جنجال "مالیات خروج"

فرارو - "مالیات خروج"، ماجرای جدیدی است که در افکار عمومی بحث برانگیز شده است. روز گذشته نمایندگان مجلس شورای اسلامی سازمان مالیاتی را مکلف کردند بابت خروج هر مسافر ایرانی به جز در موارد استثنای ذکر شده از مرز‌های هوایی، دریایی و زمینی وجوهی را به عنوان مالیات از مسافران دریافت و به حساب درآمد عمومی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز نماید. به گزارش فرارو، کاربران شبکه‌های اجتماعی از روز گذشته تصور می‌کنند که مصوبه جدید جدای از "عوارض خروج" است که هر ساله در لایحه بودجه از سوی دولت تعیین می‌شود و به تصویب مجلس می‌رسد. اما ظاهرا این تصور درست نیست و مصوبه نمایندگان مجلس در واقع همان "عوارض خروج" است که به "مالیات خروج" تبدیل شده است. یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفت که مصوبه جدید مجلس برای اخذ مالیات خروج از کشور مالیات جدیدی نیست و همان عوارض خروجی است. سید فرید موسوی در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «مالیات خروج از کشور پایه جدید مالیاتی نیست، همان عوارض خروجی است که قبلا تعریف شده. چون عوارض باید به شهرداری‌ها پرداخت شود، صرفا نام آن به مالیات تغییر کرد تا منابع به خزانه کشور واریز شود. همچنین برخی معافیت‌های ضروری که در قوانین به صورت پراکنده تعریف شده، در این قانون مجتمع شد.» الیاس حضرتی، رئیس کمسیون اقتصادی مجلس با تکذیب پرداختی اضافی توسط مسافران گفت: «در بررسی مالیات بر ارزش افزوده، بخشی در خصوص مالیات خروج از کشور تصویب شد که در این بین، اتفاق جدیدی نیفتاد.» او افزود: "در واقع قرار است مسافران همان مالیات خروج از کشور را پرداخت کنند که البته در بحث بودجه، سال به سال به رقم پرداختی اضافه می‌شود." عجیب آن است که معاون گردشگری در واکنش به مصوبه مجلس درباره مالیات خروج از کشور، گفت: "از وجود این لایحه اطلاع نداشتیم و غافلگیر شدیم." ولی تیموری گفت: «نگاه ما به گردشگری خروجی کاملا متفاوت است، بار‌ها گفته‌ایم گردشگری خروجی و ورودی روند تعاملی دارد. اگر بیشترین سفر‌ها از ایران به پنج، شش کشور انجام می‌شود، همان کشور‌ها بیشترین گردشگر را به ایران می‌فرستند، بنابراین وقتی تعداد گردشگران خروجی را کم می‌کنیم نمی‌توان انتظار داشته باشیم از آن طرف تعداد گردشگران خارجی بیشتر شود. این روند دو سویه است و این اقدامات ما را از حالت متوازن خارج می‌کند.» او تاکید کرد انتظار داشتیم که نمایندگان مجلس شرایط را درک کنند و این ماده را تصویب نمی‌کردند. به نظر می‌رسد وزارت میراث فرهنگی و گردشگری نیز هنوز از ابعاد این مصوبه اطلاعی ندارد، که در نوع خود عجیب و قابل تامل است. بیشتر بخوانید: مالیات خروج از کشور تصویب شد؛ کدام دسته از مسافران معاف شدند؟  *س_مالیات خروج یا پول زور!_س* اما در شبکه‌های اجتماعی غوغایی به شد و بسیاری از کاربران نسبت به این مصوبه واکنش منفی نشان دادند. تصور برخی کاربران این بود که مالیات خروج با عوارض خروج متفاوت است. با وجود اینکه اعلام شد که این دو باهم تفاوتی ندارند، اما همچنان انتقاد‌ها ادامه یافت. علی مجتهد زاده وکیل دادگستری در اینباره توئیت کرد "یادش به خیر در سریال شب‌های برره اصطلاحی به کار برده می‌شد به نام پول زور امروز با شنیدن تصویب مالیات سفر دقیقا معنیش رو متوجه شدیم." کاربر دیگری از زاویه متفاوتی به مسئله نگاه کرده و نوشته است: «عنوان عوارض سفر به مالیات سفر تغییر کرده و هیچ رقم جدیدی از مردم دریافت نخواهد شد، اما انقدر با مردم به دور از صداقت رفتار کرده ایم که توضیحات هیچ مسوولی را نمی‌شنوند. مهمترین سرمایه نظام، اعتماد مردم ایران بود که روز به روز بیشتر از آن خرج کرده و چیزی به ته کشیدنش نمانده!» عده‌ای هم از مالیات‌های بی حساب و کتابی که برای مردم بسته می‌شود انتقاد کرده اند. این دسته معتقدند که مالیات به سفر در واقع راهی برای افزایش درآمد دولت و کاهش کسری بودجه است. داوود سوری اقتصاددان در این باره در توئیتر خود نوشته است: «فعلا بدون اینکه بدانند مالیات چه هست و چه کاربردی در اقتصاد دارد، فقط به فکر کسب درآمد هستند تا دمی بیش نیز به عافیت بگذرانند، این نیز ماندگار نیست. به زودی واژه و مفهوم مالیات را نیز به سیاق گذشته مفتضح می‌کنند. دریغ از ذره‌ای آینده نگری! هر چه میگن نره هی میگه بدوشش!» برخی هم از این گلایه می‌کنند که چرا از نهاد‌های بزرگ مالیات دریافت نمی‌شود، ولی هرروز از جیب مردم مالیات جدید گرفته می‌شود. رضا کاشف فعال اقتصادی معتقد است: «با گرفتن مالیات‌های خرد نشان دادند همه کار می‌کنند تا نهادها، بنیاد‌ها و افراد خاص همچنان از معافیت مالیاتی کلان بهره‌مند بشوند...» در سال‌های گذشته عوارض خروج از کشور برای سفر‌های غیرزیارتی به شدت افزایش یافته است. در سال 96 عوارض مسافرت هوایی به خارج 75 هزار تومان بود و در سال بعد به 220 هزار تومان و به صورت پلکانی برای سفر سوم تا 440 هزار تومان افزایش یافت. این میزان عوارض در سال جاری نیز به همین گونه دریافت شده است. عوارض خروج سال گذشته پس از ارجاع لایحه بودجه به مجلس جنجال زیادی به پا کرد. در لایحه بودجه سال آینده عوارض خروج برای بار اول 264 هزار تومان، برای بار دوم 396 هزار تومان و برای مرتبه سوم و بعد از آن 528 هزار تومان تعیین شده است. *س_چه کسانی از پرداخت مالیات سفر معاف‌اند؟_س* براساس مصوبه مجلس برخی گروه‌ها از پرداخت مالیات خروج معاف شده اند. از جمله بیمارانی که با مجوز شورای پزشکی برای درمان به خارج می‌روند، مرزنشینان و دارندگان پروانه گذر مرزی، مجروحان جنگی، دارندگان گذرنامه‌های سیاسی و خدمت، خدمه وسایل نقلیه عمومی زمینی و دریایی و خطوط هوایی، دانشجویان مشغول تحصیل در خارج از کشور. زائرانی که در ایام اربعین به عراق می‌روند و افرادی که کارنامه شغلی از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دارند دو گروه دیگری هستند که از پرداخت مالیات مسافرت به خارج معاف شده‌اند. بر پایه تبصره 3 این ماده نیروی انتظامی موظف است به روشی که سازمان امور مالیاتی تعیین می‌کند پرداخت مالیات خروج از کشور مسافران ایرانی را کنترل کند و جلوی خروج مسافرانی که مالیات نپرداخته‌اند را بگیرد. در لایحه مالیات بر ارزش افزوده میزان مالیاتی که شهروندان در سفر به خارج باید پرداخت کنند مشخص نشده و قرار است مبلغ آن در بودجه هر سال مشخص شود. نمایندگان مجلس می‌گویند این اقدامبه ایجاد "عدالت مالیاتی" کمک می‌کند.