حسن محدثی: سرکوب بدن زنان در جامعه‌ی کاتولیک، برهنگی در عصر جدید را به بار آورد!

به گزارش مبلغ دکتر حسن محدثی، دکترای جامعه شناسی به همراه دکتر حسین محمودی متخصص فلسفه دین و دکتر محمدرضا سرگلزایی، روان پزشک در نشستی که در بهمن ماه سال جاری رگزار شد به تحلیل فیلم خواهران مگدالن محصول سال 2002 ایرلند پرداخته اند. فیلمی که در زمان اکران خود مرود انتقاد کلیسای کاتولیک قرا گرفت ولی با این حال در جشنواره ونیز در ایتالیای کاتولیک برنده جایزه شیر طلابی شد. درونمایه اصلی این فیلم به موضوع جنسی زنان و معضلاتی که اعتقادات به ظاهر مسیحی در مورد بدن زنان در کلیسای سنتی کاتولیک برای زنان ایجاد می کرده است، می پردازد:

داستان رخت‌شویی صومعه‌های مگدالن

دکتر محمدرضا سرگلزایی ابتدا در توضیح فیلم گفت: فیلم خواهران مگدالن محصول سال 2002 کشور ایرلند به کارگردانی پیتر مولان بوده و بر اساس پرونده های واقعی ساخته شده است. علت ساخت این فیلم، کشف شدن یک گور دسته جمعی با 155 جنازه بود که این جنازه ها متعلق به رختشویی صومعه های مگدالن بود. این صومعه ها زیر نظر پاپ اداره می شد و دخترانی که از نظر پاپ سقوط کرده بودند، برای بازگشت به آغوش عیسی مسیح و توبه در این صومعه ها ساکن می شدند. دختران در صومعه ها به صورت مجانی و با حداقل امکانات رخت می شستند تا با ریاضت کشیدن، خود را پاک کنند. تعطیلی این صومعه ها، به خاطر کشف جنایات آنها نبود، بلکه به خاطر تولید ماشین لباس شویی برقی بود که دیگر رخت شویی صومعه، مقرون به صرفه نبود. در طول دو قرن، حدود سی هزار دختر سقوط کرده در رخت شویی های زنجیره ای مگدالن کار می کردند. بعد از کشف 155 جسد، گشتند و پرونده آنها را درآوردند و فیلم درباره چهار نفر، از این 155 نفر هست.

محکومیت فیلم خواهران مگدالن توسط کلیسای کاتولیک

در ادامه دکتر حسین محمودی گفت: نکته مهم این فیلم، واقعی بودن و افسانه نبودن فیلم است. کلیسای کاتولیک به شدت این فیلم را محکوم کرد و آن را فیلمی کاتولیک ستیز خواند. محکوم شدن از جانب کلیسا، نشانه خوبی است بر اینکه کارگردان به خوبی از عهده فیلم برآمده است. این فیلم در جشنواره ونیز برنده شیر طلایی شده در حالی که اغلب ایتالیایی ها کاتولیک هستند ولی در انگلستان حتی در جشنواره بفتا، نامزد هم نشده در حالی که اکثر انگلیس پروتستان هستند و کاتولیک نیستند. ایشان افزود: تعصب دینی مذهبی، منحصر به یک جامعه خاص نیست و در هر مذهب و دینی ممکن است اتفاق بیافتد. یکی از زوایای مهم فیلم خواهران مگدالن تقابل بین دین و دولت، مذهب و قدرت است. نام فیلم از مریم مجدلیه گرفته شده است که یک کارگر جنسی بوده و شیفته شخصیت حضرت عیسی شده و دچار تغییر و تحول می شود و مگدالن همان مجدلیه هست و هردو یکی هستند. پاپ هم نام صومعه را به این خاطر انتخاب کرده که ما ناپاک می گیریم و پاک تحویل می دهیم.

محمودی گفت: در مورد شخصیت های فیلم، این مردان هستند که گناهکار هستند نه زنان، مارگارت زنی هست که مردی به او تجاوز کرده و در واقع او مظلوم واقع شده و گناهکار مرد متجاوز است. در مورد برنادت، پسران خیابانی هستند که مزاحم او شدند. رُز هم باردار شده و پدر بچه، بچه را نپذیرفت و غیب شد. اینجا هم مرد گناهکار هست. ظلم دیگر این بود که این زنان اصلا محاکمه نشدند و حتی اجازه صحبت کردن و دفاع از خود نداشتند. در واقع بردگی بود به اسم مذهب و دین.

نقطه اوج فیلم کجاست؟

ایشان درباره اوج فیلم افزود: اوج فیلم جایی است که درِ صومعه باز هست و مارگارت می تواند فرار کند ولی فرار نمی کند. چون هنوز حس گناه نسبت به خود داشت و از دنیای بیرون ناامید شده بود و از تجاوز دوباره واهمه داشت و می ترسید دوباره پدرش او را برگرداند. یکی از نکاتی که در این فیلم به خوبی به تصویر کشیده شده است تناقض در رفتار کشیش ها هست، خودشان بقیه را از دنیا پرستی و لذت جنسی نهی می کنند ولی خود گرفتار آن هستند و نکته دیگر این مثل رئیس صومعه، یاد می گیرد که از دین، استفاده ابزاری کند و به وسیله دین، رئیس صومعه را وادار به تسلیم کند

حسین محمودی در آخر سخنان خود افزود: این فیلم نمادی از تمام شرارت های مذهبی است و نشان داد ترکیب دین و قدرت به اشتباه، سبب کنترل کردن انسانها به زور، تجاوز به ذهن مردم، تحقیر انسان، و ریاکاری افراد دینی می شود.

دین کاتولیک با ملیت ایرلندی پیوند خورده است

در ادامه دکتر حسن محدثی گفت: حسن این فیلم در این است که از قرون وسطی صحبت نمی کند بلکه موضوعش مربوط به همین یکی دو دهه اخیر هست. چون فیلم ایرلندی هست باید بگویم جامعه ایرلندی، جامعه ای به شدت دینی و سنتی و دارای پدرسالاری است و دین کاتولیک با ملیت ایرلندی پیوند خورده است. در این فیلم رسوایی دین در ایرلند به خوبی به تصویر کشیده شده است وی افزود: بدن زنان در جامعه دینی کاتولیک به شدت سرکوب می شده است و سرکوب شدید در گذشته، سبب رهایی بیش از حد در عصر جدید شده است. چون در گذشته رابطه جنسی، سبب حامله شدن زن می شد و این حامله شدن قبل از ازدواج، برای خانواده ننگ و عار محسوب میشد و به همین خاطر خانواده، فرزند خود را به کلیسا تحویل می دادند تا او را تأدیب کنند. در این فیلم می بینیم روسپی ها، مادران بدون همسر، زنان معلول ذهنی، یتیمان، مجرمان و حتی دختران زیبا را در مراکز تأدیب قرار می دادند. بعدها دولت ایرلند از این مراکز تقدیر می کند. جامعه ایرلندی در کنار فرهنگ دینی در این جنایات سهیم بوده است. تحقیقات نشان داده که بیش از 10 هزار نفر به این مرکز تأدیب و شستشو خانه وارد شدند

دکتر محدثی افزود: در این فیلم، مقاومت انسان و یافتن راه نجات از صومعه نشان داده شده است و از این طریق، فرهنگ دینی در جامعه ایرلندی را نقد می کند. ما در فیلم خواهران مگدالن با مسئله انقیاد زن و بدن زنانه مواجه هستیم و دوران مدرن این انقیاد را شکسته و رهایی را به زنان داد.