روایتی از دو جنجال فرهنگی پایتخت از نگاه معاون شهردار تهران / برخی به جای شادی مردم، دنبال دوقطبی‌سازی فرهنگی‌اند

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، لغو کنسرت همایون شجریان و تعطیلی خانه اندیشمندان دو موضوع حاشیه ساز حوزه فرهنگی در ماه های اخیر بود که بازتاب زیادی در افکار عمومی پیدا کرد؛ ماجرای لغو کنسرت همایون شجریان باعث شکل‌گیری گمانه‌زنی‌هایی درباره نقش شهرداری تهران در این موضوع شد و برخی آن را نشانه‌ای از مخالفت مدیریت شهری با برگزاری رویدادهای هنری و موسیقایی دانستند این در حالی است که مدیریت شهری در سال‌های اخیر برنامه‌های متعددی در حوزه نشاط اجتماعی، جشن‌های مردمی، کارناوال‌های فرهنگی و برگزاری کنسرت‌ها و جشنواره‌ها اجرا کرده است؛ موضوعی که به گفته مدیران شهرداری، بیانگر حمایت عملی از گسترش فضاهای فرهنگی و اجتماعی در پایتخت است.

وضعیت «خانه اندیشمندان علوم انسانی» و نحوه اداره و بهره‌برداری از آن نیز در فضای مجازی و رسانه‌ها بازتاب‌های متنوعی داشت و پرسش‌هایی درباره سیاست‌ها و رویکردهای فرهنگی شهرداری تهران به‌ویژه در حوزه تعامل با نهادهای هنری، علمی و مردمی ایجاد کرد.

درباره حواشی اخیر و رویکرد کلی شهرداری در حوزه فرهنگ و نشاط اجتماعی، با محمدامین توکلی‌زاده، معاون فرهنگی و اجتماعی شهردار تهران گفت‌وگو کردیم که مشروح آن به شرح ذیل است:

تسنیم: ماجرای کنسرت همایون شجریان به حاشیه کشیده شد و فضای عمومی علیه شهرداری شکل گرفت. تا زمانی که شهرداری بخواهد درباره‌ی ادعاهای مطرح‌شده که هنوز تأیید نشده بودند موضع‌گیری کند، افکار عمومی تقریباً این برداشت را پیدا کرد که شهرداری مخالف برگزاری کنسرت بوده است. از جمله این ادعاها گفته می‌شد که شرح وظایف شهرداری از مدت‌ها قبل در شورای تأمین مشخص شده بود، اما شهرداری از انجام آن خودداری کرده و... در نهایت، با موج رسانه‌ای گسترده‌ای که شکل گرفت و پس از برکناری خانم نادری، مسیر ماجرا تغییر کرد؛ ماجرا چه بود؟ آیا حرف ناگفته ای در این زمینه باقی مانده است؟ 

ما پرچمدار شادی مردم در کشور هستیم

باید ابتدا سؤال کنیم که موضوع واقعی چیست؟ شاد کردن مردم؟ برگزاری یک کنسرت؟ یا ایجاد یک دوقطبی رسانه‌ای؟ من با اطمینان می‌گویم که ما در 4 سال گذشته، پرچمدار شادی در کشور بوده‌ایم؛ نه فقط در تهران، بلکه در کل جمهوری اسلامی ایران. هیچ مجموعه‌ای به اندازه ما جشن و کارناوال برگزار نکرده است و تقویم جشن‌های ما کامل است؛ نه صرفاً برای یک قشر یا یک مناسبت خاص.

برای نوروز، 160 کارناوال نوروزی در همه مناطق داشتیم، پارک ملت را به نوروز اقوام اختصاص و اراضی عباس‌آباد را به «نوروز ملل» و برنامه‌های فرهنگی اختصاص دادیم. در کنار جبهه فرهنگی انقلاب، صدا و سیما، سازمان تبلیغات، سپاه و بسیج، عید غدیر را به‌عنوان یکی از اعیاد مغفول‌مانده اسلامی احیا کردیم و جشن میلیونی برای امیرالمؤمنین برگزار کردیم.

این‌ها همه جشن‌هایی هستند که مردم برگزار کردند، وقتی شما از 2هزار موکب مردمی صحبت می‌کنید، یعنی مردم وسط کارند و این جشن‌ها را زنده نگه می‌دارند.

شهرداری مخالف برگزاری کنسرت نیست، برگزار کننده آن است!/ برخی به جای شادی مردم، دنبال دوقطبی‌سازی فرهنگی‌اند

در تمام شب‌های ماه مبارک رمضان در پارک لاله کنسرت رایگان برگزار کردیم،، جشنواره «آرمان» در پارک لاله مستقر بود و 30 شب کنسرت رایگان با مخاطبانی بین 15 تا 30 هزار نفر هر شب اجرا شد، بنابراین، ما نه تنها با کنسرت مخالف نیستیم، بلکه خودمان برگزارکننده‌اش بوده‌ایم.

در مورد کنسرت آقای همایون شجریان، اولاً باید از این هنرمند قدردانی کرد که در یک برهه حساس تاریخی، تصمیم گرفت برای مردمش کار هنری انجام دهد اما متأسفانه، برخی با بی‌تجربگی یا ناشی‌گری، کار را به‌گونه‌ای پیش بردند که هنرمند را تنها در میدان رها کردند و بعد دوقطبی‌سازی کردند؛ انگار که شهرداری مخالف شادی مردم است!

شهرداری فناوری اجرای جشن های میلیونی را بومی سازی کرده است

ما فناوری اجرای جشن‌های میلیونی را بومی‌سازی کرده‌ایم، می‌دانیم که اجرای یک کنسرت یا جشن، نیاز به ماه‌ها هماهنگی، طراحی و تأمین زیرساخت دارد بنابراین میدان آزادی برای برگزاری چنین مراسمی مناسب نبود. ما پیشنهاد دادیم که کنسرت در ورزشگاه آزادی برگزار شود، جایی که امنیت، نظم، خدمات، سرویس بهداشتی، دسترسی مترو و... وجود دارد.

ما با تهیه‌کننده آقای شجریان، خانم فروزان، تماس گرفتیم و همان شب اعلام آمادگی کردیم که کمک کنیم تا کنسرت برگزار شود؛ البته در فضایی که شایسته مردم باشد. این موضوع از طرف ما تماماً در مسیر همکاری و حمایت پیش رفت، اما برخی دنبال عدم برگزاری کنسرت بودند تا از آن بهره‌برداری سیاسی یا رسانه‌ای کنند. حتی خودشان گفتند که «برگزار نشدنش نمادین‌تر از برگزاری‌اش بود»!

ما طرفدار شادی مردم هستیم و پای آن ایستاده‌ایم؛ چه با کنسرت، چه با جشن، چه با ورزش، چه با پاتوق‌های شادی، اما اگر کسی بخواهد از شادی مردم، ابزار دوقطبی‌سازی بسازد، قطعاً با آن مخالفیم.

تسنیم: درباره حواشی خانه اندیشمندان هم بحث‌های زیادی مطرح شد و برخی گفتند شهرداری مانع فعالیت اساتید شده؛ ماجرا چه بود؟

در شهرداری تهران، املاک اجتماعی متعددی در اختیار مؤسسات، افراد و مجموعه‌های بیرونی است که تحت مدیریت معاونت فرهنگی اجتماعی قرار دارند. همین حالا خانه‌هایی مثل خانه خوشنویسان، خانه موسیقی، خانه شعرا و خانه هنرمندان در حال فعالیت هستند و ما با آن‌ها تعامل داریم.

در مورد «خانه اندیشمندان»، دو موضوع مطرح است، یکی ماهیت اندیشمندانه و علمی فعالیت‌ها، و دیگری مؤسسه خصوصی‌ای که آنجا را در اختیار گرفته است؛ ما در هر دو مورد موضع مثبت داریم، به شرطی که روال قانونی طی شده باشد.

این ملک 15 سال بدون طی مراحل قانونی، به یک مؤسسه خصوصی واگذار شده و خود آن‌ها هم در جلسات اولیه گفتند که می‌دانند باید این ملک را تحویل دهند یا مراحل قانونی را طی کنند. ما هم هیچ‌وقت نگفتیم بروید؛ فقط گفتیم روال قانونی طی شود و دایره خدمت آن‌ها گسترده‌تر شود.

نمیتوان با سلیقه شخصی خانه اندیشمندان را اداره کرد

تاکنون یک سلیقه خاص، 95 درصد فعالیت‌های خانه را در اختیار داشت که با فلسفه وجودی خانه اندیشمندان که برای تحقق فرمایشات مقام معظم رهبری در حوزه علوم انسانی راه‌اندازی شده، همخوانی ندارد.

ما تمام خدمات زیرساختی را در این سال‌ها تأمین کردیم؛ نگهبان، راننده، هزینه‌ها و... اما مجموعه در نگهداری بنا کوتاهی کرده، فضاهای خالی را رها کرده و آن را در معرض تخریب قرار داده. این‌ها همه مال عمومی مردم است، و نمی‌شود با سلیقه شخصی و بهره‌برداری انحصاری آن را اداره کرد.

ما پیشنهاد دادیم هیئت امنای جامع‌الاطراف برای نظارت و اداره آنجا تشکیل شود، اما به‌جای طی مسیر قانونی، برخی دوستان فضاسازی رسانه‌ای کردند. گفتند پلمب شده، در حالی که روزی که مدعی پلمب بودند، در همان روز در حال برگزاری جلسه بودند! حتی در همان روز شاهنامه‌خوانی را در فضای باز مقابل سالن برگزار کردند تا وانمود کنند که ساختمان بسته است.

در واقع یک متخلف پشت نام اساتید و نخبگان پنهان شده است؛ متخلف، هیچ‌گاه مصاحبه ای نکرد، مطلبی ننوشت و پشت نخبگان سنگر گرفت، ما با اساتید مشکلی نداریم؛ با تخلف قانونی مواجهیم.

اساتید علوم انسانی، اهل قانون‌مداری هستند. اگر قانون رعایت نشود، جامعه مدنی شکل نمی‌گیرد. خواسته ما روشن است، مراحل قانونی طی شود، فضای اندیشمندان به‌صورت چندسلیقه‌ای اداره شود و همه اساتید دغدغه‌مند علوم انسانی بتوانند از آن بهره‌مند شوند.

ما نه‌تنها با فعالیت اندیشمندانه مخالف نیستیم، بلکه از آن حمایت می‌کنیم، اما این حمایت باید در چارچوب ضوابط و با رعایت منافع عمومی باشد؛ نه به شکل رهاشده، انحصاری و خارج از قانون.

خانه اندیشمندان جای اندیشیدن است، نه سنگر گرفتن پشت نام اندیشمندان برای استمرار یک بهره‌برداری خصوصی.