حجم معاملات روزانه بورس بیش از 15 هزار میلیارد تومان / بازار بدون نظارت تبدیل به تهدید جدی برای منافع ملی می‌شود / ورود کمیسیون اقتصادی مجلس برای مدیریت تهدیدات

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ محمدرضا پورابراهیمی در حاشیه مراسم تقدیر از نمایندگان مجلس که به همت سازمان بسیج مستضعفین و با حضور در سازمان بسیج رسانه، با اشاره به وضعیت کنونی اقتصادی کشور اظهار کرد: فرصت‌های بسیار خوبی برای اقتصاد کشور فراهم شده است، با حجم بسیار بالای نقدینگی که در اقتصاد کشور داریم و در شرایطی که رکود اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا تمام جهان را درگیر خود کرده موضوع جذب نقدینگی ضرورتش نسبت به گذشته بیشتر نمایان شده است.

وی با بیان اینکه برآورد این است که روزانه بیش از یک هزار و 400 میلیارد تومان به نقدینگی کشور اضافه می‌شود، ادامه داد: بر اساس اطلاعات ماه‌های گذشته روزانه حدود یک هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار سرمایه ایران وارد شده است که حتما باید برای آن برنامه‌ای جامع داشت.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بیان کرد: با توجه به اقبال عمومی مردم برای ورود به این حوزه و خرید سهام شرکت‌ها و انواع اوراق بهادار باید هدایت درستی نسبت به این موضوع داشته باشیم و برای جذب نقدینگی سرگردان که اگر به هر بازاری ورود پیدا کند آن بازار را دچار چالش اساسی خواهد کرد برنامه جامع و مفصلی داشته باشیم. شاهد آن هم اتفاقاتی بود که در سالیان گذشته در بخش طلا، ارز و مسکن صورت گرفت.

وی با بیان اینکه با توجه به نقدینگی جامعه و از طرفی امکان جذب آن دو حالت متصور است، خاطرنشان کرد: اول اینکه طرح‌های سرمایه‌گذاری جدید که کشور نیاز دارد از طریق تشکیل شرکت‌ها یا تأسیس صندوق پروژه در بازار اولیه که به راحتی در این بازار امکان تأمین مالی وجود دارد.

پورابراهیمی ادامه داد: در حالت بعدی، عرضه سهام شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی که کاهش تصدی‌گری دولت و شبه دولت در اقتصاد را رقم می‌زند حتی در این راه دولت می‌تواند با کسب مجوزهای لازم شرکت‌های بسیار بزرگ دولتی در حوزه‌های مختلف مانند نفت، نیرو و راه‌سازی و حمل و نقل را در بورس پذیرش کرده و به مردم واگذار کند، البته حجم عظیمی از مالکیت شرکت‌های بزرگ اقتصادی مربوط به بانک‌هاست. هلدینگ‌های مهم اقتصادی همانند غدیر، امید، گروه توسعه ملی مکلفند که سهام خود را در شرکت‌های بزرگ اقتصادی واگذار کنند که اجرای این تکلیف قانونی نیز بسیار مهم است، بنابراین مجموع این دو عامل یعنی تشکیل شرکت‌های جدید و کاهش سهم دولت در اقتصاد روی سکه نقاط قوت شرایط کنونی بازار سرمایه است.

وی اظهار کرد: روی دیگر سکه تهدیدات جدی که در نظام اقتصادی ما شاهد آن هستیم و آن تهدید اساسی این است که اگر روند نظارت بر معاملات بازار سرمایه و روند نظارت بر فرآیند تغییرات قیمت انواع اوراق بهادار در این بازار بر اساس یک مکانیسم علمی و تخصصی مبتنی بر یک نگاه حرفه‌ای شکل نگیرد تبعات منفی ناشی از احتمال سقوط بازار طبیعتا تمام زحمات را در بحث جذب سرمایه با مشکل روبه‌رو خواهد کرد و سازمان بورس و اوراق بهادار باید بر اساس وظایفی که در قانون برعهده دارد وظایف نظارتی خود را با جدیت پیگیری و از نقش نظارتی خود غافل نشود.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: دلیل آن هم این است افرادی که امروز وارد بازار سرمایه می‌شوند افراد جدیدالورود هستند و این افراد نیازمند این هستند که بتوانند از تجربه بازار سرمایه به‌واسطه روندی که در طی سال‌های گذشته در داخل کشور یا خارج از کشور در بازارهای مشابه داشتند اطلاع داشته باشند و تصورشان این نباشد که اگر در حوزه اوراق بهادار به‌ویژه در سهام شرکت‌ها می‌توانند ورود می‌کنند حتما این موضوع منجر به سودآوری می‌شود.

وی با بیان اینکه خرید سهام شرکت‌ها می‌تواند در آینده هم‌زمان با افزایش قیمت با کاهش قیمت هم روبه‌رو باشد و اگر کسی بخواهد در این فضا کار تخصصی بکند باید آشنا به کار باشد، تصریح کرد: نگرانی ما از این وضعیت این است که حجم عظیمی از منابع که امروز به سمت بازار سرمایه هدایت می‌شود و آن هم برای مردم عادی که بعضا با فروش طلا و خودرو و منزل خودشان آن پول را وارد بازار سرمایه می‌کنند به نحوی که حجم معاملات روزانه بیش از 15هزار میلیارد تومان شده و اگر این روند ادامه پیدا کند و برای وضعیت موجود کنونی بازار سرمایه کشور برنامه مشخصی نداشته باشیم طبیعتا این فرصت بسیار طلایی برای نظام جمهوری اسلامی ایران که فرصت جذب منابع برای تولید مؤثر از طریق مکانیسم بازار سرمایه است به یک تهدید جدی برای منافع ملی تبدیل خواهد شد.

کارشناس مسائل اقتصادی خاطرنشان کرد: آمار سهام شرکت‌ها چه در بورس و چه شرکت‌های فرابورس نشان‌دهنده این است که حدود 40 درصد شرکت‌های بزرگ و اصلی ریسک سرمایه‌گذاری کمی دارند و برای بعضی از آنها امکان افزایش قیمت و رشد هم حتی وجود دارد.

وی با بیان اینکه نسبت قیمت این شرکت‌ها به درآمدشان یا شاخص P به E آنها کمترین است، گفت: این شرکت‌ها از نظر ارزش بازار بزرگ‌ترین ارزش را دارا هستند که اطلاعات آنها در سایت بورس مشخص است، خرید سهام این شرکت‌ها ریسک و خطر کمتری دارد علاوه بر ان که حاشیه سود مناسبی نیز دارند.

پورابراهیمی گفت: حدود 20 درصد شرکت‌ها متوسط هستند که نه ریسک زیادی دارند و نه جای رشد زیادی دارند، این شرکت‌ها از نظر ارزش شرکت‌های بعدی را تشکیل می‌دهند.

وی با بیان اینکه در دسته سوم شرکت‌ها که حدود 40 درصد شرکت‌های بورس و فرابورس را تشکیل می‌دهند با توجه به بررسی‌های انجام‌شده هیچ ارتباط منطقی بین قیمت سهم و سودآوری وجود ندارد، اظهار کرد: به عنوان مثال هر روز به ارزش سهم شرکتی کهNAV آن منفی است (شرکتی که ارزش تعهداتش بیشتر از ارزش دارایی‌هایش است) اضافه می‌شود و یا شرکتی که غیرفعال است و سودآوری ندارد و زیانده است نیز جزء این دسته است و یا با سودآوری کم و قیمت‌های بسیار بالا در جریان معاملات وجود دارد.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس بیان کرد: این امر علامت جدی است و اگر سریعا در بازار سرمایه برای آنها تصمیمی گرفته نشود نگرانی برای این دسته از ارزش سهام شرکت‌ها در روزها و هفته‌های آینده زیاد خواهد بود و سقوط آنها خارج از تصور نیست. درست است که این دسته از سهام حدود 40 درصد هستند اما وقتی بازار رو به کاهش حرکت کند تمام بازار را دچار تلاطم و چالش خواهد کرد و حتی شرکت‌هایی که انتظار می‌رود روند روبه رشد داشته باشند را نیز به دلیل جو روانی بازار دچار چالش و تلاطم خواهد کرد.

وی ادامه داد: این تجربه را بازارهای بورس کل دنیا به ما نشان داده است. ما شاخصی داریم تحت عنوان قیمت به درآمد (P/E) که شاخص قیمت به درآمد هرچه بیشتر باشد ریسک سرمایه‌گذاری در آن سهم افزایش پیدا می‌کند. پر ریسک ترین سهام شرکت‌های ما در چند سال گذشته P/E آنها معمولا حدود 10 بوده است و میانگین بازار حدود 6 بوده است ولی در حال حاضر در بورس P/E هایی داریم که هیچ مبنای علمی و تخصصی ندارد و ارقامی دو و سه‌رقمی را برای آنها مشاهده می‌کنیم و همچنین میانگین P/E بازار هم حدود 20 است.

پورابراهیمی تصریح کرد: اتفاقی که باید بیفتد این است که مردم سریعا از این اطلاعات برخوردار شوند و متناسب با روند واقعی بازار به آن ورود پیدا کنند. قاعده کلی به ما می‌گوید که ممکن نیست اتفاق و عملیاتی که منجر به سودآوری یا ارزش‌افزوده در یک بنگاه می‌شود وجود نداشته باشد ولی قیمت سهام هر روز افزایش یابد. باید همواره یک رابطه منطقی بین قیمت هر سهم با دارایی‌ها و بدهی‌های آن و یا میزان سودآوری و قیمت جایگزینی برقرار باشد. مگر می‌شود شرکتی را داشته باشیم که قیمت جایگزینی آن 25 درصد قیمت معاملاتی باشد؟ این وضعیت آغاز خطرات جدی برای آینده بازار است.

وی خاطرنشان کرد: دو روش مهم تحلیل در بازار سرمایه داریم که اولی روش بنیادی و دومی روش تکنیکی است و توصیه ما به تمام سهامداران تازه وارد این است که یا به صورت غیرمستقیم از طریق شرکت‌های سرمایه‌گذاری و نیز صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد بازار شوند و یا اینکه با اتکا به تحلیل‌های بنیادی سهام سرمایه‌گذاری کنند.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: روش تحلیل بنیادی این است که پولی که بابت یک سهم می‌دهیم واقعا بررسی شود که حتما قیمت این سهم می‌ارزد یا نه و فقط به واسطه اینکه سهمی دارد رشد می‌کند آن سهم را خریداری نکنند. متوسط نرخ بازده بورس در دنیا حداکثر تا سه برابر نرخ بازده بدون ریسک است و اگر در بازاری شما دیدید که نرخ بازده به طور فزاینده‌ای در حال بالا رفتن است در حالی که نرخ سرمایه‌گذاری بدون ریسک (نرخ سود سپرده‌ها) ثابت است و حتی کاهش می‌یابد، این بازار حتما با ریسک‌های زیادی روبه‌رو است.

وی اظهار کرد: در حال حاضر بهترین زمان است که دولت تمام مابقی سهام‌های خود را در شرکت‌های پذیرفته شده عرضه کرده و امکان اداره آن را به خود مردم بدهد و یا بیاید مجموعه جدیدی در بازار اولیه شکل بدهد با پروژه‌های جدید و کسب منابع از بازار جدید داشته باشد. در حالت دیگر می‌تواند پروژه‌های قبلی را مانند طرح‌های پارس جنوبی در قالب شرکت یا صندوق پروژه پذیرش کرده و سهام آنها را بفروشد و این بزرگ‌ترین فرصت در کنار تهدیدات جدی بازار سرمایه است.

پورابراهیمی بیان کرد: از دیگر اتفاقات بدی که در سال‌های گذشته افتاد این بود اعلام پیش‌بینی سود شرکت‌ها (EPS) از سامانه کدال سازمان بورس حذف شد و پیشنهاد می‌کنم مدیران ارشد بازار سرمایه در این خصوص تصمیم عاجلی گرفته تا مردم با اطلاعات دقیق‌تری که از وضعیت سودآوری شرکت‌ها دریافت می‌کنند اقدام به سرمایه‌گذاری کنند.

رئیس سابق کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح در پایان متذکر شد: اگر دولت سریعا تشکیل یک کارگروه تخصصی برای مدیریت تهدیدات مرتبط با بازار سرمایه از طریق شورای عالی بورس را در دستور کار قرار ندهد و ظرف چند روز آینده کمیسیون اقتصادی مجلس حتما اقدامات خود را عملیاتی خواهد کرد.

انتهای پیام /