تعزیه از دانشگاه حذف نشده است
مدیر گروه تئاتر دانشکده هنرهای زیبا با ارایه توضیحاتی درباره واحدهای آموزشی تعزیه تاکید کرد تعزیه از دانشگاه‌های تئاتری حذف نشده است.
رحمت امینی درباره سخنان گلایه‌آمیز بعضی از هنرمندان درباره حذف تعزیه از دانشگاه‌ها به ایسنا گفت: صحبت‌های دلسوزانه دوستانی که در حوزه نمایش‌های ایرانی فعال هستند، تماما نادرست نیست ولی قاطعانه می‌گویم تعزیه از دانشگاه حذف نشده است.
او ادامه داد: در دانشگاه تهران پیش از این درسی به نام تعزیه و تعزیه شناسی وجود داشت و درس دیگری هم با نام نمایش در ایران یا شیوه‌های نمایشی در ایران که معمولا پایه و اساس آن کتاب «نمایش در ایران» آقای بهرام بیضایی است و در کنار آن آثار استادانی مانند عنایت‌الله شهیدی، محمد حسین ناصربخت، صادق همایونی و... نیز مورد توجه قرار می‌گیرد و طبیعتا بخش مهمی از این واحد درسی به تعزیه مربوط می‌شود.
امینی اضافه کرد: خود من 15 سال است بر نمایش‌های ایرانی کار می‌کنم و در این زمینه هم اجرا و هم تدریس داشته‌ام. بنابراین علاقه‌ام را به این نمایش‌ها اثبات کرده‌ام ولی هر ده یا پانزده سال، از طرف وزارت علوم نامه‌هایی برای تغییر واحدهای درسی می‌آید و تاکنون چندین واحد درسی در مقطع لیسانس حذف شده‌اند چون اعتقاد بر این بود که این واحدها کارایی ندارند و تکراری هستند و فقط وقت دانشجویان را می‌گیرند.
او اضافه کرد: به همین دلیل هیات‌های علمی دانشگاه‌های مادر مانند دانشگاه تهران چند سال یک بار عناوین واحدهای درسی را کم و زیاد می‌کنند. در همین راستا ما چند واحد درسی داریم که در هر یک از آنها تعزیه تدریس می‌شود مانند ادبیات نمایشی در شرق یا نمایش در شرق، نمایش در ایران و... در واقع واحد آشنایی با تعزیه در دل این واحدهای درسی تکثیر شده است.
او با ابراز تاسف از اینکه در چند سال اخیر هیچ پژوهش قابل‌توجهی درباره تعزیه انجام نشده است، افزود: چند پژوهشگر بعد از آقای بیضایی داریم که درباره تعزیه حرف‌های تازه‌ای داشته باشند؟
امینی که پیش از این مدیر گروه تئاتر دانشکده هنر و معماری بوده است، یادآوری کرد: این مشکل را در این دانشکده هم داشتیم و من و زنده‌یاد کیکاووس بالازاده درگیر این بودیم که واحدهای درسی نمایش در ایران تکراری می‌شود.
این کارگردان ابراز تاسف کرد: در این سال‌ها کمتر کسی سراغ شبیه‌خوانی یا تعزیه رفته هنرمندانی مانند محمد رحمانیان، حسین کیانی، علی اصغر دشتی و... تک و توک در این زمینه کار کرده‌اند ولی دیگر بیژن مفیدی نداریم که با آن سبک و سیاق بر نمایش‌های ایرانی کار کند.
او تاکید کرد: هرگز نخواستیم علیه تعزیه بشوریم و آن را کنار بگذاریم ولی باید استادان، پژوهشگران و اجراگران این مسیر را در امتداد یکدیگر طی کنند تا دانشجویان و هنرمندان نسل جدید هم برای دنبال کردن تعزیه ترغیب شوند.
امینی افزود: ضمن تایید و تاکید بر دلسوزی‌های هنرمندانی مانند آقای فتحعلی‌بیگی؛ تحرکات کافی و همه جانبه‌ای برای روزآمد شدن این نمایش‌ها نمی‌بینم و مدام هم گفته‌ایم پژوهشکده‌ای عمل‌گرا می‌خواهیم که بر تمام شیوه‌های نمایش ایرانی کار کند و روزآمد باشد تا یک پژوهشگر دانشگاهی بتواند در طول سال از آن استفاده کند مانند آنچه در کشورهای هند، چین یا ژاپن اتفاق می‌افتد که بر یک مقطع زمانی خاص متمرکز نیست.
او با تاکید بر اینکه به عنوان بدنه تئاتر دانشگاهی به این حوزه‌ها علاقه‌مندیم و آنها را رها نکرده‌ایم، از تلاش برای تاسیس انجمن علمی نمایش‌های ایرانی خبر داد و متذکر شد: این گونه نبوده که دوستانی مانند آقای سرسنگی یا خانم فریندخت زاهدی به تئاتر آمریکا یا فرانسه یا هر کشور غربی دیگری بیشتر علاقه‌مند باشند و آن را جایگزین نمایش‌های ایرانی کرده باشند بلکه لازم است دانشجویان با تحرکات تئاتر غرب و شرق به طور همزمان آشنا شوند. البته قبلا تمرکز بر تئاتر غرب بیشتر بوده و بعد از چند دوره تلاش کرده‌ایم با گنجاندن واحدهای درسی شرق، بیشتر در این زمینه فعال شویم.
او در پاسخ به این پرسش که چرا وزارت علوم پژوهشکده‌ای برای مطالعه در زمینه تعزیه تاسیس نمی‌کند، توضیح داد: وزارت علوم شاخه نظری است و در آن عمل‌گرایی برای خیلی از شاخه‌ها گنجانده نشده است. البته پژوهشکده‌هایی دارد و از فعالیت‌های پژوهشی حمایت می‌کند ولی در مورد تعزیه، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بیش از همه می‌تواند پیگیر این جریان باشد و ضمن حمایت از شکل موزه‌ای تعزیه، فضا را برای بروز کردن آن فراهم کند. ضمن اینکه می‌تواند به عنوان جاذبه گردشگری از آن، کسب درآمد کند.
امینی تاکید کرد: یک دست صدا ندارد همچنانکه در حوزه صنعت هم همین است. در باره تعزیه هم اول باید نیاز عمومی را ایجاد کنیم و بعد به بررسی جزییات آن بپردازیم. در حال حاضر مهم‌ترین موضوع این است که در اجرا و ارایه اینها هوشمندانه‌تر عمل کنیم همچنانکه اول تراژدی‌های سوفوکل و اشیل و... اینها نوشته شد و بعد ارسطو کتاب «فن شعر» خود را نوشت.
این مدرس تئاتر خاطرنشان کرد: زمانی که آقای بیضایی «نمایش در ایران» را نوشت، وضعیت تعزیه بهتر از امروز بود، علاقه‌مندان بیشتری داشت و بیشتر هم اجرا می‌شد ولی امروزه دانشجویان کمتر به این حوزه گرایش دارند. بنابراین در اولین گام باید این نیاز و علاقه‌مندی را ایجاد کنیم.
پیش از این داود فتحعلی بیگی و ابراهیم گله دارزاده به عنوان دو چهره فعال در زمینه نمایش‌های ایرانی، از حذف شدن واحد آموزشی تعزیه از دانشگاه‌ها گلایه و انتقاد کرده بودند.
انتهای پیام