جزئیات کامل ETF جدید دولتی / آنچه باید برای خرید «پالایشی یکم» یا «دارادوم» بدانید

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو - سینا احدیان؛ خبر عدم عرضه سهام چهار شرکت پالایشی دولت یعنی پالایشگاه‌های بزرگ تهران اصفهان، تبریز و بندرعباس که در مرداد ماه دردسر‌های زیادی درست کرد و اولین و مهمترین عامل ریزش بازار سرمایه در هفته‌های گذشته بود با اعلام سازمان خصوصی سازی از امروز به مدت 2 هفته پذیره نویسی می‌شود. دولت با توجه به لایحه بودجه و اخذ مجوز از شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا در ابتدای سال تصمیم گرفت تا سهام چندین شرکت بزرگ خود را به منظور کسب درآمد و جبران کسری بودجه و همچنین در راستای خصوصی سازی و مردمی کردن اقتصاد در بازار بورس به مردم عرضه کند. از دارایکم چه خبر؟ به همین منظور به گفته عباس معمارنژاد؛ معاون بیمه و بانک وزارت اقتصاد دولت با تشکیل صندوق واسطه گری مالی یکم در خردادماه توانست با عرضه سهام 5 شرکت بانکی و بیمه‌ای و مشارکت سه و نیم میلیون نفری 6 هزار میلیارد تومان از سهام شرکت‌های مذکور را بفروش برساند و البته کمتر از میزانی بود که در نظر داشت. به هر حال دارایکم بعد از بازگشایی در طی حدودا دو ماه بیش از 200 درصد رشد کرد و مورد توجه بسیاری از مردم گرفت به همین جهت دولت بار‌ها اعلام کرد که بخش دوم عرضه سهام‌های دولتی که متعلق به شرکت‌های پالایشی است به زودی انجام می‌شود در حالی که با اعلام یک خبر مبنی بر عدم عرضه پالایش یکم یا به اصطلاح مرسوم و غلط دارادوم به اعتماد عمومی ضربه زد و همین موضوع نزولی شدن شاخص بورس تا روز گذشته را رقم زد. آنچه باید از "پالایشی یکم" بدانیم از امروز عرضه سهام شرکت‌های پالایشگاهی دولت با نماد «پالایش»  در بورس اوراق بهادار آغاز شده است و تا دو هفته پذیره نویسی آن ادامه خواهد داشت. در بخشی از اطلاعیه سازمان خصوصی سازی در رابطه با پذیره نویسی " پالایشی یکم" اینگونه آمده است: پذیره نویسی واحد‌های صندوق سرمایه گذاری قابل معامله (ETF) "پالایشی یکم"، فرصت بی نظیری برای ورود آحاد جامعه به سرمایه‌گذاری در سهام شرکتهای معتبری است که دولت با هدف مردمی کردن اقتصاد، امکان دسترسی آحاد مردم کشور به بازار سرمایه، انتفاع از رشد این بازار و برخورداری عموم مردم از تخفیف قابل اعطا به سهام، قصد واگذاری آن را دارد. 1. - سقف سرمایه گذاری هر شخص حقیقی (هر کد ملی ایرانی) در مجموع دو صندوق قابل معامله اول و دوم دولتی، پنجاه میلیون ریال (پنج میلیون تومان) تعیین شده است. پذیره نویسی برای هر فرد دارای کد ملی امکان - پذیر است و محدودیت سنی برای متقاضیان وجود ندارد. دانشجو: به عبارت دیگر اگر فردی 2 میلیون تومان دارایکم خریداری کرده باشد اکنون می‌تواند از پالایش یکم 3 میلیون تومان با همان بیست درصد تخفیف خریداری کند. 2. - پس از اتمام پذیره نویسی و اخذ مجوز فعالیت صندوق از سازمان بورس و اوراق بهادار، سهام موضوع فعالیت این صندوق با اعمال 20 درصد تخفیف به قیمت پایانی سهم در روز معاملاتی قبل از شروع پذیره - نویسی توسط سازمان خصوصی سازی به صندوق واگذار خواهد شد. دانشجو: به این معنی که اگر فردی 5 میلیون تومان یا به عبارتی 500 سهم 10 هزار تومانی پالایش یکم خریداری نماید در همان ابتدا با لحاظ شدن 20 درصد تخفیف تعداد 100 سهم 10 هزارتومانی و مجموعا 1 میلیون تومان به سهام وی اضافه می‌شود. 3. پذیره‌نویسی به صورت همزمان از طریق بورس اوراق بهادار تهران و شبکه بانکی کشور برای هر شخص حقیقی دارای کد ملی امکان پذیر است. دانشجو: در واقع هر فردی با داشتن کد بورسی می‌تواند از طریق بورس سهم را خریداری کند و یا در صورت نداشتن کد بورسی می‌تواند با کدملی و حساب بانکی پالایش یکم را خریداری کند. برای این منظور کافی است دارای حساب بانکی در یکی از بانک‌های اعلام شده باشد تا از طریق سایت همان بانک و با استفاده از شماره حساب و شماره شبا اقدام به پذیره نویسی یا به بیان دیگر سهم خریداری نماید. 4. - پنج درصد (5%) از مبلغ جمع آوری شده در دوره پذیره نویسی به بازارگردانی واحد‌های سرمایه گذاری در همان صندوق تخصیص خواهد یافت و جزء دارایی‌های صندوق محاسبه می شود. دانشجو: این بند بدان معنی است که به میزان 5 درصد از کل مبلغ پذیره نویسی شده برای بازارگردانی به صندوق تخصیص داده می شود تا بعد از بازگشایی نماد و قابل معامله شدن در بورس اگر نیاز شد برای خریداری کردن سهام‌های عرضه شده از سوی سهامداران استفاده کند. در واقع این کار به نوعی تضمین نقد شوندگی پالایش یکم است. پالایش یکم چه زمانی بازگشایی می‌شود؟ اینکه پالایش یکم چه زمانی بازگشایی یا قابل معامله و فروش در بازار بورس می‌شود هنوز به صورت رسمی اطلاع رسانی نشده است، اما با توجه به بازگشایی یکماهه دارا یکم و اطلاعات بدست آمده از یک منبع آگاه دسترسی به پالایش یکم برای معامله در بازار سرمایه حداقل 1 ماه و حداکثر 2 ماه بعد از اتمام پذیره نویسی 2 هفته‌ای انجام خواهد شد. چه کسانی می‌توانند بدون داشتن کد بورسی پالایش یکم خریداری کنند؟ هر فرد حقیقی که دارای کدملی و یک حساب بانکی فعال و مربوط به بانک‌های منتخب باشد می‌تواند پذیره نویسی را انجام دهد حتی اگر به نام یک کودک با سن کم باشد. داشتن حساب به ازای هر کد ملی (مثلا برای فرزند خردسال خانواده) الزامی نیست، اما شماره شبای پرداخت‌کننده می‌بایست برای بازگرداندن وجوه مازاد بر واحد‌های تخصیص یافته پس از اتمام پذیره‌نویسی، در اطلاعات متقاضیان درج شود. پذیره نویسی از طریق بانک چگونه نقد خواهد شد؟ سهام پالایش یکم با نماد "پالایش" روی تابلوی بورس قرار خواهد گرفت و همانطور که گفته شد نهایتا تا 2 ماه بعد قابل معامله در بورس خواهد بود. افرادی که با کدملی و از طریق بانک سهام را خریداری کرده اند از زمان خرید فرصت داردند تا برای دریافت کدبورسی از طریق سامانه سجام اقدام به ثبت نام و احراز هویت حضوری یا مجازی نمایند و بعد از آنکه کد بورسی را دریافت کردند بعد از بازگشایی نماد به خرید و فروش آن مبادرت کنند. آیا پالایش یکم بازدهی مناسبی خواهد داشت؟ با توجه به این که دولت سهام را با 20 درصد تخفیف عرضه می‌کند خریدار در همان ابتدا 20 درصد سود به دست می‌آورد. از طرفی طبق تجربه قبلی دارایکم تا قبل از اصلاح اخیر بازار بیش از 150 درصد سود کرده بود و بعد از اصلاح بی سابقه اخیر نیز همچنان بیش از 90 درصد سود نصیب سهامدار خود کرده است و از آنجایی که دولت قصد دارد در بخش سوم یا به اصطلاح داراسوم سهام شرکت‌های خودرویی خود را با ارقامی بالاتر عرضه کند و نیاز به جلب اعتماد بیشتر مردم دارد و از طرفی شرکت‌های پالایشی پالایش یکم شرکت‌های سودده و موفقی به شمار می‌روند به نظر می‌رسد پالایش یکم سهمی ارزنده بوده و می‌تواند سود قابل ملاحظه‌ای در کوتاه مدت به خریدار بدهد. فرهاد دژپسند؛ وزیر امور اقتصاد و دارایی شب گذشته در برنامه تیتر امشب با تاکید بر اینکه بازار سرمایه جایگاه بهتری درآینده پیدا خواهد کرد گفت: فردا پذیره نویسی پالایش یکم آغاز می‌شود، از مردم عزیز دعوت می‌کنیم از این فرصت که با هدف توزیع بهینه ثروت بین آحاد مردم صورت می‌گیرد به خوبی استفاده کنند. ارزش مجموع سهامی که دولت در پالایش یکم قصد دارد عرضه کند به بیش از 70 هزار میلیارد تومان می‌رسد، اما بعضی کارشناسان معتقدند با توجه به اصلاح اخیر بازار به نظر می‌رسد دولت نتواند مقدار قابل توجهی از پالایش یکم را به فروش برساند. احمد پویان‌فر؛ عضو هیات مدیره شرکت فرابورس در خصوص عرضه پالایشی یکم گفت: با وضعیتی که اکنون بازار دارد در خوشبینانه‌ترین حالت شاید استقبال از دارا دوم 20 تا 30 درصد باشد. وی افزود: عرضه دارا دوم اتفاق مثبتی است و اثر مثبتی هم بر بازار می‌گذارد، اما مشکل این است که با توجه به اتفاقی که در بازار افتاده آنطور که باید استقبال خوبی از این عرضه نخواهد شد. احسان رضاپور؛ تحلیلگر بازار سرمایه در این رابطه گفت: با توجه به رشد قابل توجهی که بازار داشت به ویژه صنعت پالایشگاهی و همچنین تخفیف‌هایی که قرار است بر دارادوم اعمال شود به نظر می‌رسد این صندوق قیمت جذاب‌تری در مقایسه با قیمتی که اگر ماه پیش عرضه می‌شد، داشته باشد. البته کاهش اطمینان ناشی از افت اخیر شاخص که اکنون بر فضای بازار حاکم شده، حتما روی ذهن بخشی از فعالان بازار اثر خواهد گذاشت و شاید عده‌ای که قبلا قصد خرید و سرمایه‌گذاری داشتند، منصرف شده باشند. دارادوم اصطلاحی که به اشتباه برای پالایشی‌ها باب شد گفتنی است نماد " دارا " متعلق به صندوق تشکیل شده ی سهام مربوط به شرکت های وزارت امور اقتصاد و دارایی یعنی شرکت‌های بانکی و بیمه‌ای است اما از آنجا که در اولین عرضه صندوق‌های واسطه گری مالی دولت این سهام ارائه شد صندوق دوم دولت که متعلق به سهام شرکت‌های پالایشی است به اشتباه یا به اصطلاح "دارا دوم" نام گرفت اما طبق اطلاعات بدست آمده آنچه که به واقع نام دارادوم به خود می‌گیرد سری دوم عرضه سهام شرکت‌های بانکی و بیمه‌ای ذیل وزارت دارایی است که ممکن است در آینده‌ای نزدیک در بورس برای فروش به مردم عرضه شود.