رمزگشایی از ابتکار عمل اردوغان

اخیرا ادعاهایی در باب تلاش ترکیه برای سازش با کردها رسانه‌ای شده است، اخباری که نشان می‌دهد آنکارا هم برای تحکیم ثبات در داخل و هم برای گسترس نفوذ خود از شام تا عراق استراتژی تازه‌ای را تعریف کرده که یکی از اهدافش خنثی کردن تلاش‌های دیپلماتیک تل‌آویو است.

امواج میدیابا انتشار یادداشتی مدعی شد، ترکیه در اقدامی ادعایی که می‌تواند به طور قابل توجهی ژئوپلیتیک منطقه را تغییر دهد، ظاهرا به دنبال تعریف فرایند صلح جدیدی با حزب کارگران کردستان (PKK) است. این ابتکار عمل در بحبوحه نگرانی‌ها در باب گسترش دامنه رویارویی‌ها بین اسرائیل و ایران می‌تواند اثرات منفی برای ترکیه به همراه داشته باشد.

این وبگاه در ادامه یادداشت ادعایی‌اش آورد، کاهش نقش آفرینی تهران در صحنه منطقه‌ای برای آنکارا نگران‌کننده است، زیرا به ادعای ناظران اسرائیل می‌تواند شکاف دیپلماتیک را پر کرده و با گروه‌های کرد علیه منافع ترکیه متحد شود.

ابتکار عمل تازه اردوغان

طرح صلحی که توسط دولت باحچلی از حزب جنبش ملی (MHP) رهبری می‌شود و از حمایت رجب طیب اردوغان برخوردار است، احتمالاً تلاشی است برای بازتعریف جبهه‌های داخلی ترکیه. صلح با پ‌ک‌ک به عنوان کنشی پوپولیستی می‌تواند طعم تلخ اصلاحات قانون اساسی مورد نیاز اردوغان را اندکی شیرین کرده و به او برای ادامه ریاست‌جمهوری‌اش تا سال 2028 فرصت دهد؛ در حالی که این اقدام به سان پرتاب سنگی است به سوی چند پرنده اهلی.

با این حال، هرگونه توافق صلح بین آنکارا و پ. ک. ک نیز ناگزیر روابط درون کردی را تغییر خواهد داد. طرح‌های صلح ترکیه قبلاً از سوی رهبران کلیدی کرد در عراق و سوریه حمایت شده که نشان‌دهنده نوعی گشایش برای تغییر شکل پارادایم کنونی است. اگر روند صلح به جلو پیش برود، سیاستگذاران در سراسر کردستان عراق شرایط را به دقت پیگیری خواهند کرد که چگونه چنین تغییر تکتونیکی توافقات ظریف و درهم تنیده بین احزاب کرد در منطقه و متحدان آنها را دوباره بازتعریف خواهد کرد.

به ادعای وبگاه امواج میدیا، هسته اصلی تغییر غیرمنتظره سیاست اردوغان در قبال پ‌ک‌ک، ترس ترکیه از رویکرد احتمالی اسرائیل است؛ بازیگری که قادر است با توسل به اهرم‌های دیپلماتیک وفاداری کردها را به دست بیاورد. در حالی که در این باره بیش از اندازه اغراق شده است، اما چنین ترسی کاملاً بی‌اساس نیست.

اسرائیل از دیرباز بالاخص در دهه‌های 1960 و 1970 روابط نزدیک خود را با گروه‌ها و احزاب مسلح کرد حفظ کرده و در سال‌های اخیر برای تحکیم این پیوندها تلاش بیشتری داشته است. به عنوان مثال، گیدئون سار، وزیر امور خارجه اسرائیل، در اوایل نوامبر مدعی شد که مردم کرد "ملت بزرگ" و "متحدان طبیعی" اسرائیل هستند که فاقد استقلال سیاسی‌اند.

اگرچه به ندرت گروه‌های کردستان عراق به این گزاره اشاره دارند، اما برخی از رهبران کرد این منطقه نیز به دنبال روابط نزدیک‌تر با تل آویو هستند. شایان ذکر است، متحدان کرد سوری پ‌ک‌ک در اواخر دسامبر ظاهراً از اسرائیل - با رسانه‌ای شدن خبر خروج احتمالی آمریکا از سوریه - درخواست کمک کردند. در نتیجه، اردوغان احتمالاً روند صلح با پ‌ک‌ک را وسیله‌ای برای پیشی گرفتن از هرگونه حرکت بالقوه تل‌آویو برای وارد کردن گروه‌های کرد به میان می‌داند.

مشروح این گزارش را در اقتصادنیوز با تیتر «اسم رمز جدید ترکیه؛ پشت پرده دست سازش آنکارا به کردها / معنای خانه تکانی دیپلماتیک اردوغان چیست؟» بخوانید.

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.