روایتی از بی‌اثری راهبرد مذاکره با آمریکا در صادرات نفت ایران
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، به طور کلی دو راهبرد برای تضمین بازار نفت ایران توسط کارشناسان مطرح شده است. راهبرد اول، توافق با آمریکا برای افزایش فروش نفت است و راهبرد دوم بازارسازی نفت ایران برای افزایش و تضمین فروش نفت حتی در شرایط تحریم است.
با اینکه بین دو این راهبرد تعارضی وجود ندارد و می‌توانند مکمل یکدیگر تعریف شوند اما به اعتقاد کارشناسان اصالت با راهبرد دوم ناظر به بازارسازی نفت است.
*هزینه و فایده راهبرد «مذاکره با آمریکا» برای فروش نفت سربهسر شد
تصویر 1، میزان فروش نفت ایران در 8 سال دولت یازدهم و دوازدهم را نشان می‌دهد. راهبرد اصلی دولت روحانی برای فروش نفت ایران بر توافق با آمریکا متمرکز شده بود.
اجرای این راهبرد در حوزه فروش نفت ایران یک فایده و یک هزینه را در پی داشت. طبق تصویر 1 پس از اجرای برجام صادرات نفت ایران به 2 میلیون بشکه در روز رسید اما پس از شکست برجام صادرات نفت ایران نه به یک میلیون بشکه قبل از پذیرش برجام بلکه به روزانه 100 الی 200 هزار بشکه در روز کاهش یافت.
تصویر 1
این موضوع باعث شد که در مجموع هزینه و فایده راهبرد توافق با آمریکا برای افزایش فروش نفت ایران سربهسر شود و میانگین صادرات نفت ایران در دولت روحانی به 1.1 میلیون بشکه در روز برسد، رقمی که قبل از پذیرش برجام و در شرایط فعلی نیز توسط دولت سیزدهم به فروش می‌رسد.
*راهبرد «بازارسازی نفت»، صادرات نفت ایران را به روزانه یک میلیون بشکه رساند
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، بازارسازی نفت به عنوان راهبرد اصلی کشور در فروش نفت در دستور کار قرار گرفت و صادرات نفت ایران از عدد روزانه 300 هزار بشکه به بیش از یک میلیون بشکه رسیده است.
این موضوع نشان می‌دهد که اجرای راهبرد بازارسازی حتی در شرایط تحریم نیز می‌تواند منجر به جهش صادرات نفت ایران و تضمین جریان صادرات شود. گواه این ادعا حفظ سهم نفت ایران از بازار نفت بعد از وقوع جنگ اوکراین بود که با وجود هجوم نفت روسیه به بازار تغییری در میزان صادرات نفت ایران رخ نداد و عدد صادرات همچنان بیش از یک میلیون بشکه در روز حفظ شد.
*همکاری راهبردی با چین موجب تداوم صادرات نفت ایران در دور اول تحریم‌ها شد
در این راستا محمدعلی خطیبی، مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با مقایسه تاثیر دو راهبرد توافق با آمریکا و بازارسازی نفت در صادرات نفت ایران می‌گوید: بازارسازی برای فروش نفت ایران یکی از راهبردهای کلیدی برای افزایش صادرات نفت است که هم‌اکنون توسط دولت در دستور کار قرار گرفته است.
وی ادامه داد: در کنار این راهبرد می‌توان بحث مذاکره با آمریکا را نیز پیگیری کرد و منافاتی وجود ندارد، دقیقا همین کاری که دولت سیزدهم انجام می‌دهد ولی اصل را بر فروش نفت با بازارسازی تعریف کرده است.
خطیبی گفت: یکی از راهکارهای بازارسازی برای تضمین فروش نفت، ایجاد شرکای استراتژیک است. تجربه نشان داده است که حتی در شرایط تحریم نیز شرکای استراتژیک ایران مثل چینی‌ها در دور اول تحریم به خرید نفت ایران ادامه می‌دهند، زیرا منافع بلندمدت آنها در این شراکت بیش از ریسک تحریم است، ضمن اینکه این ریسک نیز توسط طرف ایرانی پوشش داده میشد.
مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت گفت: ما باید سعی کنیم تعداد شرکای راهبردی خودمان را زیاد کنیم. این موضوع باعث می‌شود در شرایط تحریم و غیرتحریم، تنش‌های بازار نفت آسیبی به میزان صادرات نفت ایران نرساند.
وی افزود: البته به نظر بنده ما اساسا باید از خام‌فروشی نفت فاصله بگیریم. احداث پتروپالایشگاه‌ها و تبدیل نفت خام به فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمیایی نه تنها باعث بی‌اثر شدن تحریم‌ها می‌شود بلکه ارزش افزوده و اشتغالزایی زیادی را نیز به همراه دارد.
* تضمین جریان صادرات نفت ایران در تحریم با اجرای راهبرد بازارسازی
خطیبی گفت: شما به آمار فروش نفت در دوره دوم تحریم نگاه کنید. این آمار نشان می‌دهد که در دولت سیزدهم برای فروش نفت ایران بازارسازی صورت نگرفت که با اعمال تحریم‌ها و وجود مازاد نفت در بازار، به راحتی نفت ایران توسط سایر کشورها جایگزین شد، در حالی که اگر این اتفاق صورت می‌گرفت نفت ایران به این راحتی قابل حذف نبود.
مدیر اسبق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت گفت: رویکرد ما در مواجهه با تحریم‌ها باید به صورت تهاجمی می‌بود و باید به صورت فعالانه و از طریق تقویت روابط با کشورهای همسو ظرفیت برای صادرات نفت ایران فراهم می‌کردیم.
وی گفت: باز هم تاکید می‌کنم که راهبرد بازارسازی نفت می‌تواند جریان صادرات نفت ایران را تضمین کند و حتی این جریان را در شرایط تحریم حفظ کند. یکی از راهکارها ایجاد شرکای استراتژیک بود. راهکار دیگر بازارسازی، سهامدار شدن در پالایشگاه‌های فراسرزمینی است.
خطیبی در پایان تاکید کرد: در صورت سهامدار شدن ایران در پالایشگاه‌های خارجی این امکان فراهم می‌شود که نفت ایران به همان پالایشگاه صادر شود و بدین صورت صادرات نفت تضمین می‌شود.
در مجموع همانطور که تصویر 1 نشان می‌دهد راهبرد توافق با آمریکا در حوزه فروش نفت یک نقطه مثبت و یک نقطه منفی را در کارنامه ثبت کرد که در مجموع همدیگر را خنثی کردند و ایده مذاکره با آمریکا برای حل مشکلات اقتصادی کشور، حتی کمترین توقع‌ها در تضمین فروش نفت ایران را نیز نتوانست برآورده کند.
انتهای پیام /
شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید
این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنیدوزارت نفت
برجام
صادرات نفت دولت سیزدهم مذاکره با آمریکا بازارسازی نفت این خبر توسط افراد زیر ویرایش شده است
