حذف و اضافه در بازار دلار / درهم، بازار ارز را هیجانی کرد
اقتصادنیوز: در این گزارش به اتفاقات رخ داده در بازار ارز در طول نیمه اول اسفند 1401 پرداخته ایم.
به گزارش اقتصادنیوز، به دنبال نوسانات افزایشی نرخ دلار، محمد رضا فرزین رئیس کل بانک مرکزی در روزهای ابتدایی اسفند ماه تصمیم خود برای کنترل نرخ ارز و شفاف سازی معاملات دلار را اجرایی کرد و تغییر و تحولاتی در بازار دلار اتفاق افتاد.
شورای پول و اعتبار که در تاریخ 11 بهمن ماه 1401، تاسیس و راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا را به تصویب کرده بود در اولین روز اسفند اعلام کرد که مرکز مبادله ارز و طلا از 2 اسفند رسما کار خود را آغاز خواهد کرد.
کپی برداری فرزین از سیاست ارزی روسیه
آن طور که در رسانه ها آمده بود قرار است در این مرکز صادرکنندگان بزرگ، ارزهایشان را وارد کنند و آن را به قیمتی بالاتر از نرخ ارز نیمایی و متعادل‌تر از نرخ‌های بازار آزاد به افراد متقاضی بفرشند.
در واقع بانک مرکزی در بسته جدید ارزی خود (مرکز مبادله ارز و طلا) از تجربه روسیه که در بازگرداندن ارزش روبل استفاده کرده است، استفاده می کند.
بوسه خداحافظی دلار و یورو در بازار متشکل
همزمان با ورود دلار مبادله ای، دلار و یورو در سایت بازار متشکل بوسه خداحافظی را زدند و به یکباره حذف شدند.
ارز سهمیه حذف شد
البته در همان روز روزنامه کیهان خبر داد که ارز سهمیه‌ای 5 هزار یورویی هم در بسته جدید ارزی دولت حذف شده است.
حذف و اضافه فرزین در بازار دلار
در واقع حذف و اضافه فرزین از هفته اول بهمن شروع شد. بانک مرکزی در 5 بهمن 1401 پس از تقریباً هفت ماه ارز توافقی را حذف کرد تا خریداران بتوانند بدون هیچ صف و نوبتی با مراجعه به صرافی‌های مجاز تا سقف پنج هزار یورو و معادل آن ارز دریافت کنند. فرزین با این کار می خواست صف‌کشی مردم مقابل صرافی‌هارا جمع کند و سرو سامانی به بازار ارز دهد.
دلار سهمیه ای قیمت پایین تری از بازار آزاد دارد و همین امر موجب داغ شدن بازار خرید و فروش ارز سهیمه ای شده بود و سود زیاد به جیب دلالان ارزی می رفت.
فرزین در توئیتی اعلام کرده بود «کلیه نیازهای واقعی کشور در مرکز مبادله ارزی تامین خواهد شد. با تشکیل مرکز مبادله ارزی کشور، نرخ ارز با توجه به منابع، مصارف ارزی و عوامل بنیادین کشف خواهد شد.»موافقان و مخالفان مرکز مبادله
موافقان‌مرکز مبادله معتقد بودند این طرح می تواند مزایای گوناگونی از جمله کوتاه شدن دست دلالان و سفته بازان، شناسایی میزان تقاضای مصرفی - خدماتی و تقاضای پنهان، کشف قیمت بر اساس عرضه و تقاضا، از بین رفتن صف در صرافی ها، حذف رانت، کاهش التهابات بازار ارز و... داشته باشد.
از سوی دیگر مخالفان می گفتند مرکز مبادله به تنهایی نمی تواند موجب تغییر پوزیشن بازیگران ارزی شده و دلار را به طور قابل توجهی کاهش دهد. این دسته از فعالان باور دارند دولت باید چشم اندازهای بلند مدت را تغییر دهد و با به کار گیری اقداماتی از جمله مجموعه ای از سیاست های داخلی و بین المللی (اقتصادی و سیاسی) جهت انتظارات را کنترل کند.
تالار حواله ارزی
مرکز مبادله ارز و طلای ایران در قالب دو تالار مجزای تالار حواله ارزی و تالار ارز خدماتی فعالیت می‌کند و منابع لازم ارزی تالار حواله از محل صادرات شرکت‌های صنایع پتروشیمی، مس، معادن، فولاد، پالایش نفت، قیر تامین می‌شود و ارز حاصل از صادرات سایر صادرکنندگان در تالار حواله ارزی مرکز مبادله ارز و طلای ایران تامین و جهت فروش به واردکنندگان عرضه می‌شود. البته ارز موردنیاز شرکت‌های دارویی، تجهیزات پزشکی و کالاهای اساسی همچنان با نرخ 28500 تومان در سامانه نیما تأمین می‌شود.
تعیین قیمت ارز در مرکز مبادله ارز
آن طور که در خبرها آمده بانک مرکزی، اطلاعات و جزئیات صادرات و صادرکنندگان را در اختیار دارد و از این طریق صادرکنندگان را موظف کرده است که تمامی ارزهایشان را به جز مواردی که مشخص کرده است، وارد کشور و این مرکز کنند و به دیگران بفروشند.
68 نیاز خدماتی در مرکز مبادله
بانک مرکزی اعلام کرده است که 68 نیاز خدماتی مانند ارز درمانی، ارز دانشجویی، ارز ماموریت، ارز مسافرتی، ارز شرکت‌های هواپیمایی داخلی، ارز شرکت‌های ترانزیت زمینی و دریایی و سایر موارد ارزی شناسایی شده است که در این مرکز می‌توان تحت این عناوین ارز دریافت کرد.
دلار توافقی برگشت
در 6 اسفند با گذشت یک ماه از توقف خرید و فروش توافقی ارز در صرافی‌ها و بحرانی‌تر شدن وضعیت بازار ارز، طبق تصمیم بانک مرکزی خریدوفروش ارز توافقی از سر گرفته شد. همچنین دلار سهمیه ای در روز مذکور دوباره به مدار برگشت.
افزایش جنون آمیز نرخ دلار
با تمام این اقدامات نهاد مرکز ی بازارساز، برخی از معامله گران در هفتمین روز ماه جاری مدعی بودند که نرخ دلار به شکل جنون آمیزی به سمت سقف حرکت کرد و به سمت مرزهای روانی و تاریخی قدم برداشته بود.
درهم، بازار دلار را هیجانی کرد
یکی از دلایل صعودی شدن دار نرخ حواله درهم بود. قیمت درهم در روز های یاد شده با کانال شکنی های پی دی پی سطح انتظارات برای نرخ دلار را صعودی کرده بود و بازار تحت هیجان پیش می رفت. چارت ها سیگنال نخرید صادر می گردند با این حال گوش بازار بدهکار نبود و تقاضا برای اسکناس آمریکایی در تهران بالا رفته بود. البته دلار مدت زمان زیادی در سقف نماند و به تدریج به سمت پایین آمد.
گروسی، نرخ دلار را پایین آورد
در روز های پایانی هفته قبل خبر آمد «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در پاسخ به دعوت «محمد اسلامی» معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران بعداز ظهر جمعه 12 اسفندماه به تهران سفر می‌کند.
اخبار مثبت منتشر شده بعد از مذاکرات رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و طرف های ایرانی باعث شد بازیگران ارزی تهران تصور کنند قفل مذاکرات هسته ای در حال شکسته شدن است.
برخی از تحلیلگران سیاسی اعتقاد دارند که پیام مثبت سفر گروسی به تهران پیامی برای گره گشایی از برجام و از سرگیری مذاکرات احیای توافق هسته ای است و احتمال اینکه این مذاکرات پس از حل و فصل اختلافات میان ایران و آژانس از سر گرفته شود، زیاد است.
همین امر باعث شد فشار فروش در بازار زیاد شود و اسکناس آمریکایی به طور معناداری ریزش را تجربه کند.همچنین بخوانید
