راهکاری عملیاتی برای مشارکت مردم در تولید ملی

به گزارش مشرق، رهبر معظم انقلاب در سلسله نام‌گذاری‌های سال‌های اخیر بر موضوع مهم اقتصاد تاکید داشته و به طور مشخص در سالیان اخیر تولید را محور قرار داده‌اند تا جایی که به جز سال 1391 که برای اولین بار موضوع تولید در شعار سال ذکر شد (تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی)، از سال 1396 تا سال جاری به طور متوالی نامگذاری سال‌ها با موضوع تولید همراه بوده است.

البته در سال 1397 در شعار سال به طور مستقیم به کلمه تولید اشاره نشده اما «حمایت از کالای ایرانی» دقیقا به منظور حمایت از تولید ایرانی نامگذاری شد.

از سوی دیگر نگاهی به نامگذاری شعارهای سال از سوی رهبر معظم انقلاب نشان می‌دهد؛ همراهی و همبستگی مردم در شعارهای سال نمود فراوانی دارد و با کلماتی چون اقتدار ملی، پاسخگویی (به مردم)، همبستگی ملی، اتحاد ملی، تولید ملی، عزم ملی، دولت و ملت، همدلی و همزبانی همراه بوده و نامگذاری امسال با شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» به خوبی نشان می‌دهد که نگاه رهبر معظم انقلاب برای تحقق این اهداف و پیشرفت کشور به توان داخلی و مشارکت مردمی است.

جهش تولید با مشارکت مردم، راهبرد کلان اقتصادی

شعار سال 1403 که مزین به نام مردم است را هم می‌توان یک راهبرد اقتصادی کلان دانست و هم می‌توان به عنوان یک اصل مهم اقتصادی در نظر گرفت.

باید گفت شعار سال 1403 در واقع کلید پیشرفت اقتصادی کشور و غلبه بر مشکلات مردم است. نگاهی به تجربیات اقتصادی برخی کشورها به روشنی نشان می‌دهد که فعال شدن ظرفیت و توان عظیم مردمی در اقتصاد ملی می‌تواند دستاوردهای مهم و ماندگاری به همراه داشته باشد.

به عنوان یک نمونه، نگاه به اقتصاد کشورهای آسیای شرقی به خوبی نشان می‌دهد که مشارکت مردمی اثرات ملموسی در پیشرفت اقتصادی دارد. بسیاری از کشورهای آسیای شرقی که حالا به غول اقتصادی جهان تبدیل شده‌اند از نیروی کار خود بعلاوه گسترش صنایع کوچک بهره برده‌اند.

داستان پیشرفت اقتصادی چین یک نمونه از این موضوع است. هند نیز با استفاده از توان و استعداد جوانان خود در صنایع مختلف خصوصا صنعت نوین فناوری اطلاعات توانسته به رشد اقتصادی دست یافته و در صحنه‌ی جهانی مطرح شود.

رهبرمعظم انقلاب بارها در سالیان گذشته بر روی توان صنایع متوسط و کوچک تاکید داشته‌اند. نکته جالب اینکه دو سوم مشاغل رسمی ایجادشده در کشورهای درحال توسعه، توسط بنگاه‌های کوچک و متوسط ایجاد شده است و در همه کشورها حتی آلمان و آمریکا و ژاپن، بار اصلی اشتغال را بنگاه‌های کوچک و متوسط به عهده دارند.

بزرگ‌ترین و موفق‌ترین بنگاه‌های تولیدی جهان هم در یک گاراژ (مانند اپل یا هوندا)، یک دفتر کار کوچک (مایکروسافت)، یک آزمایشگاه (جنرال الکترونیک و سونی) و حتی یک اتاق از خوابگاه دانشجویی (گوگل) تاسیس شده‌اند.

از دیگر سو، بنگاه‌های خرد، دایره وسیعی از مشاغل اشتغال‌زا - از سبزی خردکنی و پیک موتوری تا برنامه‌نویسی رایانه و فروش اینترنتی - را در برمی‌گیرند اما متأسفانه در کشور ما به شدت از آنها غفلت شده است.

نکته مهم در این زمینه اینکه دولت باید با اصلاح سازوکارها و حمایت از بنگاه‌های کوچک، جوانانی که از بیکاری و کمبود سرمایه رنج می‌برند را حمایت کند تا هم چرخ تولید به حرکت درآید و هم جوانان ایرانی مشغول فعالیت و کار شوند.

جوانانی که هر کدام می‌توانند یک کارآفرین برتر در سطح کشور و حتی فراتر از آن شوند. پس یکی از راهکارهای جدی و عملیاتیِ مردمی کردن اقتصاد و مشارکت مردم در تولید ملی، اولاً تغییر ذهنیت‌های اشتباه درباره بنگاه‌های کوچک و متوسط است و ثانیاً رفع موانع متعدد مقابل تولد و رشد بنگاه‌ها در ایران است.

بر همین اساس رهبر انقلاب بر حمایت ویژه از صنایع کوچک و متوط تأکید می‌کنند: «به صنایع متوسط و کوچک نگاه ویژه بکنند. الان چندین هزار کارگاه و کارخانه‌ی متوسط و کوچک در کشور هست... آن چیزی که در متن جامعه اشتغال ایجاد میکند، تحرک ایجاد میکند و طبقات پایین را بهره‌مند میکند، همین صنایع کوچک و متوسط است؛ اینها را تقویت کنند و پیش ببرند.» (1/1/1395)

بنیان اقتصاد باید مردمی باشد

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از اوایل دوران انقلاب اسلامی به مردمی کردن اقتصاد معتقد بودند و در برهه‌های زمانی مختلف از دهه شصت تاکنون به تبیین اهمیت و ضرورت آن پرداخته‌اند.

در اواخر سال 1392 که سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی ابلاغ شد، ایشان در سخنانی باز هم حضور مردم در اقتصاد را یکی از ارکان تحقق این سیاست‌ها دانستند و پس از آن هم با نامگذاری سال 93 به نام سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» به اهمیت «عزم ملی» و نقش مردم در شکوفایی اقتصاد ایران اسلامی مجددا تأکید کردند.

ایشان در این باره می‌فرمایند: «دهه شصت که آقایان روز به روز به سمت غلیظ کردن اقتصاد دولتی می‌رفتند، من در آن وقت اینطوری مثال می زدم که یک موتوری است که می‌تواند این بار سنگین را برساند و شما هم در کنار موتور راه بروید و خودتان پشت فرمان بنشیند و هدایتش کنید.

شما این موتور را کنار گذاشته‌اید و همه باری که در این زمینه است را خودتان بر روی دوش‌تان گرفته‌اید و هن و هن می روید جلو. هم نمی رسید و هم خسته می‌شوید و هم حمل بار حمل نمی‌شود و این موتور بی کار می‌ماند. این موتور بخش خصوصی است.» (1389/06/08)

در واقع اقتصادی می‌تواند به طور ریشه‌ای و مستحکم پیشرفت کند که بنیان آن مردمی باشد. نگاهی به روحیه و فعالیت‌های اقتصادی مردم خصوصا جوانان ایرانی نشان می‌دهد موضوع توسعه کسب و کارها بسیار مورد توجه جامعه‌ی ایران قرار گرفته است.

رهبر معظم انقلاب بارها به موضوعات مختلفی در این حوزه از جمله توجه به بخش خصوصی، راه‌اندازی و توسعه صنایع متوسط و کوچک، مردمی کردن اقتصاد، اجتناب از اقتصاد نفتی و دولتی و... تأکید و اصرار کرده‌اند. شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» هم در راستای همین موضوعات است.

بر همین اساس باید گفت که «جهش تولید با مشارکت مردم» یک کلید راهبردی برای رسیدن به هدف‌گذاری ویژه‌ای است که با توجه روند گفتمان‌سازی و سیاست‌گذاری رهبر انقلاب طی نزدیک به 15 سال اخیر، اهمیت و نقش ویژه‌ای دارد.