توافق برجام از دسترس خارج شد؟

به گزارش اقتصادنیوز، از زمانی که ایران و قدرت‌های جهانی تلاش کردند تا توافق هسته‌ای 2015 را نجات دهند، طی نزدیک به 18 ماه، خیلی چیزها تغییر کرده است. چهار عضو از هفت طرف توافق، رهبران جدیدی دارند و پنجمی به همسایه اش حمله کرد. آنچه در ابتدا به عنوان یک دوره کوتاه از مذاکرات تصور می شد یک ماراتن تمام عیار شد. با این حال، مذاکره‌کنندگان هر چند ماه یک بار برای نشست‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین جمع می‌شوند.

متن کامل این گزارش با تیتر «نشست شورای حکام؛ آخرین تجربه نزدیک به مرگ توافق برجام»

از خوش بینی به دلسردی

ماه گذشته آنها خوشبین به نظر می رسیدند. آمریکا که در سال 2018 از توافق خارج شد، ادعا می کرد برخی از مسائل باقیمانده خود با ایران را حل کرده است. اتحادیه اروپا آنچه را «متن نهایی» یک توافق می‌خواند ارائه کرد. و صحبت از سفر وزرای خارجه به وین برای امضای توافق بود.

پیام ایران به تروئیکای اروپا / آماده همکاری با آژانس هستیم

اما پاسخ رسمی ایران در اول سپتامبر نسبت به پیش‌نویس اتحادیه اروپا مایه دلسردی غربی ها شد آمریکا آن را «غیرسازنده» خواند و دیپلمات های اروپایی به نظر ناراضی بودند. به نظر می رسد مذاکرات به سوی یک وقفه دو ماهه تا پس از انتخابات میان دوره ای آمریکا در ماه نوامبر پیش می رود.

غرب بدنبال امتیازگیری از ایران در آستانه نشست شورای حکام

حتی دیپلمات‌های غربی که از توافق حمایت می‌کنند، این پرسش را مطرح کرده اند که آیا ایران واقعاً به دنبال توافق است یا صرفاً می‌خواهد با زمان بازی کند - و چه زمانی آنها باید آن را بلوف بدانند.

بن بست در لحظه رسیدن به توافق

در صورت احیای توافق، زمان شکست هسته ای ایران احتمالا به شش ماه خواهد رسید - در حالی که توافق اولیه آن را در حد یک سال نگه می داشت - و بخش‌هایی از توافق در اوایل سال آینده شروع به فسخ می‌کند و بسیاری از محدودیت‌ها برای سانتریفیوژها در سال‌های 2024 و 2025 «غروب» خواهند کرد. بنابراین احیای توافق برای غرب، مزایای کمتری نسبت به سال 2015 خواهد داشت. با این همه، توافق وضعیت موجود را بهبود می‌بخشد.

احتمال شکست مذاکرات برجام افزایش یافت / ایران خواهان توافق است یا به دنبال بازی با زمان؟

با این حال، هر زمان که توافق نزدیک به نظر می رسید، به دلیل بروز مشکلی، از مسیر خارج شده است. برخی از آنها معقول بوده‌اند، مانند تضمین اینکه آمریکا در زمان ریاست جمهوری جمهوری‌خواه از این کشور خارج نخواهد شد. موارد دیگر مانند اصرار بر حذف نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از لیست سیاه تروریسم خارجی آمریکا، خارج از محدوده توافق است. ایران از هر دو خواسته عقب نشینی کرده است: اولی در نظام سیاسی آمریکا غیرممکن است و بایدن از پذیرش دومی خودداری می کند. آخرین مانع مربوط به تحقیقات [ادعایی] آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران است. ایران کنار گذاشتن این پرونده را به عنوان شرط هر گونه توافقی اعلام کرده است. اما نه آمریکا و نه اروپایی ها با این مسیر موافقت نخواهند کرد.

• واکنش روسیه به اظهارات بورل / ایران نقطه ضعف و ابهام در توافق را نمی‌پذیرد
• خبر مهم درباره آزاد شدن پول های بلوکه شده / نسخه نهایی توافق منتشر خواهد شد
• خبر مهم آمریکا درباره پاسخ برجامی ایران / نمی توانیم توافق را به سرانجام برسانیم
• به توافق برجام دل نبندید؛ توافقی هم شود، فقط برای تأمین نیاز غرب است