دروازه‌های پرتاب "پایگاه فضایی چابهار" به روی عمانی‌ها باز است

به گزارش خبرنگار فضا و نجوم خبرگزاری تسنیم، علی‌رغم اینکه سابقه پرتاب‌های فضایی در جهان به حدود 80 سال می‌رسد اما تاکنون صرفاً 9 کشور در سطح جهان موفق به پرتاب ماهواره شده‌اند که کشورمان ایران یکی از این 9 کشور است؛ سایر کشورهای فعال در حوزه فضا، پرتاب‌های فضایی خود را از طریق این 9 کشور و بیشتر از پایگاه‌های روسیه و آمریکا انجام داده‌اند.

در سال‌های اخیر کشورهای خاورمیانه نیز به دنبال باز کردن پنجره‌ای به فضا و توسعه صنعت فضایی خود برآمده‌اند. ایران در صدر این کشورها قرار داشته و با تکیه بر توان داخلی به موفقیت‌های زیادی در این زمینه رسیده است. در منطقه ما، کشورهای عربستان، قطر، عمان و امارات متحده عربی نیز صنعت فضایی نوپایی دارند و ساخت و پرتاب ماهواره‌های خود را به دست کشورهای سرآمد در حوزه فضا انجام داده‌اند.

پیش از این در 2 گزارش با عناوین "پایگاه فضایی چابهار" به مقصد طلایی اماراتی‌ها برای پرتاب ماهواره تبدیل می‌شود؟ و "پایگاه فضایی چابهار" گزینه مطلوب عربستانی‌ها برای پرتاب‌های فضایی به بررسی امکان پرتاب ماهواره‌های این دو کشور از پایگاه فضایی چابهار ایران پرداختیم و در این گزارش نیز وضعیت عمان در حوزه فضا را بررسی می‌کنیم.

کشور "عمان" سازمان یا نهاد به خصوصی برای پرداختن به فعالیت‌های فضایی ندارد و صنعت فضای این کشور زیرمجموعه وزارت ارتباطات عمان تعریف شده است. عمانی‌ها فعالیت خود را برای ارسال نخستین ماهواره خود به فضا در سال 2025 شروع کرده و قرار است این پرتاب از پایگاه پرتاب کشور انگلیس انجام شود.

این ماهواره که Aman نام دارد، نخستین CubeSat(کیوب‌ست) عمانی است که در نتیجه همکاری بین‌المللی بین سلطان‌نشین عمان، آمریکا و لهستان ساخته شده است. قرار است این ماهواره به مدار پایینی زمین موسوم به لئو تزریق شود.

این نخستین پرتاب ماهواره عمان خواهد بود اما برنامه فضایی عمان در اینجا متوقف نمی‌شود. پرتاب ماهواره امان به مدار پایین زمین، نخستین گام در سفر فضایی این کشور حاشیه خلیج فارس است. سازمان فضایی عمان در سال 2021 قراردادی مبنی بر ارسال ماهواره‌های بیشتر به فضا در آینده نزدیک امضا کرده و به دنبال توسعه بازار فضایی، تقویت زیرساخت‌ها و راهی جهت کسب درآمد و رشد اقتصادی از این طریق است.

عمان همچنین در حال برنامه‌ریزی برای ساخت یک مرکز پرتاب فضایی در شهر بندری الدقم (Duqm) است. احداث کامل این مرکز احتمالاً 3 سال زمان ببرد و به دلیل نزدیک بودن به خط استوا، از نظر فنی شرایط خوبی را برای پرتاب حامل‌های فضایی فراهم خواهد کرد. عمان قصد دارد مرکز فضایی خود را در اختیار مشتریان از سراسر جهان قرار دهد تا از آنجا اقدام به پرتاب‌های فضایی کنند

مسئولیت تأسیس این پایگاه برعهده NASCOM خواهد بود که نخستین شرکت هوافضای عمان محسوب می‌شود. این شرکت همچنین در حال برنامه‌ریزی برای ساخت نخستین حامل فضایی زیرمداری عمان است تا در آینده از همین پایگاه به فضا فرستاده شود.

عمان برنامه‌های دیگری نیز برای ساخت یک مرکز تحقیقات فضایی برای ماموریت‌های شبیه‌سازی و آزمایش‌های علمی دارد. این پروژه که در منطقه هوش مصنوعی (Artificial Intelligence Zone) الدقم واقع شده است، مرکز اسکان فضایی (Space Settlement Centre) نامیده می‌شود و محیطی مناسب برای مطالعات مرتبط با فضانوردی را فراهم خواهد کرد.

با توجه به اینکه عمان و ایران همواره همکاری‌های خوبی با یکدیگر داشته و در زمینه‌های مختلف روابطی را برقرار کرده‌اند، به نظر می‌رسد که همکاری در توسعه صنعت فضایی نیز می‌تواند به پیشرفت هر 2 کشور کمک کند.

یکی از مصادیق این همکاری می‌تواند در پرتاب‌های فضایی باشد که در این مورد پایگاه پرتاب فضایی چابهار در کشور ما به‌زودی آماده پرتاب انواع ماهواره‌ها می‌شود. این پایگاه به دلیل مزیت نزدیکی به کشور عمان و ارتباط دریای از طریق دریای عمان می‌تواند مقصد خوبی برای پرتاب‌های فضایی کشور عمان با هزینه‌ای بسیار پایین‌تر از پایگاه‌های پرتاب فضایی در کشورهای اروپایی، آمریکا و روسیه باشد.