناوری را به عهده دارد. تلاش جهاددانشگاهی برای تکمیل زنجیره نوآوری کشور مواردی که اشاره شد، تنها گوشه‌هایی از تلاش‌های جهادگران جهاددانشگاهی برای ایجاد زیست‌بوم موردنیاز فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان این نهاد به شمار می‌رود که در صورت انجام حمایت‌های لازم می‌توانند نقش قابل‌توجهی را در توسعه اقتصاد کشور ایفا کنند. جهاددانشگاهی در دوره جدید فعالیت خود ایجاد یک زیست‌بوم نوآوری برای نخبگان ایران را در اولویت برنامه‌ها قرار داده است و تلاش دارد با ایجاد نوآوری در فناوری‌های تولیدشده در کشور گامی مؤثر در تکمیل زنجیره نوآوری کشور و پرکردن حلقه‌های مفقوده چرخه تولید ایده تا ارزش ایفا کند. توجه به این زیست‌بوم نوآوری توسط جهاددانشگاهی آن‌هم در سالی که بانام «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین» نام‌گذاری شده است، ازآن‌جهت اهمیت دارد که مقام معظم رهبری در سال‌های اخیر تأکید ویژه‌ای به موضوع بومی‌سازی دانش و استفاده از پتانسیل نخبگان و استعداد‌های برتر؛ ارتقای توان شرکت‌های دانش‌بنیان خلاق؛ ارتقای زیست‌بوم نوآوری کشور حل چالش‌های ملی با استفاده از راهکار‌های فناورانه داشته‌اند.