خروج ارز به جای تقویت اقتصاد مقاومتی با رونق فرش‌های ماشینی / بیمه نشدن کارگران قالی‌باف و نبود مواد اولیه مرغوب؛ دلیل رکود صنعت فرش ایرانی

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از راه آرمان، امروز، 20 خرداد، روز جهانی صنایع دستی است؛ روزی متعلق به دنیای پر نقش و نگار دست بافته ها و جلوه هایی که عاشقانه خلق شده اند و ارزش آنها به حدی است که نمی توان قیمتی را برای شان متصور شد. می توان در ذره ذره آنها عشق را لمس کرد و قصه دل خالقش را خواند. رنگ ها و نقش هایی که انگار لب به سخن می گشایند و داستانی شنیدنی را روایت می کنند؛ کافیست گوش جان داشته باشی و به این روایت دل بسپاری.

دیدن صنایع دستی و هنرهای کاربردی را می توان یکی از جذاب ترین راه ها برای شناخت اقوام دانست؛ چرا که این آثار از اعماق فرهنگ و باورها خلق می شوند. هنرمند خلاق، با روحی قومی و ملی و با عشق به بافت فرهنگی خود، شروع به خلق اثرش می کند تا با مواد اولیه موجود، رنگ ها و تزیینات دوست داشتنی و جلوه های برخاسته از باورها و آرزوهای سرزمینش را به نمایش بگذارد.

دنیا؛ ایران را با فرش دستباف می شناسد

هر ملتی یک کالای نمادین دارد که دنیا آن ملت را با ذکر آن کالا به یاد می آورد؛ فرش دستباف نماد ملت ایران در بین اقوام است و جهان؛ ایران را با فرش دستباف آن و فرش دست باف را با ایران می‌شناسد.

کارشناسان فرش سراسر دنیا می گویند فرش دستباف ایرانی بهترین و زیباترین نوع فرش در دنیاست. باستان شناسان و متخصصان اعتقاد دارند تاریخچه بافت و تولید فرش در ایران به دوران صفویه برمی گردد. پژوهشگران معتقدند که قرن 16 و 17، آغاز شکوفایی هنر فرشبافی در ایران بوده است.

فرش دستباف ایرانی هر چه پا بخورد ارزش مالی و هنری اش بیشتر می شود

فرش دستباف تنها کف پوشی است که بر اثر پا خوردن، نور و شست و شو زیبایی های آن مضاعف گردیده و هیچ گاه چشم نوازی خود را از دست نمی‌دهد که این یکی از ویژگی های فرش دستباف است. بالاخص اگر که فرش دستباف با استفاده از مواد رنگزای طبیعی رنگ شده باشد. فرش دستباف هر چه بیشتر پا بخورد و هرچه بیشتر بماند ارزش مالی و هنری‌اش بیشتر می‌شود.

قالی کرمان سلطان فرش این روزها در بازار جهانی حال و روز مناسبی ندارد

قالی کرمانی در حالی نام سلطان فرش را در بازارهای جهانی به خود اختصاص داده که شرایط حاکم بر بازار این روزها حال و روز مناسبی ندارد.

فرش کرمانی یا همان قالی کرمانی یکی از کهن ترین صنایع دستی ایران زمین محسوب می شود که نشانه فرهنگ و هنر مردمان اصیل کویر است هنری که تار و پودش با فرهنگ و ادبیات مردم کرمان در هم آمیخته است و تا چندی قبل در هر خانه کرمانی دار قالی بود و در هر کوی و برزن صدای مردان و زنان نقشه خوان و دارهای قالی همه جا را گرفته بود اما این روزها قالی کرمان در این استان روزگار خوبی ندارد.

5000 هزار جلسه بدون خروجی در استانداری کرمان با حضور مسئولان تشکیل شده است

محمدحسین دباغیان تولید کننده قالی کرمان که از این ماجرا گلایه های بسیار داشت، به خبرنگار ما گفت: زمانی که ابزار کار وجود داشت، مواد اولیه خام به راحتی در دسترس بود و به راحتی می توانستیم قالی را تولید کنیم کسی برای ماندگاریش در بازار فرش کاری انجام نداد.

وی که دارای 300 کارگاه قالی بافی و 900 کارگر است، افزود: متاسفانه بین مسئولان، چه کشوری و چه استانی همدلی و دلسوزی وجود ندارد.

دباغیان ادامه داد: تاکنون بیش از 5 هزار جلسه با حضور مسئولان استانی در استانداری کرمان برگزار شده و هیچ یک از این جلسات خروجی نداشته است.

این تولید کننده قالی کرمان اذعان کرد: مسئولان مدام مانع تراشی و سنگ اندازی می کنند یک تولید کننده مجبور می شود به صورت پنهانی کار تولید و صادرات را انجام دهد، چرا که اداره دارایی، تامین اجتماعی و اداره گمرک و دیگر ارگان های مربوطه نه تنها کمکی دراین زمینه انجام نمی دهند که موانع زیادی بر سر راه تولید ایجاد می کنند.

دباغیان با بیان اینکه جایی گوش شنوا برای شنیدن درد دل تولید کننده وجود ندارد، عنوان کرد: یک تولید کننده باید با کاستی های موجود بسازد و دراین مسیر خون جگرها بخورد تا دار قالی ای بیاویزد و نقوشی را بر تار و پود دار ایجاد کند.

بیمه نشدن کارگران قالی باف و نبود مواد اولیه مرغوب دلیل رکود صنعت قالیبافی

محمود یظهری کرمانی کارشناس و تاجر قالی و فرش کرمان در این رابطه تصریح کرد: در ابتدا پس از اسلام در کرمان صنایع شال بافی رونق داشت و سپس مردم شروع به بافت قالی کردند.

وی بیان کرد: در زمان قدیم پشمی که در قالی کرمان به کار می رفته است از مواد اولیه و خامی بوده که در خود کرمان به دست می آمد و بسیار مرغوب بوده است و حتی بعد از گذشت 30 الی 40 سال، کیفیت خود را از دست نمی داد.

کارشناس فرش کرمان خاطرنشان کرد: در زمان های گذشته قالی بافی در کرمان بسیار رونق داشت اما به مرور زمان و به دلایل متفاوت از جمله بیمه نشدن کارگران قالی باف و از دسترس خارج شدن مواد خام اولیه مرغوب این صنعت با ارزش کم کم رنگ باخت و جای خود را به فرش ماشینی داد.

یظهری کرمانی بیان کرد: متاسفانه بی توجهی مسئولین به این صنعت با ارزش باعث شده تا قالی کرمان از رونق بیفتد و روز به روز به افول برود، تعداد زیادی از مددجویان تحت پوشش کمیته امداد استان نیز از همین طریق امرار معاش می کردند و متاسفانه اخیرا به دلایل بسیاری این کارگاه ها تعطیل شده است.

فرش های نامرغوبی با نام «قالی کرمان» توسط کارگران چینی بافته و وارد بازار مصرف می شود

وی گفت: نقشه های فرش کرمان هنوز هم بافته می شود اما این بار به وسیله کارگران چینی، بنگلادشی، هندی، افغان و پاکستانی و کیلومترها دورتر از کرمان و با استفاده از مواد اولیه بسیار نامرغوب و در نهایت نیز این قالی ها با نام فرش کرمان به بازار عرضه می شوند و به دلیل اینکه ذائقه مصرف کننده نیز در تولیدشان بسیار مورد توجه قرار گرفته است در بازار مصرف نیز مشتریهای خوبی را جذب کرده اند اما دارهای قالی کرمان در روستاها و کارگاههای قالی بافی کرمان همچنان بردار است و کسی گامی برای ساماندهی این مهم برنمی دارد و یا اگر حرفی زده شود در حد شعار باقی می ماند و دارهای قالی کرمان بی رونق مانده اند.

تاجران فرش به ساخت و ساز برج مشغول هستند

این کارشناس فرش اذعان کرد: بالا رفتن نرخ مواد اولیه از جمله پشم و رنگ از یک سو و از سوی دیگر ورود فرشهای ماشینی نیز به بازار، معضل دیگری در کنار کپی کاریهای بیگانگان از فرش نفیس کرمان است.

یظهری کرمانی عنوان کرد: امروز کلیه تاجران فرش تغییر شغل داده و به سمت سوی دیگری از جمله ساخت و ساز برج، فروش و صدور آهن آلات و پارچه فروشی رفته اند.

وی خاطرنشان کرد: برخی بر این عقیده هستند که دولت باید از این صنعت حمایت کند اما به نظر من کسانی که در امر تولید و صادرات فعالیت می کنند نباید بگذارند این صنعت با ارزش به مرور زمان رنگ ببازد و قالی کرمانی که با نقش و نگار فریبنده خود سالیان سال و قرن ها بر تارک جهان می درخشیده است به یکباره به دست بیگانگان بیفتد و تولید و صادرات آن در ایران علی الخصوص در کرمان رو به افول برود.

این کارشناس فرش افزود: متاسفانه برخی هم که تسهیلات برای رونق این صنعت دریافت می کنند صرف احداث هتل و دیگر امورات می کنند.

یظهری کرمانی ادامه داد: در گذشته در استان کرمان 600 بافنده قالی کرمان، روستایی و عشایری وجود داشت اما در حال حاضر تعداد اندکی در شهرستان های سیرجان تنها به بافت گلیم اکتفا کرده اند.

خروج ارز به جای تقویت اقتصاد مقاومتی با رونق فرشهای ماشینی

وی اذعان کرد: کم کم با بی توجهی مسئولان صنعت بافندگی با دست، جای خود را به صنایع ماشینی داده است و این در حالی است که برای احداث و مجهز کردن یک کارخانه تولید فرش ماشینی هزینه های گزافی باید صرف شود و برای وارد کردن دستگاه ها ارز زیادی باید خارج شود، اما یک کارگاه تولید قالی دست باف همه چیز آن از دار گرفته تا تهیه مواد خام اولیه و نقشه در خود کشور وجود دارد.

پتانسیل جذب گردشگر در شرکت فرش کرمان

فعالی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان نیز در این زمینه تصریح کرد: شرکت فرش که سالیان سال در شهر کرمان وجود دارد می تواند برای توسعه و جذب گردشگر بسیار مناسب باشد و همینطور با مرمت و بازسازی بنای این شرکت و تبدیل آن به یک اقامتگاه بوم گردی در بسیاری از حوزه ها سرویس دهد.

وی گفت: همانطور که تعداد زیادی از استان های مختلف کشور برای گلاب گیری به قمصر کاشان مسافرت می کنند، این امر می تواند به شکل دیگری در شهر کرمان اتفاق افتد در مدت یک روز گردشگر می تواند با اقامت در شرکت فرش فرایند تولید قالی کرمان را از نزدیک رویت و تجربه کند.

مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان خاطرنشان کرد: صنعت قالی بافی را می توان در قالب جذب گردشگری مورد توجه قرار داد زیرا مردم تمایل دارند تا از این فرآیند تولید فرش و مجموعه های مختلف آن از جمله چله کشی و رنگرزی، بافت تا مرحله جداسازی از دار را مشاهده کنند.

صنعت قالی بافی صنعتی متناسب با اقتصاد سبز است

اکبری کارشناس اقتصادی نیز در این زمینه به خبرنگار ما گفت: هنر قالی به تنهایی یک دانش و علم است و مواد اولیه این صنعت دست باف در خود کشور از بخش دامپروری و رنگرزی آن هم از رنگ های گیاهی موجود در طبیعت تامین می شود و به طور کلی صنعتی است که کاملا متناسب با اقتصاد محیط زیست یا اقتصاد سبز است.

وی اشاره کرد: فرش کالایی است که هم در روستا و شهرهای کوچک می تواند تولید و باعث ارزآوری برای کشور و از همه مهمتر می تواند باعث ایجاد اشتغال برای جمع کثیری از مردم شود ونهایتا اینکه جزو مشاغل خانگی محسوب می شود و این ها امتیازاتی است که این صنعت دربردارد.

این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: در هر جایی از دنیا اگر تولیدی متناسب با استانداردهای محیط زیست باشد می تواند از حمایت ها و معافیت های بسیاری برخوردار باشد.

اکبری تصریح کرد: قالی بافی، صنعتی است که در این شرایط کرونایی بیشتر در خانه با قرنطینه و رعایت پروتکل های بهداشتی تولید می شود.

وی بیان کرد: مسئولان که به عنوان متولیان امر هستند چه در بحث نمایشگاه داخلی وخارجی و چه در بحث صادرات باید از این کالا حمایت کنند به طوری که این محصول توسط خود تولید کننده که یک زن روستایی است با حضور در نمایشگاه خارج از کشور این صنعت را به اروپائیان معرفی کرده و آنان نیز بدانند که بافنده این کالای با ارزش چه کسی است.

در شناساندن ظرفیت و پتانسیل صنعت فرش ناموفق بوده ایم

کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: متاسفانه ما در شناساندن ظرفیت ها و تاثیر گذاری ناموفق بوده ایم و به همین دلیل کشورهای دیگر توانسته اند به راحتی از طرح ها و پتانسیل های این صنعت استفاده کنند.

اکبری با تاکید بر اینکه تولید کننده نیز در شناساندن این صنعت ضعیف عمل کرده است، عنوان کرد: اگر بخواهیم در دنیای امروز منافعی به دست بیاوریم بایستی از تعرفه های ناشی از مقیاس استفاده کنیم و این ممکن است نیاز به نوآوری و طرح های جدید داشته باشد.

وی اذعان کرد: اگر بخواهیم به جنبه های اقتصادی قالی کرمان بپردازیم باید بیش از اینها مورد حمایت قرار گیرد از جمله اینکه نمایشگاه داخلی و خارجی برگزار می کردیم اما متاسفانه کسانی که بافندگان اصلی هستند برای کسانی کار می کنند که منافعشان به جیب واسطه ها می رود اینها بازار را به دست می گیرند و انحصاراتی ایجاد می شود که نه خودشان بازاریابی می کنند و نه اجازه می دهند واحدهای دیگری این کار را انجام دهند.

کارشناس اقتصادی تصریح کرد: اگر به دنبال این مسئله می گردیم که چرا فرش های نفیس دست باف با فرش های ماشینی که خیلی وقت ها هم در کارخانه ها تولید می شوند از لحاظ قیمتی تفاوت محسوسی وجود ندارد و اینکه چرا خوب معرفی نشده است، باید بگوییم در این میان واسطه هایی هستند، و بافندگان کاره ای نیستند و تنها شخص بافنده در محل خانه با کلی مسائل و مشکلات روبرو است و حتی از پوشش بیمه ای خوبی نیز برخوردار نبوده اند زیرا آنان در آینده دچار مشکلات چشمی وکمردرد می شوند وهمینطور واسطه ها کسانی هستند که مواد اولیه را که کیفیت مناسبی نداشته باشند و برایشان قیمت پایین باشد به بافنده عرضه می کنند.

اکبری خاطرنشان کرد: در کل باید بافنده ای که فرش را می بافد نحوه بازار رسانی آن را نیز به عهده گیرد.

عدم توجه مسئولین به مواد اولیه با کیفیت و عدم پوشش بیمه ای دلیل خارج شدن تولیدکنندگان از چرخه تولید

وی گفت: شاید در اهداف بازاری، ما شاهد آن کیفیت لازم فرش های گذشته از لحاظ مواد اولیه نباشیم نهایتا بخشی ازآن به دلیل کم توجهی به کسانی است که در خط مقدم هستند (بافندگان) که هیچ توجهی به لحاظ اقتصادی، بیمه ای و سایر مختصات محیط کار از جمله ایمنی محل کار نشده باشد و همچنین ممکن است از محل های خوبی به دلیل فقر برخوردار نباشند اینان بعد از مدتی از چرخه تولید خارج می شوند.

کارشناس اقتصادی افزود: پس واسطه ها باید ساماندهی شوند و خود بافنده به طور مستقیم وارد بازار شود و اگر بازار افزایش قیمتی دارد نصیب آنها شود زیرا بافنده است که خود را با مشکل مواجه می کند تا دیگران استفاده ببرند.

اکبری ادامه داد: البته خوب است در این رابطه نمایشگاه های بین المللی و بازارهای خوبی را نیز در نظر بگیریم، معافیت های گمرکی و ارزی داشته باشیم تا از این صنعت سبز که حتی کمترین آسیب را هم به محیط زیست وارد نمی کند و با کمترین سرمایه اشتغال خوبی ایجاد می کند حمایت کنیم، به هر حال بی مهرهایی زیادی به این فضای کسب و کار شده است.

وی عنوان کرد: به نظر من هر چه روی این ظرفیت انرژی بگذاریم و مشکلات آن را بررسی کنیم و ببینیم آیا واسطه ها مشکل ایجاد می کنند، آیا در این رابطه نمایشگاه نداشته ایم، آیا بافنده ها که نیروی اصلی و مهارت این حرفه هستند چقدر توانسته ایم به آنها توجه کنیم و برای آنها پوشش بیمه ای داشته باشیم و آیا اصلا به سلامت آنها توجه کرده ایم به هر حال بافندگان کسانی هستند که مهارت دارند و به جای اینکه 15 سال بتوانند در این حرفه با سلامت با منافع کار کنند بیش از 5 سال نمی توانند فعالیت کنند و این به دلایل عدم رعایت شرایط محیطی و منافعی است که دیگران به جیب می زنند.

کارشناس اقتصادی تصریح کرد: عدم دسترسی به مواد اولیه با کیفیت و فضای کلی کلان اقتصاد دولتی و حمایت هایی که نشده اگر به آنها پرداخته شود نه تنها هزینه ای ندارد بلکه می تواند اشتغال خوبی نیز ایجاد کند و کیفیت را به سطح گذشته برگرداند.

اکبری در پاسخ به این سوال که آیا می شود صنعت فرش را جایگزینی برای نفت قرار داد، اذعان کرد: جایگزین نفت به آن معنی که بتواند دولت نفت را صادر کند و مالیات دریافت کند، نه، اما اگر اقتصاد ما بخواهد بار دولت را از یارانه هایی که می دهد شرایطی ایجاد کند که محصول آنان با قیمت واقعی فروخته شود و قیمت آن به دست تولید کننده واقعی برسد و دغدغه بازار نداشته باشد.

صنعت فرش می تواند خیلی از هزینه های دولت را کاهش دهد

وی گفت: این فرش هم مصرف داخلی خوبی دارد و می تواند خیلی از جاها هزینه های دولت را به دلیل سوبسیدها و حمایت هایی که از این گروه انجام می دهد به شدت کم کند و اینکه اگر بخواهیم مالیاتی وضع کنیم درآمد دولت از این حیث کم شده جبران شود نیاز به زیرساخت های زیادی دارد.

این کارشناس اقتصادی یادآورشد: به هر حال فرش صنعتی است که سرمایه گذاری آن کم و رشد پایدار اقتصادی را به همراه دارد و کاملا با شرایط محیط زیستی انطباق دارد و باعث می شود تا از مهاجرت روستاییان به شهرهای کوچک و بزرگ که کلی بار مالی به دولت ها تحمیل می کند بکاهد و این ها همه تعرفه هایی هستند که دولت می تواند به خوبی از آن استفاده کند.

انتهای پیام /