توضیحات مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه درخصوص کشف گور دسته جمعی

به گزارش ایرنا از روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان، عاطفه رشنویی یکشنبه شب گفت: 2 گور دسته جمعی در کاوش‌های دهه 40 شمسی به سرپرستی دکتر نگهبان در هفت تپه به دست آمد که گور اول با ابعاد بزرگتر، همان گور معروفی است که بخشی از طاق هلالی آن در جریان تسطیح زمین‌های نیشکر و راه‌سازی، آشکار و آغازگر سال‌ها کاوش در هفت‌تپه شد. وی با بیان این‌که در گور اول یک تدفین دسته جمعی به دست آمد که در این تدفین نظم خاصی در قرار گرفتن اسکلت‌ها وجود نداشت، افزود: گور دوم به گور دسته جمعی هفت‌تپه معروف است که یکی از منظم‌ترین تدفین‌های تاریخ ایلام را به نمایش گذاشته بود و در آن 23 اسکلت در کنار هم قرار گرفته بودند. مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه با بیان اینکه 14 عدد از این اسکلت‌ها به موازات یکدیگر و بقیه احتمالا به دلیل وجود فضای ناکافی به صورت نامنظم قرار داشتند، تصریح کرد: آنچه دکتر نگهبان در مورد آن به یقین صحبت می‌کند، مشاهدات وی و نحوه قرار گرفتن اسکلت‌ها است. وی به نقل از نگهبان در تفسیر این گور اظهارداشت: کیفیت و وضعیت استخوان‌ها و پوسیدگی شدید آن‌ها به نحوی بود که اظهار نظر و تشخیص درباره جنس خاص زن و مرد و همچنین کامل یا ناقص بودن اعضای بدن امکانپذیر نبود؛ بعضی از فک‌ها دور از محل خود و روی سینه قرار داشتند ضمن آن‌که بیشتر دندان‌ها سالم بودند و به نظر می‌رسد که اسکلت‌ها به افراد جوان تعلق داشتند. رشنویی افزود: نظرات مختلفی درخصوص علت این تدفین از جمله جنگ، مرض واگیردار، آرامگاه خدمتکاران، امرای مملکت و همسران متعدد شاه مطرح شد که هر یک به نوبه خود ممکن است مورد پرسش قرار گیرد.

وی ادامه داد: تعداد زیادی الواح گلی و سنگی در کاوش های بعدی در هفت تپه پیدا شد که از موضوعات مختلفی شامل انواع و میزان هدایا و پیشکش به معابد، دستمزد خدمتکاران، شرح وظایف و جریمه به دلیل کوتاهی در کار صحبت شده بود.

مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه بیان کرد: متن این لوح‌ها موجب شد گمان‌هایی در مورد ارتباط این گورها و ساختمان آن با معبد مطرح شود که کاوش‌های بیشتر و ترجمه الواح مشابه دیگری که از شوش به دست آمده بود موجب شد تا حدودی این گمان‌ها با تردید روبرو شوند. وی با بیان اینکه براساس مطالعات دهه‌های اخیر، در ماهیت معبد بودن آرامگاه‌های دسته جمعی شبهات جدی وجود دارد، افزود: تعداد کمی از الواح هفت تپه در زمان دکتر نگهبان و پس از او ترجمه شدند و بخش بسیاری از آن‌ها به دلیل پیچیدگی این متون و انگشت‌شمار بودن زبان‌شناسان مسلط به این الواح ناخوانده باقی ماندند. رشنویی گفت: کاوش در هفت‌تپه نیز مانند هزاران محوطه دیگر آغازگر هزاران پرسش جدید شده است تا جایی که امروزه علوم میان رشته‌ای به کمک باستان‌شناسی آمده تا بسیاری از این پرسش‌ها را پاسخ دهند. وی افزود: در این میان، استخوان‌شناسی ممکن است به روشن شدن علت مرگ، جنسیت، سن و رژیم غذایی استخوان‌ها کمک کند. مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه گفت: تلاش کرده‌ایم در سه سال گذشته با دعوت از استخوان‌شناسان، زبان‌شناسان و سایر متخصصان از سرتاسر دنیا رازهای سر به مهر این محوطه مهم ایلامی را بگشاییم و امروز باعث خوشحالی است که جامعه به چنین موضوعاتی علاقه مند بوده و اسکلت‌های هفت‌تپه پس از نیم‌قرن بار دیگر موردتوجه علاقه‌مندان قرار گرفته‌اند.

وی درخصوص محل نگهداری 23 اسکلت نیز گفت: این استخوان‌ها تا دهه 60 در موزه هفت‌تپه نگهداری می‌شدند اما باتوجه به جنگ تحمیلی و تخلیه موزه‌ها در این دوران، اسکلت‌ها به مخازن امن منتقل شدند و اکنون نیز به صورت پراکنده در موزه‌های شوش، هفت‌تپه و موزه ملی نگهداری می‌شوند.

به گزارش ایرنا احسان یغمایی باستان شناس اخیرا به رسانه‌ها اعلام کرده در کاوش گوری در هفت تپه (خوزستان) 23 اسکلت از دختران جوان به دست آوردیم که احتمال می‌رود قربانی شده و گردن آنها بریده شده است.

وی با اشاره به کشف گل‌نوشته‌های متعدد در این منطقه افزود: در بخش‌هایی از گل‌نوشته‌ها توضیح داده شده بود که دختران جوان به صورت خود خواسته خود را تقدیم معبد می‌کردند و در زمان نیاز مانند جنگ و خشکسالی حاضر بودند جان خود را به عنوان هدیه به خدایان تقدیم کنند.

این باستان شناس همچنین بیان کرد: این دختران بنا بر باورهای خود می‌خواستند در آن نیروی ماورا طبیعت ذوب شوند.

هفت‌تپه یک محوطه باستانی استان خوزستان در حدود 10 کیلومتری جنوب شرقی شهر شوش واقع شده و شامل مجموعه‌ای از تپه‌های باستانی‌است که احتمالا شهر تیکنی یا کابناک از تمدن ایلام را درخود جای داده‌است. گستردگی این محوطه باستانی به مراتب باعث جلب توجه کاوشگران مختلف قرار گرفته‌است.

• چغازنبیل
• زیگورات چغازنبیل
• شوش
• میراث فرهنگی