راهبردهای صادرات گیاهان دارویی تدوین می‌شود

به گزارش روز دوشنبه وزارت جهاد کشاورزی، «محمد حسن عصاره» افزود: حجم صادرات گروه داروها و فرآورده های گیاهی نسبت به چند سال اخیر افزایش چشمگیری داشته است.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اظهارداشت: این ستاد، تدوین راهبردهای صادراتی را با مشارکت شرکت های پیشرو در زمینه گیاهان دارویی و فرآورده های طبیعی در دست اقدام دارد و در این راستا کارگروهی برای شناسایی بازار گیاهان دارویی و فرآورده های طبیعی و شناسایی ظرفیت های کشور تشکیل داده ایم.

وی گفت: با تشکیل این کارگروه و انجام بررسی ها پس از نهایی سازی، فهرست کشورهای مقصد صادراتی به تفکیک انواع گیاهان دارویی و فرآورده های طبیعی مشخص خواهد شد.

عصاره، کشورهایی همچون عراق به ویژه اقلیم کردستان، افغانستان، آذربایجان و امارات را از مقاصد صادراتی فرآورده های دارویی و آرایشی کشور نام برد.

وی در مورد صادرات فرآورده های صنعت گیاهان دارویی اذعان داشت: با توجه به سیاست های توسعه افزایش صادرات فرآورده های با ارزش افزوده بالا که در سیاست های کلان نظام و همچنین سند ملی گیاهان دارویی و طب سنتی تاکید ویژه ای بر آن شده است، اقدامات موثری صورت گرفته که نتایج آن را می توان در افزایش شرکت های صادرکننده محصولات و فرآورده های گیاهان دارویی به 150 شرکت طی چندسال اخیر مشاهده کرد.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به تاثیر دو عامل تحریم و افزایش نرخ ارز بر روند صادرات حوزه محصولات و فرآورده های گیاهان دارویی در چند سال اخیر اشاره کرد و گفت: با این حال می توان از چالش های پیش رو، حداکثر بهره برداری را برد و نرخ صادرات را به آنچه در افق 1404 پیش بینی کرده ایم، نزدیک کرد.

وی افزود: با توجه به این محدودیت ها در روند فعالیت های صادراتی، برخی شرکت ها در حوزه فرآورده های گیاهی به ناچار عمده فعالیت خود را معطوف به بازار داخلی کرده اند.

عصاره، شیوع پاندمی کرونا را یکی دیگر از چالش ها در حوزه صنعت و صادرات گیاهان دارویی عنوان کرد و اظهار داشت: شیوع پاندمی کرونا به عنوان یکی از عوامل غیرقابل پیش بینی، تاثیرات مخربی برکل تجارت جهانی گذاشته است و ایران نیز از این رخداد پیش آمده مصون نمانده است به طوری که صنایع مختلف از جمله صنعت گیاهان دارویی به علت مسایلی همچون تعطیلی مبادی گمرکی، افزایش نرخ ارز و چندین چالش دیگر، آسیب های جدی دیده اند.

وی ادامه داد: با توجه به این که حوزه فعالیت شرکت های تولید کننده داروها و فرآورده های گیاهی مرتبط با سلامت جامعه و کشور است، با شیوع کرونا فرصت مناسبی برای تولید محصولات سلامت محور در برخی شرکت های تولید کننده فراهم آمده است که می توانند از آن به منظور رونق تولید خود استفاده بهینه کنند.

خام فروشی موجب واگذاری بازار می شود

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به این که ذخایر گیاهان دارویی میراث ملی کشور محسوب می شوند، گفت: افزایش نرخ ارزهای خارجی و بازار جذاب و پرسود، صادرات غیرقانونی برخی گیاهان دارویی و شرایط افزایش پدیده خام فروشی را بیش از پیش نمایان کرده است و از این رو برای انجام وظیفه و حفظ این میراث ملی و سرمایه ارزشمند باید قدم های بیشتری برداریم.

وی تاکید کرد: در شرایط بوجود آمده، برای جلوگیری از خام فروشی گیاهان دارویی باید اقدامات به سمتی سوق داده شود که محصولات فرآوری شده با ارزش افزوده بالا در حوزه های مختلف دارویی و غذایی در سبد صادراتی قرار گیرد.

عصاره اضافه کرد: سهل انگاری در این مورد موجب واگذاری این بازار و سود حاصله به کشورها و شرکت های آن ها و همچنین تغییر بازار کار نیروی تحصیل کرده و متخصص در داخل کشور خواهد شد.

وی به بازار محصول زعفران به عنوان یکی از نمادهای خام فروشی اشاره کرد و گفت: کشور اسپانیا با وجود این که تنها یک درصد زعفران دنیا را تولید می کند، دارای بزرگ ترین حجم تجارت زعفران است در صورتی که ایران با بیشترین تولید زعفران جهان، سهمی پایین تر از 10درصد از این بازار بزرگ را در اختیار دارد.

دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری گیاهان دارویی و طب سنتی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری افزود: خوشبختانه با اقدامات و الزامات سند ملی گیاهان دارویی در توسعه برنامه های رشد و توسعه بازار داروهای گیاهی و فرآورده های طبیعی و با هماهنگی و همکاری میان همه دستگاه های اجرایی متولی این حوزه، فعالیت های متعددی صورت گرفته که با دستاوردهایی همراه بوده است.

وی اظهار داشت: در این راستا مطالعات متعددی در موسسات تحقیقاتی وزارت جهاد کشاورزی برای معرفی گونه ها و رقم های جدید، اهلی سازی و تدوین استاندارد ملی بذور و محصولات گیاهان دارویی صورت گرفته است ضمن آن که وزارت جهاد کشاورزی برنامه 5 ساله برای توسعه گیاهان دارویی تدوین کرده که بر مبنای آن اولویت های کشت و مقادیر مورد نیاز تولید برای هر منطقه مشخص شده است.

عصاره گفت: در حال حاضر بالغ بر 220 هزار هکتار زراعت گیاهان دارویی با ظرفیتی معادل 250 هزار تن گیاه دارویی دارای ارزش اقتصادی انجام می گیرد که نسبت به یک دهه گذشته رشد دوبرابری داشته است.

به گزارش ایرنا، در اردیبهشت امسال مقرر شد «سامانه جامع بازار گیاهان دارویی ایران» با هدف توسعه بازار و فراورده های گیاهان دارویی و بهسازی فرآیند توزیع و فروش تولیدات گیاهی در سطح کشور و بین الملل راه اندازی شود.

در این سامانه توسعه بازار و ارتقاء جایگاه برندهای ایرانی و همچنین گسترش سهم سبد مصرفی خانوارهای ایرانی از محصولات سلامت محور مرتبط با گیاهان دارویی مدنظر قرار دارد.

• وزارت جهاد کشاورزی
• گیاهان دارویی
• کاظم خاوازی