رمضان از دریچه آئینهای سنتی لرستان / از «کاسِم سا» تا «کلوخ اندازو»
با توجه به قدمت استان لرستان، آئین های مختلفی در ماه رمضان برگزار می شود، برخی از این آداب و رسوم مختص شهر و یا خطه ای می باشد که اگرچه کمرنگ شده اما هنوز هم پابرجاست.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از سفیرافلاک، رمضان که از راه می رسد شور و اشتیاق عجیبی در شهرها به پا می شود، همه خود را برای یک ماه مهمانی خدا مهیا می کنند، فرصتی برای تمرین بندگی و فصلی دوباره برای زندگی است که با توبه به درگاه خالق هستی می توان زندگی به رنگ بندگی را تجربه کرد.
گویی زندگی ها در این ماه به سبکی دیگر مبدل می شود، سبک خودسازی، سبک بندگی، کمک به نیازمندان، گستراندن سفره های مهربانی و هزاران سبک دیگر که در این ماه به اوج خود می رسد، انگار مهربانی ها پشت سر هم قطار می شوند تا مسیر رسیدن به خدا را تسهیل کنند.
انسانها بعد از یک ماه بندگی و روزه داری، دوباره متولد می شوند و جریان زندگی را به گونه ای خداپسندانه ادامه می دهند. اما ماه رمضان در شهرهای مختلف کشور با آداب و رسوم مختلفی همراه است، آئین هایی که هر کدام دنیایی حرف را به همراه دارد.
اگرچه طی سال های اخیر بسیاری از آئین ها، رسم و رسومات مختلف کمرنگ و به فراموشی سپرده شده اند اما هنوز آئین هایی هستند که در میان مردم رواج دارند و یادآور روزهای گذشته و مردمانی هستند که سالها و شاید قرنها پیش این رسم ها را در مراسمات مختلف مانند رمضان به جا می آورند.
با توجه به قدمت استان لرستان، آئین های مختلفی در این ماه برگزار می شود و برخی از این آداب و رسوم مختص شهر و یا خطه ای می باشد که اگرچه کمرنگ شده اما هنوز هم پابرجاست.
کاسم سا، رسمی به رنگ همدلی
یکی از آئین های سنتی در لرستان، کاسم سا می باشد، به این گونه که به هنگام افطار، بخشی از افطاری به خانه همسایه فرستاده می شود، هرچه که برای افطاری مهیا و تدارک دیده شده باشد، قسمتی در ظرف می ریزند و به همسایه تقدیم می کنند که این رسم همچنان به قوت خود باقیست.
در واقع این رسم از گذشته تاکنون گویای این است که سخاوت و بخشش در این ماه بیشتر می شود و همسایه ها را در افطاری دادن سهیم می کنند.
این رسم علاوه بر سنت زیبایی که دارد، می تواند کمک به نیازمندان هم در خود جای دهد، معنی اصلی این آئین، کاسه همسایه است که در زبان محلی به آن کاسم سا می گویند و این فرهنگ و سنت یکی از مهمترین آداب این ماه است.
سحرخوانی
یکی از آئین های مردم لرستان در این ماه سحری خوانی است که در گذشته مرسوم بوده است، در قدیم به دلیل کمبود امکانات مانند تلویزیون و رادیو، برای مطلع شدن از زمان افطار و سحری، افراد در کوچه ها، نواهایی را سر می دادند که زمان افطار و سحری را معین می کرد.
اگرچه در زمان های بسیار دور و دراز از بانگ خروس برای تنظیم وقت ها استفاده می کردند ولی در ماه رمضان، عده ای کوچه به کوچه و خانه به خانه را می گشتند و اهالی را از زمان سحر و افطار باخبر می کردند، در گذشته می گفتند وقتی اولین ستاره هنگام غروب آفتاب در آسمان دیده شود، هنگام افطار است.
حلوای متبرک، از 21 رمضان تا شیرینی عید فطر
ناهید رشیدی کارشناس مردم شناسی در گفتگو با خبرنگار سفیرافلاک، اظهار داشت: یکی از رسم های مهم مردم لرستان در ماه رمضان، پخت حلوای 21 رمضان و شهادت حضرت علی (ع) است به این گونه که بانوان باسلیقه لرستانی در شب شهادت حضرت علی (ع) حلوایی را به نیت تبرک تهیه می کنند و در هنگام افطاری بخشی از آن را میل، بخشی را در بین همسایه ها تقسیم و بخشی از حلوا را تا پایان ماه رمضان نگهداری می کنند.
وی افزود: در روز عید فطر از همین حلوای متبرک نگهداری شده، به عنوان شیرینی استفاده می کنند و اولین چیزی که در روز عید فطر میل می کنند، همین حلوای متبرک است که به آن حلوای بیست و یکم می گویند.
کلوخ اندازان
کارشناس مردم شناسی تصریح کرد: از دیگر آداب و رسومی که در این ماه وجود دارد، رسمی به نام کلوخ اندازان است که مربوط به شهرستان بروجرد است البته این رسم در گذشته بیشتر دیده می شود که در این رسم، افراد خود را برای رسیدن ماه رمضان آماده می کنند و در واقع به استقبال ماه مهمانی خدا می روند.
رشیدی بیان کرد: یک روز قبل از ماه مبارک رمضان، با نظافت منزل، پوشیدن لباس های مرتب، درست کردن غذاهای مفصل و جمع شدن خانواده، به استقبال ماه رمضان می روند.
وی گفت: در واقع در این رسم، مردم سعی می کردند خود را برای رسیدن ماه بهار قرآن مهیا کنند و اوج بندگی را نشان دهند.
هدیه بردن برای نوعروسان
کارشناس مردم شناسی افزود: بردن هدیه برای نوعروسان در آستانه عید فطر از دیگر رسومات این دیار است که شیرینی، شکلات، هدیه و گاهی غذای پخته شده را طبق مراسمی به خانه عروس می بردند، این رسم امروزه هم بسیار جایگاه خاصی دارد و به مناسبت عید فطر این هدیه به همراه تنقلات از آئین های ویژه محسوب می شود.
رشیدی اظهار داشت: هر خطه و هر شهر از کشورمان آداب و رسوم خاصی دارد که این آئین ها از مهمترین آئین های استان لرستان در ایام ماه رمضان محسوب می شود.
انتهای پیام /