حسرتی که تا ابد روی دل آبی‌ها می‌ماند / ستاره سوم استقلال در استخر آزادی غرق شد!

به گزارش "ورزش سه"، روز دوشنبه دو تیم سپاهان ایران و الاتحاد عربستان در شهر مکه در هفته پایانی مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا به مصاف یکدیگر رفتند که در نهایت، سپاهان ایران علی رغم نمایش بهتر نسبت به حریف خود، تن به شکست 2 بر 1 داد و با کسب 10 امتیاز و عنوان دومی گروه توانست بعنوان تنها نماینده ایرانی به مرحله یک چهارم نهایی غرب آسیا صعود نماید.

در این روزها که تمامی اخبار فوتبال ما به لیگ قهرمانان آسیا و نمایندگان ایران، پرسپولیس، سپاهان و نساجی اختصاص دارد نباید غافل شد که استقلال بعنوان قهرمان بی شکست دو فصل گذشته کاملا حق و شایستگی حضور در لیگ قهرمانان 2024-2023 را داشت اما بواسطه بی کفایتی مدیران وقت خود، نتوانست مجوز حضور در ایران رقابت ها را بگیرد. استقلال که پرافتخارترین تیم ایرانی بازی های باشگاهی در سطح آسیاست، اگر اسیر کارنابلدی مدیران خود نمی شد، بجای سپاهان بصورت مستقیم به مسابقات امسال راه می یافت و در گروه الاتحاد قرار می گرفت و آن وقت هواداران فوتبال شاهد یکی از کلاسیک ترین بازی های تاریخ جام باشگاه های آسیا بودند، بازی بین استقلال و الاتحاد.

وقتی نام این دو تیم کنار هم قرار می گیرد بخش آبی هواداران فوتبال ایران ناخودآگاه ذهنشان به 22 سال قبل، به جدال تماشایی و دراماتیک استقلال و الاتحاد در بازی برگشت مرحله یک هشتم نهایی جام باشگاه های آسیا در فصل 2002-2001 پرتاب می شود. جایی که استقلالی ها در واپسین ثانیه های بازی با ضربه سر تماشایی علیرضا واحدی نیکبخت، ستاره آن روزهای خود توانستند الاتحاد قدرتمند را از پیش روی بردارند و به جمع 4 تیم برتر غرب آسیا صعود کنند. در این مقاله قصد داریم به طور ویژه اتفاقات و لحظات حساس آن بازی را مورد بررسی قرار دهیم اما شاید خالی از لطف نباشد که شرایط قبل از مسابقه استقلال با الاتحاد و همچنین نتایج استقلال در ادامه آن فصل مسابقات جام باشگاه های آسیا نیز بررسی شوند.

* مرحله اول جام باشگاه های آسیا، استراحت مطلق برای دو غول آسیایی در آخرین فصل فرمت قبلی لیگ قهرمانان آسیا (فصل 2002-2001)، 14 تیم از غرب و 14 تیم از شرق در این رقابت ها شرکت کردند و در مرحله اول، طبق قرعه کشی استقلال و الاتحاد قرار بود به ترتیب با الحکمه لبنان و الاهلی اردن بازی کنند اما انصراف رقبای این دو تیم از حضور در مسابقات باعث شد تا آبی های ایران و مشکی طلایی پوشان جده بدون انجام بازی راهی مرحله دوم و بعدی رقابت ها شوند.

در مرحله دوم یا همان مرحله یک چهارم نهایی غرب آسیا، استقلال بایستی در یک مصاف رفت و برگشت به رقابت با الاتحاد عربستان می پرداخت که این بازی اولین مصاف تیم های ایرانی با عربستانی بعد از ناکامی تلخ ایران در راهیابی به جام جهانی 2002 و صدرنشینی عربستان در گروه مقدماتی جام جهانی که ایران هم در آن حضور داشت، به حساب می آمد و به همین دلیل، دیدار بین الاتحاد عربستان و استقلال ایران بعنوان نماینده های این دو کشور باحساسیت بالا پیگیری می شد. همچنین باتوجه به قدرت آن روزهای هردو تیم، این دیدار به نوعی فینال زودهنگام رقابت های جام باشگاه های آسیا نیز تلقی می گردید.

* زعیم آسیا وارد می شود الاتحاد درحالی پا به مصاف با استقلال می گذاشت که آنها سه سال قبل توانسته بودند در فصل 1999-1998 قهرمان جام در جام آسیا شوند، البته گفتنی است که اوج افتخارات الاتحاد به ادامه دهه اول قرن بیست و یکم میلادی مربوط می شود، جایی که آنها دوبار پشت سرهم در سال های 2004 و 2005 توانستند عنوان قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا را تصاحب نمایند.

در طرف دیگر این مسابقه، استقلال قرار داشت که در آن زمان، عنوان زعیم آسیا را یدک می کشید و با دو عنوان قهرمانی، دو نایب قهرمانی و یک عنوان سومی و یک مقام چهارمی پرافتخارترین تیم قاره کهن بود و هیچ تیمی در شرق و غرب آسیا به اندازه استقلال در سطح قاره افتخار آفرینی نکرده بود.

* نبرد انتقامی شاگردان پورحیدری استقلالی ها درحالی در روز 30 آذر سال 1380 در ورزشگاه امیرعبدالله فیصل جده پا به میدان نبرد درمقابل طلایی مشکی پوشان این شهر می گذاشتند که دقیقا دوسال قبل (فصل 2000-1999) توسط این تیم از رقابت های جام در جام آسیا حذف شدند و این فرصتی بود تا شاگردان منصور پورحیدری انتقام حذف تلخ دو سال پیش خود را از الاتحاد بگیرند.

* شکست استقلال از الاتحاد: نیکبخت هم به الاتحاد گل زد هم به استقلال باتوجه به اهمیت قانون گل زده درخانه حریف، استقلال از همان ابتدا سرپا حمله بود و سرانجام تلاش های استقلالی ها نتیجه داد و در دقیقه 16 این بازی، روی ارسال تماشایی سیروس دین محمدی از نقطه کرنر و ضربه پای علیرضا واحدی نیکبخت توانستند دروازه الاتحاد را باز نمایند.

اما عجیب ترین صحنه در دقیقه 34 بازی روی توپ دفع شده توسط طباطبایی، نیکبخت دروازه استقلال را بازی می کند تا او زننده اولین گل الاتحاد نیز لقب بگیرد.

تنها یک دقیقه بعد بود که روی ضربه تماشایی محمد نور بازیکن الاتحاد از فاصله 35 متری دروازه هادی طباطبایی برای دومین بار گشوده شد تا الاتحادی ها بتوانند در عرض دو دقیقه مقابل استقلال کامبک بزنند.

در ادامه نیمه اول استقلالی ها در دقیقه 44 با گلزنی کاپیتان محمود فکری بازی را به تساوی رساندند تا اینکه در دقیقه 72 بازی الاتحاد گل سوم را به ثمر رساند و درنهایت، بازی رفت را با نتیجه 3 بر 2 و در زمین خودی با پیروزی به اتمام رساندند.

* شیرین ترین پیروزی استقلال در ورزشگاه آزادی دو هفته گذشت و سرانجام روز 14 دی 1380 فرا رسید و دیدار دو تیم استقلال و الاتحاد در ورزشگاه آزادی با سوت محمد نوردین داور عراقی مسابقه آغاز شد. پورحیدری در این بازی با دو تغییر نسبت به بازی قبلی (حضور علیرضا اکبرپور و سهراب بختیاری زاده بجای فرزاد مجیدی و یدالله اکبری) تیمش را روانه میان کرده بود.

استقلالی ها باتوجه به اینکه بازی رفت را به حریف عربستانی خود واگذار نمودند از همان ثانیه اول شروع به طراحی حملات خود کردند و از همان ابتدای بازی کاملا مشخص بود که آبی ها با تکیه بر بازیسازی علیرضا اکبرپور و محمد نوازی قصد دارند عمده حملات خود را از سمت راست طراحی نمایند و این شیوه تقریبا تا آخر بازی مورد استفاده استقلالی ها بود و تغییری نکرد.

چیزی از بازی نگذشته بود که در دقیقه 6، توپ ارسالی از زائد به نیمه استقلال با دفع اشتباه محمد خرمگاه همراه بود و در ادامه، دفع توپ خرمگاه به لوئیز هنریکه هافبک الاتحاد رسید که این بازیکن با یک پاس تماشایی مهاجمین الاتحاد را در محوطه جریمه استقلال در مقابل مهدی هاشمی نسب در موقعیت دو بر یک قرار داد که درنهایت ریکادو توانست خیلی زود گل اول الاتحاد را در این بازی بزند و کار سخت استقلال برای صعود را سخت تر نماید، تا به اینجای کار در مجموع دو بازی رفت و برگشت، نتیجه بازی 4 بر 2 به سود الاتحاد دنبال می شد.

در ادامه نیمه اول، استقلالی ها که چیزی برای از دست دادن نداشتند به آب و آتش زدند اما سماجت بازیکنان الاتحاد مانع از گلزنی آنها شد تا درنهایت نیمه اول بازی به پایان رسید و استقلالی ها هرچه زدند به در بسته خورد‌. این درحالی بود که الاتحادی ها بجز موقعیت دقیقه 6 بازی هیچ موقعیت دیگری نداشتند و نتوانستد روی دروازه استقلال خطرناک ظاهر شوند.

* نیمه دوم: ورود فراز فاطمی و تغییر آهنگ هجومی استقلال در شروع نیمه دوم، استقلالی ها مجددا مثل نیمه اول طراحی حمله از سمت راست زمین را در دستور کار خود قرار دادند، اما اتفاق خاصی روی دروازه ها رخ نداد تا اینکه در دقیقه 64 بازی فراز فاطمی تنها بازیکن تعویضی استقلال بجای مجاهد خذیراوی وارد زمین شد و با ورود فراز فاطمی استقلال وضعیت بهتری در حملات پیدا کرد و به نوعی نقطه عطف بازی حضور فراز فاطمی ستاره استقلال در زمین بود.

* اعلام پنالتی برای استقلال و انفجار ورزشگاه در دقیقه 70 بازی بود که کاپیتان محمود فکری در سمت راست زمین توسط سیروس دین محمدی صاحب توپ شد و او نیز با یک پاس عمقی از میان دو مدافع الاتحاد علیرضا اکبرپور را در محوطه جریمه صاحب توپ کرد اما سرعت بالای اکبرپور باعث شد محمد الحربی، مدافع الاتحاد چاره ای جز خطا برای متوقف کردن اکبرپور نداشته باشد تا درنهایت، پنالتی برای استقلال گرفته شود و ورزشگاه آزادی منفجر گردد.

* ممد دیوید بکام محمد نوازی که درمیان طرفداران استقلال به "ممد دیوید بکام" معروف بود پشت ضربه پنالتی حساس مقابل الاتحاد ایستاد و توانست برخلاف جهت شیرجه مبروک زائد، گلر الاتحاد به زیبایی هرچه تمام تر توپ را وارد دروازه این تیم کند تا استقلالی ها با امیدواری بیشتر بازی را دنبال کنند. بلافاصله بعد از به ثمر رسیدن گل، سیروس دین محمدی و علیرضا واحدی نیکبخت به سمت توپ رفتند و به سرعت توپ را برداشتند تا بازی هرچه سریعتر از سر گرفته شود.

* الان وقت شادی نیست نکته جالب در صحنه گل اول استقلال، ممانعت منصور پورحیدری، سرمربی و پدر معنوی استقلال، از انجام شادی پس از گل توسط نیمکت استقلال بود. درحالی که تمامی افراد نیمکت استقلال قصد خوشحالی داشتند پورحیدری مانع از انجام خوشحالی آنها شد و به همه اشاره کرد تا به روی نیمکت برگردند تا بازی به سرعت از سر گرفته شود.

* پرواز نیکبخت به قله محبوبیت  بازی در 90 دقیقه قانونی با نتیجه یک بر یک به اتمام رسید اما بواسطه وقت کشی بازیکنان الاتحاد داور مسابقه 4 دقیقه وقت اضافه برای نیمه دوم این بازی درنظر گرفت. در دقیقه 93 بازی بود که محمد نوازی از سمت راست صاحب توپ شد و با یک پاس تماشایی و خلاف جهت دو بازیکن الاتحاد را محو کرد و توپ در محوطه جریمه به علیرضا اکبرپور ستاره استقلال در زمین رسید و اکبرپور نیز یک سانتر تماشایی تر را به تیر دوم دروازه الاتحاد ارسال نمود که علیرضا واحدی نیکبخت با پروازی بلند و با ضربه سر گل دوم و پیروزی بخش استقلال را به ثمر رساند و ورزشگاه آزادی از شدت خوشحالی هواداران منفجر شد.

نیکبخت پس از به ثمر رساندن این گل نیکبخت پیراهن خود را از تن بیرون درآورد و مشخص شد که زیر پیراهنش یک پیراهن دیگر پوشیده است تا نشان دهد از قبل از بازی به فکر گل زدن در این مسابقه حساس و شادی گل به این سبک در مقابل هواداران خودی بوده است. درنهایت نیکبخت که از فرط خوشحالی پیراهن اصلی خود را به سمت هواداران پرتاپ کرد از شدت هیجان نقش بر زمین شد و نتوانست به بازی ادامه دهد. نیکبخت واحدی با این گل و نمایش درخشان خود در سایر بازی های استقلال از اوج محبوبیت روی سکوهای آبی برخوردار شد و اگر شاید آن انتقال عجیب او به پرسپولیس در سال 1385 نبود علیرضا واحدی نیکبخت حتی بالاتر از فرهاد مجیدی بعنوان محبوب ترین بازیکن تاریخ این باشگاه می ایستاد.

* جواد خیابانی: در این لحظه من استقلالی هستم انگاری بازی های ملی و کامبک های فوتبال ما از قبل حماسه سرای خود را انتخاب کرده اند، نمی شود کامبکی توسط یکی از نماینده های فوتبال کشورمان صورت بگیرد اما آن را جواد خیابانی گزارش نکند. خیابانی در این بازی جذاب و حساس نیز به سبک و سیاق همیشگی خود، گزارشی حماسی و به یاد ماندنی از خود ارائه کرد و در حین گزارش این بازی، جمله تاریخی "در این لحظه من استقلالی هستم" را بر روی زبان آورد.

* قهرمانی استقلال در غرب آسیا با درخشش فراز در ادامه این جام و دور سوم جام باشگاه های آسیا (مرحله یک چهارم نهایی) که در بهمن ماه سال 1380 بصورت متمرکز در ابوظبی امارات برگزار شد استقلال با تیم های الوحده امارات، نسف قرشی ازبکستان و الکویت همگروه شد که در نهایت استقلال توانست به لطف درخشش فراز فاطمی بازیکن خود با 7 امتیاز بعنوان قهرمان غرب آسیا به مرحله بعدی و نهایی مسابقات که باحضور 4 تیم برتر قاره آسیا برگزار می شد، راه یابد.

مرحله نهایی مسابقات بصورت متمرکز در تهران و باحضور تیم های استقلال ایران، نسف قرشی ازبکستان، سوون سامسونگ و آنیانگ ال‌جی کره جنوبی بعنوان دو نماینده کشور کره جنوبی و دو تیم برتر شرق قاره آسیا پیگیری شد.

* روزی که ستاره سوم در باتلاق آزادی غرق شد استقلالی ها در روز 14 فروردین سال 1381 در مرحله نیمه نهایی جام باشگاه های آسیا به مصاف تیم آنیانگ کره جنوبی (تیم دوم شرق آسیا) در ورزشگاه آزادی رفتند که متاسفانه عصر همان روز باران شدیدی در تهران بارید که منجر شد تا زمین چمن ورزشگاه آزادی غرق در آب شود.

درحالی که شنیده می شد این بازی بخاطر بارش شدید باران قرار است لغو شود، بلاخره نفرات دو تیم به زمین مسابقه آمدند و بازی میان نماینده ایران و کره جنوبی برگزار گردید. در نیمه اول، در حساس ترین صحنه که می توانست سرنوشت شاگردان پورحیدری را جور دیگری رقم بزند، محمد نوازی که پنالتی زن اول استقلال بود پشت ضربه پنالتی ایستاد اما این بار برخلاف بازی با الاتحاد، آب گرفتگی چمن ورزشگاه آزادی باعث شد که توپ نوازی با اختلاف از بالای دروازه به بیرون برود و در ادامه تلاش های دو تیم برای به ثمر رساندن گل نتیجه ای را دربرنداشت و دو تیم در پایان نیمه اول با مساوی بدون گل به رختکن رفتند.

در نیمه دوم، ابتدا در دقیقه 55 بازی آنیانگ توسط مارکو مارتینز پیش افتاد اما در ادامه و در دقیقه 62، استقلالی ها با تک گل یدالله اکبری بازی را به تساوی رساندند. 10 دقیقه بعد، آندره لوییس مجددا آنیانگ ال‌جی کره جنوبی را پیش انداخت و تا پایان بازی استقلالی ها هرچه به آب و آتش زدند نتوانستند نتیجه بازی را تغییر دهند و درنهایت بازی با همان نتیجه دو بر یک به سود آنیانگ ال‌جی به پایان رسید.

عدم صعود استقلال به فینال رقابت ها و کسب عنوان سومی این مسابقات درحالی اتفاق افتاد که باتوجه به شرایط میزبانی استقلال، پیش بینی می شد آبی های تهران بتوانند این بار ناکامی سه سال پیش خود در فینال مقابل جوبیلو ایواتای ژاپن را جبران کنند و بعنوان قهرمانی این رقابت ها و کسب ستاره سوم برسند اما متاسفانه شرایط بد چمن آزادی باعث شد تا ستاره سوم در باتلاق آزادی غرق شود. نکته جالب این بازی این بود که کره ای ها پیش بینی هوای بارانی را در روز مسابقه کرده بودند و روز قبل از بازی، در تمرین خود در زمین شماره 2 آزادی روی چمن آب گرفته بودند تا بتوانند در روز مسابقه مسلط تر باشند که درنهایت همین اتفاق هم افتاد و آنها توانستند با دو گلی که به استقلال به ثمر رساندند به فینال رقابت ها راه یابند.

در دیگر دیدار نیمه نهایی، سوون سامسونگ سه بر صفر از سد نسف قارشی گذشت و در فینال تمام کره ای نیز، پس از تساوی صفر بر صفر در وقت های معمول، سوون سامسونگ در ضربات پنالتی 4 بر 2 آنیانگ الجی را شکست داد و برای دومین بار و بطور متوالی قهرمان جام باشگاه های آسیا شد.

نویسنده: سروش سلماسی