دریاچه ارومیه زنده شد | فلامینگوها با آرتمیا بازگشتند!

آرتمیا سرشار از ذخایر غذایی ارزشمند برای بیشتر آبزیان بوده و در تغذیه انواع مختلف آبزیان از جمله ماهی و میگو از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است و در جذب پرندگان به زیستگاه های طبیعی خود نیز بسیار موثر است. سویه‌های مختلف آرتمیا در کشورهای مختلف جهان از جمله ایران، کانادا، قزاقستان، چین، اروپا، انگلستان و آمریکا وجود دارد که گونه ایرانی آن تحت عنوان آرتمیا ارومیانا یکی از مرغوب‌ترین گونه‌های آرتمیا در جهان محسوب می‌شود، بر این اساس پرورش آرتمیا در حاشیه دریاچه ارومیه از مدت ها پیش آغاز شده است.

فلامینگو نیز در مرداب‌های ساحلی کم عمق مانداب‌های حاصل طغیان دریاچه‌ها، لجن‌زارها و غیره به سر می‌برند و رژیم غذایی فلامینگو آرتمیا است.

معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی در این باره گفت: مجموعه استخرهای پرورش ذخائر آرتمیا در حاشیه دریاچه ارومیه که به همت بخش خصوصی و همکاری و حمایت سازمان حفاظت محیط زیست به منظور حفاظت و احیای ذخایر آرتمیا به عنوان گونه شاخص این دریاچه ایجاد شده در روزهایی که دریاچه ارومیه در شرایط بسیار نابسامانی بلحاظ وضعیت آبی قرار دارد به پناهگاه و مأمن تنوع زیستی، به خصوص تعدادکثیری از پرندگان آبزی و کنار آبزی از جمله فلامینگو ها تبدیل شده است. داود غنی پور در بازدید از این مجموعه با اشاره به اهمیت و جایگاه اجرای طرحهای تحقیقاتی و گردشگری افزود: بهره‌برداری پایدار از منابع زیستی در کنار حفاظت از محیط زیست، می تواند نقش بسیار مهمی برای جلب مشارکت عمومی به خصوص جوامع محلی برای رفع مشکلات زیست محیطی ایفا کند.

وی با اشاره به مجموعه استخر های پرورش آرتمیا در کنار دریاچه ارومیه خاطر نشان کرد: این مجموعه در کنار تالاب های اقماری حاشیه دریاچه با کمک به حفظ ذخایر ژنتیکی دریاچه ارومیه، چتر حمایتی بسیار خوبی برای تنوع زیستی متاثر از بحران این دریاچه است. معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی افزود: مجموعه استخرهای پرورش آرتمیا با ایجاد شرایط تالابی در بستر و حاشیه دریاچه ارومیه زمینه را برای حضور انواع پرندگان آبزی و کنار آبزی از جمله بازگشت فلامینگوها را فراهم آورده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی، «طرح پرورش آرتمیا» در بندر رحمانلوی دریاچه ارومیه را راهی برای حفاظت از این گونه مهم و احیای بخشی از دریاچه عنوان کرد.

محمدحسین حسن‌زاده اظهار کرد: طرح بزرگترین مرکز پرورش آرتمیا و جلبک کشور با وسعت 57 هکتار در بندر رحمانلوی دریاچه ارومیه توسط بخش خصوصی اجرا شده و طرح بسیار موفقی است که به طور رسمی در ماه‌های آینده افتتاح می‌شود.

وی افزود: بر اساس این طرح، چند هکتار از اراضی داخل دریاچه ارومیه از محل خروجی فاضلاب شهر عجب شیر آبگیری شده و زیر نظر پروفسور «ناصر آق»، متخصص پژوهشکده آرتمیای کشور درحال اجرا است.

حسن زاده با بیان اینکه این طرح در منطقه حنوبی دریاچه اجرایی شده است، گفت: رسوبات نمکی، سطح دریاچه ارومیه را پوشش می‌دهد و در حالی که حل شدن آن غیرقابل انجام و یا سخت است با اجرای این طرح، فاز به فاز از منطقه ساحلی تا مرکز منجر به احیای دریاچه خواهد شد.

وی اظهار کرد: افتتاح رسمی این طرح از نظر پرورش ماهی و گردشگری کاربرد داشته و در فاز کوچکی که تا امروز به صورت ازمایشی اجرا شده است، سرزندگی را به دریاچه بازگردانده و حتی باعث حضور پرندگان شده است.

وی با بیان اینکه در قسمتی از این طرح، پرورش جلبک های سبز به عنوان نیاز غذایی آرتمیا درحال انجام است، افزود: می‌توانیم در مراحل بعدی میزان سطح زیر پوشش اجرای این طرح را ارتقا دهیم.

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی گفت: زیرساخت های برق، گاز و آب شرب در این منطقه از سال های گذشته مهیا بوده و عواید و مباحث اقتصادی برای سرمایه گذار این طرح لحاظ شده است.

حسن زاده تاکید کرد: این طرح یک کار علمی زیر نظر یکی از متخصصان اجرایی شده و ریشه علمی، اجرایی و الگوپذیری دارد.

وی ادامه داد: سرمایه گذار این طرح در سال های گذشته و پیش از خشکی دریاچه نیز در این منطقه فعال بوده اما مدتی به خاطر شرایط خشکی فعالیت خود را متوقف کرده و اکنون با رویکرد جدید و نگاه نو طرح خود را انجام می دهد.

به گزارش ایرنا، این طرح تولیدی و تحقیقاتی با پشتیبانی علمی دانشگاه ارومیه و مدیریت شیلات آذربایجان‌شرقی به سرپرستی پروفسور «ناصر آق» به مرحله اجرا گذاشته شده و هدف از اجرای آن حفظ ذخایر ژنتیکی آرتمیای دریاچه و تولید آن است. این مزرعه جلبک و آرتمیا با 58 هکتار مساحت در بندر «رحمانلو» شهرستان عجب‌شیر واقع شده است. خرداد سال 1402 بزرگترین مزرعه جلبک و آرتمیای کشور با 58 هکتار مساحت در بندر «رحمانلو» ی شهرستان عجب‌شیر و در سواحل شرقی دریاچه ارومیه آبگیری شد.

احیا و پرورش ذخائر آرتمیا با جذب و پذیرایی از انواع پرندگان تالابی مثل فلامینگو چشم انداز زیبایی در بستر خشکیده دریاچه ارومیه ایجاد کرده است.

فلامینگو یا مُرغ آتشی پرنده‌ای است از راسته بال‌آتشی‌سانان، پرنده‌ای است با پاهای دراز و منقاری منحنی و گردنی بلند خمیده، آبچر بابدنی بسیار کشیده و پر و بالی به رنگهای سفید و صورتی است.

بال‌هایش ترکیب زیبائی از رنگ‌های سرخ و سیاه است. پرنده نابالغ قهوه‌ای مایل به خاکستری چرک است، این پرندگان بصورت دست جمعی و در دسته‌های چند هزارتایی زندگی می‌کنند.

راسته‌ای بال‌آتشی‌سانان که فلامینگو به آن تعلق دارد از پرندگان آبزی و بزرگ‌جثه هستند که غذا را از منقار خمیده و صافی‌مانند خود می‌گذرانند.

سالی یکبار جفتگیری می‌کند؛ و لانه‌ای گلین برای تخمگذاری می‌سازد. بیشتر فلامینگوهای ماده یک تخم در سوراخ لانه می‌گذارند و نر و ماده هر 2 به نوبت روی تخم می‌خوابند. پس از سی روز جوجه از تخم بیرون می‌آید.

جوجه فلامینگو بعد از پنج روز لانه را ترک می‌کند و به گروه فلامینگوهای جوجه می‌پیوندد، اما برای تغذیه به لانه‌ای که در آن تولد یافته و پدر و مادر برایش خوراک آماده کرده‌اند بازمی‌گردد، بعد از 2 هفته خود به جستجوی خوراک می‌پردازد.

فلامینگو در محیط طبیعی از 15 تا 20 سال زندگی می‌کند، فلامینگوها بیشتر در دسته های بزرگ چندصدتایی دیده می شوند، این پرنده‌ها بیشتر فعالیت‌های خود، از جمله تغذیه، مهاجرت، لانه سازی و جوجه آوری را به طور گروهی انجام می‌دهند.